turkiye'de nufus yoğunluğu

turkiye nufus yoğunluğu,
turkiyede nufus yoğunluğu,
turkiye nufus yoğunluğu sıralaması,
turkiyede nufus dağılımı

Turkiye'deki Nufus Yoğunluğu

Turkiye nufus yoğunluğu haritası
imagesturkiyedenufusyogunlugu5afae5026e784


1997 yılındaki nufus verilerine gore, toplam nufusun bolgelere dağılımı şu şekildedir;
1 Marmara 15936000
2 ic Anadolu 10525000
3 Ege 8325000
4 Karadeniz 8284000
5 Akdeniz 8109000 ,
6 DAnadolu 5945000

Nufus Yoğunluğunun Bolgelere Dağılımı

1 Marmara 236
2 G Doğu Anadolu 96
3 Ege 89
4 Akdeniz 66
5 ic Anadolu 64
6 Karadeniz 58
7 DAnadolu 36

Tarımsal Nufus Yoğunluğu

Bir ulkede veya herhangi bir sahada, tarım ve hayvancılıkla gecinen nufusun, tarımsal alana bolunmesiyle elde edilen nufus yoğunluğuna tarımsal nufus yoğunluğu denir Bu yontem, aritmetik nufus yoğunluğuna gore, daha gercekcidir

1950'den 1990 yılına gelinceye kadar tarımsal nufus yoğunluğunda 18 kişilik bir azalma gercekleşmiştir Bunda, tarım alanlarının 159 milyon nektardan, 287 milyon hektara cıkmasının ve kırsal kesimden kentlere gocun artmasının etkisi olmuştur 1950'de 52 milyon olan kent nufusu, 1990'da 315 milyona cıkarken, kırsal kesimde bu kadar buyuk artış olmamıştır

Turkiye'de tarımsal nufus yoğunluğu bolge ve iller arasında farklılık gosterir Bunda yerşekillerinin dağlık ve ovalık olmasıyla, tarımda calışan nufusun miktarı etkili olmaktadır

Genel olarak, tarımsal nufus yoğunluğu, dağlık alanlarımızda fazla, geniş tarımsal ovalarımızda ise duşuktur

Bazı ulkelerin ise aritmetik yoğunlukları şu şekildedir:

Cin'in nufusu Japonya'dan fazla olduğu halde, yuzolcumu de geniş olduğundan nufus yoğunluğu daha az olmuştur

Rize, Artvin ve Hakkari gibi kır nufusunun fazla, buna karşılık tarım topraklarının az olduğu sahalarda, tarımsal nufus yoğunluğu artmaktadır Konya, Şanlıurfa ve Edirne gibi geniş tarım alanlarının bulunduğu illerde ise tarımsal nufus yoğunluğu azalmaktadır

Karadeniz ve Doğu Anadolu bolgeleri dağlık olduğundan tarımsal nufus yoğunluğu artarken, İc Anadolu'da ovalık alanlar fazla olduğundan tarımsal nufus yoğunluğu azalmaktadır

Fizyolojik Nufus Yoğunluğu

Toplam nufusun, ekili dikili alanlara bolunmesiyle ortaya cıkan yoğunluğa fizyolojik nufus yoğunluğu denilmektedir,

Nufusun Cinsiyet Durumu

1945 yılındaki sayıma kadar, ulkemizde kadın nufusunun erkek nufustan daha fazla olduğunu goruyoruz Bu durumda, Kurtuluş Savaşı ve Birinci Dunya Savaşı tehlikesi etkili olmuştur Fakat, 1945'ten sonra erkek nufusu kadın nufusunu gecmiştir Şu anda erkek nufus % 1,2 oranında fazlalık gosterir

Turkiye'de dışarıdan goc alan İstanbul, Ankara, İzmir gibi merkezlerde erkek nufus fazla iken, dışarıya goc veren Trabzon, Tokat, Yozgat gibi merkezlerde kadın nufusu daha fazladır

Aktif Nufus

Aktif nufus, calışan nufus veya faal nufus olarak da adlandırılır

1564 yaş arasındaki nufusa calışma cağındaki nufus denilmektedir Bu nufusun hepsi bir işte calışmaktadır Calışabilecek yaştaki nufus icinde, calışan nufus oranı ne kadar coksa, işsizlik oranı o kadar azdır Genellikle, sanayileşmiş ve buna bağlı olarak gelişmiş ulkelerde işsizlik az iken, az gelişmiş ulkelerde işsizlik fazladır

Turkiye'de nufusun % 40'ını cocuk, genc ve yaşlı nufusu oluşturduğundan, aktif nufus oranı gelişmiş ulkelere gore daha az ve işsizlik oranı daha fazladır

Calışan nufusun ekonomik faaliyet kollarına gore dağılımı

Ekonomik faaliyetler uc buyuk gruba ayrılır Bunlar:
• Tarım (Tarım, hayvancılık, ormancılık, vs)
• Sanayi (Endustri, madencilik, vs)
• Hizmet (İnşaat, ticaret, turizm, vs) sektorleridir

Az gelişmiş ulkelerde, toplam calışan nufusun % 90'a yakını tarımsal nufus ozelliği taşır Gelişmiş ulkelerde ise tarımsal nufus % 10 civarındadır Diğer nufus, hizmet ve sanayi sektorunde calışmaktadır

Tabloya gore, gelişmiş ulkelerde, hizmet ve sanayi soktorunde calışanların oranı, tarımdan oldukca fazladır Gelişmekte olan ulkelerde, sanayi ve hizmet sektorunde calışan nufus, gelişmiş ulkelere gore daha azdır

Aşağıdaki tabloya baktığımızda, Turkiye'de 1927 yılında nufusun %90'ı tarım, %10'u sanayi ve hizmet sektorunde calışmıştır 1950 1960 lı yıllarda tarım sektorundeki nufus azalmaya başlamıştır Ozellikle 1980 li yıllardan sonra, sanayileşme hızının artmasıyla tarım sektorundeki nufus % 50'nin altına duşmuştur

Calışan nufusun icindeki tarımsal nufus oranı azalırken, nufusun miktarı artmıştır Cunku, 1927 de 13 milyon olan nufus, 1997 de 62 milyonu gecmiştir Bu durum gozardı edilmektedir

Turkiye'de calışan nufusun yaş ortalaması duşuktur Calışan nufusun bolgelere gore dağılımı incelendiğinde dengesizlik gorulur

Sanayi ve hizmet sektorundeki nufusun buyuk bolumu, Marmara Bolgesi'ndeki Catalca Kocaeli ve Guney Marmara bolumlerinde yoğunlaşmıştır

İzmir, Ankara, Eskişehir, Adana, Mersin, Zonguldak, Ereğli, Karabuk, Gaziantep, Kayseri, Denizli, Konya gibi illerde sanayi nufusu yoğundur

Nufusun Eğitim Durumu

6 yaşını bitiren nufusa, tum Dunya'da eğitim verilmeye calışılır Eğitim okur yazarlık, ilkoğretim, lise ve universite olmak uzere sınıflandırılabilir

Turkiye'de yıllara gore okur yazarlık oranı şu şekildedir:

Turkiye'de ilkoğretimde okuyanların sayısı 10 milyon civarında iken, liselerde ise yaklaşık 2 milyon oğrenci eğitim gormektedir

1990 yılına gore, faal nufusun % 55'e yakını ilkokul mezunları, % 7,4'e yakınını okur yazar, % 5'e yakınını ortaokul ve lise mezunları, % 4'unu de universite mezunları oluşturmaktadır

Nufusun Kırsal Kentsel Durumu

Turkiye'de nufusu 10000'den az olan yerleşmelere kır nufusu, fazla olan yerleşmelere de kent nufusu denilmektedir

Ulkemizde, 1927 1997 yılları arasında kır ve kent nufusunda buyuk değişmeler olmuştur

ulkemizde ulaşım yollarının ve sanayi faaliyetlerinin gelişmeye başlaması bunun yanında kırsal nufusun artmasıyla birlikte kente doğru bir goc olayı başlamıştır

Kırsal kesimden kente goc olayı, en fazla, 1980 1985 yılları arasında meydana gelmiş ve 1985 li yıllarda kır ve kent nufusu az cok dengelenmiştir En son yapılan 1997 yılındaki sayımda kent nufusu % 65'e ulaşmıştır Bu sonuc, ulkemizde sanayi ve hizmet sektorunde calışan nufusun arttığını gostermektedir Aşağıdaki grafikler, Turkiye'nin kentsel ve kırsal nufus değişimlerini daha iyi ifade etmektedir Dikkatle inceleyiniz

Az gelişmiş ulkelerle, gelişmiş ulkelerin nufus ozelliklerinin karşılaştırılması

Az gelişmiş ulkelerde;

• Doğum oranı ve nufus artış hızı yuksektir
• Genc nufusun oranı fazla, yaşlı nufus oranı
• Nufus grafiği geniş tabanlı ucgene benzer Ortalama yaşam suresi azdır
• Calışan nufusun yaş ortalaması duşuk, bağımlı nufus oranı fazladır
• Tarım sektorunde calışan nufus fazla, hizmet ve sanayi sektorunde calışan nufus azdır
• Nufusun eğitim seviyesi duşuktur
• Nufusun yarısından coğu, kırsal kesimde yaşamaktadır

Gelişmiş ulkelerde;

• Doğum oranı ve nufus artış hızı duşuktur
• Ortalama yaşam suresi fazladır
• Genc nufus oranı az, orta ve yaşlı nufus fazladır
• Nufus grafiği, tabanı dar, orta kesimi şişkin bir ucgene benzer
• Calışan nufusun yaş ortalaması yuksek ve bağımlı nufus oranı azdır
• Hizmet ve sanayi sektorundeki calışan nufus, tarım sektorunde calışan nufustan daha fazladır
• Nufusun eğitim seviyesi yuksektir
• Nufusun yarısından coğu, kentte yaşamaktadır