Türkiyede Kurumaya Başlayan Göller Hangileridir?

Türkiyede Kurumaya Başlayan Göller,
Türkiyenin Kurumaya Başlayan Gölleri Hangileridir?



Son 40 yılda 1 milyon 250 bin hektarlık sulak alanın değil olduğu Türkiye ’de fazla sayıda türde binlerce kuşa ev sahipliği yapan Hotamış, Eşmekaya, Ereğli Sazlıkları ile Akşehir, Eber, Meke ve Suğla Gölü ’ne kuşlar uğramaz oldu

KONYA Doğal Hayatı Koruma VakfıTürkiye (WWFTürkiye), Doğa Derneği ile Çevre ve Orman Bakanlığı ’ndan aldığı bilgilere tarafından, takriben 34 sene önce yapılan ölçümlere kadar Türkiye ’de son 40 yılda 25 milyon hektarlık sulak alanın yarısı değil oldu

Dernek ve vakıfların değerlendirmelerine göre kaybedilen sulak alan Marmara Denizi büyüklüğü kadar, Van Gölü ’nün 3 katı ya da Türkiye ’nin en büyük tatlı su gölü olan Beyşehir Gölü ’nün 25 katı oranında sulak alana eşdeğer tutuldu

Bilhassa sulak alan miktarı ile Türkiye ’de ve dünyada kayda değer konumda yer alan Konya Kapalı Havzası ’nda sulak alanlar zamanla kururken, fazla sayıda türde kuş bölgeye neredeyse küserek uğramaz oldu

1994 ve 1995 yıllarında 350 ’şer ton sazın kesildiği, 1985 yılında 16 bin hektarlık alana sahip Hotamış Sazlığı, 1990 ’lı yıllardaki sayıma tarafından çok sayıda çiftte minik karabatak, minik balaban, alaca balıkçıl, çeltikçi, yaz ördeği, Macar ördeği, dikkuyruk, bataklık kırlangıcı, büyük cılıbıt, mahmuzlu kızkuşu, paspaş patka, dikkuyruk, uzunbacak, büyük ak balıkçıl, elmabaş patka, saz delicesi, tepeli pelikan türlerine ev sahipliği yaptı

Tarımsal sulandırma az kalsın sazlığın sonunu getirdi ve 1990 yılında 8 bin hektara kadar küçülen sazlık 1996 yılında birkaç yüz hektara geriledi ve sonunda kurudu Acilen su birikintisinin bile bulunmadığı sazlıklara kuşlar uğramıyor

Dünyanın “Nazar Boncuğu olarak nitelendirilen 5 milyon yıllık eşsiz güzellikteki Meke Gölü ’ne henüz birkaç yıl öncesine kadar sakarmeke, yeşilbaş, angut, kızılbacak, uzun ayak, kızkuşu, kuyruksallayan ve flamingo gibi 100 ’ün üzerinde türde binlerce kuş geliyordu Gölün suyun çekildi, bataklığa döndü ve bölgeye küsen kuşlar bundan böyle gelmiyor

1982 yılına değin 37 bin hektarlık alana sahip olan ve bu tarihten sonradan besleyen kaynaklarının üzerine barajların kurulması üzerine kuruma sürecine giren ve son birkaç yıldır tamamen kuruyan Ereğli Sazlığı (Akgöl), uzun yıllar minik karabatak, ak palikan, tepeli pelikan, alaca balıkçıl, çeltikçi, kaşıkçı, flaminogo, yaz ördeği, macar ördeği, paspaş patka, dikkuyruk, ufak kerkenez, kılıçgaga, bataklık kırlangıcı, büyük cıblıbıt, mahmuzlu kızkuşu, minik sumru, turna, angıt, gri balıkçıl, boz kaz, sukuşu türleriyle kuş cenneti görünümüne sahipti Bahar aylarında az miktarda suyun biriktiği Akgöl, son yıllarda kuşa hasret kaldı

1990 ’lı yıllara kadar 11 bin 250 hektar sulan alana sahip Eşmekaya Sazlığı, baraj gölüne çevirme çalışmalarının başarısızlıkla sonuçlanması sebebiyle tamamen kurudu Kerkenez, macar ördeği, çayır delicesi, mahmuzlu kızkuşu, beceriksizce, leylek, bataklık kırlangıcı, bozkır delicesi ve kır baykuşu sazılkalara tamamen küstü

Akşehir ve Eber Gölleri, yıllarca ak pelikan, tepeli pelikan, minik karabatak, alaca balıkçıl, çeltikçi, kaşıkçı, sakarca Macar ördeği, paspaş patka, gülen sumru ve uzun ayak türlerine konut sahipliği yaptı Sulak alanı 350 kilometrekareden 10 kilometrekareye kadar düşen Akşehir Gölü ile suları çekilen Eber Gölü ’ne kuşlar uğramaz oldu

TUZLU VE BEYŞEHİR GÖLÜ ’NDE KUŞLAR AZALIYOR
Türkiye ’nin en büyük tatlı su gölü olan Beyşehir Gölü ’nde de sularının çekilmesi sebebiyle kuş sayısı gitgide artarak azalıyor Macar ördeği, elmabaş patka, sakarmeke sayısının azaldığı gölde evvelden kuluçkaya yatan tepeli pelikan, karabatak, gece balıkçılı, minik ak balıkçıl türlerine hiç rastlanmıyor

Kapladığı bölge 260 bin hektardan 130 bin hektara dek düşen Tuzlu Gölü ’nde de önemli kuş türlerinin sayısında azalmalar gözleniyor Flamingoların en önemli üreme alanlarının başında gelen Tuz Gölü ’nde 1992 yılında yapılan sayımlarda 14 bin çift flamingo bulunurken, 2005 yılında sayı 11 bin 500 ’e dek indi Bu kuşlar artık besleyebileceği sayıda yavru yapıyor

Türkiye ’de son olarak yalnızca Tuz Gölü ’nde 2002 yılında görülen mezgeldek kuşuna artık rastlanmazken, 1989 ’da 57 bin olan sakarca sayısı 2005 ’te 263 ’e, 1989 ’da 60 bin olan sukuşu ise 2005 ’te bin 424 ’e düştü

Kaşıkçı, kılıçagaga, Akdeniz martısı, güler yüzlü sumru, cılıbıt, ince gagalı martı, karabaş martı, suna, uzunbacak, kızılbacak, kaşıkçı, kılıç gaga, Akdeniz martısı, güler yüzlü sumru, flamingoya ev sahipliği yapan Bereket Gölü ’nde de kuşlar azalıyor Tez tatlı su bataklığına dönüşen gölü kirlilik tehdit ediyor Yakında buraya da kuşlar hiç uğramayacak

Kılıç gaganın kuluçkaya yattığı, çok sayıda kışlayan sukuşunun bulunduğu Tersakan Gölü ’nü de yazları kuruduğu için kuşlar iyice unuttu Göl çevresini rüzgar erozyonu tehdit ediyor

Son 35 yılda kapladığı bölge 830 hektardan 400 hektarın altına inen Samsam Gölü ’ne yıllardan beri kılıçgaga, ince gagalı martı, Akdeniz martısı, gülen sumru, sukuşu ve turna geldi Ekolojik dengenin bozulduğu gölde kuş görebilmek talih haline geldi

Dikkuyruk, ufak kerkenez, kara boyunlu batağan, alaca balıkçıl, çamurcun, elmabaş patka, sakarmeke, bıyıklı sumru ve flamingoya konut sahipliği yapan Kozanlı Gölü ’nün, 50 hektarı su ve büyük bölümü bataklık almak üzere 650 hektarlık biri alanı bulunuyor Aşırı kirlenme ve rüzgar erozyonu bölgeye gelen kuşları rahatsız ediyor

Yaz ördeği, Macar ördeği, paspaş patka, dikkuyruk, kılıçgaga, büyük cılıbıt, Akdeniz martısı, gülen sumru, batağan, angıt, dikkuyruk, uzunbacak, kılıçgaga, akça cılıbıt, sakarcanın evvelden fazla sayıda bulunduğu Kulu Gölü ’nde kirlilik ciddi boyutlara ulaştı Göldeki kuş sayısı önemli boyutlarda azaldı ve en ince ayrıntısına kadar yok elde etmek üzere

çok eskiden göl iken çok sayıda türde binlerce kuşun geldiği Suğla Gölü, DSİ göre depolama haline getirildikten sonradan özelliğini yitirdi Hemen bölgeye hiç kuş gelmiyor
netten seçme parça *