Türkiye'de Madde Kullanımı

Türkiye'de Madde Kullanımı Türkiye' de çocuk ve ergenler arasında madde kullanımının yaygınlığı Araştırmalar ülkemizde madde dilekçe yaygınlığının giderek arttığını göstermektedir Bunu anlatmak için 2001 ve 2004 yılında yaptığımız iki araştırmanın sonuçlarını karşılaştırmaya çalışacağım 2001 Yılı Araştırması Araştırma 9 ilde ilköğretim ve ortaöğretim gençleri aralarında 24,000 kişiye ankete uygulanmıştır Sonuçlara göre çoğunlukla madde kullanımı en yüksek, İzmir ilinde bulunmuştur Esrar kullanımı ise Diyarbakır ilinde diğer illere göre epeyce yüksektir İlköğretimde yaşamı her tarafında minimum bir defa tütün kullanan öğrencilerin %161 olduğu saptanmıştır Bu oran alkol için %154, uçucu ve uyuşturucu maddeler için %17'dir Ortaöğretimde yaşamı baştan başa en az bir kere tütün kullanımı %559, içki kullanımı %450, esrar kullanımı %40, buharlaşan madde kullanımı %51, eroin ve ecstasy başvuru yaygınlığı %25'dir Birincil ve ortaöğretimde tütün, alkol ve öteki maddelerin uygulama yaygınlığı erkekler arasında daha fazladır Özel okulda okuyanlarda madde kullanım riski devlet okulunda okuyanlara tarafından daha yüksek bulunmuştur İlköğretim öğrencileri arasında yaşamı boyunca minimum bir kez tütün kullandığını belirtenlerin oranı %161'dir Tütünden sonra en sık kullanılan maddeler sırasıyla içki, uçucu maddeler ve esrardır Uyuşturucu maddekullandığını belirtenlerin yaygınlığı daha düşük oranda bulunmuştur Ortaöğretim öğrencilerinde tütün yeniden en sık kullanılan maddedir Tütünü içki, uçucu maddeler ve esrar peşine düşüp takip etmektedir Eroin ve ecstasy uygulama yaygınlığı aynı orandadır Tuzak madde kullanım sorusunda kapan maddeyi kullandığını belirtenler genel değerlendirmeden çıkarıldığında, bilhassa tütün ve alkol açık havada kalan maddelerin kullanım yaygınlıklarında keskin bir düşüş olduğu gözlenmektedir İllere tarafından madde dilekçe yaygınlıklarına bakıldığında ilköğretimde, tütün, alkol, esrar ve uçucu madde kullanımının en yüksek Eskişehir'de olduğu belirlenmiştir Tütün ve buharlaşan madde kullanımının en az olduğu il ise Adana'dır Alkol kullanım yaygınlığı minimum Diyarbakır'da , esrar tatbik yaygınlığı asgari İzmir ilindeki öğrenciler aralarında bulunmuştur Ortaöğretim öğrencilerinde madde uygulama yaygınlıkları illere kadar değerlendirildiğinde ise tütün kullanımı %459 ile %638 arasında değişirken, buharlaşan madde, eroin, ecstasy kullanımının en yaygın olduğu il İzmir'dir Esrar kullanımında, Diyarbakır %73 ile ilk sırada bulunmaktadır Madde tatbik yaygınlıklarının en düşük olduğu illere bakıldığında, esrar ve eroin başvuru yaygınlığının en az Sivas'ta olduğu görülmüştür Tütün kullanımının asgari olduğu il Adana, uçucu madde kullanımının en az olduğu il ise Kocaeli'dir Araştırma sonuçları, madde kullanımına başlamada en kayda değer faktörün merakolduğunu göstermektedir Araştırma sonuçları en kolay ulaşılan maddelerin uçucu maddeler ve sakinleştirici haplar olduğunu ortaya çıkarmaktadır Gençlerin büyük çoğunluğu başlangıçta denedikleri maddeyi kendisinden yaşça büyük veya kendi yaşlarında bir dost göre verildiğini veya bir grup dost göre paylaşıldığını belirtmiştir Madde kullanan gençlerin büyük bir çoğunluğu; madde kullanımının ruhsal ve maddesel sorunlara yol açmasının, bağımlı olmanın, kontrolden çıkmanın madde kullanımından uzak durmada önemli etkenler olduğunu belirtmiştir Bu etkenleri önemli bulmalarına karşın madde kullanmaları; bu olumsuz etkilerin kullanımı bırakmakta çok büyük etkilerinin olmadığını göstermektediröğrencilerden madde ile ilgili bilgilendirme etkinliklerine katılanlar ile katılmayanlar arasından madde başvuru formu olan ve olmayanlar aralarında kayda değer bir fark bulunmamıştır Ögel K, Çorapçıoğlu A, Giz A, Tamar M, Tot S, Doğan O, Uğuz S, Yenilmez C, Bilici M, Tamar D, Liman O Türkiye'deDokuz İlde Ilk ve Ortaöğretim Öğrencilerinde Tütün, Içki Ve Madde Uygulama Yaygınlığı (2004) Turk Psikiyatri Dergisi 15(2):112118 2004 Yılı İstanbul Araştırması 2004 yılında yapılan araştırma İstanbul'da 3500 lise öğrencisiyle yapılmıştır Araştırmanın sonuçlarına kadar öğrenciler aralarında hayat boyu asgari bir kez dilekçe yaygınlığı en yüksek olan madde alkoldür Alkolü sırasıyla tütün, uçucu maddeler, esrar, flunitrazepam, benzodiazepin, ecstasy ve eroin takip etmektedir Hayat boyu en az bir kez ayyaş olma yaygınlığı %264, hayat boyu seyrek ayyaş olma yaygınlığı ise %416'dır Yaşam boyu aralıklı tatbik yaygınlığı en yüksek madde benzodiazepindir id Benzodiazepinleri esrar, eroin, buharlaşan maddeler, flunitrazepam, içki, tütün ve ecstasy peşine düşüp takip etmektedir Hayat boyu sık uygulama yaygınlığı en yüksek madde alkoldür Alkolü tütün, esrar, eroin, ecstasy, flunitrazepam, benzodiazepin ve uçucu maddeler peşine düşüp takip etmektedir Yaşam boyu en düşük bir kez tütün, alkol ve madde kullanımı riski cinsiyete göre karşılaştırıldığında erkeklerin benzodiazepin kullanımı hariç öteki bütün maddeler için kızlardan daha pozitif tehlike taşıdığı görülmüştür Madde başvuru formu riski erkeklerde eroin kullanımı için 10 kat, esrar için takriben 4 kat, ecstasy için ise takriben 3 kat daha fazladır Hayat boyu en düşük bir defa tütün, içki ve madde kullanımı riski öğrencilerin ailelerinin kazanç düzeyleri açısından değerlendirildiğinde, yüksek kazanç düzeyine sahip olan ailelerin çocuklarında düşük kazanç düzeyine sahip olanlara tarafından tütün, içki, flunitrazepam kullanım ve ayyaş olma riskinin daha yüksek olduğu görülmüştür Hayat boyu minimum bir defa tütün, alkol, eroin kullanım ve ayyaş olma riski özel okula dışarı giden öğrencilerde diğer okullara gidenlere oranlara daha fazladır Netice Her iki araştırmayı karşılaştıracak olursak, sigara ve içki kullanımı sıklığında düşüş olduğu, ama öteki tüm maddelerde belirgin bir büyüme olduğu dikkati çekmektedir Yükselme özellikle ecstasy'de daha belirgindir 2001 yılında sosyoekonomik düzeyi yüksek olanlarda, madde kullanımı daha yaygınken, 2004 yılı araştırmasında bu farkın ortadan kalktığı dikkati çekmektedir Bu bulgu, madde kullanımının her kesimde yaygınlaştığının bir göstergesi olarak yorumlanabilir Bunu doğrulayan bir diğer gelişme ise, kızlar aralarında madde kullanımının daha da yükselmesidir Kaynak: DonusumSokagi