Türkiyede tarım, Türkiyedeki tarım ürünleri

Türkiyede tarımın yeri, Türkiyede tarımcılık, Türkiyenin tarım ürünleri, Türkiyenin tarım haritası


TAHILLAR

· BUĞDAY: Birincil yetişme döneminde (ilkbaharda) yağış ister Olgunlaşma ve hasat döneminde kuraklık gerekir Bu özelliğinden dolayı Karadeniz kıyılarında tarımı yapılamaz Keza düşük sıcaklılardan dolayı Doğu Anadolu Bölgesinin yüksek yerlerinde tarımı yapılamaz Bunların dışarıda tüm bölgelerimizde tarımı yapılabilir
Buğday üretimi iklimdeki karasızlıktan nedeniyle bazı yıllar artarken, bir takım yıllar düşer Üretimin azami olduğu bölgemiz İç Anadolu Bölgesidir(%31) İl olarak azami Konya,Ankara ve Adana'dır

· ARPA: Soğuğa ve sıcağa dayanıklıdır Bundan dolayı buğdayın yetişebildiği her tarafta yetişir Hem düşük sıcaklıktan dolayı buğdayın yetişemediği Doğu Anadolu'nun yüksek yerlerinde de tarımı yapılabilir Imal azami İç Anadolu Bölgesinde gerçekleşir

· MISIR: Yetişme döneminde bol su ister Bundan nedeniyle yurdumuzda sulama imkanı olan tüm bitmiş tarımı yapılabilir Yağ elde edilmeye başlandıktan daha sonra tarımı Akdeniz Bölgesinde çabucak gelişmiştir Bugün darı üretimimizin yarısına yakını Akdeniz Bölgesinden elde edilir (Adana çevresi başta gelir) Üretimde 2 alan Karadeniz Bölgesidir (Buğdayın yerine tarımı yapılmaktadır) Bölge halkının temel besin maddesi olduğundan ticarette değeri yoktur

· ÇELTİK (PİRİNÇ): Çeltik birincil çimlenme döneminde bol su ister Hasat döneminde kuraklık gerekir Yurdumuzun sıcaklık şartları çeltik tarımına elverişlidir Ama su sorunu vardır Bu sebeple tarımı akarsu kenarlarında gelişmiştir Çeltik tarım alanlarında sivrisinek çok geliştiğinden ekim alanları devletin kontrolündedir (mesken birimleri çevresinde tarımına müsaade edilmemektedir
Üretimde en büyük paya sahip bölgemiz Karadeniz Bölgesidir Ilk Olarak Batı Karadeniz Bölümü kazanç (Kastamonu, Sinop, Bolu, Düzce çevresi) Bölgede hem Samsun, Amasya, Tokat , Çorum çevrelerinde de tarımı yapılır
Üretimde ikinci alan Marmara Bölgesidir Başta Edirne elde etmek üzere, Tekirdağ, Kırklareli, Sakarya, Balıkesir, Bursa çevresinde tarımı gelişmiştir
Akdeniz bölgesinde Amik ovası kayda değer çeltik ekim alanıdır
Üretimimiz yeterli olmadığından ithal etmekteyiz

· ÇAVDAR: Serin yayla iklimi ister en fazla tarımı İç Anadolu Bölgesinde gelişmiştir

BAKLAGİLLER

· NOHUT: Ilk yetişme döneminde yağış ister Hasat döneminde kuraklık gerekir Yurdumuz iklim şartları çoğunlukla nohut tarımına elverişlidir azami tarımı İç Anadolu Bölgesinde yapılmaktadır

· MERCİMEK: Kuraklığa dayanıklı olduğu için en fazla tarımı G Doğu Anadolu Bölgesinde gelişmiştir Mercimek üretimimizin yarıdan fazlası bu bölgeden karşılanır (kırmızı mercimek) Üretimde ikinci bölgemiz İç Anadolu Bölgesidir(yeşil mercimek)

· FASULYE: Yurdumuzda sulandırma imkanı olan yeniden tarımı yapılabilir

SANAYİ BİTKİLERİ

· TÜTÜN: Kıraç arazilerde yetişebilir Ilk yetişme döneminde su ister daha sonra mutlaka kuraklık olmalı Tüm bölgelerimizde tarımı yapılabilir Oysa kaliteli tütün yetiştirilmesi amacıyla ekim alanları devlet tarafından sınırlandırılmıştır
Üretimde 1 Ege Bölgesidir ( Manisa, İzmir, Açık Fikirli, Muğla, Denizli ve Uşak çevresi) 2 GDoğu Anadolu Bölgesi 3Karadeniz Bölgesidir

· ŞEKER PANCARI Türkiyedeki Tarım Ürünleriurdumuzda tarımı 1925 yılında Uşak'ta başlamıştır (birincil fabrika Uşak'ta 1926 yılında kuruldu) Bugün fabrikaların kurulduğu yeniden tarımı yapılmaktadır Kayıtlı iklim ve toprak isteği yoktur Sulama imkanı olan her tarafta tarımı yapılabilir Üretimde 1 İç Anadolu Bölgesidir

Şpancarı tarladan söküldükten sonradan kısa bir süre daha sonra işlenmesi gerektiğinden tarımı fabrikalar çevresinde yapılır Ayrıca pancar küspesi hayvan yemi olarak kullanıldığı için buralarda besi hayvancılığı da gelişmiştir

Kıyı bölgelerimizde tarımı yapılmaz Sebebi buralarda daha artı kazanç getiren ürünlere öncelik verilmesidir

· PAMUK: Alüvyal toprakları sever Ayrıca yüksek sıcaklığa gereksinim duyar Yetişme döneminde bol su, hasat döneminde kuraklık gerekir Üretimde 1Ege Bölgesi (kıyıdaki bütün çökme ovalarında),
2Akdeniz Bölgesi (öncelikle Adana elde etmek üzere Hatay, İçel, Antalya Çevresi),
3 GDoğu Anadolu Bölgesidir Keza Doğu Anadolu Bölgesinde etrafı dağlarla çevrili çukur alanlarda tarımı yapılır(Iğdır, Malatya)

· DERE: Tropikal iklim bitkisidir Bol ve uyumlu yağış ister Bulutlu gün sayısı artı olmalıdır Kışlar ılık geçmelidir Yurdumuzda en iyi yetişme şartlarını Doğu Karadeniz Bölümünde bulmuştur Bugün Rize ilk kez elde etmek üzere Ordu'dan Gürcistan sınırına dek olan kıyı kesimde tarımı yapılmaktadır Yurdumuzda çay tarımı Cumhuriyetin ilanından sonra başlamıştır (1924) Nehir tarımının tamamı Karadeniz bölgesindedir

· HAŞHAŞ: Doğu Karadeniz kıyıları hariç tüm bölgelerimizde tarımı yapılabilir Ancak uyuşturucu elde edildiği için üretimi devlet kontrolündedir Bugün öncelikle Afyon olmak üzere Kütahya, Uşak, Denizli, Burdur, Isparta, Konya çevresinde tarımı yapılır Yiyecek sanayisinde ve tıpta narkoz yapımında kullanılır
· KETEN KENEVİR: Lifleri dokuma sanayisinde , ip ve halat yapımında kullanılır Yurdumuz üretiminin tamamına yakınını Karadeniz Bölgesinde Batı Karadeniz Bölümü karşılar( Kastamonu ilk olarak kazanç) Kenevirden uyuşturucu elde edildiğinden üretimi devlet kontrolündedir

YAĞ BİTKİLERİ

· GÜNEBAKAN: Ilk yetişme döneminde su , hasat döneminde kuraklık ister Bundan nedeniyle Doğu Karadeniz kıyıları hariç bütün bölgelerimizde sulandırma ile tarımı yapılır Üretimde 1 Marmara Bölgesi (Ergene Bölümü %74) 2 Karadeniz Bölgesi (Orta Karadeniz) 3 İç Anadolu Bölgesi'dir

· ZEYTİN: Akdeniz iklim bitkisidir Fakat Akdeniz Bölgesinde tarımı fazla gelişmemiştir Daha artı kazanç getiren ürünlere öncelik tanınmasından nedeniyle Bugün üretimde 1 Ege Bölgesi (Kıyı Ege Bölümündeki ova ve kenarlarında Manisa, Aydınlatılmış, İzmir, Muğla , Denizli çevresi) 2 Marmara BölgesiGüney Marmara kıyıları (en kaliteli sofralık zeytin bu bölgeden Gemlik çevresinden elde edilir) 3 Akdeniz Bölgesi (Antalya çevresi en fazla)
Keza Doğu Karadeniz'de Çoruh vadi oluğunda (Artvin) ve GTürkiyedeki Tarım Ürünlerioğu Anadolu Bölgesi'nde GAntep çevresinde tarımı yapılır
Zeytinin periyodik üretim özelliğinden dolayı, üretim bir sene pozitif , bir sene azdır

· SOYA FASULYESİ: Önceleri daha fazla Doğu Karadeniz'de OrduGiresun çevresinde tarımı yapılırdı 1982 yılından daha sonra yağ sanayisinde kullanılmaya başlanılınca tarımı Akdeniz Bölgesinde hızla gelişmiştir Kısa sürede geliştiği için bölgede ikinci mahsul olarak yetiştirilir Adana ilk olarak olmak üzere İçel, Hatay çevresinde tarımı gelişmiştir Türkiye üretiminin %90 'ını Akdeniz Bölgesi karşılar

· YER FISTIĞI : Akdeniz iklim şartlarında iyi yetişmektedir en fazla tarımı bu bölgede Adana çevresinde gelişmiştir(%91) Keza GDoğu Anadolu Bölgesinin batısında, Ege Bölgesi'nde Muğla , Aydınlatılmış çevresi, G Marmara Bölümü'nde Balıkesir, Çanakkale çevresinde tarımı yapılır Çerez olarak tüketildiği gibi yağ da elde edilir

· SUSAM: Sıcak iklim bitkisidir Yurdumuzda ilk olarak Ege Bölgesi almak üzere GDoğu Anadolu Bölgesi, Akdeniz ve Marmara Bölgelerinde tarımı yapılır

MEYVECİLİK

· ÜZÜM: Kışın 4oºC ye kadar dayanabilir Bundan dolayı meyveler içinde yetişme alanı en geniş olanıdır Üzüm üretiminde ilk önce Ege Bölgesi ( Manisa, İzmir, Denizli ) kazanç 2 GDoğu Anadolu Bölgesidir
3 İç Anadolu Bölgesidir Dünya kuru üzüm üretimde birinciyiz ve ihracat yapmaktayız

· ELMA: Üzümden daha sonra yetişme alanı en geniş olan meyvedir Tüm bölgelerimizde tarımı yapılabilir Niğde, Nevşehir, Amasya, Tokat, Kastamonu, Bursa, Burdur, Isparta, Antalya manâlı elma üretim merkezlerimizdir

· İNCİR: Akdeniz iklim bitkisidir Kış ılıklığı ister ve yaz kuraklığı ister azami tarımı Ege Bölgesi'nde gelişmiştir (Başta Okumuş kazanç) Üretimin %80 i bu bölgeden karşılanır Ayrıca Akdeniz Bölgesi, G Marmara ve GDoğu Anadolu Bölgesinin batısı ile Karadeniz kıyılarında (D: Karadeniz kıyıları hariç) tarımı yapılabilir Türkiye Dünya kuru incir üretiminde ilk sırada yer alır ve önemli ihracat ürünümüzdür

· FINDIK : Anavatanı Türkiye'dir En iyi yetişme şartları Karadeniz iklim bölgesidir Yurdumuz üretiminin %90 'ını Karadeniz bölgesi karşılar en fazla Ordu Giresun elde etmek üzere Karadeniz kıyılarında tarımı yapılmaktadır Keza Marmara Bölgesinde Sakarya çevresinde tarımı yapılır Türkiye dünya fındık üretiminde ve ihracatında birincil sırada yer alır (%6070)

· ANTEP FISTIĞI: En iyi yetişme şartlarını GDoğu Anadolu Bölgesinde bulmuştur (% 90) Ilk Kez GAntep ve ŞUrfa kazanç Keza Akdeniz ve Ege Bölgelerinde çitlembik ağaçlarının aşılanması ile de tarımı yapılabilmektedir Önemli ihracat ürünümüzdür

· TURUNÇGİLLER(Narenciye): (Portakal , mandalina, limon , greyfurt ve turunç)
Tropikal iklim bitkisidir Yurdumuzda tarımı en fazla Akdeniz Bölgesinde gelişmiştir (%88) Antalya ilk olarak almak üzere tüm Akdeniz kıyılarında tarımı yapılabilmektedir Hem Ege Bölgesinde İzmir'e değin olan güney kıyılarında, GMarmara Bölümünün soğuktan korunmuş kıyılarında, Doğu Karadeniz Bölümünde Rize çevresinde ve GDoğu Anadolu Bölgesinin batısında tarımı yapılmaktadır

Ege Bölgesinde kıyıdan 200 km içerilere dek tarımı yapılabilmektedir Sebebi bölgede dağların kıyıya dikey uzanması sonucu deniz etkisinin iç kesimlere değin sokulabilmesidir

Doğu Karadeniz Bölümünde yetiştirilebilmesi kış ılıklığı ile ilgilidir

· MUZ: Tropikal iklim bitkisidir Yurdumuzda Akdeniz Kıyılarında tarımı yapılabilmektedir Bugün tarımı daha fazla Alanya Anamur arasında gelişmiştir

· KAYISI: Tüm bölgelerimizde tarımı yapılabilir en fazla tarımı DAnadolu Bölgesi'nde MalatyaElazığ çevresinde gelişmiştir
· BADEM : Kıraç arazilerde yetişebilmektedir Bütün bölgelerimizde tarımı yapılabilmektedir azami İç Anadolu Bölgesinde Niğde Nevşehir çevresinde gelişmiştir

SEBZECİLİK :

Sebzeler çok fazla su isterler Yurdumuzda sebze yetiştiriciliği maksimum Akdeniz Bölgesinde gelişmiştir Bu bölgeyi Ege ve Marmara Bölgeleri takip eder asgari geliştiği bölgemiz DAnadolu bölgesidir Sebebi yaz mevsiminin fazla kısa sürmesidir Keza İç Anadolu Bölgesinde de sulandırma yetersizliğinden nedeniyle sebze tarımı gelişmemiştir

Sebze tarımı seracılık faaliyetleri ile Akdeniz ve Ege Bölgelerinde tüm sene yapılabilmektedir Seracılığın buralarda gelişme sebepleri, kışların ılık geçmesi ve güneşli gün sayısının artı olmasıdır

YUMRULU TÜMÖR

· PATATES: Alüvyal ve kumlu topraklarda iyi yetişir Bütün bölgelerimizde tarımı yapılabilir en fazla tarımı İç Anadolu Bölgesinde gelişmiştir( Nevşehir) Hem Ödemişİzmir, Sakarya, Trabzon, Erzurum öteki kayda değer patates üretim merkezlerimizdir
· SOĞANSARMISAK: Tüm bölgelerimizde tarımı yapılabilir Bursa Karacabey önemli soğan imal merkezi iken Kastamonu da sarmısakta önemli merkezimizdir *