iltasyazilim
FD Üye
Türkler tarihte hangi alfabeleri kullanmışlar
Göktürk (Orhun) alfabesi: Metinleri Orta Asya'aki Orhun Nehri kıyısında bulunduğu için Göktürk ya da Orhun ismi ile anılır Orhun'a yerleşen Türkler göre kullanıldığı için de Türük, Türk Alfabesi denir Türklere mahsustur ve Esik Kurgan yazısına benzer Hunlar, Göktürkler ve sathi olarak da Asya ve Avrupa'a yayılan Türk kavimleri, kullanmıştır Bu alfabede resmin göze hitap ettiği ve ses haline geldiği dobra dobra görülür Göktürk alfabesi otuz sekiz harften meydana gelir Dördü sesli olup, sekiz sesi karşılar, gerisi sessizdir Keza ok, ko, uk, ku, ük, kü, nç, nd, gibi heceler farklı harflerle gösterilmiştir Sesli harfleri, sessizler okutur Sağdan sola doğru yazılır Tonyukuk, Kültigin ve Bilge Kağan hatırasına yazılıp, dikilen Orhun Abideleri bu alfabenin sanat eseri numunesidir Bunlar ayrıca Türkçe'nin bilinen birincil yazılmış metinleridir
Uygur alfabesi: Göktürklerden sonra Türkistan'a devlet kuran Uygurlardan adını alır Uygurlar ve Türkistan'daki Türkler kullandı On sekiz işaretten meydana kazanç Dördü sesli, gerisi sessizdir Harfler umumiyetle birbirine bitişiktir, çok defa ilk kez, besbelli ve sonda almak üzere üç şekli vardır Sağdan, sola doğru yazılır Sekizinci asırdan, on ikinci asra kadar yaygın, on beşinci asra kadar mevzii bir şekilde görülür Bu yazının kâtiplerine, bakşı, bakşıgeri veya serbahşı adları da verilmiştir
Arapİslam alfabesi: Türklerin topluca İslamiyet'i kabulünden, yani 10 asırdan sonra geniş bir sahada tüm Türkİslam devletleri kadar kullanıldı Arap Alfabesi yirmi sekiz harf olmasına karşın Türklerin kullandığı İslam harfleri otuz bir ile otuz altı harften meydana gelir Sağdan sola dürüst yazılan bu alfabe, tüm Türklüğü kucaklamış ve Türkçe'nin çeşitli lehçelerinde, pekçok kitap, yazıt yazılmıştır Heybetli ve sürekli abidevi eserler bu alfabe ile verildi Türkiye, İslam alemi ve dünyanın her yerindeki kütüphane ve kitapseverlerin kitaplıklarında İslam harfleriyle yazılı milyonlarca Türkçe eser mevcuttur Dünyanın en büyük ve muazzam arşivi, Türk İslam alfabesiyle yazılan Türkçe evraklarla doludur
Kiril alfabesi: Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği hudutları içinde yaşayan Türkler tarafından kullanılmaktadır Kiril Alfabesi, ihtiyari olmayıp, Rus ve komünist emperyalizmin zorunlu tatbikidir Komünist idare, Türklere tek bir alfabe kullandırmayıp, ulusal birliği dağıtmak için on sekiz Türk boyuna öbür işaretli alfabe kullandırmıştır Sunî bir Slav alfabesidir Otuz sekiz harftir On biri sesli, gerisi sessizdir Soldan sağa dürüst yazılır Kullanım alanı, Rusya'aki Türkler içindir
Latin alfabesi: Bu alfabe, 1925 yılında birincil kez Azeri Türklüğü göre kullanılmıştır Türkiye Cumhuriyeti'in kurulmasından daha sonra; 1928'e Türkiye'e kullanılmaya başlandı Günümüzde, Türkiye ve Avrupa Türkleri kullanır Latin asıllı yirmi dokuz harften meydana gelir Sekizi sesli, gerisi sessizdir
Türkler; OrhunTürk, UygurSogd, Arapİslam, KirilSlav ve Latin alfabelerinden diğer Sogd, Mani, Brahmi, Süryani, Rum, Slav vs gibi alfabeleri de kısmen kullanmışlardır *
Göktürk (Orhun) alfabesi: Metinleri Orta Asya'aki Orhun Nehri kıyısında bulunduğu için Göktürk ya da Orhun ismi ile anılır Orhun'a yerleşen Türkler göre kullanıldığı için de Türük, Türk Alfabesi denir Türklere mahsustur ve Esik Kurgan yazısına benzer Hunlar, Göktürkler ve sathi olarak da Asya ve Avrupa'a yayılan Türk kavimleri, kullanmıştır Bu alfabede resmin göze hitap ettiği ve ses haline geldiği dobra dobra görülür Göktürk alfabesi otuz sekiz harften meydana gelir Dördü sesli olup, sekiz sesi karşılar, gerisi sessizdir Keza ok, ko, uk, ku, ük, kü, nç, nd, gibi heceler farklı harflerle gösterilmiştir Sesli harfleri, sessizler okutur Sağdan sola doğru yazılır Tonyukuk, Kültigin ve Bilge Kağan hatırasına yazılıp, dikilen Orhun Abideleri bu alfabenin sanat eseri numunesidir Bunlar ayrıca Türkçe'nin bilinen birincil yazılmış metinleridir
Uygur alfabesi: Göktürklerden sonra Türkistan'a devlet kuran Uygurlardan adını alır Uygurlar ve Türkistan'daki Türkler kullandı On sekiz işaretten meydana kazanç Dördü sesli, gerisi sessizdir Harfler umumiyetle birbirine bitişiktir, çok defa ilk kez, besbelli ve sonda almak üzere üç şekli vardır Sağdan, sola doğru yazılır Sekizinci asırdan, on ikinci asra kadar yaygın, on beşinci asra kadar mevzii bir şekilde görülür Bu yazının kâtiplerine, bakşı, bakşıgeri veya serbahşı adları da verilmiştir
Arapİslam alfabesi: Türklerin topluca İslamiyet'i kabulünden, yani 10 asırdan sonra geniş bir sahada tüm Türkİslam devletleri kadar kullanıldı Arap Alfabesi yirmi sekiz harf olmasına karşın Türklerin kullandığı İslam harfleri otuz bir ile otuz altı harften meydana gelir Sağdan sola dürüst yazılan bu alfabe, tüm Türklüğü kucaklamış ve Türkçe'nin çeşitli lehçelerinde, pekçok kitap, yazıt yazılmıştır Heybetli ve sürekli abidevi eserler bu alfabe ile verildi Türkiye, İslam alemi ve dünyanın her yerindeki kütüphane ve kitapseverlerin kitaplıklarında İslam harfleriyle yazılı milyonlarca Türkçe eser mevcuttur Dünyanın en büyük ve muazzam arşivi, Türk İslam alfabesiyle yazılan Türkçe evraklarla doludur
Kiril alfabesi: Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği hudutları içinde yaşayan Türkler tarafından kullanılmaktadır Kiril Alfabesi, ihtiyari olmayıp, Rus ve komünist emperyalizmin zorunlu tatbikidir Komünist idare, Türklere tek bir alfabe kullandırmayıp, ulusal birliği dağıtmak için on sekiz Türk boyuna öbür işaretli alfabe kullandırmıştır Sunî bir Slav alfabesidir Otuz sekiz harftir On biri sesli, gerisi sessizdir Soldan sağa dürüst yazılır Kullanım alanı, Rusya'aki Türkler içindir
Latin alfabesi: Bu alfabe, 1925 yılında birincil kez Azeri Türklüğü göre kullanılmıştır Türkiye Cumhuriyeti'in kurulmasından daha sonra; 1928'e Türkiye'e kullanılmaya başlandı Günümüzde, Türkiye ve Avrupa Türkleri kullanır Latin asıllı yirmi dokuz harften meydana gelir Sekizi sesli, gerisi sessizdir
Türkler; OrhunTürk, UygurSogd, Arapİslam, KirilSlav ve Latin alfabelerinden diğer Sogd, Mani, Brahmi, Süryani, Rum, Slav vs gibi alfabeleri de kısmen kullanmışlardır *