Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Soğuk bir kış ayını geride bıraktıktan sonra bol güneşli yaz aylarına girmeye hazırlanıyoruz. Artık havada daha az bulut olacak ve açık bir gökyüzünden güneşin sıcak ışınlarını bedenimizde hissetmeye başlayacağız. Bu türlü devirlerde başınızı gökyüzüne çevirdiğinizde mavinin yüzlerce farklı tonunu tek seferde görebilirsiniz. Bu mükemmel manzara, biz farkında olmasak da daima bakış açımızda art planımızı süslemeye devam eder. Pekala gökyüzüne bakarken bir uçağın geçip ardında beyaz bir iz bıraktığını hiç fark ettiniz mi?
Bazı uçaklar, yollarına devam ederken artlarında vakitle resen yok olan beyaz bir iz bırakır. Muhtemelen herkes bu imgeyi tekraren kere görmüştür. Pekala bu müsaade ne olduğunu düşündünüz mü? Bu bahse dair benim üzere pek çok insan akıl yürütmüştür. Birçok kişi bu beyaz müsaade uçağın ardında bıraktığı yakıt kalıntısı olduğunu düşünüyor, fakat aslında durum hiç de düşünüldüğü üzere değil.
Bazı uçaklar neden gerisinde beyaz bir iz bırakır?
Uçakların gerisinde beyaz bir iz bırakmasının asıl sebebi sıcaklıktır. Her uçağın çeşitli etkenlere nazaran irtifası değişiklik gösterse de çoklukla bir uçak 30.000 ila 40.000 fit ortasında; yani 9000 ila 12.000 metre aralığındaki yükseklikte uçar. Yerde hava günlük güneşlik olsa da yükseğe çıktıkça hava da soğur. Hatta hava, uçakların uçtuğu 10.000 metre yüksekliklerde -50 dereceye kadar bile düşebilir. Uçakların motorları da bu soğuk havayı sıkıştırıp yakıtla birlikte yakarlar. Yanma sürecinden sonra geride kalan hava ise egzozlarla dışarıya atılır.
Normalde -50 derecelik bir ortama içinde su buharı da bulunan sıcak hava atıldığında bu su buharı -50 derecenin donduruculuğu ve düşük basıncın etkisiyle anında ağırlaşıp katılaşır ve küçük buz modülleri haline döner. Bizler ise aşağıdan bir uçağı izlediğimizde ardında beyaz bir iz bıraktığını görürüz. Aslında gördüğümüz şey uçağın motorlarından içeri girip ısınan su buharının süratli bir formda buz kristaline dönmesidir. Bir Boeing 747 uçağı saniyede yaklaşık 2,75 kg su püskürtür. Buradaki suyun beyaza dönme sebebi ise gaz halinden direkt katı hale; yani buz haline dönmesinden kaynaklanıyor.
Uçakların gerisinde bıraktığı beyaz izler atmosfere ziyan veriyor mu?
Uçakların motorlarının gerisinde bıraktığı beyaz izler atmosfere ziyan vermiyor. Esasen su buharı olan ve yalnızca suyun kısa müddetli formunu değiştirmesinden kaynaklanan bu iz, zati kısa bir müddet sonra zaten kayboluyor.
Gösteri uçaklarının ardında bıraktığı iz de su buharıyla mı üretiliyor?
Uçakların gerisinde bıraktığı beyaz müsaade sebebini açıkladık. Havanın fazla soğuk olmasından kaynaklanan bu müsaade şov uçuşu üzere alçaktan uçan uçakların gerisinden çıkardığı renkli izlerle bir ilgisi yok. Gösteri uçakları bu izleri çıkarmak için çeşitli buhar makineleri kullanıyorlar.
Bugün sizlere uçakların ardındaki beyaz müsaade neden kaynaklandığını açıkladık. Bu şekil içeriklerin devamının gelmesini istiyorsanız bizlere yorumlar kısmında belirtmeyi unutmayın.
Kaynak: 1, 2, 3
