turkiyedeki miras eserleri,turkiyedeki ortak miras eserleri nelerdir,turkiyedeki ortak miraslar,
Turkiyedeki ortak miras eserleri
Dunya Miras Listesinde Turkiye;
2000 yılı sonu itibariyle Dunya genelinde Dunya Miras Listesine kayıtlı 690 kulturel ya da doğal varlık bulunmaktadır Bunların 530 tanesi kulturelarkeolojik sit, 137 tanesi doğal sittir 23 tanesi ise karma (kultureldoğal) sittir Her yıl gercekleşen Dunya Miras Komitesi toplantıları ile bu sayı artmaktadır
Ulkemiz, Kultur ve Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Mudurluğunun sorumluluğu altında yuruttuğu calışmalar neticesinde bugune kadar Dunya Miras Listesine 9 adet varlığımızın alınmasını sağlamıştır
Bu varlıklardan; İstanbul, Safranbolu, Boğazkoy, Nemrut Dağı, XanthosLetoon, Divriği Ulu Camii ve Daruşşifası, Truva Arkeolojik Kenti kulturel, Pamukkale ve GoremeKapadokya hem kulturel, hem doğal miras olarak listeye alınmıştır
Dunya Miras Listesindeki Doğal ve Kulturel Varlıklarımız
Sıra : 356
Niteliği : Kulturel
Varlığın Adı : İstanbulun Tarihi Alanları
Dunya Miras Listesine Alınma Tarihi : 6121985
Sıra : 357
Niteliği : Doğal Kulturel
Varlığın Adı : Goreme ve Kapadokya Milli Parkı
Dunya Miras Listesine Alınma Tarihi : 6121985
Sıra : 358
Niteliği : Kulturel
Varlığın Adı : Divriği Ulu Cami ve Daruşşifası
Dunya Miras Listesine Alınma Tarihi : 6121985
Sıra : 377
Niteliği : Kulturel
Varlığın Adı : Hattuşaş (Boğazkoy)
Dunya Miras Listesine Alınma Tarihi : 28111986
Sıra : 448
Niteliği : Kulturel
Varlığın Adı : Nemrut Dağı
Dunya Miras Listesine Alınma Tarihi : 11121987
Sıra : 484
Niteliği : Kulturel
Varlığın Adı : XanthosLetoon
Dunya Miras Listesine Alınma Tarihi : 9121988
Sıra : 485
Niteliği : Doğal Kulturel
Varlığın Adı : Pamukkale Hierapolis
Dunya Miras Listesine Alınma Tarihi : 9121988
Sıra : 614
Niteliği : Kulturel
Varlığın Adı : Safranbolu Şehri
Dunya Miras Listesine Alınma Tarihi : 17121998
Sıra : 849
Niteliği : Kulturel
Varlığın Adı : Truva Arkeolojik Kenti
Dunya Miras Listesine Alınma Tarihi : 2121998
Uygarlıkların beşiği olarak cok zengin bir kulturel ve tarihi mirasa sahip olan Ulkemizin bu zenginlikleri eşsiz doğal guzelliklerle de desteklenmektedir
Bir cok dunya ulkesi icin 9 adet varlığın Dunya Miras Listesinde yer alması ulke ve dunya olceğinde sayısal olarak yeterli gorulebilecekken, Turkiyenin sahip olduğu zenginlikler dikkate alındığında bu sayının olması gerekenin cok altında olduğu acıktır Tarihin her doneminde farklı uygarlıklara ev sahipliği yapmış olan Anadoludaki bu uygarlıklara ait mimari ve yoresel ceşitlilikleri, farklı bolgeleri ve farklı kulturlerin tanıtımı ve yansıtılması acısından bu sayı yetersiz kalmaktadır
Dunya Miras Listesinde yer alan 9 varlığın yanısıra UNESCO Dunya Miras Endikatif (Gecici) Listesinde yer alan Efes ve Karain orenyerlerine ait adaylık dosyaları UNESCO Dunya Miras Merkezine gonderilmiştir
Diğer yandan Dunya Miras Listesinde daha fazla kulturel ve doğal varlıkla temsil edilebilmemiz icin gerekli olan gecici liste (endikatif liste) UNESCO Genel Muduru Mr Koichiro Matsuuraya bizzat sunulmuştur Bu listede 2 doğal kulterel alan, 2 kulturel peyzaj alanı, 12 kulturel varlık olmak uzere toplam 16 adet varlık bulunmaktadır
UNESCO Dunya Miras Merkezince onaylanan bu listede yer alan varlıklara ilişkin dosyalar kapsamlı olarak hazırlanacak ve Dunya Miras Komitesinin onayına sunulacaktır Bu aşama oldukca uzun bir surec olup, Dunya Miras Merkezinin uygun goruşu ve ICOMOS (Uluslararası Anıtlar ve Sitler Konseyi) veveya IUCN (Uluslararası Dunya Doğayı Koruma Birliği) uzmanların yerlerinde inceleme yapmalarını takiben buro ve komitenin onayı ile Dunya Miras Listesine alınmaları mumkun olabilecektir
Liste hazırlanırken onerilen varlıkların, mimari, tarihi, estetik ve kulturel değerlerinin yanısıra ekonomik, sosyal, sembolik ve felsefi ozellikleri de dikkate alınmıştır Ulkemizde Dunya Miras Listesinde olması gerektiğini duşunduğumuz onlarca varlık bulunmakla birlikte UNESCOya taraf ulkelerin Dunya Miras Listesinde dengeli olarak yer almalarına onem verildiğinden, arzu edilenden daha az sayıda varlık bu aşamada gecici listede yer almaktadır
Dunya Miras Merkezince 2000 yılı icinde onaylanan Gecici (Endikatif) Listede aşağıdaki varlıklarımız yer almaktadır
1) Selimiye Cami ve Kulliyesi (16 yy)
2) Bursa ve Cumalıkız Osmanlı Kentsel ve Kırsal Yerleşimleri (13 yy 15 yy)
3) Konya Selcuklu Başkenti
4) Alanya Kalesi ve Tersanesi
5) Selcuk Kervansarayları Denizli Doğubeyazıt Guzergahı (13 yy)
6) Ishakpaşa Sarayı (17 yy)
7) Harran ve Şanlıurfa Yerleşimleri (17 yy 19 yy)
8) Diyarbakır Kalesi ve Surları (12 yy)
9) Mardin Kulturel Peyzaj Alanı (13 yy)
10) Ahlat Eski Yerleşimi ve Mezar Taşları (12 yy 13 yy)
11) Sumela Manastırı (5 yy 19 yy)
12) Alahan Manastırı (7 yy)
13) St Nicholas Kilisesi (7 yy 8 yy)
14) St Paul Kilisesi, St Pauls Kuyusu ve Cevresi
15) Kekova
16) Gulluk Dağı Termessos Milli Parkı
1 Selimiye Camii ve Kulliyesi
Yeri : Marmara Bolgesi
Boylam : 260 34 Doğu
Enlem : 410 41 Kuzey
Kriter : a) i, ii, iii, iv, Kulturel
Mimar Sinanın Ustalık Donemi eseri ve mimarlık sanatının en gorkemli orneklerinden biri olan Selimiye Camii ve Kulliyesi 16 yyda Sultan III Selim adına yaptırılmıştır Ustalık, işcilik ve malzemesi ile Turk mermer işlemeciliğinin seckin bir orneği olarak adaylık icin onerilmektedir
2 Bursa ve Cumalıkızık Osmanlı Kentsel ve Kırsal Yerleşimleri
Yeri : Marmara Bolgesi
Boylam : 290 04 Doğu
Enlem : 400 12 Kuzey
Kriter : a) i, iii, iv, Kulturel
İlk kez MO 200 yılında yerleşim gormuş olan Bursa, Roma ve Bizans donemlerinden sonra Osmanlıların ilk başkenti olarak en gorkemli yıllarını yaşamıştır Osmanlıların ilk altı padişahı doneminde yapılmış olan 127 cami, 45 turbe, 34 medrese, 25 han, 37 hamam ve 14 imarethane ile Bursa Merkezi ve Osmanlıların Bursayı fethi sırasında lojistik destek gorevi goren gelenekleri, geleneksel mimarisi ve yaşam bicimi ile Osmanlı koyu olarak yaşayan Cumalıkızık Koyu adaylık listesinde yer almaktadır Ozellikle Bursa İl merkezinin listede yer alması Turkİslam mimarlığının dunyaya tanıtımı acısından da yararlı olacaktır
3 Konya Selcuklu Başkenti
Yeri : Orta Anadolu Bolgesi
Boylam : 320 30 Doğu
Enlem : 370 52 Kuzey
Kriter : a) i, ii, iv, Kulturel
12 ve 13 yyda Selcuklu Turklerinin başkenti olan Konya, Selcukluların Asyadan getirdiği sanatsal oğelerin ve taş işciliğinin en gorkemli eserlerini barındırır
Konya Kalesi, Alaaddin Camii, Sırcalı Medrese ve bircok irili ufaklı camii ve mezar Konyadaki Selcuklu anıtlarının ornekleridir Halen yaşayan bir kent olarak Selcuklu mimarisi, uygarlığı ve kulturel geleneklerinin tek orneğidir
4 Alanya Kalesi ve Tersanesi
Yeri : Akdeniz Bolgesi
Boylam : 310 59 Doğu
Enlem : 360 32 Kuzey
Kriter : a) iii, iv, Kulturel
Alanyanın Helenistik donemlere dek tarihlenen kalesi Roma, Bizans ve son olarak da Selcuklulara ev sahipliği yapmıştır Kalede bulunan Selcuklu sarnıcı, Bizans Kilisesi, Sultan Sarayı ve Selcuklu hamamı kalıntıları geleneksel kent dokusuyla butunleşmiştir Tarihi Alanya Tersanesi ise Selcuklular tarafından yapılmış ve bugune dek korunabilmiş tek tersane olma ozelliğini taşımaktadır
Turkiyedeki ortak miras eserleri
Dunya Miras Listesinde Turkiye;
2000 yılı sonu itibariyle Dunya genelinde Dunya Miras Listesine kayıtlı 690 kulturel ya da doğal varlık bulunmaktadır Bunların 530 tanesi kulturelarkeolojik sit, 137 tanesi doğal sittir 23 tanesi ise karma (kultureldoğal) sittir Her yıl gercekleşen Dunya Miras Komitesi toplantıları ile bu sayı artmaktadır
Ulkemiz, Kultur ve Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Mudurluğunun sorumluluğu altında yuruttuğu calışmalar neticesinde bugune kadar Dunya Miras Listesine 9 adet varlığımızın alınmasını sağlamıştır
Bu varlıklardan; İstanbul, Safranbolu, Boğazkoy, Nemrut Dağı, XanthosLetoon, Divriği Ulu Camii ve Daruşşifası, Truva Arkeolojik Kenti kulturel, Pamukkale ve GoremeKapadokya hem kulturel, hem doğal miras olarak listeye alınmıştır
Dunya Miras Listesindeki Doğal ve Kulturel Varlıklarımız
Sıra : 356
Niteliği : Kulturel
Varlığın Adı : İstanbulun Tarihi Alanları
Dunya Miras Listesine Alınma Tarihi : 6121985
Sıra : 357
Niteliği : Doğal Kulturel
Varlığın Adı : Goreme ve Kapadokya Milli Parkı
Dunya Miras Listesine Alınma Tarihi : 6121985
Sıra : 358
Niteliği : Kulturel
Varlığın Adı : Divriği Ulu Cami ve Daruşşifası
Dunya Miras Listesine Alınma Tarihi : 6121985
Sıra : 377
Niteliği : Kulturel
Varlığın Adı : Hattuşaş (Boğazkoy)
Dunya Miras Listesine Alınma Tarihi : 28111986
Sıra : 448
Niteliği : Kulturel
Varlığın Adı : Nemrut Dağı
Dunya Miras Listesine Alınma Tarihi : 11121987
Sıra : 484
Niteliği : Kulturel
Varlığın Adı : XanthosLetoon
Dunya Miras Listesine Alınma Tarihi : 9121988
Sıra : 485
Niteliği : Doğal Kulturel
Varlığın Adı : Pamukkale Hierapolis
Dunya Miras Listesine Alınma Tarihi : 9121988
Sıra : 614
Niteliği : Kulturel
Varlığın Adı : Safranbolu Şehri
Dunya Miras Listesine Alınma Tarihi : 17121998
Sıra : 849
Niteliği : Kulturel
Varlığın Adı : Truva Arkeolojik Kenti
Dunya Miras Listesine Alınma Tarihi : 2121998
Uygarlıkların beşiği olarak cok zengin bir kulturel ve tarihi mirasa sahip olan Ulkemizin bu zenginlikleri eşsiz doğal guzelliklerle de desteklenmektedir
Bir cok dunya ulkesi icin 9 adet varlığın Dunya Miras Listesinde yer alması ulke ve dunya olceğinde sayısal olarak yeterli gorulebilecekken, Turkiyenin sahip olduğu zenginlikler dikkate alındığında bu sayının olması gerekenin cok altında olduğu acıktır Tarihin her doneminde farklı uygarlıklara ev sahipliği yapmış olan Anadoludaki bu uygarlıklara ait mimari ve yoresel ceşitlilikleri, farklı bolgeleri ve farklı kulturlerin tanıtımı ve yansıtılması acısından bu sayı yetersiz kalmaktadır
Dunya Miras Listesinde yer alan 9 varlığın yanısıra UNESCO Dunya Miras Endikatif (Gecici) Listesinde yer alan Efes ve Karain orenyerlerine ait adaylık dosyaları UNESCO Dunya Miras Merkezine gonderilmiştir
Diğer yandan Dunya Miras Listesinde daha fazla kulturel ve doğal varlıkla temsil edilebilmemiz icin gerekli olan gecici liste (endikatif liste) UNESCO Genel Muduru Mr Koichiro Matsuuraya bizzat sunulmuştur Bu listede 2 doğal kulterel alan, 2 kulturel peyzaj alanı, 12 kulturel varlık olmak uzere toplam 16 adet varlık bulunmaktadır
UNESCO Dunya Miras Merkezince onaylanan bu listede yer alan varlıklara ilişkin dosyalar kapsamlı olarak hazırlanacak ve Dunya Miras Komitesinin onayına sunulacaktır Bu aşama oldukca uzun bir surec olup, Dunya Miras Merkezinin uygun goruşu ve ICOMOS (Uluslararası Anıtlar ve Sitler Konseyi) veveya IUCN (Uluslararası Dunya Doğayı Koruma Birliği) uzmanların yerlerinde inceleme yapmalarını takiben buro ve komitenin onayı ile Dunya Miras Listesine alınmaları mumkun olabilecektir
Liste hazırlanırken onerilen varlıkların, mimari, tarihi, estetik ve kulturel değerlerinin yanısıra ekonomik, sosyal, sembolik ve felsefi ozellikleri de dikkate alınmıştır Ulkemizde Dunya Miras Listesinde olması gerektiğini duşunduğumuz onlarca varlık bulunmakla birlikte UNESCOya taraf ulkelerin Dunya Miras Listesinde dengeli olarak yer almalarına onem verildiğinden, arzu edilenden daha az sayıda varlık bu aşamada gecici listede yer almaktadır
Dunya Miras Merkezince 2000 yılı icinde onaylanan Gecici (Endikatif) Listede aşağıdaki varlıklarımız yer almaktadır
1) Selimiye Cami ve Kulliyesi (16 yy)
2) Bursa ve Cumalıkız Osmanlı Kentsel ve Kırsal Yerleşimleri (13 yy 15 yy)
3) Konya Selcuklu Başkenti
4) Alanya Kalesi ve Tersanesi
5) Selcuk Kervansarayları Denizli Doğubeyazıt Guzergahı (13 yy)
6) Ishakpaşa Sarayı (17 yy)
7) Harran ve Şanlıurfa Yerleşimleri (17 yy 19 yy)
8) Diyarbakır Kalesi ve Surları (12 yy)
9) Mardin Kulturel Peyzaj Alanı (13 yy)
10) Ahlat Eski Yerleşimi ve Mezar Taşları (12 yy 13 yy)
11) Sumela Manastırı (5 yy 19 yy)
12) Alahan Manastırı (7 yy)
13) St Nicholas Kilisesi (7 yy 8 yy)
14) St Paul Kilisesi, St Pauls Kuyusu ve Cevresi
15) Kekova
16) Gulluk Dağı Termessos Milli Parkı
1 Selimiye Camii ve Kulliyesi
Yeri : Marmara Bolgesi
Boylam : 260 34 Doğu
Enlem : 410 41 Kuzey
Kriter : a) i, ii, iii, iv, Kulturel
Mimar Sinanın Ustalık Donemi eseri ve mimarlık sanatının en gorkemli orneklerinden biri olan Selimiye Camii ve Kulliyesi 16 yyda Sultan III Selim adına yaptırılmıştır Ustalık, işcilik ve malzemesi ile Turk mermer işlemeciliğinin seckin bir orneği olarak adaylık icin onerilmektedir
2 Bursa ve Cumalıkızık Osmanlı Kentsel ve Kırsal Yerleşimleri
Yeri : Marmara Bolgesi
Boylam : 290 04 Doğu
Enlem : 400 12 Kuzey
Kriter : a) i, iii, iv, Kulturel
İlk kez MO 200 yılında yerleşim gormuş olan Bursa, Roma ve Bizans donemlerinden sonra Osmanlıların ilk başkenti olarak en gorkemli yıllarını yaşamıştır Osmanlıların ilk altı padişahı doneminde yapılmış olan 127 cami, 45 turbe, 34 medrese, 25 han, 37 hamam ve 14 imarethane ile Bursa Merkezi ve Osmanlıların Bursayı fethi sırasında lojistik destek gorevi goren gelenekleri, geleneksel mimarisi ve yaşam bicimi ile Osmanlı koyu olarak yaşayan Cumalıkızık Koyu adaylık listesinde yer almaktadır Ozellikle Bursa İl merkezinin listede yer alması Turkİslam mimarlığının dunyaya tanıtımı acısından da yararlı olacaktır
3 Konya Selcuklu Başkenti
Yeri : Orta Anadolu Bolgesi
Boylam : 320 30 Doğu
Enlem : 370 52 Kuzey
Kriter : a) i, ii, iv, Kulturel
12 ve 13 yyda Selcuklu Turklerinin başkenti olan Konya, Selcukluların Asyadan getirdiği sanatsal oğelerin ve taş işciliğinin en gorkemli eserlerini barındırır
Konya Kalesi, Alaaddin Camii, Sırcalı Medrese ve bircok irili ufaklı camii ve mezar Konyadaki Selcuklu anıtlarının ornekleridir Halen yaşayan bir kent olarak Selcuklu mimarisi, uygarlığı ve kulturel geleneklerinin tek orneğidir
4 Alanya Kalesi ve Tersanesi
Yeri : Akdeniz Bolgesi
Boylam : 310 59 Doğu
Enlem : 360 32 Kuzey
Kriter : a) iii, iv, Kulturel
Alanyanın Helenistik donemlere dek tarihlenen kalesi Roma, Bizans ve son olarak da Selcuklulara ev sahipliği yapmıştır Kalede bulunan Selcuklu sarnıcı, Bizans Kilisesi, Sultan Sarayı ve Selcuklu hamamı kalıntıları geleneksel kent dokusuyla butunleşmiştir Tarihi Alanya Tersanesi ise Selcuklular tarafından yapılmış ve bugune dek korunabilmiş tek tersane olma ozelliğini taşımaktadır