Zehirli mantar turleri nelerdir
Turkiyedeki zehirli mantarlar
Zehirli mantar ceşitleri
Bir mantarın zehirli olduğunu nasıl anlayabiliriz?
Zehirli mantarları kolayca tanımak icin pratik ayrım noktaları yoktur Bu nedenle iyi tanınmayan, yabani, bilinmeyen mantarların yenmemesi gerekir Onerimiz ;
* Ellendiğinde sararan cayır mantarlarından (Agaricus turleri);
* DDT, turp kokusunda olan orman mantarlarından (Hebeloma, Inocybe, Cortinarius turleri);
* Annulusu ve volvası olan Amanita turlerinden kesinlikle uzak durmanızdır
Ağulu Mantar
Zehirli bir tur olan bu mantar, yurdumuzda yetişen Cuce kız, Meşe mantarı, Horoz mantarıolarak tanınan Cantharellus cibarus ile karıştırılabilir Fakat bu tur daha yumurta sarısı renkli, uzeri yağlımsı gibi, lamellerinin catallı ve aralarının birleşmiş olmasıyla ayırt edilir
Şapka, 710 cm, konveks, sonra huni bicimli, ust yuzeyi portakal sarısı, ipek gibi parlak, dalgalı, yaşlılarda portakalımsıkahverenklidir
Lameller; değişik uzunluklarda, eşit değil, sık, yaklaşık 56 mm eninde, ince, sapa dekurrent olarak bağlanır Sarımsı turuncu renkli, parlak, kenarları akut, genellikle diğer kısımlara rağmen daha koyudur Taze mantarlarda lameller uzerinde biriken spor tozları, coğu kez karanlıkta luminisans etkisi gosterir
Sap, 715 x 12 cm olup, silindirik, dibe doğru biraz incelerek devam eder, şapkaya doğru coğu kez eksantrik olarak bağlı, sıkı yapılı, ici dolu, lifsi, lamellerle aynı renktedir Bu mantar, yaz başından sonbahar sonlarına kadar bilhassa yapraklı ağacların kutukleri uzerinde gruplar halinde ortaya cıkar Ozellikle zeytin ağacları uzerinde bu mantarı gormek mumkundur
Bu mantar nedeniyle oluşan zehirlenme olaylarında belirtiler, sindirimden sonra 30 dakika ile 3 saat arasında ortaya cıkar Ağır ve şiddetli mide bulantısı, kusma, ishal ve karın ağrıları tipik belirtilerdir Bunun yanısıra, terleme, tukuruk, gozyaşı ve bronş salgılarında artma, bronkospazm, myosis, gorme bulanıklığı, hipotansiyon ve bradikardi gibi belirtiler gorulur Bu mantar, İzmir, Manisa, Bursa, Canakkale, Balıkesir, Elazığ gibi illerimizde yetişen yaygın bir turdur
Yalancı Dede Mantarı
Tehlikeli ve oldurucu bir mantardır Halk arasında dede mantarıolarak bilinen yenilebilir mantarlar ile karıştırılabilir
Şapka, 3,5 cm capında kuremsi, biraz dışbukey, mantar olgunlaştıkca duzlemsel bir hal alır Kenarları ince olup, eğik değildir Kutikul yapışık kurudur Şapkanın merkezinde konsantrik durumlu kestane renkli pullar bulunması tipik olup, şapkanın rengi kırmızımsıdır
Lameller; sıkca dizilidirler, 510 mm genişlikte, nazik ve sapa kadar ulaşır Renk beyazımsıdır Sap; 3x06 cm, şapkadan ayrılabilir Bazen ustte ve altta biraz daralabilir, sap lamellerin altında vazo gibidir saplarında ortaya yakın yerbir yerde annulus bulunmaktadır Fakat bu annulus mantar yaşlandıkca kaybolur Kalıcı değildir
Yazın ve sonbaharda, havuz kenarlarında, parklarda, yol kenarlarında, otların arasında, yaprak altlarında bulunur Genellikle bol yağışlı mevsimlerde cayırlarda gorulur Falloides zehirlenmesi tipine yol acan amatoksinleri ihtiva eder
Bu mantar nedeniyle oluşan zehirlenme olaylarında belirtiler, 624 saat sonra ortaya cıkar Bu belirtiler, karın ağrıları, bulantı, kusma ve ishal şeklindedir Zehirlenmede once kısa bir hafifleme gorulur, sonra ağrılar tekrarlar, karaciğer gorevini yapamaz hale gelir Ayrıca bobrekler zayıflar Sonucta komadan sonra genellikle olum gelir Şu ana kadar yalnızca Bursa yoresinde gorulmuştur
Al Sinekci Mantarı
İbotenik asit, musimol gibi zehirli bileşikler iceren zehirli bir mantardır Pantherina sendromu zehirlenmesine yol acar Yarattığı delilik krizleri 46 saat surer Bu mantardan etkilenenlerde; ruh halinin değişmesi, (keyifli veya kaygılı durum), nedensiz gulme, hayal gorme, konuşma gucluğu, kas spazmları, gorme ve işitme bozukluğu, yorgunluk gibi belirtiler gorulur Bu mantardan zehirlenmelerde olum olayı nadirdir, ozellikle kucuk cocuklarda tehlikeli olabilmektedir
Olum Meleği
Ulkemizdeki olumcul zehirlenmelerin neredeyse % 95 inden sorumlu, son derece zehirli ve tehlikeli bir mantardır Bu mantara yaz başlarında ve sonbahar aylarında ormanlarda cok sık rastlanır Mantarın icerdiği amanitin2025 gram maddesi, sindirildikten 812 saat sonra ilk belirtilerini gosterir ve karaciğerbobrek metabolizmasını yok eder Zehirine karşı henuz bir ilac geliştirilememiştir Bu mantarın bir kişiyi oldurmesi icin tuketilmesi yeterli olmaktadır
Turkiyedeki zehirli mantarlar
Zehirli mantar ceşitleri
Bir mantarın zehirli olduğunu nasıl anlayabiliriz?
Zehirli mantarları kolayca tanımak icin pratik ayrım noktaları yoktur Bu nedenle iyi tanınmayan, yabani, bilinmeyen mantarların yenmemesi gerekir Onerimiz ;
* Ellendiğinde sararan cayır mantarlarından (Agaricus turleri);
* DDT, turp kokusunda olan orman mantarlarından (Hebeloma, Inocybe, Cortinarius turleri);
* Annulusu ve volvası olan Amanita turlerinden kesinlikle uzak durmanızdır
Ağulu Mantar
Zehirli bir tur olan bu mantar, yurdumuzda yetişen Cuce kız, Meşe mantarı, Horoz mantarıolarak tanınan Cantharellus cibarus ile karıştırılabilir Fakat bu tur daha yumurta sarısı renkli, uzeri yağlımsı gibi, lamellerinin catallı ve aralarının birleşmiş olmasıyla ayırt edilir
Şapka, 710 cm, konveks, sonra huni bicimli, ust yuzeyi portakal sarısı, ipek gibi parlak, dalgalı, yaşlılarda portakalımsıkahverenklidir
Lameller; değişik uzunluklarda, eşit değil, sık, yaklaşık 56 mm eninde, ince, sapa dekurrent olarak bağlanır Sarımsı turuncu renkli, parlak, kenarları akut, genellikle diğer kısımlara rağmen daha koyudur Taze mantarlarda lameller uzerinde biriken spor tozları, coğu kez karanlıkta luminisans etkisi gosterir
Sap, 715 x 12 cm olup, silindirik, dibe doğru biraz incelerek devam eder, şapkaya doğru coğu kez eksantrik olarak bağlı, sıkı yapılı, ici dolu, lifsi, lamellerle aynı renktedir Bu mantar, yaz başından sonbahar sonlarına kadar bilhassa yapraklı ağacların kutukleri uzerinde gruplar halinde ortaya cıkar Ozellikle zeytin ağacları uzerinde bu mantarı gormek mumkundur
Bu mantar nedeniyle oluşan zehirlenme olaylarında belirtiler, sindirimden sonra 30 dakika ile 3 saat arasında ortaya cıkar Ağır ve şiddetli mide bulantısı, kusma, ishal ve karın ağrıları tipik belirtilerdir Bunun yanısıra, terleme, tukuruk, gozyaşı ve bronş salgılarında artma, bronkospazm, myosis, gorme bulanıklığı, hipotansiyon ve bradikardi gibi belirtiler gorulur Bu mantar, İzmir, Manisa, Bursa, Canakkale, Balıkesir, Elazığ gibi illerimizde yetişen yaygın bir turdur
Yalancı Dede Mantarı
Tehlikeli ve oldurucu bir mantardır Halk arasında dede mantarıolarak bilinen yenilebilir mantarlar ile karıştırılabilir
Şapka, 3,5 cm capında kuremsi, biraz dışbukey, mantar olgunlaştıkca duzlemsel bir hal alır Kenarları ince olup, eğik değildir Kutikul yapışık kurudur Şapkanın merkezinde konsantrik durumlu kestane renkli pullar bulunması tipik olup, şapkanın rengi kırmızımsıdır
Lameller; sıkca dizilidirler, 510 mm genişlikte, nazik ve sapa kadar ulaşır Renk beyazımsıdır Sap; 3x06 cm, şapkadan ayrılabilir Bazen ustte ve altta biraz daralabilir, sap lamellerin altında vazo gibidir saplarında ortaya yakın yerbir yerde annulus bulunmaktadır Fakat bu annulus mantar yaşlandıkca kaybolur Kalıcı değildir
Yazın ve sonbaharda, havuz kenarlarında, parklarda, yol kenarlarında, otların arasında, yaprak altlarında bulunur Genellikle bol yağışlı mevsimlerde cayırlarda gorulur Falloides zehirlenmesi tipine yol acan amatoksinleri ihtiva eder
Bu mantar nedeniyle oluşan zehirlenme olaylarında belirtiler, 624 saat sonra ortaya cıkar Bu belirtiler, karın ağrıları, bulantı, kusma ve ishal şeklindedir Zehirlenmede once kısa bir hafifleme gorulur, sonra ağrılar tekrarlar, karaciğer gorevini yapamaz hale gelir Ayrıca bobrekler zayıflar Sonucta komadan sonra genellikle olum gelir Şu ana kadar yalnızca Bursa yoresinde gorulmuştur
Al Sinekci Mantarı
İbotenik asit, musimol gibi zehirli bileşikler iceren zehirli bir mantardır Pantherina sendromu zehirlenmesine yol acar Yarattığı delilik krizleri 46 saat surer Bu mantardan etkilenenlerde; ruh halinin değişmesi, (keyifli veya kaygılı durum), nedensiz gulme, hayal gorme, konuşma gucluğu, kas spazmları, gorme ve işitme bozukluğu, yorgunluk gibi belirtiler gorulur Bu mantardan zehirlenmelerde olum olayı nadirdir, ozellikle kucuk cocuklarda tehlikeli olabilmektedir
Olum Meleği
Ulkemizdeki olumcul zehirlenmelerin neredeyse % 95 inden sorumlu, son derece zehirli ve tehlikeli bir mantardır Bu mantara yaz başlarında ve sonbahar aylarında ormanlarda cok sık rastlanır Mantarın icerdiği amanitin2025 gram maddesi, sindirildikten 812 saat sonra ilk belirtilerini gosterir ve karaciğerbobrek metabolizmasını yok eder Zehirine karşı henuz bir ilac geliştirilememiştir Bu mantarın bir kişiyi oldurmesi icin tuketilmesi yeterli olmaktadır