Türkiye'de Çıkartılan Madenlerin Kullanıldıgı Alanlar

Türkiyede Çıkarılan Madenlerin Kullanıldıgı Alanlar,türkiyede çıkarılan madenlerin başvuru alanları


TÜRKİYE'DE MADENLERİN KULLANILDIĞI YERLER

Alçıtaşı:İnşaat, kimya, çimento, tarım, tıp sanayilerinde ve radyoaktif artıkların örtülmesinde,

Altın:Kuyumculuk, diş hekimliği , endüstri alaşımlarında, para yapımında, iletken yapımında,

Pallladyum, platinyum, gümüş altının yerini kullanılabilmektedir

Aluminyum:En önemli uygulama alanı elektrik iletimidirBakır, elektrik ile ilgili başvuru formu alanlarında, magnezyum, titanyum ve çelik yapı ve yer nakliye sistemlerinde, öbür metal bileşimleri, tahta ve çelik inşaat sektöründe,

Alunit:Gübre, çimento, seramik, şap, şeker, boya, kağıt, ilaç, sanayilerinde

Antimuan: Kablo kaplama, döküm, folyo, havai fişek, seramik, sırça, özel alaşımlı çelik, ateşe dirençli madde ve askeri malzeme yapımında, akü üretiminde,

Krom, titanyum, çinko, zirkonyum ile olan bileşikleri boyada pigment ve giz malzemesi olarak, kadmiyum, bakır, seletit, streonsiyum bileşikleri kurşunun serleşmesinde, organik bileşikleri yanmayı geciktirici olarak kullanılır

Apatit: Gübre ve fosforlu asit üretiminde kullanılmaktadır

Arduvaz: Yazı tahtası, kiremit ve bilardo masası yapımında,

Asbest:İnşaat, cihaz, dokuma, boru, kağıt, kimya, badana, şeker, otomotiv sektöründe,

Bakır:Elektrik, elektronit, inşaat, kimya, turistik eşya, radyatör, boru, kimya, mühimmat yapımında,

Elektrik kablolarında, elektrikli malzemelerde, araba radyatörlerinde, buzdolaplarında soğutucu tüplerde, titanyum ve çelik ısı başkalaşım plakaları, optik fiber kablolar iletişim uygulamalarında, su borusu, bir takım boru temas elemanları gibi malzemelerinde bakır yerine plastik kullanılabilmektedir

Barit:Sondaj çamurunda, badana, şeker, deri, elektronik, metalurji, seramik, cam, lastik sanayiinde,

Baritin kullanıldığı en büyük alan petrol aramacılığında yapılan derin sondajlardır Derin sondajlarda barit yerine selestin, ilmenit demir cevheri ve Almanya ’da üretilen sentetik kantaşı barit yerine kullanılabilmektedir Fakat barit kullanımına ciddi bir alternatif değildirler

Bentonit:Fazla boyutlu ve değişik özelliklerinden nedeniyle, bentonitler çok geniş bir alanda kullanılmaktadır Başlıcaları şunlardır

Döküm kalıplarının yapımında döküm kumunun birbirine bağlanmasının karşılamak amacı ile kullanılmaktadır Refrakter karakterli ve imal esnasında çıkan çeşitli gazları iletken özelliğinden dolayı gazların ortamdan uzaklaşmasını sağlar

Kağıt hamuruna katılırlarsa ince bünyeli dirençli ve pak yüzeyli kağıdın elde edilmesi sağlanır Bunun için bentonitin topraksız , sabun kayganlığında ve beyaz olması gerekir

Muşamba perde kumaş kordon vb malzemenin üretiminde dolgu maddesi olarak kullanılırlar Lastik üretiminde de yeniden dolgu maddesi olabilirler

Seramikçilikte ilave hammadde olarak yararlanılarak üretilecek seramik malzemelere plastikte ve mukavemet kazandırır

Refrakter killere karıştırılarak refrakter araç gereç üretiminde kullanıldıklarında üretim cihazların birkaç on misli dayanıklılık kazandırır Portland çimentosunu teşkil edecek karışıma % 1 oranında bentonit eklendiğinde, imal çimentosunun mekanik mukavemetinin arttığı ve donma süresinin kısaldığı belirlenmiştir

Temizleme tesislerinde geniş şekilde yararlanılır

Sondajcılık sektöründe çok önemli bir maddedir Bentonit matkap kadar parçalanan kaya parçacıklarını sirkülasyon yoluyla yüzeye taşınmasını sağlar Sodaj sırasında delinen kuyunun cıdarında sızdırmaz bir tabaka oluşturarak sondaj suyunun kaçmasını önler Sondajın durması esnasında jel oluşturarak kırılan parçaların tabana çökerek kuyunun tıkanmasını ve tijlerin sıkışmasını önler

Bentonit hem kurşun kalem, renkli kalem pastel badana, camcı, macunu macun tutkal yapımında dolgu veya ara madde olarak kullanılır

Alçıda donma süresini kısaltıcı madde olarak yararlanılır

Bentonit aracısız temizleyici bir madde olup saf haliyle sabunun % 2050 ‘si değin etkilidir Bu bakımdan sabun ya da öteki temizleyicilerin yapımında da geniş şekilde yararlanılır


Boksit: Alüminyum üretiminde, yıpratıcı malzeme, alüminyumlu çimento, refrakter tuğla, sıva yapımında ve kimya endüstrisinde,

Boksit sanayi boyutunda alüminyum üretiminde kullanılan tek hammaddedir Buna karşın anartosit, alunit, kömür atıkları, şistler diğer alümina kaynaklarıdır Bu kaynaklardan kullanımı tesis ve yeni teknolojiler gerektirir Ama refrakter, alüminyumlu kimyasallar ve aşındırıcı üretiminde, Kynanit ve sillimanitten üretilen sentetik mullit boksitli refrakter yerine kullanılabilir Silikon karbit ve alümina zirkon boksitli aşındırıcılar pahalı olmalarına karşın boksit kökenli aşındırıcılar yerine kullanılabilmektedir

Bor:Borun kullanım alanları:
Cam Sanayii (Kolemanit)
Porselen ve Emaye Sanayii (çiğ bor ve rafine bor), arıtma ve ağartma (Sodyum Perborat),
Tarım (Sodyum Pentaborat, Metaborat)
Abrasif (Bor Karbür, Bor Nitrür, Titanyum Borür)
Refrakter Sanayii (Bor elyafı, Stabor, Seramik, Metalik borürler),
Metalürji Sanayi (çiğ bor, arıtılmış borlar, fluoboratlar, ferroborlar)
Yanmayı Önleyici (çinko borat, baryum borat, bor fosfat, amonyum fluoboratlar),
Kimyasal tepkime (alkilleşme, polimerileşme, izomerleşme),
Fotoğrafçılık, Dokuma yıkaması, Yapıştırıcılar, böcek öldürücüler, protein ayrıştırılması, boru çekme ve tel çekme, Dericilikte (kireç söktürücü), Ahşap malzemede küflenmeyi önleyici

Borun, sabun, temizlik maddesi, kaplama, yalıtım uygulama alanlarında öbür malzemeler uygulamak mümkündür Örneğin sabun sektöründe, Na ve K yağ asitlerinin tuzları genelde temizleme ve emülsiyon malzemeleri olarak kullanılır Deterjan sektöründe klorin ağartıcılar ya da enzimler kullanılabilir Doğal soda da boru ikame eden bir mineraldir

Civa:Tıp alanında, elektronik ve badana sanayilerinde soda ve klor üretiminde, ölçü aletleri sanayilerinde,

Çinko: Galvanizli saç üretimi ile otomotiv endüstrisinde, döküm kalıpları olarak yağlı badana ve lastik üretiminde,

Demiremirçelik endüstrisinde,

Disten:Refrakter harç ve sıva üretiminde, yüksek alüminli alev tuğlası üretiminde ve diğer seramik hamurlarında kullanılmaktadır
Disten, andaluzit ve sillimanit gibi yüksek sıcaklıkta fazla üstün vasfı refrakter bir araç gereç olduğundan refrakter tuğlalar üretiminde kayda değer ölçüde yararlanılır Çelik ve sırça endüstrisi ; çimento fırınları, petrokimya ve seramik sektörü kullanıldığı başlıca alanlardır

Demirçelik sanayiinde potalarda kullanılan andaluzitli tuğlalardan iyi sonuçlar alınmaktadır

Diyatomit: Şeker, asit vb maddelerin süzdürülmesinde filitre olarak, badana, cila, haşere ilacı yapımında dolgu maddesi olarak, ısı ve ses izolasyon malzemesi olarak kullanılır

Diyatomitin yaygın olarak fitrelemede kullanılmaktadır Işlenmiş diatomitin %8590 oranında gözenekliliği öncelikle tüm şeker sektörünün bira, şarap viski gibi içkilerin, yüzme havuzlarının, tüm meyve ve sebze sularının artık malzemeden ayıklanmasında kullanılır Diyatomit eksik olan ülkeler, onun yerine asbesti kullanmaktadır

Diyatomit, endüstri sahalarındaki atıkların, büyük kasaba sularının, kimyasal ara maddelerin, madeni ve bitkisel yağların filtrasyonunda da kullanılmaktadır

Diyatomit hafifliği, dayanıklılığı kimyasal yönden nötrlüğü ısı ses ve elektriğe karşı duyarsızlığı , boyalarda , plastik ve lastik eşyalarda, kağıda, ilaçlarda, kozmetik alanda , cila kibrit, diş macunu vb ürünlerde etkili şekilde dolgu maddesi olarak yararlanılmaktadır

Bazı diyatomitlerin %94 gibi yüksek oranda silis içermeleri onları kimyasal reaksiyonlara aleyhinde fazla dayanaklı ülkü getirmektedir 1430 ’ derece gibi üst seviyedeki ergime sıcaklığı da bu özelliğini artırır Bu cins ditatomitler ısıyı sesi ve elektriğe karşısında izolasyon maddesi olarak kullanılmaktadır

Diyatomitler kendi ağırlıklarının 34 katı değin akıcı emebildikleri için kedi, köpek vb hayvanların idrar atıklarını absorbe etmek amacı ile de kullanılır

Diyatomitler , ayrıca kimyasal işlemlerde katalizör taşıyıcı bazı ortamlar için yıpratıcı ve yüzey arıtıcı olarak da kullanılır

Dolomitemir çelik sanayii ilk olarak olmak üzere azot, şişe ve cam, seramik ve porselen sanayileri ile ziraat ve inşaat sektörlerinde kullanılır

Dolomitin kullanıldığı önemli alanlardan biri, fiziki özelliklerine yani sertliğine ve dayanıklılığına ast olarak, mıcır ile beraber karayolu ve demiryolu malzemesi veya betonarma yapımında çimentoya karıştırılır ve harç malzemesi biçiminde değerlendirilir

Dolomit çimento, dolomitik sönmemiş kireç cam ve soda üretiminde hammaddede, demir çelik sanayiinde sinter yüksek fırınlarda refrakter malzeme ve curuf arıtıcı eleman, ağartma badana, dolgu maddesi olarak da kullanılmaktadır

Demir sektöründe kullanılan dolomitlerde, MgO ’in minimum % 185 CaO ’in en fazla % 33SiO2+Al2O3 ’in maksimum % 25 ve kükürtün azami % 05 oranlarında olmaları gerekmektedir

Şişe ve cam endüstrisinde kullanılan dolomitlerde ise, MgO en az % 20, CaO en fazla % 295, SiO2+Al2O3 azami % 2,82 ve kükürt azami % 092 oranlarında olmalıdır

Feldispat: Feldispatlar dünyada ve Türkiye ’de sırça sanayiinde, seramik sektöründe, kaynak elektrodu üretiminde, badana yapımında ve plastik madde elde edilmesinde kullanılır

Türkiye ’nin feldispat tüketiminde etkin sektörler ise seramik ve sırça sanayileridir

İnşaat tuğlalarını ve killerin dışarıya kaolin–kuvarsfeldispat taşıyan karışımlardan porselen mutfak ve süsleme eşyaları, lavabolar, klozetler ve benzerleri gibi gereçler, elektrik enerjisinin naklinde elekroporselenler, yer ve duvar karoları üretilmektedir

Porselen ve seramik sanayiinin kil, kaloin,kuvars, ve feldispat gibi dört başlıca hammaddesinin ve kalsiyum ve kalsiyum karbonatla vollastonit gibi iki asistan elemanlarının bu üretimdeki başlıca görevleri ve genel nitelik girdileri özetle şöyle özetlenebilir

Feldispatlar, seramiğin pişirilmesi sırasında bünyede doğması ve gelişmesi gereken içsel ergimeyi sağlamakta ve hızlandırmaktadır Böylece doğal karışımın somut özelliği ve bileşim gitgide artarak değişmekte ham araç gereç porselen seramik madde haline gelmektedir

Fluorit:Alüminadan metal alüminyum üretiminde elektroliz olarak, seramik, demirçelik, sırça, hidroklorik asit sanayilerinde kullanılır

Flüoritin en çok kullanıldığı sektör demirçelik ’dir Fırın şarjına eritici olarak katılan fluorit, eriyiğine akıcılık verdiği gibi, cevher içinde gözden düşmüş kükürt ve fosfat (P2O5) ’ın curufa karışarak uzaklaşmasını sağlar Ancak bu işlemi gerçekleştirmek için, fluorit cevherindeki CaF2 oranının minimum %70, SiO2 nin maksimum %20 ve kükürdün yeniden azami %15 olması gerekir Ülkemizde bu cins fluorit üretilmediğinden ve bol bulunduğundan bu işlem için kolemanitler, kullanılmaktadır

Alüminyum sanayiinde, alüminyum oksidin indirgenmesinde, flüor tuzlarından kriyolit (Na2, AIF6) ve alüminyum flüorirden (AI2F6) yararlanmakta ve genel tüketimin %1020 sini teşkil etmektedir

Flüorit, kimya sanayiinde diğer hidroflüorik asit (H2SiF6) sodyum silika –flüorür (Na2SiF6) potasyum silikaFlorür (Bağışlama) gibi fazla sayıda maddenin üretiminde kullanılır

Ayrıca Flüoritten, çimento sanayiinde, hammadde karışımının erime noktasının düşürülmesinde sırça ve emaye sanayiinde , patlamada ve mülk can imalinde döküm ve plastik sanayiinde, zararlı böcekleri öldürücü ve yiyecek maddelerini koruyucu ilaç yapımında badana sektöründe ve suların flüorlanmasından yararlanılmaktadır

Fosfat: Gübre sanayi, yem, deterjan ,ilaç sanayiinde, diş macunu, haşere ilaçları ile diğer zehir maddeleri yapımında,

Glokoni: Tabii gübre olarak, badana sanayine, şeker, bira, kanyak, dokuma, su sertliğindi giderici olarak, döküm ve seramik endüstrisinde,

Grafit:Grafitler içinde kil istenmeyen maddedir Kaliteli kil iyi bir elektrik geçirgenidir Pil, pil yapımında, elektrot üretiminde, nal üretiminde, kalıp yapımında, alet yataklarının yağlanmasında, kurşun kalem, badana üretimi, çini mürekkebi, karbon kağıdı yapımında kullanılır

Granit: Granitlerden genellikle inşaat sektöründe kaplama malzemesi olarak kullanılır

Gümüş:Kuyumculuk ,diş hekimliği, endüstri alaşımlarında, optik ayna yapımında,

Jips ve Anhidrit:Kabartmalarda döküm ve sargılarda , süfirik asit elde etmede, çimento, gübre, boya, emaye, porselen, jips tabakaları yapımında,

Kadmiyum:Kaplama olarak daha fazla elektrik, elektronik, otomotiv, uzay ve badana sanayilerinde,

Kalay: Uçak ve gemi endüstrisi ile elektronik ve elektrik sanayiinde geniş bir alanda, badana, parfüm, sabun gibi kimya sanayiinde, matbaacılıkta,mutfak malzemeleri ve sırça endüstrisinde, lehim alaşımlarında,

Kalsit: Boya sektöründe kullanılan kalsiyum karbonatların boyutu en fazla 20 mikron olmalıdır Plastik sektöründe kullanılanların boyutlarının da 0,120 mikron gibi daha minik boyutta olması gerekir Kağıt sektöründe dolgu ve kaplama maddesi olan kalsiyum karbonat giderek kaolinin yerini almaktadır Bu Pazar için kalsitin 2 ila 20 mikron gibi çok ince boyutta ve sulu olarak öğütülmüş olması gerekmektedir

Kullanıldığı son alanlar inşaat ve asfalt sektörleridir Burada kalsit kırılmış olarak kullanılır

Kaolin: Seramik, kağıt, boya ve refrakter sanayilerinde kullanılmaktadır

ABD ve Avrupa ülkelerin kaolinin % 80 ’i kağıt ve ince seramikte kullanıldığı halde, Türkiye ’de bu sektöre yalnızca %6 ’sı girmektedir Barbar seramik ve cam sektöründe %79 gibi büyük bir kısmı harcanmakta geri kalan % 15 ’i ise çimento sektöründe kullanılmaktadır

Kaya Tuzu:Yiyecek olarak, kara yollarında buzlanmayı önleyici olarak, hap, tekstil ve sanayii ile metalürji de,

KıymetliTaşlar:Kuvars kristalleri gibi elekronik sanayiinde, ziynet eşyası yapımında,

Kil (Serk+Ref): Seramik ve refrakter,sırça , cam, demirçelik, çimento,

Kireçtaşı:İnşaat sektöründe, metalürji, kimya, kağıt ve selüloz, seramik, petrol, maddeleri, lastik ve plastik, badana sanayiinde hem hijyenik amaçlarla ve tarım sektöründe,

Kriyolit:Alümiyum sanayiinde, sodyum , tuzlarının sodyum tuzlarının yapımında, sırça, seramik ve emaye sanayiinde, tarımda böcek zehiri olarak kullanılır

Son yıllarda alüminyum üretiminde kriyolit veya yapay kriyolitden başka hidroflüorik asit, sodyum karbonat ve alüminyum hidrat karışımı bir başka yapay üründen ileri derecede yararlanılmaya başlanmıştır

Kriyolit seramik endüstrisinde ağartma ve camlaştırıcı olarak ta kullanılır Keza zımparataşı ya da yarı aşındırıcıların ana yapıştırıcı maddesidir Kaynak çubuklarının üzeri kriyoliitle kaplanır Kriyolit zararlı böcekleri öldürücü ilaçların da etkin elemanıdır

Krom:Metalürjide paslanmaz çelik üretiminde, sodyumbikromat üretiminde, refrakter tuğla üretiminde, renk verici olarak, kaplamacılıkta, cilt işletmeciliğinde, ağaç empresyonunda, fotoğrafçılıkta, emaye, seramik endüstrisinde,

Ferrokrom, krom kimyasalları ve krom refrakterleri için krom yerine kullanılabilecek öteki bir malzeme yoktur Paslanmaz çelik başta olma üzere üstün özellikli alaşımlarda kromun yerini diğer bir malzeme kullanılamamaktadır Kromun yerine kullanılabilecek tek araç gereç hurdasıdır

Kurşun: Akü imalatı, mühimmat, renkli televizyon tüplerinin yapımında, mermi üretiminde, ağırlık malzemesi,

Kuvars: Cam, temizlik maddesi, badana, ,seramik, elektronik, güya değerli süsleme taşları sanayiinde,

Kuvarsit: Sırça, seramik, inşaat ve refrakter malzemesi (silika tuğla) yapımında hammadde badana, temizlik maddesi, ve hafif gazbeton yapı elemanlarının üretiminde yardımcı esas madde olarak keza, ferro silisyum ferro –krom üretiminde ve demirçelik sanayiinde geniş şekilde kullanılmaktadır

Kuvars kumu: Kuvars kumu cam sanayiinde, kristal cam eşya zücaciye ve düz cam imalinde kullanılır Döküm sanayiinin en manâlı girdilerinden biridir Seramik sanayiinde sır ve frit yapımında, duvar ve yer karolarında fayansçılıkta, elektroporselenlerin yapımında, filitre sanayiinde de kuvars kumu önemli miktarda kullanılmaktadır

Gühercile:%85 ’i azotlu, gübre, olarak % 15 ’i patlayıcı madde yapımında,

Kükürtetrokimya, kibrit, ilaç, lastik, dokuma, tarım, savunma sanayilerinde,

Losit: Sun ’i gübre yapımında ve alüminyum metali üretiminde,

Manganez: Demirçelik endüstrisinde, kimya sanayiinde, pilbatarya, elektrolitik çinko üretimi, sırça ve seramik endüstrisi, kaynak sanayii, tarım sektörü,

Manyezit: Metalürjide refrakter tuğla yapımında, çimento, seramik, kimya, kağıt, cam sanayiinde kullanılmaktadır
Sinter manyezitlerden alkalik refrakter tuğlalar ve monolitik araç gereç üretilir Bunlar metal rafine endüstrisinin ve çimento fabrikalarının firmalarının ve değişik potaların örülmesinde kullanılırlar

Kostik kalsine manyezitlerin tüketim alanları daha değişiktir olarak tarım sektöründe ince ince taneliler hayvan yemi kocaman taneliler ise gübre inşaat sektöründe askı taban yalıtım blokları ve hafif yapı elemanlarının yapımı, ilaç endüstrisinde ve tıpta bir çok sıhhi araç gereç üretimi kimya sektöründe magnezyumlu bileşiklerin üretimi, uranyum alanında uranyum oksit elde ederken kullanılan karbonat devrelerinde absorban ve katalizör, yağların veya çabuk çalışan motorların mayilerinin içinde oluşan asitlerin nötrleştirilmesinde katkı maddesi, kağıt lastik ve plastik sektörlerinde, tezgâhtar hammadde ya da katkı olarak yararlanılır

Marn: Endüstride çimento hammaddesi olarak,

MisketOniks: İnşaat, el sanatları , boya soda, yem, yapay gübre sanayilerinde,

Mika: Muskovitler ısı izalatörü olarak termostatlarda , kaynak çubuklarında, oksijen tüplerinde, soba pencerelerinde, radyo tüpleri ve ısınmaya aleyhinde eşyalarda veya onların parçalarında kullanılırlar

Mikalardan vakumlu tüplerde ve yüksek performanslı kondansatörlerde de yararlanıldığından askeri amaç ile kullanılmaktadır

Molibden: Badana maddesi, bileşik elementi, katalizatör, makine, elektrik, paslanmaz çelik ve diğer çelik sanayilerinde, hem sürtünmeyi azaltıcı özelliğinden nedeniyle motor yağlarına katkı olarak,

Nefelinli siyanit: Nefelinli siyanitler feldispat kaynağı oldukları gibi, aracısız cam sanayiinde, levha cam, televizyon tüpü, ampul, sırça bloklar ve cam yünü üretiminde kullanılırlar Isıya dayanıklı borosilikatlı camlar ile, %0,080,1 oranında Fe2O3 taşıyan nefelinli siyanitlerden renkli cam üretilmektedir

Nefelinli siyanitler, seramik endüstrisinde, boya sanayiinde alüminyum, çimento ve alkali madde üretiminde kullanılır

Nefelinli siyanitlerin bazı türleri de süs eşyası yapımında kullanılmaktadır

Nikel:Nikel alaşımları olarak korozyona karşısında, mutfak gereçleri, meslek ve ev aletleri, hastane aletlerinin üretiminde, yedek yapımında, makine üretimlerinde, gemi endüstrisinde, yapı malzemelerinde, motor araç ve gerekçelerinde,

Olivin: Çelik dökümünde , kalıp malzemesi olarak , forsterit tuğlaları yapımında kullanılır

Olivinler ileri ülkelerin demirçelik sanayi alanlarında, eritici curuf düzenleyici ve sinterleşme derecesini düşürücü olarak kullanılmaktadır Bu özelliklerinden dolayı yüksek fırınlarda kok tüketiminde tasarruflu tüketilen kok kömürü % 20 oranında azalmaktadır

Diğer başvuru formu alan ise refrakter sektörüdür Forsteritler , kimyasal tabi tuğlalar gibi, değişik alanlarda öteki refrakterlerle bir takım sanayi birimlerinin (yapılarının) imalinde kullanılmaktadır

Olivin yüksek yoğunluğundan nedeniyle ağır çimento üretiminde yararlanılan bir maddededir Bu suretle elde olonan çimentolar,üstlerine aldıkları ağır yükler ve içinde bulundukları yüksek enerji etraf nedeniyle fazla sağlam ve dayanıklı olması gereken denizlerdeki petrol platformlarının inşasında kullanırlar

Olivin veya dunit blokları, güvenliği eksik zeminlerden geçen demiryollarının temelinde duraylılığı sağlamak için kullanıldığı gibi bunlardan kırılıp balast mıcır da sağlanır

Perlit: Perlit inşaat sektöründe, sıva, hafif yalıtım betonu, hafif yapı elemanları, ısı ve ses yalıtım betonu , ısı ve ses yalıtım yüzey panoları ve özel amaçlı perlit betonları yapımında kullanılır

Hem perlit tarımda sera hazırlanmasında, katkı olarak seramik sektöründe ve sırça üretiminde, dolgu maddesi olarak hap ve kimya alanında, sıcağa karşısında dolgu malzemesi olarak kullanılır

Profillit: Seramik, dolgu ve refrakter tuğla sanayilerinde, çimento beyaz çimento,


Pomzaomza 0,51 gr cm3 yoğunluğuyla, kumdan ve çakıldan çok hafiftir Harcına pomza katılarak elde edilen beton birimler kum ve çakıl ile üretilenlerden daha hafiftir Hafif malzemenin inşaat sektöründe işcilik ve malzeme gibi avantajları vardır

Pomzanın ısı geçirgenlik indeksi bayağı betondan 6 kez küçüktür Bu önemli özelliği inşaat sektöründe kullanılmasını cazip ayla getirir

Pomzalar çok iyi vasflı ve hafif dereceli aşındırıcılardır Sertlikleri 7 ’yi hatta 8 ’i geçen zımpara türü aşındırıcılar yanına 56 dereceli sertliklerde kullanılabilmektedir

Pomzaların kullanıldığı bir diğer bölge da taşyıkamadır Bunun için 812 cm Boyutunda pak asit pomzalar kullanılır Yıkama ile kot ve kumaşlar ağartılmaktadır

Öğütülmüş ponzanın sıkıştırılıp ve hiç bir yapıştırıcı kullanılmadan pişirilmesiyle, kozmetik ponzası elde edilir

Ponza tarımda da karıştırılarak , yüzeye serpilen haşere ilaçları hafifliklerinden nedeniyle yüzeyde kalmakta ve sürekli yüzeyde hareketli olan böcekleri etkiler Ponza, tarım toprağının özel ayla getirilmesinde, nemli tutulmasında ya da toprağın mevcut özelliğinin korunmasında da kullanılır

Ponza, aşındırarak temizleme, kimyada filtrasyon, seramikçilikte dolgu maddesi olarak kullanılmaktadır

Potas: Tarımda gübre olarak, %5 kimya sanayiinde datarjancamseramiktekstil

Lületaşı: Pipo ve hediyelik süsleme eşyası imalinde,

Sepiyolit: Badana, seramik, dolgu, tarım, hayvancılık yağ rafinasyonunda,

Sillimanit: Rafrakter ve Seramik sanayiinde,

Soda: Soda Kilit kostik soda sodyum bikarbonat, çamaşır sodası, soda küllü, sabun, temizlik maddesi, su yumuşatıcı, sırça sasnayiinde ve yangın söndürmede , demiz dışı metalurjide, kağıt hamuru ve haşarat öldürücü ilaçlarda, kağıt, sırça, tekstil ve boya sanayiinde, patlayıcı madde yapay gübre yapımında,

Sodyum sülfateterjan, dokuma, kağıt ve cam sanayiinde, zırnık eldesinde,

Stronsiyum: Televizyon tüpü yapımında, bileşikler halinde, renkli havai fişek, imalinde, elektrik endüstrisinde, mıknatıs yapımında, sırça sanayiinde, piroteknikte, parlatma ve beyazlatıcı işleminde ve badana sanayiinde,

Şiferton: Alev tuğlası yapımında,

Talk: Seramik, badana, kaplama, dolgu, çatı malzemesi, lastik, kağıt, plastik, kozmatik, ilaç, mürekkep, filitre sanayiinde kullanılır

Talk yumuşaklığı, pürüzsüz oluşu, parlaklığı rutubet içermesi düşük oranda yağ emme özelliği, yüksek dielektrik mukavemeti, sıcaklığı direnci gibi niteliklerinden nedeniyle birçok alanda kullanılmaktadır Yukarıda belirtilenlere ilaveten, ilaç sektörü, genel kozmetik sanayi otomotiv sektörü için cila çatı malzemesi cilt işleme ve tebeşirlerin yapımında kullanılır

Türkiye ’de en çok %25 lastik ve %20 seramik üretiminde kullanılmaktadır Bunları %16 tarım ilaçları, %14 boya sektörü, % 50 pudra, % 4 kağıt endüstrisi ile %16 oranında döküm plastik gibi diğer alanlarda kullanılmaktadır

Tebeşir: Bezir Yağı ile karıştırılarak cam macunu, kireç üretimi ve porlant çimentosunda,

Titan: Ağırlıklı olarak savunma amaçlı kullanılan bir madendirUçaklarda uzay araçlarında, zırhlı vasıta imalinde, demiryolu rayları ile lokomotif ve vagon tekerleklerinde, boya sanayiinde, diş hekimliğinde ve tekstil endüstrisinde, plastik, ilaç, ve kimya sanayiinde,

Trona: Doğal soda mineralidir Rafineri ile soda (No 2003) haline getirilerek kullanılır

Vanadyum: Daha çok demirçelik sanayiinde, keza katalizör olarak, badana ve basımevi sanayiinde,

Vermikulit: İnşaat (Sıva), tarım, badana,lastik, plastik, sondaj, (balçık) sanayiinde

Volfram: Kimya, uçak endüstrisi, elektrik , kesici ve delici makine üretiminde, yüksek ısıya, aşırmaya dayanıklı çelik üretiminde,

Vollastonit : Başlıca uygulama alanı seramik endüstrisidir Hem plastik ve badana sanayiinde, asbestos alternatifi olarak,

Seramikte pişirme süresini azaltır

Zeolit: Doğal gazlardaki karbondioksitin bileşiminden uzaklaştırılmasında,
Petrol ve doğal gaz sahalarında, rezervlerin ve paleojeolojik koşulların belirlenmesinde,
Katalizör olarak rafinerlerde
Kalsiyum ve magnezyum taşıyan ağır suyun yumuşatılmasında,
Şehirlerin ve endüstri tesislerinin atık sularındaki azot ve istemeyen bir takım ağır mineral iyonlarının alınmasında ,
Oksijen eksilen ortamlarda, azotlu absorblayarak azaltıp buraya oksijenli hava akımının sağlanmasında kullanılır
Tarımda bir takım gözden düşmüş katyonları tutarak, toprak kirliliğinin önlenmesinde
Arazilerde gübrelenmelerden sonra, toprağın tarıma hazırlanmasında,
Hayvancılıkta sığır, tavuk gibi hayvanların yemlerine belirtilmiş oranda katılarak besi amacı ile,
Göl ve göletler çevresindeki biyoloji ile ilgili atıkların oluşturduğu doğal kirliliğin önlenmesinde,
Canlı balık ve diğer su kültürlerinin biçiminde, gereksinim duyulan oksijence varlıklı havanın sağlanmasında kullanılır

Zeolitler, çimento sektöründe puzolanik madde olarak, kağıt üretiminde, hafif agrega üretiminde de kullanılır

Zımpara: Aşındırıcı ve inşaat sanayiinde,

Zirkonyum: Zirkonun kullanılabilmesi için zirkondan zirkonyum elementinin elde edilmesi gerekir Bu amaçla zirkonun indirgenmesi ve elektrolize edilmesi gerekir

Zirkonun tüketiminde birincil sırayı refrakter sektörü alır Televizyon, çelik ve sırça sektörü de zirkonun kullanıldığı öteki alanlarıdır

Zirkonun kullanıldığı diğer bir bölge da seramik sanayiidir

Zirkonyum son zamanlarda, yalnız başına veya kalayla alaşım halinde getirilerek nükleer yakacak kartuşlarının muhafazasında ve nükleer tesislerin metal yapılarında kullanılmaktadır

Zirkonyum–plutonyum veya zirkonyum uranyum alaşımlarından nükleer yakıt olarak yararlanılır

Zirkonyumun kullanıldığı bir bölge da flaş ampullerinin ve radyo lambalarının yapımıdır *