Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
NÜFUS SAYIMLARI NEDEN YAPILIR?
1 Nüfusun sayısını belirlemek,
2 Nüfusun özelliklerini ortaya çıkarmaktır
Nüfus sayımları ile nüfusun sayısı ile bireylerin doğum tarihleri, doğum yerleri, eğitim durumları, cinsiyetleri, iş durumları, nüfus artışı gibi bilgiler elde edilir Buna nüfus istatistikleri denir Nüfus istatistiklerinden faydalanarak nüfusun ortaya çıkarabileceği problemleri evvelden tespit etmek ve bunlara tedbir edinmek mümkündür
Osmanlı İmparatorluğu döneminde istatistik çalışmaları, ilk olarak devlete belirli hizmetler yapmakla sorumlu memur ve sipahilere bırakılan gelir kaynaklarının nicelik ve değişmelerini saptamak amacıyla, 30–40 yıl gibi aralıklarla nüfus ve toprak sayımları yapılması şeklinde düşünülmüştür
Osmanlı Dönemi öncesine ilişkin istatistik bilimi çalışmaları hakkındaki bilgilerimiz ise eksiktir
İmparatorluk yeni kurulduğu sıralarda nüfusla birlikte tarım ve arazi konularında veri toplamaya özel siklet verilmiş; 1326–1360 ve 1360–1389 yılları arasında toprak ve nüfus sayımları yapılmıştır
sonradan Padişah Kanuni Sultan Süleyman genel bir sayım yaptırmaya teşebbüs ederek, bunun her yüzyılda bir bitmiş edilmesini Kanunname ’ye yazdırtmıştır Tarihçiler bu dönem içinde 1566–1574 yıllarında Genel Nüfus ve Arazi Sayımı, 1608 yılında baştan bir nüfus sayımı uygulandığını yazmaktadır
Kemankeş Kara Mustafa Paşa Sadrazamlığı sırasında nüfus sayımlarının ülke için gereğini belirtmiş ve bunların otuz yılda bir tekrarlanmasını karar altına aldırtmıştır Oysa sayısız savaş sebebiyle, bu süreye uyarınca uyulmadığı gibi, sayım girişimleri sonuçlandırılamamış, lakin çalışmalara ve bilgi birleştirme faaliyetine devam edilmiştir
19Yüzyılın başından itibaren Âdemi Merkeziyet sistemine dayalı olarak merkezde her nezarette, taşrada ise vilayet ve kazalarda istatistik bilimi büroları açılmış ve bunların çalışmalarını takip ve denetlemek için de farklı bir merkezi organ kurulmuştur
Galibiyet ile sonuçlandırılan birincil Nüfus Sayımı 1831 yılında yapılmıştır Başlıca amacı askerlik yapabilecek halkın sayısı ve yeni ödenti kaynaklarının saptanması olan bu sayımda, Rumeli ve Anadolu ’da bulunan tüm İslam ve Hıristiyan erkek nüfus kapsanmıştır
II sayım 1844 yılında bayan nüfusu da kapsayan bir nüfus sayımı daha üretilmiş, amacı da kimlik verilecek vatandaşları belirlemektir 1854 ’te ise yeni bir nüfus sayımına daha girişilmişse de bunun sonuçlandırılması kabil olmamıştır 1870 yılında yapılmasına karar bahşedilen Genel Nüfus Sayımı da uygulanamamıştır III sayım 1874 ’te yapıldı, Tuna vilayetleri sayıldı, Trablusgarp ve Arabistan nüfusu tahmin edildi Bu sayıma kadar Anadolu ’daki nüfus sayısı 12 milyon civarında idi
Benzer dönemde Nüfus Sicili Nizamnamesi çıkarılmış ve ilk kez Nüfus Müdürlüğü kurularak nüfus tezkereleri ile doğum, vefat, yer değişiklik olaylarının kaydına başlanmıştır 1891 yılında Babı Ali ’de Merkezi Istatistik Encümeni resmileşmiş, istatistik bilimi hizmetleri kanuni bir esasa bağlanmıştır
1918 yılında çıkarılan yeni bir kanunla istatistik faaliyeti sadarete bağlı istatistik bilimi Müdüriyeti Umumiye ’ si bünyesinde toplanmış, kanunun uygulamasına bir yıl devam edildikten sonradan kaldırılmış ve eski sistem Cumhuriyete dek devam etmiştir *
1 Nüfusun sayısını belirlemek,
2 Nüfusun özelliklerini ortaya çıkarmaktır
Nüfus sayımları ile nüfusun sayısı ile bireylerin doğum tarihleri, doğum yerleri, eğitim durumları, cinsiyetleri, iş durumları, nüfus artışı gibi bilgiler elde edilir Buna nüfus istatistikleri denir Nüfus istatistiklerinden faydalanarak nüfusun ortaya çıkarabileceği problemleri evvelden tespit etmek ve bunlara tedbir edinmek mümkündür
Osmanlı İmparatorluğu döneminde istatistik çalışmaları, ilk olarak devlete belirli hizmetler yapmakla sorumlu memur ve sipahilere bırakılan gelir kaynaklarının nicelik ve değişmelerini saptamak amacıyla, 30–40 yıl gibi aralıklarla nüfus ve toprak sayımları yapılması şeklinde düşünülmüştür
Osmanlı Dönemi öncesine ilişkin istatistik bilimi çalışmaları hakkındaki bilgilerimiz ise eksiktir
İmparatorluk yeni kurulduğu sıralarda nüfusla birlikte tarım ve arazi konularında veri toplamaya özel siklet verilmiş; 1326–1360 ve 1360–1389 yılları arasında toprak ve nüfus sayımları yapılmıştır
sonradan Padişah Kanuni Sultan Süleyman genel bir sayım yaptırmaya teşebbüs ederek, bunun her yüzyılda bir bitmiş edilmesini Kanunname ’ye yazdırtmıştır Tarihçiler bu dönem içinde 1566–1574 yıllarında Genel Nüfus ve Arazi Sayımı, 1608 yılında baştan bir nüfus sayımı uygulandığını yazmaktadır
Kemankeş Kara Mustafa Paşa Sadrazamlığı sırasında nüfus sayımlarının ülke için gereğini belirtmiş ve bunların otuz yılda bir tekrarlanmasını karar altına aldırtmıştır Oysa sayısız savaş sebebiyle, bu süreye uyarınca uyulmadığı gibi, sayım girişimleri sonuçlandırılamamış, lakin çalışmalara ve bilgi birleştirme faaliyetine devam edilmiştir
19Yüzyılın başından itibaren Âdemi Merkeziyet sistemine dayalı olarak merkezde her nezarette, taşrada ise vilayet ve kazalarda istatistik bilimi büroları açılmış ve bunların çalışmalarını takip ve denetlemek için de farklı bir merkezi organ kurulmuştur
Galibiyet ile sonuçlandırılan birincil Nüfus Sayımı 1831 yılında yapılmıştır Başlıca amacı askerlik yapabilecek halkın sayısı ve yeni ödenti kaynaklarının saptanması olan bu sayımda, Rumeli ve Anadolu ’da bulunan tüm İslam ve Hıristiyan erkek nüfus kapsanmıştır
II sayım 1844 yılında bayan nüfusu da kapsayan bir nüfus sayımı daha üretilmiş, amacı da kimlik verilecek vatandaşları belirlemektir 1854 ’te ise yeni bir nüfus sayımına daha girişilmişse de bunun sonuçlandırılması kabil olmamıştır 1870 yılında yapılmasına karar bahşedilen Genel Nüfus Sayımı da uygulanamamıştır III sayım 1874 ’te yapıldı, Tuna vilayetleri sayıldı, Trablusgarp ve Arabistan nüfusu tahmin edildi Bu sayıma kadar Anadolu ’daki nüfus sayısı 12 milyon civarında idi
Benzer dönemde Nüfus Sicili Nizamnamesi çıkarılmış ve ilk kez Nüfus Müdürlüğü kurularak nüfus tezkereleri ile doğum, vefat, yer değişiklik olaylarının kaydına başlanmıştır 1891 yılında Babı Ali ’de Merkezi Istatistik Encümeni resmileşmiş, istatistik bilimi hizmetleri kanuni bir esasa bağlanmıştır
1918 yılında çıkarılan yeni bir kanunla istatistik faaliyeti sadarete bağlı istatistik bilimi Müdüriyeti Umumiye ’ si bünyesinde toplanmış, kanunun uygulamasına bir yıl devam edildikten sonradan kaldırılmış ve eski sistem Cumhuriyete dek devam etmiştir *
