iltasyazilim
FD Üye
ülkemizdeki popüler müzik türleri nelerdir ?
millet: Türkiye'nin farklı alanlara yönlendirilmiş yörelerinde bambaşka ağızlar ve formlarda söylenen bölgesel ırksa müziklerin tümüdür Yapı olarak folklorun bir parçasıdır Anadoluhalk müziği, sözlü halk ve sözsüz ahali elde etmek üzere ikiye ayrılır Sözlü halk müziği müziğine genelde türkü adı verilir Sözsüz insanlar ise ahenkli bölgesel çalgı ezgileridir
Türk ahali formları: Halk Müziği türkülerinin ölçülü olanına kırık hava, ölçüsüz olanına uzun hava denir
Kırık Hava: Ritmik karakterleri ve ölçüleri bariz olan ezgilerdir Ahenkli bir ritim özelliği göstermekle birlikte geleneksel söyleyiş kalıplarına ast olarak icra edilen bir formdur
Uzun Hava: Geleneksel Türk halk müziğinde genelde hür ritmli (yasadışı) olarak söylenen ezgi türüdür Başlıca formları, bozlak, gurbet havası, hoyrat, an, yol havası, Arguvan ağzı, Çamşıhı ağzı, maya, barak ağzı ve müstezattır
Esas çalgılar: Bağlama ( Saz ), Kaval, Kemençe, Zurna, Davul, Mey
Sanatçılar: Aşık Veysel, Neşet Ertaş, Davut Sulari, Ali Ekber Çiçek, Aşık Mahzuni Şerif, Şemsi Yastıman, Nida Tüfekçi, Muzaffer Sarısözen, Muharrem Ertaş, Gülşen Kutlu, Arif Sağ, Musa Eroğlu, Yavuz Top, Erdal Erzincan, Erol Aydınlık
Klasik Türk Osmanlı Müziği: Herzamanki Türk Müziği, alışılmış Batı müziği ve Hint müziği ile beraber dünya üzerinde devamlılık ve gelenek oluşturma bakımından mevcut üç herzamanki müzikten birisi olarak kabul edilir Makamsal olan bu müziği, Cinuçen Tanrıkorur gibi Osmanlı Müziğiolarak adlandıranlar olduğu gibi, ona Geleneksel Türk Müziğiadını verenler de vardır Olağan Türk müziği tarihsel açıdan altı döneme ayrılabilir: oluşum dönemi, dönüşüm dönemi, klâsik dönem, son herzamanki dönem, romantik dönem ve çağdaş dönem 20 yüzyılın ortalarından bugüne değin gelen dönem çağdaş dönemdir Türk Sanat Müziği ile Herzamanki Türk Müziği birbirine yakın kavramlar olmakla birlikte; Alışılmış Türk müziği, tarihî anlama ve geleneği temsilcilik ederken, sanat müziğikavramı ise daha fazla bu müziğin Cumhuriyet döneminde aldığı çağdaş biçimi ifade eder En manâlı aktarım ve anlayış aracı olan meşk geleneği (öğrencinin bir üstadın elinden geçerekmüziği öğrenme süreci ) ’dir ve bu süreç Cumhuriyet döneminde sona ermiştir
çalgılar: Ud, kanun, keman, ney, tambur, lavta, herzamanki kemençe, rebab, santur, kudüm, def ve zil'dir
Sanatçılar: İsmail Dede Efendi, Itri, Münir Nurettin Selçuk, Sadettin Kaynak, Hacı Arif Bey, Yesari Asım Arsoy, Avni Anıl
Klasik Batı Müziği Çağdaş Türk Sanat Müziği: Türkiye'de Cumhuriyet Döneminde girişilen devir hareketleri sanat konularına da yöneldi Daha fazla Klasik Batı müziğine tartı verildi Kabiliyetli gençlerin Avrupa ülkelerine gönderilip yetiştirilmesi hareketi başladı Müzik eğitimi veren kurumların açılmasına öncelik verildi
1940 yılından bu yana da bu alanda dünyaca belli kabiliyetli yorumcular yetişti
Sanatçılar: Türk Beşleri ( A Adnan Saygun, Cemal Reşit Rey, Ulvi Cemal Erkin, Hasan Ferit Alnar, Necil Kazım Akses ), Fazıl Say, Ülkü Erduran, Suna Kan, İdil Biret, Cihat Aşkın, Tuluyhan Uğurlu, Güher Pekinel ve Süher Pekinel kardeşler, Leyla Gencer, Ayhan Baran
Türkçe Caz: 1950 ’lerden sonra ilerleme gösterdi fakat uzun bir zaman yerinde saydıktan sonradan özellikle 90 ’lı yıllardan itibaren alaka artmış, müzisyen ve dinleyici boyutuyla gelişim göstermeye başlamıştır Çok popüler olmayan ancak saygın bir türdür
Sanatçılar: Tuna Ötenel, Okay Pak, Neşet Nükhet Ruacan, Kerem Görsev, Erol Pekcan, Açık Fikirli Esen, Ayşe Tütüncü
Dini Müzikler; Müzik çerçevesinde, İslam dininin gereği olan, farz, sünnet ve beyhude, ibadete çağırma, tezgâhtar olma ya da dekor amacıyla yararlanılan ve başvuru alanına kadar “Ser'i Müzik ve “Tasavvufî Müzik, seslendirildiği yere göre de “Cami Müziği ve “Tekke Müziği diye nitelenen müzikler, “Dinsel Müzik genel başlığı aşağı toplanabilir Islâm ibâdetinde önemli bir yeri olan “Tilâvet (Kuran okuma), “Ezan, “Salevât, “Temcîd vb gibi formlar, “Cami Müziği türüne girer Çesitli Tasavvuf yollarının, özellikle Mevlevî'lerin ve Bektâşî'lerin, bir çesit dinsel dansa da yer bahşedilen törenlerinde, seslendirdikleri müzikler : “Mevlevî Âyînleri ve Bektâşî “Anlatım Tarzıleri ile “Semahları ise “Tasavvufi Müzik türü içinde yer alır
Popüler Müzikler
Popüler Müzikler, büyük ölçüde tüketim nesnesi olarak üretilmis veya böyle olmamasina karsin bir süre sonradan bu tür bir özellige bürünmüs, biçimi kendine özgü sektörel isleyisin ölçütleri içinde yapilandirilan oysa laf konusu ölçütlerin olusumunda temel alinan degerler, belirtilmiş bir toplu kesimin kültürü içindeki begeniye dayanmayip, büyük ölçüde bilesik kültüre ait müziklerdir
Popüler kültüre ait sanatsal ürünlerin çogalmalari ve toplumun her kesiminde artan bir şekilde yayginlasmasi Avrupa'da nasil sanayi toplumu içinde somut biçimde yasanmissa, ülkemizde de sanayilesme çabalari ve ona bagli olarak gelisen hizli kentlesme, toplum içinde kendine özgü popüler kültürel bir atmosfer yaratmistir
Popüler kültürün etkili olduğu geniş kitlenin, sanatsal uygulamalardan beklediği esas değerler, onların basit anlaşılması, aracısız kavranması ve derinlik gerektirmemesi, bu nedenle sorgulama istememesi biçiminde özetlenebilir Ülkemizde popüler kültür ürünleri, özellikle yirminci yüzyılın son çeyreğinde renklenmiş, nesne veya görsel açıdan geniş bir çevreye seslenir olmuştur
Şipşak değişerek ilerleyen yeni kültürel oluşumlar, popüler kültüre ait sanatsal üretimgibi metalaşmış sanatsal ürünler anlamına gelen üretimler için elverişli ortamları oluşturmaktadırlar Popüler kültür ve bu kültüre ait müzikler (popüler müzikler) ülkemizde, böylesine bir atmosfer içinde toplumun her kesiminde büyük bir çabuk yayılmış; 2000'e ulaşıldığında toplumun tamamına yakın bir orana ait müzik beğenisine yanıt verme onu yön belirleme gücünü yakalamıştır 1970'lerden sonradan geniş insanlar kitlelerine hitap eden müziktir
Şu kategorilere ayrılır:
Türk Pop Müziği
Türkçe Rock Müzik ( Anadolu Rock )
Arabesk müzik
Protest Müzik
Fantezi müzik
Türk Pop Müziği: Popüler Türk Müziği ya da diğer adıyla Anadolu Pop modern popüler müzik kalıplarıyla oluşturulmuş ya da yoğun çağdaş müzik kalıplarının üzerine hafifçe alaturka ve halk ezgileri monte edilmesiyle oluşturulmuş Türk müziği çeşididir Türk Pop Müziği'nin geçmişi fazla eskilere gitmez Ancak 3040 takvim bir geçmişi vardır
Sanatçılar Gruplar: Semiha Yankı, Sezen Aksu, Tarkan, Ajda Pekkan, Zerrin Özer, Erol Evgin, Uzlaştırma Manço, Melih Kibar, Onno Tunç, Attila Özdemiroğlu, MFÖ, Yeni Türkü, Ezginin Günlüğü, Sertab Erener, Garo Mafyan, Bülent Ortaçgil, Selim Atakan, Vedat Sakman
Rock müzik ( Anadolu Rock): Türk ırk (türkü) ile rock müziğin birleşimi müzik türüdür 90'lı yıllardan itibaren millet formlarından gitgide uzaklaşarak Pop müziğe yakınlaşmıştır
Sanatçılar Gruplar: Erkin Koray, Uzlaştırma Manço, Cem Karaca, Fikret Kızılok, Moğollar, MazharFuatÖzkan, Edip Akbayram, Mor ve Ötesi, Bulutsuzluk Özlemi, Haluk Levent, Teoman, Şebnem Ferah, Açlık Tekin, Vega, Duman, Hayko Cepkin
Arabesk: Oryantal bir müzik türüdür Her Zaman şehvetli olan şarkı sözleri, başarısız aşkları, her türlü günlük sıkıntıları konu olarak ele alıp umutsuzluğu ve başarısızlığı ifade etmektedir Türkiye ’de özellikle 1980'li yıllarda yayıldı
Sanatçılar: Orhan Gencebay, Ferdi Tayfur, Müslüm Gürses, Kibariye, Emrah, Ceylan
Protest müzik: Siyasi ve toplumsal içerikli lirik yapısı ile rakip bir görüşü dile getiren müzik türüdür Yerelden evrensele değin uzanabilecek bir görüş açısına sahip olabilir Marş türevi katı ritim yapısının tersine inleme tınıları taşıyan sanatsal kompozisyon özelliği de taşıyabilir çoğunlukla sert karakterli ve serzenişe atıf yapan bir mizacı yansıtmaktadır
Sanatçılar Gruplar: Cem Karaca, Ahmet Kaya, Zülfü Livaneli, Grup Açıklama, Mor ve Ötesi
Fantezi müzik: Alışılmış Türk Müziği ya da Türk Sanat Müziği olarak adlandırılan formun sert kalıplarının dışına çıkılarak daha popüler yorumlanmasıyla ortaya meydana çıkan ve Türkiye'ye özgü bir müzik türüdür
Sanatçılar: Gülben Ergen, Hülya Avşar, Sibel Can, Seda Sayan, Ebru Gündeş, Petek Dinçöz, Emel Sayın, Neşe Karaböcek, Gülden Karaböcek, İbrahim Tatlıses, İsmail YK, Özcan Deniz, Mahsun Kırmızıgül, Ümit Besen, Sinan Özen, Adnan Şenses, Cengiz Kurtoğlu *
millet: Türkiye'nin farklı alanlara yönlendirilmiş yörelerinde bambaşka ağızlar ve formlarda söylenen bölgesel ırksa müziklerin tümüdür Yapı olarak folklorun bir parçasıdır Anadoluhalk müziği, sözlü halk ve sözsüz ahali elde etmek üzere ikiye ayrılır Sözlü halk müziği müziğine genelde türkü adı verilir Sözsüz insanlar ise ahenkli bölgesel çalgı ezgileridir
Türk ahali formları: Halk Müziği türkülerinin ölçülü olanına kırık hava, ölçüsüz olanına uzun hava denir
Kırık Hava: Ritmik karakterleri ve ölçüleri bariz olan ezgilerdir Ahenkli bir ritim özelliği göstermekle birlikte geleneksel söyleyiş kalıplarına ast olarak icra edilen bir formdur
Uzun Hava: Geleneksel Türk halk müziğinde genelde hür ritmli (yasadışı) olarak söylenen ezgi türüdür Başlıca formları, bozlak, gurbet havası, hoyrat, an, yol havası, Arguvan ağzı, Çamşıhı ağzı, maya, barak ağzı ve müstezattır
Esas çalgılar: Bağlama ( Saz ), Kaval, Kemençe, Zurna, Davul, Mey
Sanatçılar: Aşık Veysel, Neşet Ertaş, Davut Sulari, Ali Ekber Çiçek, Aşık Mahzuni Şerif, Şemsi Yastıman, Nida Tüfekçi, Muzaffer Sarısözen, Muharrem Ertaş, Gülşen Kutlu, Arif Sağ, Musa Eroğlu, Yavuz Top, Erdal Erzincan, Erol Aydınlık
Klasik Türk Osmanlı Müziği: Herzamanki Türk Müziği, alışılmış Batı müziği ve Hint müziği ile beraber dünya üzerinde devamlılık ve gelenek oluşturma bakımından mevcut üç herzamanki müzikten birisi olarak kabul edilir Makamsal olan bu müziği, Cinuçen Tanrıkorur gibi Osmanlı Müziğiolarak adlandıranlar olduğu gibi, ona Geleneksel Türk Müziğiadını verenler de vardır Olağan Türk müziği tarihsel açıdan altı döneme ayrılabilir: oluşum dönemi, dönüşüm dönemi, klâsik dönem, son herzamanki dönem, romantik dönem ve çağdaş dönem 20 yüzyılın ortalarından bugüne değin gelen dönem çağdaş dönemdir Türk Sanat Müziği ile Herzamanki Türk Müziği birbirine yakın kavramlar olmakla birlikte; Alışılmış Türk müziği, tarihî anlama ve geleneği temsilcilik ederken, sanat müziğikavramı ise daha fazla bu müziğin Cumhuriyet döneminde aldığı çağdaş biçimi ifade eder En manâlı aktarım ve anlayış aracı olan meşk geleneği (öğrencinin bir üstadın elinden geçerekmüziği öğrenme süreci ) ’dir ve bu süreç Cumhuriyet döneminde sona ermiştir
çalgılar: Ud, kanun, keman, ney, tambur, lavta, herzamanki kemençe, rebab, santur, kudüm, def ve zil'dir
Sanatçılar: İsmail Dede Efendi, Itri, Münir Nurettin Selçuk, Sadettin Kaynak, Hacı Arif Bey, Yesari Asım Arsoy, Avni Anıl
Klasik Batı Müziği Çağdaş Türk Sanat Müziği: Türkiye'de Cumhuriyet Döneminde girişilen devir hareketleri sanat konularına da yöneldi Daha fazla Klasik Batı müziğine tartı verildi Kabiliyetli gençlerin Avrupa ülkelerine gönderilip yetiştirilmesi hareketi başladı Müzik eğitimi veren kurumların açılmasına öncelik verildi
1940 yılından bu yana da bu alanda dünyaca belli kabiliyetli yorumcular yetişti
Sanatçılar: Türk Beşleri ( A Adnan Saygun, Cemal Reşit Rey, Ulvi Cemal Erkin, Hasan Ferit Alnar, Necil Kazım Akses ), Fazıl Say, Ülkü Erduran, Suna Kan, İdil Biret, Cihat Aşkın, Tuluyhan Uğurlu, Güher Pekinel ve Süher Pekinel kardeşler, Leyla Gencer, Ayhan Baran
Türkçe Caz: 1950 ’lerden sonra ilerleme gösterdi fakat uzun bir zaman yerinde saydıktan sonradan özellikle 90 ’lı yıllardan itibaren alaka artmış, müzisyen ve dinleyici boyutuyla gelişim göstermeye başlamıştır Çok popüler olmayan ancak saygın bir türdür
Sanatçılar: Tuna Ötenel, Okay Pak, Neşet Nükhet Ruacan, Kerem Görsev, Erol Pekcan, Açık Fikirli Esen, Ayşe Tütüncü
Dini Müzikler; Müzik çerçevesinde, İslam dininin gereği olan, farz, sünnet ve beyhude, ibadete çağırma, tezgâhtar olma ya da dekor amacıyla yararlanılan ve başvuru alanına kadar “Ser'i Müzik ve “Tasavvufî Müzik, seslendirildiği yere göre de “Cami Müziği ve “Tekke Müziği diye nitelenen müzikler, “Dinsel Müzik genel başlığı aşağı toplanabilir Islâm ibâdetinde önemli bir yeri olan “Tilâvet (Kuran okuma), “Ezan, “Salevât, “Temcîd vb gibi formlar, “Cami Müziği türüne girer Çesitli Tasavvuf yollarının, özellikle Mevlevî'lerin ve Bektâşî'lerin, bir çesit dinsel dansa da yer bahşedilen törenlerinde, seslendirdikleri müzikler : “Mevlevî Âyînleri ve Bektâşî “Anlatım Tarzıleri ile “Semahları ise “Tasavvufi Müzik türü içinde yer alır
Popüler Müzikler
Popüler Müzikler, büyük ölçüde tüketim nesnesi olarak üretilmis veya böyle olmamasina karsin bir süre sonradan bu tür bir özellige bürünmüs, biçimi kendine özgü sektörel isleyisin ölçütleri içinde yapilandirilan oysa laf konusu ölçütlerin olusumunda temel alinan degerler, belirtilmiş bir toplu kesimin kültürü içindeki begeniye dayanmayip, büyük ölçüde bilesik kültüre ait müziklerdir
Popüler kültüre ait sanatsal ürünlerin çogalmalari ve toplumun her kesiminde artan bir şekilde yayginlasmasi Avrupa'da nasil sanayi toplumu içinde somut biçimde yasanmissa, ülkemizde de sanayilesme çabalari ve ona bagli olarak gelisen hizli kentlesme, toplum içinde kendine özgü popüler kültürel bir atmosfer yaratmistir
Popüler kültürün etkili olduğu geniş kitlenin, sanatsal uygulamalardan beklediği esas değerler, onların basit anlaşılması, aracısız kavranması ve derinlik gerektirmemesi, bu nedenle sorgulama istememesi biçiminde özetlenebilir Ülkemizde popüler kültür ürünleri, özellikle yirminci yüzyılın son çeyreğinde renklenmiş, nesne veya görsel açıdan geniş bir çevreye seslenir olmuştur
Şipşak değişerek ilerleyen yeni kültürel oluşumlar, popüler kültüre ait sanatsal üretimgibi metalaşmış sanatsal ürünler anlamına gelen üretimler için elverişli ortamları oluşturmaktadırlar Popüler kültür ve bu kültüre ait müzikler (popüler müzikler) ülkemizde, böylesine bir atmosfer içinde toplumun her kesiminde büyük bir çabuk yayılmış; 2000'e ulaşıldığında toplumun tamamına yakın bir orana ait müzik beğenisine yanıt verme onu yön belirleme gücünü yakalamıştır 1970'lerden sonradan geniş insanlar kitlelerine hitap eden müziktir
Şu kategorilere ayrılır:
Türk Pop Müziği
Türkçe Rock Müzik ( Anadolu Rock )
Arabesk müzik
Protest Müzik
Fantezi müzik
Türk Pop Müziği: Popüler Türk Müziği ya da diğer adıyla Anadolu Pop modern popüler müzik kalıplarıyla oluşturulmuş ya da yoğun çağdaş müzik kalıplarının üzerine hafifçe alaturka ve halk ezgileri monte edilmesiyle oluşturulmuş Türk müziği çeşididir Türk Pop Müziği'nin geçmişi fazla eskilere gitmez Ancak 3040 takvim bir geçmişi vardır
Sanatçılar Gruplar: Semiha Yankı, Sezen Aksu, Tarkan, Ajda Pekkan, Zerrin Özer, Erol Evgin, Uzlaştırma Manço, Melih Kibar, Onno Tunç, Attila Özdemiroğlu, MFÖ, Yeni Türkü, Ezginin Günlüğü, Sertab Erener, Garo Mafyan, Bülent Ortaçgil, Selim Atakan, Vedat Sakman
Rock müzik ( Anadolu Rock): Türk ırk (türkü) ile rock müziğin birleşimi müzik türüdür 90'lı yıllardan itibaren millet formlarından gitgide uzaklaşarak Pop müziğe yakınlaşmıştır
Sanatçılar Gruplar: Erkin Koray, Uzlaştırma Manço, Cem Karaca, Fikret Kızılok, Moğollar, MazharFuatÖzkan, Edip Akbayram, Mor ve Ötesi, Bulutsuzluk Özlemi, Haluk Levent, Teoman, Şebnem Ferah, Açlık Tekin, Vega, Duman, Hayko Cepkin
Arabesk: Oryantal bir müzik türüdür Her Zaman şehvetli olan şarkı sözleri, başarısız aşkları, her türlü günlük sıkıntıları konu olarak ele alıp umutsuzluğu ve başarısızlığı ifade etmektedir Türkiye ’de özellikle 1980'li yıllarda yayıldı
Sanatçılar: Orhan Gencebay, Ferdi Tayfur, Müslüm Gürses, Kibariye, Emrah, Ceylan
Protest müzik: Siyasi ve toplumsal içerikli lirik yapısı ile rakip bir görüşü dile getiren müzik türüdür Yerelden evrensele değin uzanabilecek bir görüş açısına sahip olabilir Marş türevi katı ritim yapısının tersine inleme tınıları taşıyan sanatsal kompozisyon özelliği de taşıyabilir çoğunlukla sert karakterli ve serzenişe atıf yapan bir mizacı yansıtmaktadır
Sanatçılar Gruplar: Cem Karaca, Ahmet Kaya, Zülfü Livaneli, Grup Açıklama, Mor ve Ötesi
Fantezi müzik: Alışılmış Türk Müziği ya da Türk Sanat Müziği olarak adlandırılan formun sert kalıplarının dışına çıkılarak daha popüler yorumlanmasıyla ortaya meydana çıkan ve Türkiye'ye özgü bir müzik türüdür
Sanatçılar: Gülben Ergen, Hülya Avşar, Sibel Can, Seda Sayan, Ebru Gündeş, Petek Dinçöz, Emel Sayın, Neşe Karaböcek, Gülden Karaböcek, İbrahim Tatlıses, İsmail YK, Özcan Deniz, Mahsun Kırmızıgül, Ümit Besen, Sinan Özen, Adnan Şenses, Cengiz Kurtoğlu *