Türklerin tarih boyunca kullandıkları alfabeler kısaca

Türklerin tarih her tarafında kullandıkları alfabeler özetle

Tarih baştan başa Türkler her alanda olduğu gibi dil alanında da birçok değişime uğramışlardır Fethettikleri yerlerdeki toplumlardan birer parça alarak dillerine katan Türkler, bu etkileşimler sonucu son derece varlıklı bir dil yapısına sahip olmuşlardır Bütün bu etkileşimlerle birlikte Türkler şu alfabeleri kullanmışlardır

Göktürk Alfabesi: Her ne değin adı Göktürk Alfabesi olarak bilinse de bu alfabe Türklerin tarih boyunca kullandığı alfabeler arasında en fazla kullanılan olarak yer almaktadır Sadece Göktürk Devleti değil, Hunlar ve birçok Türk kavmi de kullanmıştır Adını Orhun ya da Göktürk Yazıtları'ndan almıştır Göktürk Alfabesi Türklerin tarih baştan başa kullandığı alfabeler arasında en fazla harf sayısına sahip alfabedir 38 harften oluşan Göktürk Alfabesi'nde 4 sesli harf bulunmaktadır Bu 4 sesli harf metinler içerisinde 8 ayrı sese karşılık gelebilmektedir

Uygur Alfabesi: Göktürk Devleti'nin yerine kurulan Uygur Devleti, Orta Asya Türk kültüründe köklü değişiklikler yerleşik hayata geçmeleri bu koşul üstünde büyük bir etkiye sahip olmaktadır Uygur Devleti yaptığı değişiklikleri dil alanında da göstererek kendi alfabelerini oluşturmuşlardır Türklerin tarih her tarafında kullandığı alfabeler aralarında yerini bölge Uygur Alfabesi 18 adet sinyâl ve sembolden oluşan bir alfabedir Bu alfabe içerisinde 4 simge sesli olarak kullanılmaktadır Göktürk Alfabesi gibi sağdan sola yazılıp okunan Uygur Alfabesi harfler birbirine bitişik olarak yazılmıştır

Arap Alfabesi: Türklerin tarihte yaptığı en büyük olaylardan birisi de hiç kuşkusuz İslamiyeti kabul etmeleri olmaktadır Türkler İslamiyeti kabul ettikten sonra tarih sahnesinde daha çok rol almaya başlamışlardır Kurulan çoğu devleti İslamiyet için savaşarak, devlet politikalarını bu yönde yürütmüştür Şart böyle olunca da Arap Alfabesinin kullanılması zorunlu olmuştur Arap Alfabesi Türklerin tarih baştan başa kullandığı alfabeler içerisinde en uzun süreli olarak kullanılanı olmuştur En son örneği olarak Türkiye'de Cumhuriyeti'in ilanı ve harf inkılabına değin kullanılmıştır Osmanlı Devleti'nin kuruluşu, Selçuklular ve öncesi ile başlayan bu dönem harf inkılabında son bulmuştur Arap Alfabesi normalde 28 harften oluşmaktadır Fakat Türkler bu alfabeye bazı eklemeler yaparak kullanmışlardır Osmanlıca'daki bir takım Türkçe karakterli harfler de bunun somut örnekleri olmaktadır

Kiril Alfabesi: Türklerin tarih baştan başa kullandığı alfabeler içerisinde, göstermek zorunda kaldıkları bir alfabe olmaktadır Bu koşul bir takım kişilerin kafasında soru işareti bırakabilmektedir Fakat olayın iç yüzü adamakıllı baskı ve zorlamaya dayanmaktadır Kiril Alfabesi Rusya'nın Orta Asya'da hakimiyeti altına aldığı Türk devletlerine ve toplumlarına zorla kabul ettirdiği bir alfabedir Türkler bu alfabeyi kendi isteğiyle yok, Rusya'nın baskısı sebebiyle kullanmışlardır Rusya bu alfabeyi kullandırtmak için alfabe yasağı dahi koymuştur Kiril Alfabesi şekil ve sembollerden oluşan bir alfabedir 38 harften oluşan bu alfabe Türklerin tarih her tarafında kullandığı alfabeler arasında en polifonik harfe sahip olan alfabe olmaktadır Alfabede 11 sesli harf bulunmaktadır Kiril Alfabesi soldan sağa dürüst yazılıp okunmaktadır

Latin Alfabesi : Dünyada çoğu devletin kullandığı alfabe Türklerin tarih baştan başa kullandığı alfabeler aralarında yerini almıştır Birincil kere Azeriler tarafından kullanılan bu alfabe, 1928 yılındaki değişiklikle birlikte ülkemizde de kullanılmaya başlanmıştır 8 sesli harften oluşan bu alfabede ülkemizde kullanılana göre 21 tane sessiz harf bulunmaktadır Ülkemizde kullanılan alfabe içerisinde bir takım şartların değişmesi uygulanmıştır Öteki dünya devletleri Latin Alfabesi'ni kullanırken Q, X, W gibi harfleri kullanırken, Ç, Ğ, Ö, Ü gibi harfleri kullanmamaktadırlar Bu anlamda Türkiye'de kullanılan Latin Alfabesi kısmi olarak değişikliğe uğramıştır Latin alfabesi öğrenmesi son derece kolay olan bir alfabe olmaktadır Bu alfabe soldan sağa yazılıp okunmaktadır *