uçaklar nasıl uçar? uçak ne kadar yüksekten uçar uçaklar nasıl havalanır uçak nasıl havalanır uçaklar ne değin yüksekten uçar neden Uçuş esnasında uçak dört kuvvetin etkisi altındadır Bu kuvvetler; kaldırma kuvveti, ileri cazibeli zorlama, geri akıcı şiddet ve yer çekimi kuvveti (yük)’dır 1549341407 1549341407 ucaklarnasilucar5c5912e4085aaucaklarnasilucar5c5912e4085aa http:img521imageshackusimg5212277image001wr3 Kaldırma Kuvveti: Kaldırma kuvveti, uçağın havalanmasını ve havada uçmasını sağlar Kaldırma kuvvetinin oluşması, kanatların yapısı ile aracısız bağlantılıdır Kanadın üst bölümü; ön taraftan arkaya doğru azalan oranda kavisli, alt kısmı ise düz bir yapıya sahiptir bu nedenle, üstteki taraftaki hava akışı, alt tarafa oranla daha fazladır Kanadın üstteki tarafından, daha alçak tarafa göre daha artı olan hava akışı, oluşturduğu basınç farkı nedeniyle kaldırma kuvvetini meydana getirir Kaldırma kuvvetinin tamamiyle oluşması, kanat saldırı açısının değiştirilmesi ile mümkün olur Kanat atak açısı arttırıldığında, kaldırma kuvveti ile hava sürati ve geri düzgün kuvvetlerde de değişiklik meydana kazanç xfUid21549341407 1549341407 ucaklarnasilucar5c5912e4c25e3ucaklarnasilucar5c5912e4c25e3 http:img521imageshackusimg5214539image003tv9 Kaldırma kuvvetinin meydana gelmesinde atak açısına ek olarak; kanat alanı, hava yoğunluğu ve sürat da önemli birer etkendir Bütün bu etkenler aşağıdaki formülde yerini aldığında kaldırma kuvvetinin oluşması daha iyi anlaşılır 1549341407 1549341407 ucaklarnasilucar5c5912e555383ucaklarnasilucar5c5912e555383 http:img521imageshackusimg521781image004dm6K Kaldırma Kuvveti K k Kaldırma Kuvveti Katsayısı ( Havanın direnci ve saldırı açısı ile değişir) S Kanat Alanı P Hava Yoğunluğu V2 Hız Kare ( Hız saniyede feet’dir) Uçuş seviyesinin korunmasını temin etmek için; uçağın hızı azaldığında hamle açısı arttırılmalı, uçağın hızı arttığında saldırı açısı azaltılmalıdır Öteki bir anlatımla, atak açısı, uçağın hızı ile ters orantılıdır Keza, kaldırıcı kuvvete yardımcı flaplar kullanılarak, hücum açısı ve sürat yoklama aşağı tutulur Kanatların ardındaki yer alan flaplar, kanadın üst kısmındaki kavisi uzattığı için büyük ölçüde kaldırma kuvveti meydana getirir bu nedenle, kalkışta ve düşük hızın gerekli olduğu inişte kullanılan flaplar ile hücum açısı ve sürat denetleme altında tutulur ve düşük hızda uçağın havada uçmasını karşılayan yeterli düzeyde kaldırma kuvveti elde edilmiş olur xfUid41549341407 1549341407 ucaklarnasilucar5c5912e5da2a3ucaklarnasilucar5c5912e5da2a3 http:img527imageshackusimg5278141image005zm0 İleri Çekici Şiddet: İleri çekici güç, ahenkli ve verimli çalışan motorla sağlanır İleri çekici zor, toplam geri düzgün kuvveti yenebilmelidir Düz uçuşta ve sabit hızda ileri albenili güç, geri akıcı kuvvetin toplamına eşittir Eğer ileri cazibeli zor, geri akıcı kuvvetten pozitif olursa, uçağın hızı, ileri albenili kuvvet ile geri sürükleyici şiddet eşdeğer olana değin artmaya devam eder Palleri sabit pervaneler ile palleri küçük açısal olarak ayarlanmış pervaneler, düşük hızlarda, yüksek devirle istenen ileri albenili kuvveti meydana getirir Palleri ayarlanan pervanelerde, yakıtın harcanmasında ekonomi sağlamak için, gezi hızında büyük açı ve düşük tahsis kullanılarak zorunlu olan ileri çekici baskı elde edilir Motorun gücü ile ileri albenili kuvvet birbirine eşit değildir Geri sürükleyici kuvveti yenen ya da dengeleyen ileri çekici kuvvet, motordan aldığı şiddet ile dönen pervane tarafından meydana getirilir Geri Akıcı Zorlama: Uçak havalandığında, iki ayrı geri düzgün kuvvetin birleşmesinden oluşmuş, toplam geri düzgün kuvvetin etkisi altına girer Birinci geri sürükleyici baskı: Kanat saldırı açısı arttırıldığında, kanadın üstteki ve alt kısmından farklı oranlarda geçen hava, kanadın sonunda geri sürükleyici bir baskı meydana getirir Buna ek olarak, kuyruk ve gövdede de benzer şekilde geri düzgün bir baskı meydana gelir Bu şekilde meydana gelen geri akıcı zorlama, hava sürati ve hamle açısının değerlerine tabi olarak değişir Kanatlarda kaldırma kuvveti oluşmaya başladığında, geri düzgün zor de oluşmaya başlar İkinci geri akıcı güç: Gövdenin haricen bulunan iniş takımıtekerlekler, radyo anteni ve benzeri parçaların hava içinde meydana getirdiği direnç nedeni ile oluşur Uçağın bu cins parçalarına aerodinamik şekil verilerek, geri akıcı kuvvetin mümkün olan en daha aşağı düzeyde oluşması sağlanır Kanatlarda meydana gelen geri düzgün kuvvetin, hız arttığında azalmasına karşın, gövdenin dışarıya bulunan parçaların meydana getirdiği geri sürükleyici zor artar 1549341407 1549341407 ucaklarnasilucar5c5912e81a245ucaklarnasilucar5c5912e81a245 http:img527imageshackusimg5279707image007xp6 oysa ayrı şekilde meydana gelen geri akıcı kuvvet birlikte toplam geri düzgün kuvveti meydana getirir Yerçekimi kuvveti (tartı): Yerçekimi kuvveti veya tartı, uçağı etkileyen dört kuvvetten, cümbür cemaat tarafından maksimum bilinenidir Yerçekiminden kaynaklanan uçağın ağırlığı (1 G) olarak tanımlanır Normal şartlarda “1 G olan bu yaradılış, uçağın yukarı doğru yaptığı hareketlerde atak açısıyla orantılı olarak artar bu nedenle, uçak üretilirken, tartı ve kullanma limitleri göz önünde tutularak gerekli hesaplamalar yapılır ve kanat ile gövdenin uçuştaki dayanıklılığı sağlanmış olur