Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Ülkelerin Bilimsellik İle Gelişmişlik Düzeyleri Aralarında Nasıl Bir İlişki Vardır?
Ülkelerin gelişmişlik ve eğitim düzeylerinin en kayda değer ölçülerinden biri de ürettikleri yayın sayısıdır Bir ülkede yayınlanan kitap, dergi, gazetelerin toplam baskı sayısı ve sanata bakışı o ülkenin kültür düzeyinin en güvenilir ve aşina ölçütüdür Daha sınırlı kesimin ilgilendiği bilimsel yayın ise daha fazla ülkelerin bilimsel altyapısı, bilimsel araştırmaya ayırdığı kaynak ve destekle ilişiklidir Ağırbaşlı bir yerde, bir masa yada bilgisayar basında bir kitap, dergi yada gazete yazısı hazırlanabilirken, bilimsel bir makalenin hazırlanması özenli veri birleştirme, sık sık fiyatı yüksekgereç ve altyapılar gerektiren denemeler, deneyler ve sabırlı bir araştırma sonunda mümkün olur Bu sonuçlar araştırmanın yapılış amacına tarafından ya araştırmanın yapıldığı ülkede yayınlanan yerel periyodik bilgilerde başlıca dilde yada uluslar arası saygıdeğer dergilerde herkesin anlayabiliceği dillerde yayınlanır Araştırmanın amacı yerel bir sorunun çözümü ya da yeni bir ürünün gelişmesi ise bir yayınla sonuçlanmadan, o sorunun çözümünde yada patent altında ürün üretiminde kullanılabilir
Ülkelerin gelişmişlik düzeyleri ile bilimsel yayın üretimleri arasında yakın ilişki vardır Ülkemizde ilk olarak E İnönü, N KPak ve M İlhan gibi bilim adamları olmak üzere çoğu analist TÜBİTAK yayınlarında ve Cumhuriyet Bilim Teknik Dergisinde bu ilişkiyi öbür açılarda incelemişler SCI endeksimde bir yayının yer alması bir kalite ve prestij ölçüsü olması açısından bilim çevrelerinde önemli alınır Doğrusu de mevcut bilimsel yayınlama kıyas ve ölçütleri aralarında en güvenilir olan ölçüdür SCI'de bulunan makale kaynak ülkeler sıralamasına tarafından yapılan değerlendirmelerin eleştirilecek yanı, bu dergilerin büyük bir kısmı ingilizce olduğu ve lokal dergilerin bile SCI'ce tarandığı için anadili ingilizce olan ülkelerin yayınlama sayılarının aynı düzeydeki ülkelere göre doğal olarak daha yüksek olmasıdır Buna karşın ülkelerin sıralanması ve sıralamadaki yıllar itbariyle değişikliklerin o ülkelerin bilime bakışı ve bilim politikalarıyla yakından ilgileri zahmetsizce görülebilir
Ülkemiz SCI'ce taranan dergilerde yayınlanan ülke adresli yayınlar sıralamasında 1981 yılında 344 yayınla 41 sırada yer alırken 1986 yılında 46 sıraya düştükten sonra üniversite araştırma fonlarının kullanılması, bilimsel yayınlara TÜBİTAK ve birçok üniversitemizin özel özendirme uygulamasıyla yayınlama sayısını çabuk ve kararlı arttırarak 1993'te 1492 yayınla 35 sıraya 1998'de de 5109 yayınla 25 sıraya yükselmiştir Yine De nüfus başına yayın sıralamasıyla yine 50 sıralara düşüyoruz ve dünya bilim üretimine katkımız binde 8'lerdedir Fakat bu yüksek artma hızı bile çok sevindirici olup, manâlı bir galibiyet olarak görmeliyiz
Yayınlama Neden Yapılır?
Bu yazıda ana üstünde durmak istediğim yayın niçin yapıldığıdır Hedef çalışılan kuruluşun, kurumun, toplumun hatta bütün insanlığın yararı ve kullanımı için veri üretmek yayımlayarak da bu sonuçların paylaşımını temin etmek olmalıdır Yayınlama yapmış almak, yayın sıralamasında bir sıra daha öne geçimek için yayın yapmak anlamsızdır
Dünyanın gelişmiş ülkelerinde değişik bilim alanlarında incelemek amacıyla yerleşmiş bir çok araştırma merkezleri ve özel vakıf ve kuruluşlar da üniversiteler yanına, hatta daha çok araştırma ve bilimsel yayın yaparken, ülkemizde bilimsel yayın üniversitelerimizde yapılmaktadır
Gelişmiş Batı ve Uzakdoğu ülkelerinde yapılan bilimsel yayınlar o ülkeler ve topluma çok şeyler kazandırır Bilimsel yayınlama sonucuna kadar ülkelerin eğitim bilim yatırım, üretim politikaları şekillendirilir Yayın sonuçları ışığında yeni teknolojiler geliştirilir, yeni vasıtagereç, tüketim malzemesi üretimi, yeni tedavi yöntemi geliştirilir Toplumun yaşam kalitesi yükselir En azında yayının yapıldığı dergiler tüm ülkelere satılarak para kazanılır Yeni kitaplar yazılır, eskileri yenilenir Kongreler, seminer, kurslar düzenlenir Fazla yayın üretilen merkezlere üste öğrenim harcı aşağıda para da ödeyen bedava işgücü, master ve doktora öğrencisi gelişi artar ve bunlar da o kuruluş adına yayınlama yapar Yani bilimsel yayınlardan para kazanılır Bilimsel yayınlar, bu yayınlardan yararlanmayı haberdar olan toplumlara hizmet eder, çok şeyler kazandırır
Ülkemiz kaynaklı bilimsel yayınlar incelediğimde, bunların büyük bir bölümünün üniversiteler ve akademik çoğalma nedeniyle yapıldığı görülür
*
Ülkelerin gelişmişlik ve eğitim düzeylerinin en kayda değer ölçülerinden biri de ürettikleri yayın sayısıdır Bir ülkede yayınlanan kitap, dergi, gazetelerin toplam baskı sayısı ve sanata bakışı o ülkenin kültür düzeyinin en güvenilir ve aşina ölçütüdür Daha sınırlı kesimin ilgilendiği bilimsel yayın ise daha fazla ülkelerin bilimsel altyapısı, bilimsel araştırmaya ayırdığı kaynak ve destekle ilişiklidir Ağırbaşlı bir yerde, bir masa yada bilgisayar basında bir kitap, dergi yada gazete yazısı hazırlanabilirken, bilimsel bir makalenin hazırlanması özenli veri birleştirme, sık sık fiyatı yüksekgereç ve altyapılar gerektiren denemeler, deneyler ve sabırlı bir araştırma sonunda mümkün olur Bu sonuçlar araştırmanın yapılış amacına tarafından ya araştırmanın yapıldığı ülkede yayınlanan yerel periyodik bilgilerde başlıca dilde yada uluslar arası saygıdeğer dergilerde herkesin anlayabiliceği dillerde yayınlanır Araştırmanın amacı yerel bir sorunun çözümü ya da yeni bir ürünün gelişmesi ise bir yayınla sonuçlanmadan, o sorunun çözümünde yada patent altında ürün üretiminde kullanılabilir
Ülkelerin gelişmişlik düzeyleri ile bilimsel yayın üretimleri arasında yakın ilişki vardır Ülkemizde ilk olarak E İnönü, N KPak ve M İlhan gibi bilim adamları olmak üzere çoğu analist TÜBİTAK yayınlarında ve Cumhuriyet Bilim Teknik Dergisinde bu ilişkiyi öbür açılarda incelemişler SCI endeksimde bir yayının yer alması bir kalite ve prestij ölçüsü olması açısından bilim çevrelerinde önemli alınır Doğrusu de mevcut bilimsel yayınlama kıyas ve ölçütleri aralarında en güvenilir olan ölçüdür SCI'de bulunan makale kaynak ülkeler sıralamasına tarafından yapılan değerlendirmelerin eleştirilecek yanı, bu dergilerin büyük bir kısmı ingilizce olduğu ve lokal dergilerin bile SCI'ce tarandığı için anadili ingilizce olan ülkelerin yayınlama sayılarının aynı düzeydeki ülkelere göre doğal olarak daha yüksek olmasıdır Buna karşın ülkelerin sıralanması ve sıralamadaki yıllar itbariyle değişikliklerin o ülkelerin bilime bakışı ve bilim politikalarıyla yakından ilgileri zahmetsizce görülebilir
Ülkemiz SCI'ce taranan dergilerde yayınlanan ülke adresli yayınlar sıralamasında 1981 yılında 344 yayınla 41 sırada yer alırken 1986 yılında 46 sıraya düştükten sonra üniversite araştırma fonlarının kullanılması, bilimsel yayınlara TÜBİTAK ve birçok üniversitemizin özel özendirme uygulamasıyla yayınlama sayısını çabuk ve kararlı arttırarak 1993'te 1492 yayınla 35 sıraya 1998'de de 5109 yayınla 25 sıraya yükselmiştir Yine De nüfus başına yayın sıralamasıyla yine 50 sıralara düşüyoruz ve dünya bilim üretimine katkımız binde 8'lerdedir Fakat bu yüksek artma hızı bile çok sevindirici olup, manâlı bir galibiyet olarak görmeliyiz
Yayınlama Neden Yapılır?
Bu yazıda ana üstünde durmak istediğim yayın niçin yapıldığıdır Hedef çalışılan kuruluşun, kurumun, toplumun hatta bütün insanlığın yararı ve kullanımı için veri üretmek yayımlayarak da bu sonuçların paylaşımını temin etmek olmalıdır Yayınlama yapmış almak, yayın sıralamasında bir sıra daha öne geçimek için yayın yapmak anlamsızdır
Dünyanın gelişmiş ülkelerinde değişik bilim alanlarında incelemek amacıyla yerleşmiş bir çok araştırma merkezleri ve özel vakıf ve kuruluşlar da üniversiteler yanına, hatta daha çok araştırma ve bilimsel yayın yaparken, ülkemizde bilimsel yayın üniversitelerimizde yapılmaktadır
Gelişmiş Batı ve Uzakdoğu ülkelerinde yapılan bilimsel yayınlar o ülkeler ve topluma çok şeyler kazandırır Bilimsel yayınlama sonucuna kadar ülkelerin eğitim bilim yatırım, üretim politikaları şekillendirilir Yayın sonuçları ışığında yeni teknolojiler geliştirilir, yeni vasıtagereç, tüketim malzemesi üretimi, yeni tedavi yöntemi geliştirilir Toplumun yaşam kalitesi yükselir En azında yayının yapıldığı dergiler tüm ülkelere satılarak para kazanılır Yeni kitaplar yazılır, eskileri yenilenir Kongreler, seminer, kurslar düzenlenir Fazla yayın üretilen merkezlere üste öğrenim harcı aşağıda para da ödeyen bedava işgücü, master ve doktora öğrencisi gelişi artar ve bunlar da o kuruluş adına yayınlama yapar Yani bilimsel yayınlardan para kazanılır Bilimsel yayınlar, bu yayınlardan yararlanmayı haberdar olan toplumlara hizmet eder, çok şeyler kazandırır
Ülkemiz kaynaklı bilimsel yayınlar incelediğimde, bunların büyük bir bölümünün üniversiteler ve akademik çoğalma nedeniyle yapıldığı görülür
*
