Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
türkiyenin jeopolitik özellikleri,türkiyenin jeopolitik önemi,türkiyenin jeopolitiği,türkiyenin jeopolitik konumu
Türkiye, devlete ait adı Türkiye Cumhuriyeti, topraklarının bir bölümü Avrupa ’da, daha büyük bir bölümü Asya ’da yer alan bir Akdeniz ve Orta Doğu ülkesidirYüzölçümü, izdüşüm bölge olarak 779,452 kilometrekaredir
Yüzeyindeki tüm eğimli alanlarla birlikte reel alanı ise 814,578 kilometrekaredir
Türkiye, Kuzey yarım kürede ekvator ile Kuzey kutbu arasında eski dünya kıtaları adını verdiğimiz (Asya, Avrupa, Afrika) topluluğunun adeta bütün ortasında yer alırÜlkemiz, üç tarafı denizlerle çevrili bir yarımada (Anadolu) üzerinde bulunur 814578 km2 bölge kaplayan ülkenin 23764 km2 si (takriben %3) Avrupa Kıtası üstünde yer alırken, öteki büyük parçası Asya ’dadır 36420 kuzey paralelleri ve 26450 doğu meridyenleri arasında yer alan ülkemizin en kuzey ucu Sinop ilinde İnce Burun; en güney ucu Hatay ’da Beysun koyu güneyi olurken, en batı ucu Gökçeada ’daki Avlakaburnu, en doğu ucu ise Iğdır ilimizde Aras Irmağı dil kesiminde yer alır
Geometrik şekil olarak kabaca yatay bir dikdörtgeni andıran ülkemizin batıdoğu yönündeki uzunluğu 1600 km ’ yi bulurken, kuzeygüney yönünde genişliği ise 650km ’ dir Bu bakımdan ülkemizin doğusu ile batısı arasında 19 boylam, öteki bir deyişle 76 dakikalık bir zaman farkı vardırTürkiye kuzeybatıda Bulgaristan ve Yunanistan; kuzeydoğuda Gürcistan, Ermenistan, doğuda Nahcivan, İran, güneydoğuda Irak ve Suriye ile hudut komşusudur Bu komşular içinde en uzun kara sınırına 877 km ile Suriye sahiptirJeopolitik açıdan kayda değer bir konumda bulunan Türkiye, Anadolu yarımadası kullanışlı iklim koşulları nedeniyle tarihi çağlardan itibaren büyük ölçüde yerleşmelere sahne olmuş, bunun neticesinde de değişik uygarlıkların kurulduğu ve geliştiği bir alan haline gelmiştir Bu bakımdan Türkiye Doğu ile Batı medeniyetlerine köprü olmuştur Ülkemiz coğrafi açıdan birbirinden ayrı özellikler belirten yedi bölgeye ayrılır Bunlar Marmara, Karadeniz, Ege, Akdeniz, İç Anadolu, Doğu Anadolu ve Güney Doğu Anadolu Bölgeleri olarak adlandırılır
Jeopolitik çağrıda bulunmak bir ülkenin dış politikasını doğal konumunun belirlediğini öne süren siyasal epistomoloji demektir Bilhassa iki dünya savaşı arasındaki dönemde Almanya ’da ele alınıp geliştirilmiştir 1924 yılında general Haushofer kadar Münih ’te bir jeopolitik enstitüsü kuruldu ve dahası jeopolitik dergisi yayımlanmaya başlandı Yaşam alanı bulma gereksiniminin toplumların doğal yönsemesi olduğunu öne süren ve buna dayanarak dağıtım politikası güden Nazi yöneticileri jeopolitik kuramcılarını kendilerine danışman edindiler ve bu yeni modern bilim dalından daha teknik ve bilinçli bir şekilde yararlanmaya başladılar Türkiye üç tarafı denizlerle cepheli bir ülkedir Asya ve Avrupa kıtaları arasında ulaşım ve ticaret gibi çoğu alanda köprü görevi görmektedir Dünyada çok az ülkeye nasip olmuş derecede manâlı “İstanbul ve Çanakkale Boğazlar ına sahiptir Bu boğazlara sahip olması ve dolayısıyla da böylesine manâlı bir ulaşım merkezi olması Türkiye ’nin en manâlı özelliklerindendir
Karadeniz ’e kıyısı olan ülkeler sıcak denizlere en kısa ve idareli yoldan ulaşabilmek için İstanbul ve Çanakkale Boğazları ’ndan geçmek zorundadırlar Bilhassa Sovyet Rusya ’nın dağılmasından sonra kurulan yeni cumhuriyetler çoğalma ve gelişme umuduyla deniz ticaretine büyük yük vermektedirler Bu yolla ülkemize daha fazla döviz girişi sağlanır ve ekonomimiz gelişirZengin petrol yataklarına sahip doğu ve Ortadoğu ülkelerine yakın olmamız da öteki bir jeopolitik avantajdır Orta Doğu ’ da petrol çıkaran ülkeler ürünlerini bütün dünya pazarına en kısa ve en karlı yoldan sunabilmek için ya bizim topraklarımızdan petrol hattı vermek; yada limanlarımızdan yayılma ve satış yerine getirmek zorundadırlar Yurdumuz dünya coğrafyasında ılıman iklim kuşağında yer alır Bunun baştan sona benzer anda ülkemizde 4 mevsim aniden yaşanabilir Böylece ülkemiz turizm değerleri bakımından da değerli bir konuma gelmiştir Kış turizmi yurdumuzun kuzey, doğu ve kuzeydoğu kesimlerinde yapılmaktadır
Türkiye ’nin kara sınıları 2753 km, deniz kıyıları ise 8333 km uzunluğundadırTürkiye ’nin, GürcistanErmenistanAzerbaycan sınırının uzunluğu 610 km, İran sınırı 454 km, Irak sınırı 331 km, Suriye sınırı 877 km, Bulgaristan sınırı 269 km, Yünanistan sınırı ise 212 km uzunluğundadır
Üç yanlamasına ılık denizlerle kuşatılmış olan ülkenin başlıca özelliği, Kuzey Yarıküre ’de Ekvator ile Kuzey Yelken Direği Bölgesi arasında merkezi bir konumda olmasıdırEskidünya ’nın karaları aralarında yer almasına karşın denizlerle çevrilmiş ve orta kuşak iklim içinde bulunması tarih her tarafında bu topraklarda yaşayan medeniyetlere manâlı üstünlükler sağlamıştır
Türkiye ’nin başkenti Ankara ve ortalam nüfusu 65 milyondurYönetsel açıdan 76 il ve 842 ilçeye (1992) ayrılmış olan Türkiye Asya ve Avrupa aralarında bir köprü konumundadır
Türkiye, 185 dünya ülkesi içinde nüfus itibarıyla 16'ncı, toprak büyüklüğü itibarıyla 32'nci ve idareli gücü itibarıyla 16'ncı sırada olan bir dünya devletidir Türkiye, jeopolitik ve jeostratejik mevkii itibarıyla;
Dünyanın en önemli petrol rezervlerine sahip Orta Doğu ve Hazar Havzası,
Kayda Değer deniz ulaştırma yollarının kavşağı durumunda bulunan Akdeniz Havzası,
Tarihte her zaman önemini sürdürmüş olan Karadeniz Havzası ve Türk Boğazları,
SSCB ve Yugoslavya'nın dağılması sonucu yapı değişikliklere uğrayan Balkanlar,
Etnik çatışmalar yanında, varlıklı tabiî kaynaklara sahip Kafkasya ve bunun daha ötesinde Orta Asya'nın oluşturduğu coğrafyanın merkezinde etkili bir konumda bulunmaktadır
Üç kıtayı birbirine bağlayan ve çok kayda değer bir jeostratejik konuma sahip olan Türkiye, benzer anda bir Avrupa, Asya, Balkan, Kafkas, Ortadoğu, Akdeniz ve Karadeniz ülkesidir Kısacası Türkiye bir Avrasya ülkesidir Türkiye'nin jeostratejik önemini pekiştiren öteki özellikleri ise;
Demokratik, lâik, sosyal hukuk devletine sahip ve piyasa ekonomisini kabul etmiş bir ülke olarak batı sistemlerini uygulaması ve batının bütün kurumlarıyla bütünleşmeyi benimsemiş olması,
1990'lı yıllardan itibaren büyük değişmelere sahne olan Balkanlar, Ortadoğu, Kafkasya ve Orta Asya ülkeleriyle tarihten gelen kültür birliğine ve çoğalan olumlu ilişkilere sahip olması,
Kafkasya ve Orta Asya petrol ve doğal gazının batıya ulaştırılması için belirlenen güzergâhlardan birini ve en önemlisini ihtiva etmesi,
BM ve NATO'nun barışı koruma, yöresel emniyet ve istikrara yönelik girişimlerine iştirakleri ve bazılarında üstlendiği öncü rol ile Avrupa Güvenlik Mimarîsi üzerinde tartışılmaz bir ağırlığa sahip olmasıdır
20'nci yüzyılın sonlarında dünyadaki köklü ve süratli gelişmeler, Türkiye'ye ayrıca bambaşka sorumluluklar yüklemiş, keza de yeni fırsat ve ufuklar açmıştır Türkiye, Kuzey Atlantik İttifakı'nın bir kanat ülkesi konumundan çıkmış, Avrupa'yı Asya'ya bağlayan Avrasya kuşağında merkezî bir duruma gelmiş, politik, emniyet ve hesaplı açılardan büyük bir rol ve ağırlık kazanmıştır
Türkiye, geniş olduğu değin, sorunlar, çatışmalar ve istikrarsızlıklar taşıyan bir coğrafyada yaşamaktadır Ancak Türkiye, böyle bir bölgede bir uzlaşma ve istikrar adası olma özelliğini koruma başarısını göstermiştir Türkiye, Avrupa'dan Pasifik'e ve Orta Doğu'ya uzanan geniş coğrafyada yer alan ender demokrasilerden biridir
Anadolu Yarımadası'nın sunduğu zenginlikler ile tarih her tarafında jeopolitik bir kavşak niteliği taşımış olan bu topraklarda yaratılan insanî değerlerin en hoş yönlerini benimseyen Türkiye Cumhuriyeti, çeşitli kültürlerin güzel bir sentezini oluşturmaktadır Demokratik, müreffeh ve istikrarlı bir Türkiye, doğu ile batının değerlerinin bütünleşip, bir arada yaşayabileceğinin çarpıcı kanıtıdır Türkiye'nin ayrıca doğulu, keza de batılı yönleri, üyesi olduğu uluslararası örgütlerin çeşitliliği ile de kendini göstermektedir Türkiye benzer anda NATO, Avrupa Konseyi, Idareli İşbirliği ve Yeniden Yapılanma Örgütü (OECD), Karadeniz Idareli İşbirliği (KEİ), Ekonomik İşbirliği Teşkilâtı (ECO), D20 ve İslâm Konferansı Örgütü (İKO) üyesi olan yegâne devlettir
Türkiye, tarihî, coğrafî ve kültürel açılardan doğunun olduğu dek, yine aynı kıstaslarla değerlendirildiğinde, tartışmasız biçimde batının da bir parçasıdır Türkiye'nin altı asır boyunca Avrupa ile mevcut müşterek tarihi bunun en belirgin kanıtıdır Batının köklü demokrasileri ve pazar ekonomileri ile doğunun ümit vadeden genç demokrasilerini, Karadeniz ile Akdeniz'i, NATO ile İslâm dünyasını, gelişmiş ülkelerle gelişmekte olanları ve farklı kıtaları birbirine bağlayan Türkiye, İslâm ve diğer dinler arasında da bir arkadaşlık ve iş birliği köprüsüdür Türk tarihi bu olgunun zenginlikleriyle doludur
Türkiye keza, gelecek yüzyılda Hazar ve Orta Asya doğal kaynaklarının batıya ulaşmasında doğal bir köprü rolü üstlenmektedir Dünya doğal enerji kaynaklarının %70'i Türkiye'nin civarda kümelenmiştir Hazar petrollerinin batıya taşınmasını öngören ve uluslar arası camiadan büyük destek bulan BaküCeyhan projesi, petrol nakil güzergâhı bakımından en istikrarlı ve güvenli ortamı sunmakta ve çevre korunması bakımından da en düşük riski taşımaktadır
Bölgedeki varlıklı doğal kaynakların işletilmesini ve batıya naklini bölgesel meslek birliği ve refahın artırılması için altın bir fırsat olarak gören Türkiye, laf konusu kaynakların dünya pazarlarına nakli için pat diye fazla hattın kullanımını desteklemekte ve bu yönde siyasî iradesini ortaya koymaktadır Benzer şekilde, Hazar Havzası'nın doğal zenginliklerinin dünya pazarlarına ulaşmasıyla birlikte Kafkasya ve Orta Asya'ya yönelik insan ve mülk trafiğinde meydana gelen artışın zorunlu kıldığı TransKafkasya Ulaşım Koridoru'nun hayata geçirilmesi bakımından da Türkiye anahtar ülke durumundadır Avrasya'nın karşısına tarihin çıkarmış olduğu yeni potansiyel idareli fırsat iyi değerlendirildiği takdirde, bu coğrafyada uzlaşma, istikrar, rahatlık ve iş birliğinin daimi hâle getirilmesi mümkün olabilecektir
Türkiye bir barış ve kararlılık adası olma niteliğine ilâveten kaynaklarının zenginliği, demografik yapısı, hukukun üstünlüğüne ve insan haklarına saygıya dayanan demokratik, lâik rejimi, ekonomisinin dinamizmi, imal kapasitesi, endüstrisinin rekabet gücü ile bir alımlılık merkezi olarak içinde bulunduğu sancılı coğrafyanın uzlaşma, kararlılık ve rahatlık yönünde değişiminin itici gücü olabilir Türkiye, bu yapısı ile bölgede misal bir ülkedir ve değişen dünya konjonktüründe jeopolitik, jeostratejik ve ekostratejik konumu sebebiyle önemi artan bir şekilde artmaktadır
Türkiye, dünya ekonomileriyle bütünleşme bakımından, bir taraftan küreselleşme hareketleri içinde yeralmış, dahası da hesaplı kuvvet odaklarından Kuzey Amerika Serbest Ticaret Antlaşması (NAFTA) ve Türkiye'nin AtlantikAvrupa ve Avrasya kuşakları içinde özel bir konumu vardır Batı toplumu ile bütünleşme hedefi güden, ayrıca islâm aleminin demokratik, lâik ve çağdaş üyesi olan bir ülke durumundadır Türkiye; Balkanlar, Kafkaslar ve Orta Asya'da Türkçe konuşan 200 milyonluk bir nüfusun da merkezinde bulunmaktadır Ilk Kez Türk dilleri konuşan toplumlar almak üzere, yeni egemen devletlerin örnek aldıkları bir model teşkil etmektedir Türkiye, varlığı ve başarılarıyla, islâmiyetle demokrasinin bağdaştığının; ekonomik, sosyal ve kültürel bir kalkınmanın demokratik bir ortamda da gerçekleştirilebileceğinin somut bir kanıtıdır Dünyanın aradığı uzlaşmalar Türkiye'nin bünyesinde mevcuttur Türkiye dış politikasında etkinliğini; bu bünyeden bölge bir barıştırma, uzlaşma ve iş birliğinde buluşturma işlevini sürdürme kararlılığındadır
Avrupa güvenliğinin Balkanlar, Doğu Avrupa, Ortadoğu ve Kafkasya'da pekiştirilmesi, barıştırma ve meslek birliğinin güçlendirilmesi hedefleri ama Türkiye'nin katılımıyla ve bedensel katkısı ile gerçekleştirilebilir Türkiye uluslar arası ilişkilerde geçerli olması gereken modern norm ve davranış kurallarının savunucusudur Bunların global ve bölgesel düzeylerde yaşama geçirilmesi için her türlü çabayı göstermektedir
Türkiye'nin dışarıya izlediği siyasî hedeflerin bir yanlamasına çevresindeki mevcut ve potansiyel ihtilâfların denetim altına alınmasına, diğer yana bölgesel entegrasyon ve iş birliği aracılığıyla daimi uzlaştırma ve istikrarın sağlanmasına yönelik olması tabiîdir Türkiye'nin bölgede oynadığı rolün temel felsefesini; idareli ilişkilerin geliştirilmesi, siyasî istikrarın tesisi ve bölge ülkelerinin dünya ile entegrasyonunun sağlanması hedefleri oluşturmaktadır Türkiye bu anlayışla demokrasiyi, hoşgörüyü, hukuk devleti niteliklerini ve lâikliği çevresine yansıtmaktadır Zira Türkiye bunları en iyi yapabilecek durumda bulunan nadir ülkelerden biridir ve bu konuda sorumluluklarını üstlenmektedir
21'nci asırda Türkiye'nin vizyonu; bölgesel zenginliklerini, entegre olma hedefi içinde olduğu Avrupa'ya içeren, küreselleşme olgusunu ileri götüren ve bu hareket içinde esas bir rol sahibi olarak ortaya meydana çıkan ve nihayet kalkınma ve meslek birliği hamlelerinde barıştan yandan ve öncü bir ülke olmaktır Bu vizyon gerçekleşme yolundadır Balkanlardan Orta Asya'ya kadar Türkiye'nin önünde yeni ufuklar açılmış, yepyeni iş birliği ve dayanışma imkânlarına kavuşulmuştur Bu anlayışla Türkiye, haricen daha fazla açılmakta ve coğrafî uzaklığın kayda değer olmadığı günümüz dünyasında, Uzaktan Doğu'dan Lâtin Amerika'ya değin uzanan geniş bir yelpaze içinde dostlar, pazarlar ve yeni ilişki ağları aramakta, özetle bir dünya devleti olma yolunda şipşak ilerlemektedir
Türkiye, sorumluluklarının bilincinde olarak, kendisini 21'nci yüzyılda üstleneceği role hazırlamaktadır Zira Türkiye, lâik ve demokratik rejimiyle bir model ülkedir ve bu niteliklerini 21'nci yüzyılda da korumaya devam edecektir Keza Türkiye, yeni yüzyılda çok kenarlı bir hesaplı ilişkiler ağının merkezi hâline gelecektir öte taraftan Türkiye, doğu ile batı aralarında dağıtılmış açılardan başarıyla ifa ettiği köprü vazifesini, 21'nci yüzyılda daha etkin biçimde sürdürecektir
Üç tarafı denizlerle cepheli bir eskidünya ülkesi olan Türkiye, dünya üzerindeki yeri ve konumu bakımından kayda değer ayrıcalıklar kazanan bir ülke konumundadırAsya ve Avrupa kıtaları arasında bir köprü konumuda olması ve önemli yer altı kaynaklarına sahip olduğundan dolayı tüm dünya ülkelerinin gözü Türkiye ’nin bereketli topraklarındadır
İklim ve doğal güzellik bakımından da şanslı bir ülke olan Türkiye, ılıman iklim kuşağında olduğundan yılda dört mevsimi yaşayabilen bir ülkedirBu özelliği tarım alanında önemli bir etmen olmuşturHer türlü tarıma açık olan Türkiye toprakları, bereketli olup her mevsim işlenebilme özelliğine sahiptir
Doğal güzellikleri ve denizlere kıyısı olması sebebiyle turizm alanında kayda değer imtiyazlar şampiyon ülkemiz ne eyvah ki izlenen hatalı politikalardan nedeniyle bu özelliğinden yeteri değin yararlanamamaktadırAkdeniz ’e kıyısı olan ülkelerin az kalsın tamamının bu özelliklerinden en iyi şekilde yararlanmalarına rağmen ülkemizde turizm için yapılan araştırmalar tatmin edici olmamaktadır
Asya ve Avrupa ’yı birbirine bağlayan boğazlar gibi önemli geçiş yollarına sahip olması da Türkiye için kayda değer bir şanstırBu geçiş yolları gerektiği gibi kullanılırsa Türkiye ’ye manâlı kazanç kaynakları yaratabilir
NATO gibi askeri birliklerde bulunması Türkiye ’nin lehinde bulunan kayda değer ayrıcalıklardan biridir
Tüm bu ayrıcalıklara rahmen Türkiye tehtid eden çeşitli unsurlarda mevcutturBu unsurlardan en önemlisi bundan böyle yavaş yavaş etkisini kaybeden terördürTerörle uğraş için ayrılan bütçe ülke ekonomiside kayda değer yaralar açmaktadırKeza komşu ülkelerle olan sorunlarıda Türkiye ’nin manâlı sorunlarından biridirBunların yanına enerji ve hesaplı sorunlarlada uğraşan Türkiye ’miz bu zorlukları yenip aydınlığa çıkacak güçte bir ülkedir *
Türkiye, devlete ait adı Türkiye Cumhuriyeti, topraklarının bir bölümü Avrupa ’da, daha büyük bir bölümü Asya ’da yer alan bir Akdeniz ve Orta Doğu ülkesidirYüzölçümü, izdüşüm bölge olarak 779,452 kilometrekaredir
Yüzeyindeki tüm eğimli alanlarla birlikte reel alanı ise 814,578 kilometrekaredir
Türkiye, Kuzey yarım kürede ekvator ile Kuzey kutbu arasında eski dünya kıtaları adını verdiğimiz (Asya, Avrupa, Afrika) topluluğunun adeta bütün ortasında yer alırÜlkemiz, üç tarafı denizlerle çevrili bir yarımada (Anadolu) üzerinde bulunur 814578 km2 bölge kaplayan ülkenin 23764 km2 si (takriben %3) Avrupa Kıtası üstünde yer alırken, öteki büyük parçası Asya ’dadır 36420 kuzey paralelleri ve 26450 doğu meridyenleri arasında yer alan ülkemizin en kuzey ucu Sinop ilinde İnce Burun; en güney ucu Hatay ’da Beysun koyu güneyi olurken, en batı ucu Gökçeada ’daki Avlakaburnu, en doğu ucu ise Iğdır ilimizde Aras Irmağı dil kesiminde yer alır
Geometrik şekil olarak kabaca yatay bir dikdörtgeni andıran ülkemizin batıdoğu yönündeki uzunluğu 1600 km ’ yi bulurken, kuzeygüney yönünde genişliği ise 650km ’ dir Bu bakımdan ülkemizin doğusu ile batısı arasında 19 boylam, öteki bir deyişle 76 dakikalık bir zaman farkı vardırTürkiye kuzeybatıda Bulgaristan ve Yunanistan; kuzeydoğuda Gürcistan, Ermenistan, doğuda Nahcivan, İran, güneydoğuda Irak ve Suriye ile hudut komşusudur Bu komşular içinde en uzun kara sınırına 877 km ile Suriye sahiptirJeopolitik açıdan kayda değer bir konumda bulunan Türkiye, Anadolu yarımadası kullanışlı iklim koşulları nedeniyle tarihi çağlardan itibaren büyük ölçüde yerleşmelere sahne olmuş, bunun neticesinde de değişik uygarlıkların kurulduğu ve geliştiği bir alan haline gelmiştir Bu bakımdan Türkiye Doğu ile Batı medeniyetlerine köprü olmuştur Ülkemiz coğrafi açıdan birbirinden ayrı özellikler belirten yedi bölgeye ayrılır Bunlar Marmara, Karadeniz, Ege, Akdeniz, İç Anadolu, Doğu Anadolu ve Güney Doğu Anadolu Bölgeleri olarak adlandırılır
Jeopolitik çağrıda bulunmak bir ülkenin dış politikasını doğal konumunun belirlediğini öne süren siyasal epistomoloji demektir Bilhassa iki dünya savaşı arasındaki dönemde Almanya ’da ele alınıp geliştirilmiştir 1924 yılında general Haushofer kadar Münih ’te bir jeopolitik enstitüsü kuruldu ve dahası jeopolitik dergisi yayımlanmaya başlandı Yaşam alanı bulma gereksiniminin toplumların doğal yönsemesi olduğunu öne süren ve buna dayanarak dağıtım politikası güden Nazi yöneticileri jeopolitik kuramcılarını kendilerine danışman edindiler ve bu yeni modern bilim dalından daha teknik ve bilinçli bir şekilde yararlanmaya başladılar Türkiye üç tarafı denizlerle cepheli bir ülkedir Asya ve Avrupa kıtaları arasında ulaşım ve ticaret gibi çoğu alanda köprü görevi görmektedir Dünyada çok az ülkeye nasip olmuş derecede manâlı “İstanbul ve Çanakkale Boğazlar ına sahiptir Bu boğazlara sahip olması ve dolayısıyla da böylesine manâlı bir ulaşım merkezi olması Türkiye ’nin en manâlı özelliklerindendir
Karadeniz ’e kıyısı olan ülkeler sıcak denizlere en kısa ve idareli yoldan ulaşabilmek için İstanbul ve Çanakkale Boğazları ’ndan geçmek zorundadırlar Bilhassa Sovyet Rusya ’nın dağılmasından sonra kurulan yeni cumhuriyetler çoğalma ve gelişme umuduyla deniz ticaretine büyük yük vermektedirler Bu yolla ülkemize daha fazla döviz girişi sağlanır ve ekonomimiz gelişirZengin petrol yataklarına sahip doğu ve Ortadoğu ülkelerine yakın olmamız da öteki bir jeopolitik avantajdır Orta Doğu ’ da petrol çıkaran ülkeler ürünlerini bütün dünya pazarına en kısa ve en karlı yoldan sunabilmek için ya bizim topraklarımızdan petrol hattı vermek; yada limanlarımızdan yayılma ve satış yerine getirmek zorundadırlar Yurdumuz dünya coğrafyasında ılıman iklim kuşağında yer alır Bunun baştan sona benzer anda ülkemizde 4 mevsim aniden yaşanabilir Böylece ülkemiz turizm değerleri bakımından da değerli bir konuma gelmiştir Kış turizmi yurdumuzun kuzey, doğu ve kuzeydoğu kesimlerinde yapılmaktadır
Türkiye ’nin kara sınıları 2753 km, deniz kıyıları ise 8333 km uzunluğundadırTürkiye ’nin, GürcistanErmenistanAzerbaycan sınırının uzunluğu 610 km, İran sınırı 454 km, Irak sınırı 331 km, Suriye sınırı 877 km, Bulgaristan sınırı 269 km, Yünanistan sınırı ise 212 km uzunluğundadır
Üç yanlamasına ılık denizlerle kuşatılmış olan ülkenin başlıca özelliği, Kuzey Yarıküre ’de Ekvator ile Kuzey Yelken Direği Bölgesi arasında merkezi bir konumda olmasıdırEskidünya ’nın karaları aralarında yer almasına karşın denizlerle çevrilmiş ve orta kuşak iklim içinde bulunması tarih her tarafında bu topraklarda yaşayan medeniyetlere manâlı üstünlükler sağlamıştır
Türkiye ’nin başkenti Ankara ve ortalam nüfusu 65 milyondurYönetsel açıdan 76 il ve 842 ilçeye (1992) ayrılmış olan Türkiye Asya ve Avrupa aralarında bir köprü konumundadır
Türkiye, 185 dünya ülkesi içinde nüfus itibarıyla 16'ncı, toprak büyüklüğü itibarıyla 32'nci ve idareli gücü itibarıyla 16'ncı sırada olan bir dünya devletidir Türkiye, jeopolitik ve jeostratejik mevkii itibarıyla;
Dünyanın en önemli petrol rezervlerine sahip Orta Doğu ve Hazar Havzası,
Kayda Değer deniz ulaştırma yollarının kavşağı durumunda bulunan Akdeniz Havzası,
Tarihte her zaman önemini sürdürmüş olan Karadeniz Havzası ve Türk Boğazları,
SSCB ve Yugoslavya'nın dağılması sonucu yapı değişikliklere uğrayan Balkanlar,
Etnik çatışmalar yanında, varlıklı tabiî kaynaklara sahip Kafkasya ve bunun daha ötesinde Orta Asya'nın oluşturduğu coğrafyanın merkezinde etkili bir konumda bulunmaktadır
Üç kıtayı birbirine bağlayan ve çok kayda değer bir jeostratejik konuma sahip olan Türkiye, benzer anda bir Avrupa, Asya, Balkan, Kafkas, Ortadoğu, Akdeniz ve Karadeniz ülkesidir Kısacası Türkiye bir Avrasya ülkesidir Türkiye'nin jeostratejik önemini pekiştiren öteki özellikleri ise;
Demokratik, lâik, sosyal hukuk devletine sahip ve piyasa ekonomisini kabul etmiş bir ülke olarak batı sistemlerini uygulaması ve batının bütün kurumlarıyla bütünleşmeyi benimsemiş olması,
1990'lı yıllardan itibaren büyük değişmelere sahne olan Balkanlar, Ortadoğu, Kafkasya ve Orta Asya ülkeleriyle tarihten gelen kültür birliğine ve çoğalan olumlu ilişkilere sahip olması,
Kafkasya ve Orta Asya petrol ve doğal gazının batıya ulaştırılması için belirlenen güzergâhlardan birini ve en önemlisini ihtiva etmesi,
BM ve NATO'nun barışı koruma, yöresel emniyet ve istikrara yönelik girişimlerine iştirakleri ve bazılarında üstlendiği öncü rol ile Avrupa Güvenlik Mimarîsi üzerinde tartışılmaz bir ağırlığa sahip olmasıdır
20'nci yüzyılın sonlarında dünyadaki köklü ve süratli gelişmeler, Türkiye'ye ayrıca bambaşka sorumluluklar yüklemiş, keza de yeni fırsat ve ufuklar açmıştır Türkiye, Kuzey Atlantik İttifakı'nın bir kanat ülkesi konumundan çıkmış, Avrupa'yı Asya'ya bağlayan Avrasya kuşağında merkezî bir duruma gelmiş, politik, emniyet ve hesaplı açılardan büyük bir rol ve ağırlık kazanmıştır
Türkiye, geniş olduğu değin, sorunlar, çatışmalar ve istikrarsızlıklar taşıyan bir coğrafyada yaşamaktadır Ancak Türkiye, böyle bir bölgede bir uzlaşma ve istikrar adası olma özelliğini koruma başarısını göstermiştir Türkiye, Avrupa'dan Pasifik'e ve Orta Doğu'ya uzanan geniş coğrafyada yer alan ender demokrasilerden biridir
Anadolu Yarımadası'nın sunduğu zenginlikler ile tarih her tarafında jeopolitik bir kavşak niteliği taşımış olan bu topraklarda yaratılan insanî değerlerin en hoş yönlerini benimseyen Türkiye Cumhuriyeti, çeşitli kültürlerin güzel bir sentezini oluşturmaktadır Demokratik, müreffeh ve istikrarlı bir Türkiye, doğu ile batının değerlerinin bütünleşip, bir arada yaşayabileceğinin çarpıcı kanıtıdır Türkiye'nin ayrıca doğulu, keza de batılı yönleri, üyesi olduğu uluslararası örgütlerin çeşitliliği ile de kendini göstermektedir Türkiye benzer anda NATO, Avrupa Konseyi, Idareli İşbirliği ve Yeniden Yapılanma Örgütü (OECD), Karadeniz Idareli İşbirliği (KEİ), Ekonomik İşbirliği Teşkilâtı (ECO), D20 ve İslâm Konferansı Örgütü (İKO) üyesi olan yegâne devlettir
Türkiye, tarihî, coğrafî ve kültürel açılardan doğunun olduğu dek, yine aynı kıstaslarla değerlendirildiğinde, tartışmasız biçimde batının da bir parçasıdır Türkiye'nin altı asır boyunca Avrupa ile mevcut müşterek tarihi bunun en belirgin kanıtıdır Batının köklü demokrasileri ve pazar ekonomileri ile doğunun ümit vadeden genç demokrasilerini, Karadeniz ile Akdeniz'i, NATO ile İslâm dünyasını, gelişmiş ülkelerle gelişmekte olanları ve farklı kıtaları birbirine bağlayan Türkiye, İslâm ve diğer dinler arasında da bir arkadaşlık ve iş birliği köprüsüdür Türk tarihi bu olgunun zenginlikleriyle doludur
Türkiye keza, gelecek yüzyılda Hazar ve Orta Asya doğal kaynaklarının batıya ulaşmasında doğal bir köprü rolü üstlenmektedir Dünya doğal enerji kaynaklarının %70'i Türkiye'nin civarda kümelenmiştir Hazar petrollerinin batıya taşınmasını öngören ve uluslar arası camiadan büyük destek bulan BaküCeyhan projesi, petrol nakil güzergâhı bakımından en istikrarlı ve güvenli ortamı sunmakta ve çevre korunması bakımından da en düşük riski taşımaktadır
Bölgedeki varlıklı doğal kaynakların işletilmesini ve batıya naklini bölgesel meslek birliği ve refahın artırılması için altın bir fırsat olarak gören Türkiye, laf konusu kaynakların dünya pazarlarına nakli için pat diye fazla hattın kullanımını desteklemekte ve bu yönde siyasî iradesini ortaya koymaktadır Benzer şekilde, Hazar Havzası'nın doğal zenginliklerinin dünya pazarlarına ulaşmasıyla birlikte Kafkasya ve Orta Asya'ya yönelik insan ve mülk trafiğinde meydana gelen artışın zorunlu kıldığı TransKafkasya Ulaşım Koridoru'nun hayata geçirilmesi bakımından da Türkiye anahtar ülke durumundadır Avrasya'nın karşısına tarihin çıkarmış olduğu yeni potansiyel idareli fırsat iyi değerlendirildiği takdirde, bu coğrafyada uzlaşma, istikrar, rahatlık ve iş birliğinin daimi hâle getirilmesi mümkün olabilecektir
Türkiye bir barış ve kararlılık adası olma niteliğine ilâveten kaynaklarının zenginliği, demografik yapısı, hukukun üstünlüğüne ve insan haklarına saygıya dayanan demokratik, lâik rejimi, ekonomisinin dinamizmi, imal kapasitesi, endüstrisinin rekabet gücü ile bir alımlılık merkezi olarak içinde bulunduğu sancılı coğrafyanın uzlaşma, kararlılık ve rahatlık yönünde değişiminin itici gücü olabilir Türkiye, bu yapısı ile bölgede misal bir ülkedir ve değişen dünya konjonktüründe jeopolitik, jeostratejik ve ekostratejik konumu sebebiyle önemi artan bir şekilde artmaktadır
Türkiye, dünya ekonomileriyle bütünleşme bakımından, bir taraftan küreselleşme hareketleri içinde yeralmış, dahası da hesaplı kuvvet odaklarından Kuzey Amerika Serbest Ticaret Antlaşması (NAFTA) ve Türkiye'nin AtlantikAvrupa ve Avrasya kuşakları içinde özel bir konumu vardır Batı toplumu ile bütünleşme hedefi güden, ayrıca islâm aleminin demokratik, lâik ve çağdaş üyesi olan bir ülke durumundadır Türkiye; Balkanlar, Kafkaslar ve Orta Asya'da Türkçe konuşan 200 milyonluk bir nüfusun da merkezinde bulunmaktadır Ilk Kez Türk dilleri konuşan toplumlar almak üzere, yeni egemen devletlerin örnek aldıkları bir model teşkil etmektedir Türkiye, varlığı ve başarılarıyla, islâmiyetle demokrasinin bağdaştığının; ekonomik, sosyal ve kültürel bir kalkınmanın demokratik bir ortamda da gerçekleştirilebileceğinin somut bir kanıtıdır Dünyanın aradığı uzlaşmalar Türkiye'nin bünyesinde mevcuttur Türkiye dış politikasında etkinliğini; bu bünyeden bölge bir barıştırma, uzlaşma ve iş birliğinde buluşturma işlevini sürdürme kararlılığındadır
Avrupa güvenliğinin Balkanlar, Doğu Avrupa, Ortadoğu ve Kafkasya'da pekiştirilmesi, barıştırma ve meslek birliğinin güçlendirilmesi hedefleri ama Türkiye'nin katılımıyla ve bedensel katkısı ile gerçekleştirilebilir Türkiye uluslar arası ilişkilerde geçerli olması gereken modern norm ve davranış kurallarının savunucusudur Bunların global ve bölgesel düzeylerde yaşama geçirilmesi için her türlü çabayı göstermektedir
Türkiye'nin dışarıya izlediği siyasî hedeflerin bir yanlamasına çevresindeki mevcut ve potansiyel ihtilâfların denetim altına alınmasına, diğer yana bölgesel entegrasyon ve iş birliği aracılığıyla daimi uzlaştırma ve istikrarın sağlanmasına yönelik olması tabiîdir Türkiye'nin bölgede oynadığı rolün temel felsefesini; idareli ilişkilerin geliştirilmesi, siyasî istikrarın tesisi ve bölge ülkelerinin dünya ile entegrasyonunun sağlanması hedefleri oluşturmaktadır Türkiye bu anlayışla demokrasiyi, hoşgörüyü, hukuk devleti niteliklerini ve lâikliği çevresine yansıtmaktadır Zira Türkiye bunları en iyi yapabilecek durumda bulunan nadir ülkelerden biridir ve bu konuda sorumluluklarını üstlenmektedir
21'nci asırda Türkiye'nin vizyonu; bölgesel zenginliklerini, entegre olma hedefi içinde olduğu Avrupa'ya içeren, küreselleşme olgusunu ileri götüren ve bu hareket içinde esas bir rol sahibi olarak ortaya meydana çıkan ve nihayet kalkınma ve meslek birliği hamlelerinde barıştan yandan ve öncü bir ülke olmaktır Bu vizyon gerçekleşme yolundadır Balkanlardan Orta Asya'ya kadar Türkiye'nin önünde yeni ufuklar açılmış, yepyeni iş birliği ve dayanışma imkânlarına kavuşulmuştur Bu anlayışla Türkiye, haricen daha fazla açılmakta ve coğrafî uzaklığın kayda değer olmadığı günümüz dünyasında, Uzaktan Doğu'dan Lâtin Amerika'ya değin uzanan geniş bir yelpaze içinde dostlar, pazarlar ve yeni ilişki ağları aramakta, özetle bir dünya devleti olma yolunda şipşak ilerlemektedir
Türkiye, sorumluluklarının bilincinde olarak, kendisini 21'nci yüzyılda üstleneceği role hazırlamaktadır Zira Türkiye, lâik ve demokratik rejimiyle bir model ülkedir ve bu niteliklerini 21'nci yüzyılda da korumaya devam edecektir Keza Türkiye, yeni yüzyılda çok kenarlı bir hesaplı ilişkiler ağının merkezi hâline gelecektir öte taraftan Türkiye, doğu ile batı aralarında dağıtılmış açılardan başarıyla ifa ettiği köprü vazifesini, 21'nci yüzyılda daha etkin biçimde sürdürecektir
Üç tarafı denizlerle cepheli bir eskidünya ülkesi olan Türkiye, dünya üzerindeki yeri ve konumu bakımından kayda değer ayrıcalıklar kazanan bir ülke konumundadırAsya ve Avrupa kıtaları arasında bir köprü konumuda olması ve önemli yer altı kaynaklarına sahip olduğundan dolayı tüm dünya ülkelerinin gözü Türkiye ’nin bereketli topraklarındadır
İklim ve doğal güzellik bakımından da şanslı bir ülke olan Türkiye, ılıman iklim kuşağında olduğundan yılda dört mevsimi yaşayabilen bir ülkedirBu özelliği tarım alanında önemli bir etmen olmuşturHer türlü tarıma açık olan Türkiye toprakları, bereketli olup her mevsim işlenebilme özelliğine sahiptir
Doğal güzellikleri ve denizlere kıyısı olması sebebiyle turizm alanında kayda değer imtiyazlar şampiyon ülkemiz ne eyvah ki izlenen hatalı politikalardan nedeniyle bu özelliğinden yeteri değin yararlanamamaktadırAkdeniz ’e kıyısı olan ülkelerin az kalsın tamamının bu özelliklerinden en iyi şekilde yararlanmalarına rağmen ülkemizde turizm için yapılan araştırmalar tatmin edici olmamaktadır
Asya ve Avrupa ’yı birbirine bağlayan boğazlar gibi önemli geçiş yollarına sahip olması da Türkiye için kayda değer bir şanstırBu geçiş yolları gerektiği gibi kullanılırsa Türkiye ’ye manâlı kazanç kaynakları yaratabilir
NATO gibi askeri birliklerde bulunması Türkiye ’nin lehinde bulunan kayda değer ayrıcalıklardan biridir
Tüm bu ayrıcalıklara rahmen Türkiye tehtid eden çeşitli unsurlarda mevcutturBu unsurlardan en önemlisi bundan böyle yavaş yavaş etkisini kaybeden terördürTerörle uğraş için ayrılan bütçe ülke ekonomiside kayda değer yaralar açmaktadırKeza komşu ülkelerle olan sorunlarıda Türkiye ’nin manâlı sorunlarından biridirBunların yanına enerji ve hesaplı sorunlarlada uğraşan Türkiye ’miz bu zorlukları yenip aydınlığa çıkacak güçte bir ülkedir *
