Türkiye'nin Coğrafi Bölgeleri Nelerdir Özellikleri

Türkiye'nin Coğrafi Bölgeleri ve Özellikleri,
Türkiye'nin Coğrafi Bölgeleri Özellikleri


Türkiye ’nin Coğrafi Konumu ve Özellikleri

Türkiye Kuzey Yarım Küre ’de, eski dünya karalarının birbirine en çok yaklaştıkları stratejik bir bölgede yer alır Buna bağlı olarak matematiksel ve özel konumu ülkenin sosyal, politik ve ekonomik durumu üzerinde etkin
olmaktadır


Türkiye ’nin Matematiksel Konumu
Türkiye 36° 42° Kuzey enlemleri, 26°45° Doğu boylamları aralarında yer alır Buna bağlı olarak; Türkiye dört mevsimin bariz olarak yaşandığı ılıman kuşakta yer alır
Güneş ışınları yıl içinde düz zeminlere dik gelmez bu nedenle yatay düzleme dikey duran cisimlerin gölge boyları sıfır olmaz
Ülkenin doğusu ile batısı aralarında 76 dakikalık süre farkı vardır


Türkiye ’nin Özel Konumu
Türkiye ’nin eski dünya karaları olan Asya ve Avrupa kıtalarında toprakları bulunur Üç tarafı denizlerle cepheli yarımada özelliği taşır Sıradan yüksekliği artı olup (1130 m), tepe batıdan doğuya içten artar
Yakın jeolojik zamanda oluştuğundan kırıklı arazisi fazladır bu nedenle tektonik depremler sık görülür Maden çeşitleri fazladır Ortadoğu ve Asya petrollerine yakınlığı, boğazlara sahip olması jeopolitik önemini artırır


Türkiye ’yi Çevreleyen Denizler

Karadeniz

Sularının Özellikleri
Karadeniz, bol su taşıyan akarsularla beslendiğinden ve bol yağışlı bir bölgede bulunduğundan su seviyesi yüksektir
Bulunduğu enlem nedeniyle suların sıcaklığı Akdeniz sularına göre daha düşüktür Derinlerde kükürtsü hidrojen gazının bulunması, 200 m ’nin altındaki derinliklerde deniz canlılarının yaşamını engeller Tuzluluk oranı, %o 18 ’dir
Akıntılar
Karadeniz ’in su seviyesinin yüksek ve tuzluluk oranının düşük olması sebebiyle Karadeniz ’den Marmara Denizi ’ne içten bir üst akış bulunmaktadır Marmara Denizi ’nden de Karadeniz ’e içten alt akış bulunur
Kıyı Tipi
Karadeniz ’in Anadolu kıyıları, dağlar kıyıya paralel uzandığından çoğunlukla düşey ve yüksek kıyılar şeklindedir Boylu Boyunca kıyı tipi özelliğindedir böylece, Anadolu kıyılarının gerçek uzunluğu ile kuş uçuşu uzunluğu arasındaki fark azdır





Marmara Denizi

Sularının Özellikleri
Marmara Denizi sularının özelliği bakımından, Akdeniz ile Karadeniz aralarında bir geçiş özelliği gösterir Karadeniz ’den olan üstteki akış nedeniyle yüzeyde %o 23 tuzluluk oranı, Akdeniz ’den olan daha alçak akıntının etkisiyle
derinlerde %o 36 civarındadır
Akıntılar
Akdeniz ’in tuzlu suları daha aşağı akış ile Karadeniz ’in eksik tuz suları ise üstteki sızıntı ile Marmara Denizi sularına karışır
Kıyı Tipi
Marmara Denizi kıyılarında aniden artı kıyı tipi görülmektedir
Mesela, İstanbul ve Çanakkale Boğazı kıyılarında ria kıyı tipi, İzmitYalova aralarında enine kıyı tipi, kuzey kıyılarında limanlı kıyı tipi görülür



Ege Denizi

Sularının Özellikleri
Sularının özellikleri bakımından Akdeniz ’e benzerlik gösterir
Tuzluluk oranı, Ege Denizi ’nin kuzeyinde yaklaşık %o33, güneyinde ise yaklaşık
%o 37 dir
Akıntılar
Akdeniz ’in tuz suları daha alçak sızıntı ile Ege Denizi sularına karışmaktadır Karadeniz ’den ise Ege Denizi ’ne dürüst üst akıntı bulunmaktadır
Kıyı Tipi
Ege Denizi ’nin Edremit – Kuşadası arası, dağlar kıyıya dikey uzandığından enine kıyı tipindedir Güneybatı Anadolu kıyıları ise (Bodrum, Marmaris, Datça) ria tipi kıyılardır



Akdeniz

Sularının Özellikleri
Akdeniz sularının sıcaklığı diğer denizlerimizden daha yüksektir
Bulunduğu enlem nedeniyle sıcaklık ve uçup gitme fazladır Buna bağlı olarak, tuzluluk oranı %o 36 ilse %o 39 aralarında değişir
Akıntılar
Akdeniz ’in çok tuz yoğun suları dip akıntı ile Marmara Denizi ’ne ulaşır
Kıyı Tipi
Akdeniz ’in Anadolu Kıyıları genlikle uzunlamasına kıyı özelliğindedir
Finike – Kaş aralarında Dalmaçya kıyı tipi görülür
Türkiye ’nin Sınırları ve Komşuları
Türkiye ’nin kara ve deniz sınırlarının toplam uzunluğu takriben
11000 km ’dir Burada Türkiye ’nin kara sınırları ve komşuları incelenecektir
Sınırları
Türkiye ’nin kara sınırları yaklaşık 2753 km ’dir Irak ve İran sınırları doğal sınır özelliği taşımaktadır Diğer sınırlarımız yer yer bazı engellerden geçseler bile büyük çoğunluğu politik hudut özelliğindedir En uzun sınırımız 877 km ’lik Suriye, en kısa sınırımız 18 km ’lik Nahçıvan sınırıdır
Komşuları
Asya ile Avrupa kıtalarını birbirine bağlayan bir köprü özelliğindeki Türkiye, Asya ’da Gürcistan, Ermenistan, Nahçıvan, İran, Irak, Suriye, Avrupa ’da Yunanistan ve Bulgaristan ile hudut komşusudur


Türkiye ’nin Coğrafi Bölgeleri
Türkiye ’nin bölgelerini incelerken ilk kez bazı kavramların bilinmesi gerekir Bunlar coğrafi bölge, coğrafi bölüm ve yöredir
Coğrafi Bölge : Taşıdığı belirtilmiş Coğrafi özellikleri ile çevresinden ayrılan, kendi içinde benzerlik bildiren en geniş coğrafi birimdir Coğrafi bölgelerin sınırları belirlenirken doğal koşullar, sosyal ve ekonomik
özellikler esas alınır
Coğrafi Bölüm : Bir coğrafi bölge içinde doğal şartlar, sosyal ve ekonomik özellikler bakımından farklılık bildiren ufak birimlerdir
Yöre : Bölüm içerisinde ayrı özelliklere sahip, bölümden daha ufak birimlerdir Iğdır Yöresi, Göller Yöresi, Menteşe Yöresi gibi



Coğrafi Olarak 7 Bölüme Ayrılmıştır

* AKDENİZ BÖLGESİ
* KARADENİZ BÖLGESİ
* EGE BÖLGESİ
* DOĞU ANADOLU BÖLGESİ
* GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ
* MARMARA BÖLGESİ
* İÇ ANADOLU BÖLGESİ *