Türkiye'deki Durum, Dünya Basınında Nasıl Aktarılıyor?

Türkiye’nin içinde bulunduğu ekonomik durum nedeniyle ateş değeri düzeyine gelen elektrik faturaları, bir tek Türk halkının gündeminde değil. The New York Times gazetesinin internet sitesinde Carlotta Gall isimli bir gazeteci tarafından Türkiye’deki elektrik faturaları değerlendirildi.

Carlotta Gall, yazısında Türkiye’nin birkaç aydır %48’den fazla bir enflasyon ile boğuştuğunu, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a karşı şikayetlerin çığ üzere büyüdüğünü ve siyasi bir kriz doğduğunu belirtiyor. Gall, yazıda Erdoğan’ın her ne kadar düşük gelirli çalışanların asgari fiyatına artırım yapsa da gelen artırımlar yüzünden bu durumun kâfi olmadığını gözlemlediğini aktarıyor.

The New York Times’taki haberde çeşitli Türk vatandaşlarının demeçleri yer alıyor

“Çok makûs durumdayız”


Türkiye’nin çeşitli kentlerinden insanların demeçlerinden bahseden Gall, Konya’da berberlik yapan 26 yaşındaki Mahmut Göksu isimli bir vatandaşın elektrik faturasının 44 dolardan 104 dolara fırlamasından yakındığını aktarıyor. Göksu, durumu şöyle tabir etmiş: “Çok berbat durumdayız, yalnızca biz değil herkes şikâyet ediyor.

“Son 3 ayda borca battık”


Carlotta Gall’ın bir öbür atıfta bulunduğu kişi İstanbul’da motokuryelik yapan 29 yaşındaki İlyas Şentürk. Mesken arkadaşıyla yaşayan Şentürk, faturalarının 2, hatta 4 katına çıktığını belirtiyor: “Son 3 ayda borca battık. Bazen ödeyecek para bulamıyoruz. Işıkları açmıyoruz ya da daha küçük ampuller kullanıyoruz.”

Gall, yazısına Türkiye’nin iktisadının pandeminden evvel de gerileme yaşadığını ve bu sebeple turizm sanayisinin makus bir durumda olduğunu belirtiyor. Hali hazırda restoranlar ve kafelerin 2 yıllık pandemi kayıplarından kurtulmaya çalıştığını söyleyen Gall, elektrik ve doğalgaz faturalarının ikiye katlanmasıyla işin daha makûs bir hâl aldığına değiniyor.

Aralık ayında biberin kilosu 8 liraydı, bugün 22 lira


Duruma dair Gall, Adana’da bir aile restoranı sahibi olan 37 yaşındaki İlker Tiniz’in dediklerine değiniyor: “Pandemide 19 ay boyunca dükkan kapalıydı, yalnızca siparişle satış yapıyorduk. Kredi kartım resmen patladı ve icra dairesinden çağrıldık.”

Gall’ın dediğine nazaran İlker Tiniz, devlet takviyeli kredi almış fakat faiz ödemelerinin altından kalkamamış: “Bunun bir dayanak olduğunu söylüyorlar ancak değil, faiziyle geri alıyorlar.” Tiniz’in dediğine nazaran Ocak ayı elektrik faturası 15.000 TL, Şubat ayı faturası ise 17.000 TL gelmiş ve kendisi akabinde Twitter’da bu durum hakkında yakınmış.

Tiniz daha sonra marketlerdeki fiyat artışlarına değinmiş: “Aralık ayında biberin kilosu 8 liraydı, bugün 22 lira. Salatalık 6 liraydı, bugün 20 lira. Hayatımda patlıcan 6 liradan fazlaya almamıştım, şu an 30 lira. Her şeye %400-500 artırım geldi.”

The New York Times, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bu duruma karşı tavrını da aktarıyor


Gall, yazısının devamında Cumhurbaşkanı Edoğan’ın politik rakiplerinin bu durum hakkında aylar uzunluğu uyarılarda bulunduğunu ve ekonomik çöküşün yaklaştığını söylediklerini belirtmiş. Lakin The New York Times muharriri, ekonomistlerin ikazlarına karşın Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın enflasyonla gayretin olağan tahlili olan faiz oranlarını artırmayı, bunun sırf fakirlere ziyan vereceğini ileri sürerek kararlı bir biçimde reddettiğini belirtiyor.

Elektrik faturalarının liderin onayı olmadan artırım yapmayacak olan devlet kurumu tarafından yönetildiğini belirten Gall, Erdoğan’ın sahip olduğu bu kadar karar verme yetkisinin vatandaşların öfkesini çektiğini belirtiyor. Muhalefet partisi başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’na da değinen The New York Times muharriri, onun faturaları ödemeyeceğini belirttiği konuşmasını aktarmış.

Son olarak Gall, Erdoğan’ın Çarşamba günü gerçekleştirdiği Kabine Toplantısı açıklamasında söylediklerine değiniyor ve Erdoğan’ın Türkiye’de güç krizi yerine elektrik faturalarının ölçüsü konuşulduğunu kendi başarıları olarak gördüğünü aktarıyor.