Ülkede maske dağıtımı adeta yılan hikâyesine döndü: SGK'lı ile kamu çalışanlarına maske yok!

Türkiye, koronavirüs salgınında yurtdışındaki ülkelere gönderdiği tıbbı yardımlarla sık sık gündeme geliyor. Bugüne dek 55 ülkeye, üzerinde ‘Cumhurbaşkanlığı forsu’ bulunan tıbbı yardım kolileri gönderilirken, son olarak içerisinde 500 bin maskenin de bulunduğu yardım paketini ABD’ye taşıyan askeri kargo uçağı Ankara’dan havalandı. Fakat ülkede hâlâ daha yurttaşlara maske dağıtımındaki sorun çözülemedi.

Maske satışları, rastgele bir yasal desteği olmadan AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından ‘fiili olarak’ yasaklandı. Bunun üzerine maskelerin evvel PTT aracılığıyla, daha sonra ise eczanelerden fiyatsız dağıtılacağı duyuruldu. Lakin ortadan geçen müddete karşın kâfi dağıtım yapılamadı. Eczanelerden maske alabilen yurttaşlar ise maskelerin kalitesizliğinden şikâyetçi.

SGK’Lİ İLE KAMU ÇALIŞANINA MASKE YOK 



Fiyatsız maske dağıtımında yaşanan yoğunluğun azaltılması nedeniyle dün yeni kararlar alındı. İstanbul Eczacı Odası’nın duyurduğu düzenlemeye nazaran kamu kurumu çalışanları ile bir iş yerinde SGK’li çalışanlar, eczaneden maske alamayacak. Mevzuya ait Oda’dan yapılan açıklamada, şöyle denildi: “Kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanlar ile rastgele bir iş yerinde SGK’lı olarak çalışan vatandaşlarımız, eczanelerden dağıtılan fiyatsız maske sisteminden faydalanamayacaktır. Bu vatandaşlarımız, maskelerini çalıştıkları kurum ve iş yerlerinden temin edeceklerdir.”

Lakin uygulama öncesi 20 yaşından küçük olanlar ile 65 yaşından büyük olanlar esasen maske alamıyordu.

KARARIN NEDENİ ECZANELERDEKİ YOĞUNLUK

Düzenlemeye ait BirGün’e bilgi veren İstanbul Eczacılar Odası Lideri Zafer Cenap Sarıalioğlu, uygulamanın yalnızca çalışanlar için olduğunu ve ailelerini kapsamadığını söyledi. Sarıalioğlu, şöyle dedi: “Bu düzenleme vardı aslında. Hem SSK’lı çalışanlar, hem de kurumlarda çalışanlar çok bilgi dahilinde olmadığı için, daima eczanelerimize gelip ‘benim mesajım gelmedi, ben ne yapacağım, nasıl maske alacağım’ diye yoğunluk yaratmalarından ötürü, biz o yoğunluğun azaltılması için bunu bir duyuru formunda tekrar paylaştık. Olağanda zati SSK çalışan iş yerinden yahut kurumda çalışan kamu kurumundan maskesini temin etmesi gerekiyordu. Bu ortada aileleri kapsamıyor. Aileler yani eş ve çocuklar, tekrar eczaneden almaya devam edecek. Maskeler, Devlet Materyal Ofisi’nden temin edilecek. “

ÇOK ÖNEMLİ SAVLA ORTAYA ÇIKILDI 



Sarıalioğlu, maske dağıtım sürecinde yaşanan aksaklıklara ait ise şu yorumu yaptı: “Çok önemli bir savla ortaya çıkıldı. ‘80 milyona maske dağıtacağız’ iddiasıyla… Bir defa bunu karşılayacak kâfi üretim yoktu. Üstüne bir de maske satışı yasaklanınca o güne kadar eczanelerin ellerindeki maskeler atıl duruma geçti. Münasebetiyle birinci günden oturabilecek sistem değildi. Sistem yavaş yavaş, problemleri çöze çöze adım adım ilerliyor. Dağıtım 81 ile döndü, 81 vilayetteki kriterlere giren insanlara maske dağıtımı da çok kolay bir tertip değil.”

İstanbul Tabip Odası İdare Heyeti Üyesi Dr. Güray Kılıç’a nazaran ise son düzenleme hakikat değil. “Bu usuller sorunu çözmez” diyen Dr. Kılıç, “Çözüm için tek yol SGK aracılığıyla GSS’li tüm vatandaşlara medula üzerinde maske dağıtmak. Sıhhat çalışanları kurumlarından, öbürleri de hak ettikleri kadar maskeyi eczaneden alır. Eczaneler birebir ilaç üzere bunu SGK’ya fatura eder” tabirlerini kullandı.

Öte yandan Kılıç’a nazaran yurtdışındaki birçok ülkeye yapılan ‘ekipman ve ilaç yardımına’ olumlu bir gelişme. Lakin Kılıç, bu yardımlardan evvel ülkedeki yurttaşların ve sıhhat çalışanlarının sıkıntısının giderilmiş olması gerektiğine dikkat çekti. Kılıç, şöyle konuştu: “Türkiye’deki sorun çözülüp, bunun üzerine dış ülkelere yollasalardı, olağan ki olumlu bir şeydi. Fakat sahiden tatsız bir süreç yaşanıyor. Ülkede üretip yapabiliyorsan, komşu ülkelere de verirsin. Ama Türkiye, kendi iç problemini çözmüyor, çözmeye de niyeti yok. Şu kolay maske sorununu çözmeye niyetleri yok. Vatandaşın maskeyi takıp takmamasını önemsemiyorlar. Yoksa en baştan itibaren SGK üzerinden o kadar çok kolay çözülebilirdi ki…” 



Türkiye Eczacılar Birliği (TEB) Lideri Erdoğan Çolak, maske meselesinin kaynağının ‘üretim aşaması’ olduğu görüşünde. Çolak, şunları lisana getirdi: “Maskeler 81 ile ulaştı. Münasebetiyle maske üretiminde ıstırap olduğu için, dağıtımda da sorun olması olağan. O yüzden şimdi SMS gelmemiş vatandaşlarımız var. Maske alımıyla ilgili 55 milyona yakın SMS gitti. Bunun 40 milyonunu aldı vatandaşlarımız, başkaları de alacak. Gereğince üretim ve vaktinde ulaşım olmadığı için şimdi sorun tam manasıyla çözülmüş değil. Türkiye’de birinci hadisenin görüldüğü vakit üretilen maskeler ihraç ediliyordu. Münasebetiyle hazırsızlık problemidir bu. Gereğince maske üretiminiz olmazsa, vatandaşı tatmin etmeniz çok kolay olmaz.”

“Dışarı çıkmak zorunda olan, kronik hastalığı olanlar var” diyen teb lideri çolak, kelamlarını şöyle sonlandırdı: “Bunların kodu gelmemiş oluyor. E-devlet’ten veriyorsunuz, dönmemiş oluyor. PTT’den söylüyorsunuz, gelmemiş oluyor. Şayet sms gelmemişse, belirlenecek sabit bir fiyatla, vatandaşa yük getirmeyecek formda, maskenin eczanelerden satımı sağlanırsa tahlil olabilir.”

EKİPMAN GEREKSİNİMİMİZ VARKEN YARDIM GÖNDERİLEN ÜLKELER…

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun “Kendimizin tıbbi ekipman gereksinimi olmasına karşın 34 ülkeye yardım elimizi uzattık” kelamları hafızalarda. Türkiye’nin maske dağıtımı yaptığı kimi ülkeler ise şöyle:

? ABD: 500 bin

? İtalya ve İspanya: 450 bin

? Sırbistan: 100 bin

? Çin: 93 bin

? İran: 82 bin

? Kosova: 33 bin

? Irak: 30 bin

FİYATSIZ MASKE DAĞIT(AMA)MANIN KISA ÖYKÜSÜ 



Yılan kıssasına dönen fiyatsız maske dağıtımında yaşananlar gün gün şu biçimde:

? 5 NİSAN: PTT’nin fiyatsız maske dağıtımına başlayacağı açıklandı.

? 6 NİSAN: PTT sistemi yoğunluğu kaldırmadı, saatler sonra yeni açıklama yapıldı. Müracaatların e-devlet üzerinden yapılacağı duyuruldu. AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan, birebir gün yaptığı açıklamada maske satışının ‘kesinlikle yasak’ olduğunu belirtti.

? 9 NİSAN: İstanbul’da fiyatsız maskeleri eczanelerin dağıtacağı bildirildi. Daha evvel haftada 5 tane dağıtılacağı açıklanan maskelerin 10 günde bir 5’er adet dağıtılacağı kaydedildi. Kararın akabinde 10 Nisan itibariyle İstanbul’da eczaneler maske dağıtımına başladı.

? 23 NİSAN: Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, telefonuna kod gelmeyen yurttaşlar için açıklama yaptı. Koca, şöyle dedi: “Maskeler vatandaşımız fiyatsız dağıtılacak. Bildiri gelmeyen şahıslar için de eczaneye müracaat edildiğinde kimlik doğrulaması ile maskelerini alacaklar.”

?28 NİSAN: Çalışanlar için yeni karar verildi. Buna nazaran çalışanlar, maskelerini işyerlerinden temin edecekler.

‘MASKE ALABİLİR’ SAYISI 23.5 MİLYON



Nüfusu 83 milyon 154 bin 997 olan ülkede 20 yaşın altında 25 milyon 561 bin kişi var. 65 yaş ve üzerindekilerin sayısı ise 7 milyon 550 bin. Toplamda ülkede 33 milyon 112 bin 547 kişinin sokağa çıkması yasak. Sokağa çıkması ‘serbest’ olan kişi sayısı ise 50 milyon 42 bin 450. Ülkede SGK’ye kayıtlı kişi sayısı 22 milyon, kamuda çalışan sayısı ise 4 milyon 569 bin 916. Bilgiler, maske alma hakkına sahip kişi sayısının yaklaşık 23.5 milyon kişi olduğunu açığa çıkarıyor.

Uğur Şahin/Birgün