Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Tuz hangi urelerde uretilir
Tuz ureten ulkelerin isimleri
Tarihi binlerce yıl oncesine dayanan tuz, insan sağlığı acısından yaşamımızda onemli bir yere sahiptir Sodyum ve klor elementlerinden oluşan tuzun onemi, insan bedeninin icindeki sıvıları dengeleyici ozelliğinden kaynaklanıyor Vucut sıvılarında yeterli derecede bulunan sodyum, sinirlerin uyarılmasını ve kasların uyumlu calışmasını sağlar Buyume icin de gerekli olan sodyumu, en cok tuzdan temin ederiz
Tuz, aynı zamanda insan sağlığı icin elzem olan iyot elementinin de kaynağıdır İyot eksikliği zeka geriliğinden guatra, olu doğum ve duşuklerden oğrenme gucluğune kadar bircok hastalığa neden olur Ulkemizde iyot eksikliğinin giderilmesi icin yasal duzenlemelerle gıda icin kullanılacak tum tuzların iyotlanması zorunlu hale gelmiş, bu alanda iyotsuz tuz satışı yasaklanmıştır
Tuz, ayrıca besin maddelerinin uzun sure bozulmadan saklanmasını da sağlar Et, balık, sut urunleri ve sebze gibi temel gıda maddeleri tuz sayesinde uzun sure saklanabilir Tuz antiseptik ozelliği ile bakterileri denetim altında tutar
Tuz, sanayi icin de onemli bir girdi maddesidir Tekstil sanayinde kumaşların boyanması, uretim sularının on arıtmasında kullanılan iyon değiştirici recinelerin rejenerasyonu, gıda sanayi, medikal solusyonların hazırlanması gibi alanlarda tuzdan yararlanılır
Eski cağlardan beri besin maddesi olarak kullanılan tuz, cağımızda kimya ve sanayinin en onemli girdilerinden biridir Kimya dilinde cok geniş anlamda kullanılan tuz kelimesi NaCl sembolu ile ifade edilmektedir Kubik sisteme gore kristalleşen tuz Na ve Cl iyonlarından oluşur Tuz saf halde iken yaklaşık % 40 Sodyum, % 60 Klor’dan meydana gelir
Yuksek basınc altında plastik ozellik gosteren tuzun sertliği 2,5 olup, ozgul ağırlığı 2,1 2,55 grcm3 arasında değişir Erime noktası 800,8oC, Kaynama noktası ise 1412oC’dır
Doğadan uretildiği şekliyle rengi gri, sarı, kırmızı hatta mavi ve yeşil olabilir Tuz saf halde iken renksizdir
Tuz yaşamsal oneminden oturu cok iyi bilinen ve gunluk olarak sık kullanılan bir mineraldir İnsanın tuzu kullanmaya başladığı zaman kesin olmamakla birlikte, tuzla tanışması oldukca eskiye, MO 10000 yılına gider Cin’de MO 3000 yıllarında tuz uretildiği hesaplanmaktadır Tuzla ilgili ilk yazılı belgeler MO 2250 yıllarına dek uzanır Tuz ticareti onemli kervan yollarını doğurmuştur Heredot zamanında Suriye limanlarıyla, İran Korfezi arasında tuz ticareti col uzerinden yapılmaktaydı Dinyeper nehri kolları uzerinde tuz kaynakları, guney Rusya’da yaşayanlarla Egeliler arasında ticaretin gelişmesini sağlamıştır Bazı yerlerde tuz para yerine gecmiştir, Romalı askerlere tuz satın almaları icin aylık (Salaria) verilmiştir Orta cağda ise maden uretimi durdurulmasına karşın tuz uretimi surdurulmuştur Bu olayda tuzun onemi konusunda acık bir gostergedir
Turkiye’de de tuz uretimi oldukca eskilere uzanır Cankırı, Tepesidelik, Kağızman, Tuzluca gibi yatakların en az 1000 yıldan beri işletildiği duşulmektedir
Anadolumuzda ismini tuz’dan alan bircok yerleşim birimi saymak mumkundur Tuzla, Tuzluca, Tuzhisar, Tuzlagozu koyu, Tuzla deresi, Tuzkoy, Tuzcullu gibi yerleşim birimleri bunlardan sadece bir kısmıdır Fransızların Sel, İtalyanların Sal, İngilizlerin Salt, Almanların Salz kelimeleri, esas itibarıyla tuz anlamına gelen Latince Sal kokunden gelmektedir
Turkcemizde koku Latinceden gelme, tuzla ilgili bircok sozcukler farkında olmadan kullanılmaktadır Latince Salsun salca olarak, tuzun ceşnilendirilmişi anlamına gelen Salcicius kelimesi Sosis olarak dilimize gecmiştir Kullanmakta olduğumuz Salamura kelimesi latince “Salmacudus Sal ve Maria kelimelerinin birleşmesinden meydana gelmiş olup, tuzlu su anlamını taşımaktadır
Ekonomik bir değer taşıyan tuz kaynakları katı ve sıvı olarak ikiye ayrılmaktadır Tuz sıvı halde denizlerde, tuzlu su kaynaklarında ve katı halde kaya tuzu şeklinde bulunmaktadır
Tuz doğada sıvı ve katı olarak bulunmaktadır Turkiye’de ve dunyada tuz Deniz, Kaya, Kaynak ve gol olmak uzere dort şekilde cıkartılmaktadır
Ulkemizde tuzun cıkarılması; Cumhuriyet tarihimizde ozel yasa hukumlerine tabi olmuştur Bu konuda cıkartılan 11121936 tarihli 3078 sayılı Tuz Kanunu 26062001 tarihine kadar yururlukte kalmıştır Bu kanunun yururluk suresi icinde bir takım değişiklikler yapılmış, ancak tuz stratejik oneme sahip urunler arasında yer almıştır Bu sebeple ham tuz cıkarılması Devlet tekelinde tutulmuştur Bu gorevi Tekel adı altında faaliyet gosteren kurum ustlenmiştir (Tekel’in eski adı İnhisarlar İdaresi) 3078 Sayılı Tuz Kanunu’na gore icinde %96 Sodyum Klorur (NaCI) bulunan her turlu madde tuz olarak adlandırılmakta idi
Bu yasal duzenleme 26062001 tarihine kadar devam etmiş ve 3078 sayılı Tuz Kanunu 26062001 tarihinde yururlukten kaldırılmış ve Maden Kanunu kapsamına alınmıştır
Tuz ureten ulkelerin isimleri
Tarihi binlerce yıl oncesine dayanan tuz, insan sağlığı acısından yaşamımızda onemli bir yere sahiptir Sodyum ve klor elementlerinden oluşan tuzun onemi, insan bedeninin icindeki sıvıları dengeleyici ozelliğinden kaynaklanıyor Vucut sıvılarında yeterli derecede bulunan sodyum, sinirlerin uyarılmasını ve kasların uyumlu calışmasını sağlar Buyume icin de gerekli olan sodyumu, en cok tuzdan temin ederiz
Tuz, aynı zamanda insan sağlığı icin elzem olan iyot elementinin de kaynağıdır İyot eksikliği zeka geriliğinden guatra, olu doğum ve duşuklerden oğrenme gucluğune kadar bircok hastalığa neden olur Ulkemizde iyot eksikliğinin giderilmesi icin yasal duzenlemelerle gıda icin kullanılacak tum tuzların iyotlanması zorunlu hale gelmiş, bu alanda iyotsuz tuz satışı yasaklanmıştır
Tuz, ayrıca besin maddelerinin uzun sure bozulmadan saklanmasını da sağlar Et, balık, sut urunleri ve sebze gibi temel gıda maddeleri tuz sayesinde uzun sure saklanabilir Tuz antiseptik ozelliği ile bakterileri denetim altında tutar
Tuz, sanayi icin de onemli bir girdi maddesidir Tekstil sanayinde kumaşların boyanması, uretim sularının on arıtmasında kullanılan iyon değiştirici recinelerin rejenerasyonu, gıda sanayi, medikal solusyonların hazırlanması gibi alanlarda tuzdan yararlanılır
Eski cağlardan beri besin maddesi olarak kullanılan tuz, cağımızda kimya ve sanayinin en onemli girdilerinden biridir Kimya dilinde cok geniş anlamda kullanılan tuz kelimesi NaCl sembolu ile ifade edilmektedir Kubik sisteme gore kristalleşen tuz Na ve Cl iyonlarından oluşur Tuz saf halde iken yaklaşık % 40 Sodyum, % 60 Klor’dan meydana gelir
Yuksek basınc altında plastik ozellik gosteren tuzun sertliği 2,5 olup, ozgul ağırlığı 2,1 2,55 grcm3 arasında değişir Erime noktası 800,8oC, Kaynama noktası ise 1412oC’dır
Doğadan uretildiği şekliyle rengi gri, sarı, kırmızı hatta mavi ve yeşil olabilir Tuz saf halde iken renksizdir
Tuz yaşamsal oneminden oturu cok iyi bilinen ve gunluk olarak sık kullanılan bir mineraldir İnsanın tuzu kullanmaya başladığı zaman kesin olmamakla birlikte, tuzla tanışması oldukca eskiye, MO 10000 yılına gider Cin’de MO 3000 yıllarında tuz uretildiği hesaplanmaktadır Tuzla ilgili ilk yazılı belgeler MO 2250 yıllarına dek uzanır Tuz ticareti onemli kervan yollarını doğurmuştur Heredot zamanında Suriye limanlarıyla, İran Korfezi arasında tuz ticareti col uzerinden yapılmaktaydı Dinyeper nehri kolları uzerinde tuz kaynakları, guney Rusya’da yaşayanlarla Egeliler arasında ticaretin gelişmesini sağlamıştır Bazı yerlerde tuz para yerine gecmiştir, Romalı askerlere tuz satın almaları icin aylık (Salaria) verilmiştir Orta cağda ise maden uretimi durdurulmasına karşın tuz uretimi surdurulmuştur Bu olayda tuzun onemi konusunda acık bir gostergedir
Turkiye’de de tuz uretimi oldukca eskilere uzanır Cankırı, Tepesidelik, Kağızman, Tuzluca gibi yatakların en az 1000 yıldan beri işletildiği duşulmektedir
Anadolumuzda ismini tuz’dan alan bircok yerleşim birimi saymak mumkundur Tuzla, Tuzluca, Tuzhisar, Tuzlagozu koyu, Tuzla deresi, Tuzkoy, Tuzcullu gibi yerleşim birimleri bunlardan sadece bir kısmıdır Fransızların Sel, İtalyanların Sal, İngilizlerin Salt, Almanların Salz kelimeleri, esas itibarıyla tuz anlamına gelen Latince Sal kokunden gelmektedir
Turkcemizde koku Latinceden gelme, tuzla ilgili bircok sozcukler farkında olmadan kullanılmaktadır Latince Salsun salca olarak, tuzun ceşnilendirilmişi anlamına gelen Salcicius kelimesi Sosis olarak dilimize gecmiştir Kullanmakta olduğumuz Salamura kelimesi latince “Salmacudus Sal ve Maria kelimelerinin birleşmesinden meydana gelmiş olup, tuzlu su anlamını taşımaktadır
Ekonomik bir değer taşıyan tuz kaynakları katı ve sıvı olarak ikiye ayrılmaktadır Tuz sıvı halde denizlerde, tuzlu su kaynaklarında ve katı halde kaya tuzu şeklinde bulunmaktadır
Tuz doğada sıvı ve katı olarak bulunmaktadır Turkiye’de ve dunyada tuz Deniz, Kaya, Kaynak ve gol olmak uzere dort şekilde cıkartılmaktadır
Ulkemizde tuzun cıkarılması; Cumhuriyet tarihimizde ozel yasa hukumlerine tabi olmuştur Bu konuda cıkartılan 11121936 tarihli 3078 sayılı Tuz Kanunu 26062001 tarihine kadar yururlukte kalmıştır Bu kanunun yururluk suresi icinde bir takım değişiklikler yapılmış, ancak tuz stratejik oneme sahip urunler arasında yer almıştır Bu sebeple ham tuz cıkarılması Devlet tekelinde tutulmuştur Bu gorevi Tekel adı altında faaliyet gosteren kurum ustlenmiştir (Tekel’in eski adı İnhisarlar İdaresi) 3078 Sayılı Tuz Kanunu’na gore icinde %96 Sodyum Klorur (NaCI) bulunan her turlu madde tuz olarak adlandırılmakta idi
Bu yasal duzenleme 26062001 tarihine kadar devam etmiş ve 3078 sayılı Tuz Kanunu 26062001 tarihinde yururlukten kaldırılmış ve Maden Kanunu kapsamına alınmıştır
