Türkiyedeki Ormanlar Hakkında Bilgi

Türkiyenin Ormanları , Türkiyedeki Ormanlar

Ormanlar geniş yapraklı, iğne yapraklı, bazen de girift orman gibi gruplara ayrılır Bu ormanlar iklim ve toprak şartlarına kadar farklı bölgemizde yetişir

1) KARADENİZ ORMANLARI:

Bu bölgede iki ayrı orman kuşağı yer almaktadır Birincisi Karadeniz kıyısı baştan başa ıslak ve ılıman iklimde yetişen geniş yapraklı orman, ikincisi dağların yükseklerinde nemli ve soğuk iklimde yetişen iğne yapraklı orman görülür Karadeniz bölgesinde bulunan ormanların en önemli özelliği, ağaç türlerinin artı olmasıdır Sebebi iklimin uygunluğudur DKaradeniz bölümünde ülkemizdeki bitki türlerinin yarısı görülür (6 bin çeşitlilik)

aGeniş Yapraklı Orman: Batıda yıldız dağlarından başlayarak doğuda Gürcistan sınırına dek dağların kuzey yamaçlarında 1000m ’ye kadar olan bölümde yer alır Kışın yapraklarını dökerler Bu orman kuşağında; kayın, kestane, gürgen, ıhlamur, akçaağaç, karaağaç, ana kapı, kızılağaç ve dişbudak türleri bulunurOrmanlardaki ağaç türleri bazen tek, bazen toplu şekilde dağılış gösterir Yıldız dağlarında meşe, kayın, gürgen yaygındır Batı ve orta Karadeniz kuşağında, kestane, kayın ve gürgen yaygındır Kayın kerestesi bilhassa mobilyacılıkta ve kaplamacılıkta kullanılırDoğu K bölümünde ise, kızılağaç ormanları hakimdir Yamaçlarda ıhlamur, kestane ve kayın ormanları bulunur

Bölgedeki kayın ormanlarının aşağı ağaççık veya çalılarda bulunur Bu ağaçcıkları, orman gülü, fındık, üvez, kayacık, kızılcık ve şimşir oluşturur Orman gülü daha çok Batı ve Doğu Karadeniz bölümlerinde hakimdir

Karadeniz bölgesindeki ormanlarda, ara sıra anıt ağaçlarda vardır Örnek: Batı K ’de Yenice kasabasında kalın gövdeli (Istranca meyvesi) bulunur Ayrıca Porsuk ve Fındık ağaçları da görülür Bu ağaçları gözetmek için Yenice çevresi, tabiatı koruma alanı olarak duyuru edilmiştir İstanbul ve çevresinin odun ihtiyacını Çatalca ve Kocaeli platolarındaki ve yıldız dağlarındaki Demirköy ana kapı ormanları karşılar

bKarmakarışık ormanlar: Orta ve Doğu Karadeniz bölümlerinde kuzey yamaçlarda 10001500m arasında görülür Geniş yapraklı ağaçlardan kayın, iğne yapraklılardan köknar ve sarıcam ağaçları bulunur

cİğne yapraklı ormanlar: Dağların yüksek kesimlerinde 10002000 aralarında görülür İkiye ayrılır

1)Ordu ’nun batısında sarıçam, köknar, ve karaçamlardan oluşanlar

2)DKaradeniz ’de Ladinlerin dominant olduğu ormanlar

Ayrıca köknar, sarıcam, saf ladin ormanları, Ardanuç ve Şavşat dolaylarında yaygındırYazın doğu Karadeniz artı sisli ve yağışlı olduğundan bitki örtüsü açısından öbür bir etraf oluşturur Sisli ortamları seven ağaçlar yaygındır

KAnadolu dağlarının güney yamaçlarında orman örtüsünün özelliği değişir Kaçkar, Ilgaz, Bolu ve Köroğlu dağlarının güney yamaçlarında güneşi seven sarıçam ormanları hakimdir Bolu, Gerede aralarında ve Kastamonu ’da karaçam ormanları yaygındır Hain olukların tabanlarında Erbaa, Niksar oluğu, Gökırmak ve Devrez vadilerinin güney alt yamaçları Kızılçam ormanlarıyla kaplıdır

Not: Karadeniz bölgesi bitki örtüsü açısından en kayda değer özelliklerinden biride ot toplulukları yönünden varlıklı olmasıdır


2) BATI ANADOLU ORMANLARI:

Batı Anadolu ’da yükselti ve bakının etkisine bağlı olarak ekolojik özellikleri farklı üç orman topluluğu görülür

aKızılçam ormanları: Kıyı ile 600800m ’ye değin olan sahada iğne yapraklı ormanlardırSıcaklık ricası pozitif olup, kuraklığa dayanıklıdırKızılçam Akdenizde en iyi yetişen ağaçtırEge de kıyıdan 600 800m ’ye değin yetişirBu ormanlarımız maksimum Ege de yaygındır Kızılçam ormanlarının yetiştiği sahalarda makiler yaygındırEdremit ,Burhaniye –Havran arasında ve güney Marmara kıyılarında geniş zeytinlikler vardır

bKaraçam Ormanları: Yazı,serin ve güneşli, kışı karlı olan ortamlarda yetişirbu nedenle; yüksek dağlık alanlarda Dursunbey, Demirci,Uşak, ve Kütahya çevresi, Bozdağlar, Aydınlatılmış ve menteşe dağlarında karaçam ormanları geniş yer miktar Kaz dağında da çok geniş sahalar kaplar (Kozak Bergama) ve Kaçarlı (Okumuş) dolaylarındaki kumlu topraklarda Fıstık çamı ormanları yer alır

cAna Kapı Ormanları: Dağların daha aşağı seviyelerinde ve Batı Anadolu platolarında görülür

dKayın ormanları:Marmara Bölgesi ’nde Samanlı, Uludağ, Domaniç Kapıdağı ve Kazdağı ’nın kuzeye bakan yamaçlarında, keza İç Batı And Şaphane ve Murat Dağının kuzeye bakan yamaçlarında görülürSebebi yazın nemli hava olmasıUludağ ’da düşey yönde pat diye artı orman kuşağı bulunur Uludağ ’ın kuzeyinde altta maki ve kestane, tepede meşe odunu, kayın, köknar ve karaçam bulunurken güneyde, alttan üste içten, kızılçam, ana kapı, karaçam ve sarıçam ormanları görülür


3 AKDENİZ ORMANLARI

a) Akdeniz kıyı kuşağı ormanları: Kıyıdan, Toros Dağlarının 1000 m ’ye kadar olan kısmında, kuraklığa dayanıklı Kızılçam Ormanları yaygındır Kızılçam, yağışlı yerlerde çabuk büyür; o yüzden ülkemizin en süratli gelişen ormanıdır Reçinesi fazla olduğu için basit yanar bu nedenle orman yangınları kızılçam ormanlarında görülür Köyceğiz gölü çevresinde, gövdesinden yağ çıkarılan ve kozmetik sanayiinde kullanılan Sığla ağacından oluşan ormanlar bulunur Bunlar sadece Türkiye ’de yetişir

b)Akdeniz Dağ Kuşağı Ormanları: Kızılçam orman kuşağının üzerinde 2000m ’ye dek çıkar Bu sahada karaçam, sedir ve köknarlardan oluşun iğne yapraklı ormanlar başat durumdadır Akdeniz dağ kuşağında sedir ormanları geniş saha kaplar Bunlar doğuda, Maraş (Ağıl Dağ) başlar batıda Denizli ’deki Çal dağına dek uzanır Kerestesi çok kıymetlidir Vaktiyle sedir ağacından tapınaklar, saraylar yapılmıştır bu nedenle bu ormanlar fazla tahrip edilmiştir

Akdeniz dağ kuşağının diğer bir ormanını Toros köknarı oluşturur Doğuda Nur Dağları ile Burdur ’da (Bucak) arasında bulunur Bunlar güneş ışığını sevmediğinden kuzey yamaçlarında bulunur

Karaçam ormanları: Toros dağlarının yüksek kesimlerinde yaygın durumdadır Adana ’nın kuzeybatısında, Beyşehir gölü çevresinde ve Teke yarımadasında gür karaçam ormanları görülürKerestesi kıymetli olduğundan mobilya, kapı ve pencere yapımında kullanılır

Meşe ormanları: Beyşehir ve Eğirdir gölleri çevresi ile Nur dağı ve KMaraş Pazarcık arasında fazla yaygındır Yalnızca ülkemizde görülen Kasnak meşesi, Davras dağında yetişir Toros dağlarındaki sedir ve karacam ormanlarının olmadığı yerlerde Ardıç toplulukları görülür Ardıç topluluklarına Taşeli Platosu Göller yöresi Teke yarımadası ve Maraş ’ta görülür

Nur dağlarının yüksek kısımlarında, İskenderun körfezine ve kuzeye bakan yamaçlarda geniş yapraklı kayın, meşe odunu ve gürgen ormanları görülür Bu ormanların içinde Karadeniz ’e ait, kızılçam, fındık, porsuk, ıhlamur ve akçaağaç bulunur



4) DOĞU VE İÇ ANADOLU ORMANLARI:

Bu bölgelerimizde nispeten kuraklılığa ve soğuğa dayanıklı ağaçlardan oluşan ormanlar yetişir Bu ormanlar, gür değil, seyrektir Bu bölgelerdeki ana ormanlar ana kapı, karaçam, ve ardıçlardan oluşur İç ve Doğu Anadolu ’da meşe odunu ormanları hakimdir

Doğu Anadolu ’da: Gür ana kapı ormanları Tunceli, Pötürge, Bingöl dolaylarında ve GDoğu Toroslarda yaygındır Bu ormanların büyük bölümü, yakıt odun sağlamak amacıyla kesilmektedir Bu yüzden ana kapı ormanları kesintisiz yıkım edilmektedir

İç Anadolu ’da: Dağların 10002000m ’ler aralarında bilhassa Torosların kuzey yamaçları ile K Anadolu Dağlarının güney yamaçlarında meşe ormanları görülür Bu dağların üst yamaçlarında karaçam, eteklere dürüst ise karaçam ve meşe odunu ’den oluşan karmakarışık orman bulunur Kuzeyde Akdağ madeni, ErzincanRefahiye arasındaki dağlarda Sarıçam ormanları yer alır

Güneydoğu Toroslarda; Antep Platosu, Mardin( Mazıdağı) ve Karacadağ dolaylarında ana kapı ormanları yaygındır

Güneydoğu Anadolu Bölgesi Ormanları: KilisGaziantep arasında kızılcam, yabani fıstık ve bunların aşılanmasıyla yetiştirilen Antepfıstığı yer alır Kilis dolaylarında Zeytin ,Siirt dağlarında Kızılçam toplulukları vardır


MAKİ, BOZKIR, DAĞ ÇAYIRLARI

MAKİ

Akdeniz iklimi etkisindeki kıyı bölgelerimizde insanların imha ettiği orman kuşağının uygun oluşan bitki topluluğudur Makiler çalı yada ağaççık olarak tanımlanır Yüzlerce çeşidi vardır (Tesbih, Filika, Zakkum, Delice Zeytin, Kocayemiş, Keçiboynuzu vs bazılarıdır )

Makiler bütün kıyılarımızda görülür Ancak Güney kıyılarımızdan Kuzeye içten yükselti basamakları ve çeşitleri değişir (enlemin etkisi) Akdeniz ’de 8001000m lere Ege ’de 500600m lere Marmara ’da ise 300m ’ye değin yetişebilirler Karadeniz ’de ise Palavracı Maki dediğimiz Garigler yer alır

BOZKIR

İklim şartlarının ağaç yetişmesine uygun olmadığı güya verimsiz yerlerdeki otsu, dikensi küçük çalı topluluklarıdır İlkbahar aylarında yemyeşil olan bu ot toplulukları, yaz kuraklığı ile sapsarı kurak ve verimsiz çalı topluluğuna dönüşür

İç bölgelerimizdeki hain (çukur) alanlarda yayılan bozkırlar yağışın arttığı dağ yamaçlarında yerlerini iğne yapraklı ormanlara bırakır İç Anadolu ’da bir fazla yerde bu ormana geçiş kuşağı birden olmaz çünkü insanların tahribi sonucu eskiden orman olan alanlar ara sıra olan ağaçlardan ibaret olan Antropojen Bozkırlara dönüşmüştür

Doğu Anadolu ’da yüksek platolardaki bozkırlar kurak bir yaz yaşamadıkları için yazın yemyeşil kalırlar Bu yüzden buralarda büyükbaş otlak hayvancılığı yaygındır

DAĞ ÇAYIRLARI (Alpin Çayırları)

Ormanların yetişemeyeceği dek soğuk ve az ıslak yükseltilerde görülen yazın yeşeren kışın kar aşağıda kalan soğuğa dayanıklı ot topluluklarıdır Erzurum kars bölümünün yüksek yerlerinde yaz yağışlarına bağlı olarak sıkca görülürBüyük baş hayvancılığı destekler *