Tuzun Kullanım Alanları nelerdir

Tuzun Başvuru Formu Alanları hakkında veri

Esas besin maddelerinden biri olan tuzlu, dağıtılmış sektörlerdeki geniş kullanımın yanı sıra bilhassa, hızla büyüyen kimya sanayii ’nin fazla önemli bir ham maddesidir Sanayileşmiş ülkeler, dünya tuzlu tüketiminin takriben % 90 ’ını gerçekleştirmektedirler

Sektörel gelişmelere paralel olarak tuzlu kullanımının yaygınlaşması ile birlikte Dünya Tuzlu üretimi de içinde bulunduğumuz yüzyılın başından itibaren şipşak artmıştır 1900 ’lü yıllarda takriben 10 Milyon ton olan dünya tuzlu üretim düzeyi 2000 yılında 213 Milyon tona 2001 yılında 225 Milyon tona ulaşmış 2002 yılında 210 Milyon ton olarak gerçekleşmiştirSon yıllarda görülen artıştaki en büyük etken, kimya sanayiinde gözlenen olağan üstü gelişme olmuştur

Tahminlere göre dünya tuzlu üretiminin takriben % 65 ’i sodyum karbonat, klorin, kostik soda ve sodyum sülfat üretiminde kullanılmaktadır Tuzlu endüstrisinde pazar olanağı sağlayan ve özellikle 2Dünya savaşından daha sonra gelişen öteki bir uygulama alanı da karayollarında buzlanmayı önleyen araştırmalar olmuştur Çabuk büyüyen vasıta sayısı ile birlikte kış mevsiminin yarattığı fena hava koşullarının trafik akışını aksatmasını durdurmak nedeniyle bir çok ülkede karayollarında buzlanmayı önleyici incelemeler için kullanılmaktadır

Bu alandaki dilekçe dünya tuz üretiminin, bilhassa ağır geçen kış mevsimlerinde %10–12 kadarını kapsamaktadır Diğer sanayilerdeki kullanımı ise tekrar takriben % 12 oranında gerçekleşmektedir Tuzun yiyecek maddesi olarak kullanımının dünya nüfusundaki artışa bağımlı olarak % 10 – 15 aralarında olduğu varsayım edilmektedir

Dünya kişi başına takvim tuz tüketimi 3031 Kg Gelişmiş ülkelerde birey başına yıllık tuz tüketimi 100 – 200 Kg seviyesine dek çıkmaktadır
dolayındadır Ülkemizde kişi başına tüketim dünya ortalaması düzeyindedir
Dünya tuzlu üreticisi ülkelerin sayıları yaklaşık 100 civarında ise de toplam üretimin % 90 ’ı bir milyon tonun üzerinde üretim yapan 19 – 20 ülke göre gerçekleştirilmektedir Dünya tuzlu üretiminin % 90 civarındaki bölümü yeniden imalatçı ülkeler tarafından tüketilmekte olup bu koşul dünya tuz ticaretini bir ölçüde sınırlamaktadır

Dünya tuz ticaretinin 25 Milyon Ton civarında olduğu bunun 9 Milyon Tonunun Avrupa Birliği Ülkeleri kadar ihraç ve 4,5 Milyon Tonun yeniden benzer Ülkelerce ithal edilmekte olduğu, Avrupa Tuzlu Üreticileri Birliğinin yayınladığı istatistiklerde belirtilmektedir

Tuz ihracatçısı ülkeler aralarında Avustralya ve Meksika 6 Milyon Ton, Hollanda 3 Milyon Ton, Almanya 2,5 Milyon ile birincil sıralarda bulunmaktadır

Yeterli tuz rezervleri bulunmadığından, ithalat yapan ülkelerin yanısıra imal maliyetlerinin yüksekliği nedeniyle veya reexport maksadıyla da tuz ithal edilmektedir

En manâlı tuz alıcısı Japonya 7 Milyon Ton, A BD 5 Milyon Ton, arkasından Batı ve Kuzey Avrupa Ülkeleri dünya tuzlu ithalatının büyük bir kısmını gerçekleştirmektedir

İthalatın önemli bir kısmını gelişmekte olan ülkelerden tedarik eden Japonya, A BD ve Kanada olumlu gelişme hızlarıyla da dikkati çekmektedirler Oysa tuzlu ihracatında taşımacılık giderlerinin maliyeti fazla pozitif etkilemesi bu ülkelerin Türkiye için kullanışlı bir pazar olmalarını engellemektedir bundan başka, bugüne kadar tuzlu ihracatımızın yönlendiği ülkeler arasında genel olarak yer almayan, ancak dünya ithalatında en büyük paylara sahip olan özellikle Batı Avrupa ve İskandinav ülkeleri önemli bir potansiyel arz eden pazarlardır

Avrupa Ülkelerinin tuzlu ithalatında en büyük pay diğer Batı Avrupa Ülkelerine aittir Bu ülkelerin dışında Doğu Avrupa ve Darı, Tunus, Fas gibi bazı Kuzey Afrika ülkeleri de ihracatları ile dikkati çekmektedir öte taraftan, İsveç, Norveç ve Finlandiya gibi Kuzey Avrupa ülkelerinde jeolojik yapının geniş çaplı bir tuzlu üretiminde elverişli olmaması sebebiyle bu ülkeler ihtiyaçlarının büyük bir kısmını ithalat yolu ile karşılamakta ve dolayısıyla Türkiye açısından da pazar imkanı yaratmaktadır Bu ülkelerin ithalatında yakın çevredeki Avrupa ülkelerinin yanı sıra Tunus, Rusya ve Bahamalar gibi coğrafi açıdan uzakta ülkeler de pay sahibidirler

Avrupa ülkelerinin, Pazar etkinliklerinin en manâlı nedeni ise kolay ve ucuz nakliyatla sağladıkları maliyet avantajıdır az daha tüm Avrupa ülkelerinde olduğu gibi İskandinav ve Kuzey Avrupa ülkelerinde de tuzlu ithalatı hür olup herhangi bir gümrük vergisi uygulanmamaktadır

öte yandan Bulgaristan ve Makedonya gibi Balkan ülkeleri gerek üretimlerinin yetersizliği, gerekse coğrafi yakınlıkları nedeniyle ihracatımız açısından potansiyel arz etmektedirler

Liman ve taşıma sorunları çözümlendiği takdirde, ham tuz ve yıkanmış tuz üretimimiz için gerek Avrupa gerekse Ortadoğu ülkeleri, potansiyel talep eden pazarlardır

Türkiye daha önce de belirtildiği gibi, lüzum Akdeniz ve Ege gibi tuz denizlerde sahilleri bulunması, gerek büyük bir tuzlu üretim potansiyeli yer alan Tuz Gölü ’ne sahip olması ve gerekse varlıklı Kaya ve Kaynak tuzu rezervlerine sahip olması özellikleriyle tuzlu potansiyeli yönünden zengin ülkeler arasında yer almaktadır 1980 yılından itibaren iç talep rahatlıkla karşılanırken bilhassa Tuzlu Gölü ile Akdeniz ve Karadeniz ’deki limanlara demiryolu bağlantısı bulunmaması sonucu ne eyvah ama ihracatımızda önemli sayılabilecek gelişme görülememiştir

TUZDAN ELDE EDİLEN ÜRÜNLERİN KULLANIM ALANLARI

Sanayinin büyümesi ve teknolojinin sürekli gelişmesi tuzun kullanıldığı yeni alanların doğmasına niçin olmuştur Tuzun 14000 kullanılma biçimi vardır

Dünyadaki tuz dilekçe alanları şöyle sıralanabilir ;

I BESIN MADDESİ OLARAK

a Yemeklerde

b Ekmek yapımında

c Yiyecek maddelerinde

II TARIM ALANINDA

a Hayvan yeminde

b Hayvan yalamasında

c Ağaç bakımında

d Yabani otların imhasında

III TIP ALANINDA

a Enjeksiyonda

b Kompres yapımında

IV TRAFİK ALANINDA

a Karayolları buz mücadelesinde

b Demiryolları buz mücadelesinde

V SANAYİDE

a Minik sanayide

Konserve yapımı

Et ve balık

Mandracılık (Tereyağı, Peynir)

Gübre

Dericilik

Kozmetik alanında

Su yumuşatmada

b Büyük sanayide

Çeliğe sertlik vermede

Soğutmada

Dokuma alanında

c Kimya sanayide

Sodyum Karbonat üretiminde

Klorid üretiminde

Sodyum Hidroksit üretiminde

Sodyum üretiminde

Sodyum Sülfat üretiminde

Kalsiyum Klorid üretiminde

Sodyum Nitrat üretiminde

Hidroklorik Asit üretiminde

Sodyum Bisülfit üretiminde

Sodyum Siyanit üretiminde

Sodyum Klorad üretiminde

Depolama ve diğer amaçlarla kaya tuzu yataklarında mağaralar oluşturma tuzun yeni yararlanma biçimidir Tuz mağaralarında doğalgaz, propan, bütan, kerosen, fuel oil, jet yakıtı gibi hidrokarbonlar, arsenur, siyanür, zehirli ya da radyoaktif atıklar, bayat ilaçlar, baca kurumları vb endüstriyel atıklar, basınçlı hava depolanabilir Ülkemizde Doğalgaz depolanması için Tuzlu Gölü altının kullanılması planlanmaktadır Çözelti ya da kuru yöntemle kaya tuzu madenciliğinde açılan mağaranın değerlendirmesinin maliyet üzerinde manâlı etkisi vardır

Kaynak:Turkiyetuzcom *