Uçak Pencerelerindeki Deliklerin Sırrı Nedir?

"Nefes alma deliği" ya da "havalandırma deliği" olarak bilinir ve uçakların değerli özellikleri ortasındadır.

Bazı şahıslar bu deliğin riskli olup olmadığı konusunda kaygı duyar lakin tam bilakis riskleri önleyen bir mühendislik fikridir.

Uçak pencerekeri iç, orta ve dış olmak üzere üç katmandan oluşur. 


Bu katmanlar birçok vakit akrilik gereçten yapılır. En içteki katman, kendinden sonra gelen katmanı ve yolcuları korur; plastik bir kapak niteliğindedir. "Nefes alma deliği" ise ortadaki katmanda bulunur. Dıştaki katman ise uçağın dışındaki şiddetli hava şartlarıyla baş eden son katmandır.


Standart bir yolcu uçağı kabinindeki basınç, deniz seviyesinden 2.500 metre yükseklikteki basınçla birebirdir (Bu yükseklik, Boeing 787 ve Airbus A350 tipi gelişmiş uçaklarda 1.800 metreye kadar çekilmiştir).

Uçak irtifa kazandıkça dışarıdaki ve kabindeki basınç azalmaya başlar. Kulaklarımızdaki o garip hissin nedeni de budur, iç basıncımızın tesirini hissederiz. Dışarıdaki basınç kabindeki basınca nazaran alışılmış ki çok daha düşüktür. İşte uçak pencerelerindeki 2. ve 3. katmanlar bu basınç ortasında arayüz durumundadır. Bu güçlü farka direnecek kadar sağlam tasarlanır.

Gelelim küçük deliğin kıymetli fonksiyonuna:


Bu delik, 2. ve 3. katmanlar ortasındaki basınçla kabindeki basıncı istikrarlar. Asıl basıncı dış katman sırtlanır, orta katmana çok fazla yük binmez. Bu ufak delik sayesinde bu mümkün olur.

Uçak olağan seyir irtifasına yükseldiğinde bu deliğin etrafında buz kristalleri oluşmaya başlar.


Bunun nedeni ise kabindeki ılık havanın, soğuk pencere yüzeyiyle temas etmesidir. Bu iki katman ortasında biriken nem, delikten tahliye edilir ve camların buğulanmaması, donmaması sağlanır. Aksi takdirde o şahane bulut görünümlerini izlemek mümkün olmazdı.

Peki çatlarsa ve içeriye hava sızarsa ne olur?


Böyle bir senaryoda, bu delikten sızan hava ölçüsü çok düşük olacağı için uçaktaki basınç dengeleme sistemi bu sorunun üstesinden gelecektir.

Özetle; çok kıymeti yokmuş üzere görünen bu küçük delik aslında uçakların olmazsa olmaz özelliklerinden biridir.

Kaynaklar: 1, 2