Turk Kulturu ve genel ozellikleri
Turkiyenin ceşitli yerlerinde kultur ozellikleri
Turk kulturunun ocağı yani ilk ortaya cıktığı bolge Orta Asya'dır
Bu bolge; kuzeyde Sibirya, guneyde Himalayalar, doğuda Kingan Dağları ve batıda Hazar Denizi ile cevrelenen geniş bir bolgedirTurkler, ceşitli bolgelere goc etmişlerdir
Bu gocler sonucunda Turk boylarının onemli bir bolumu Anadolu'ya gelmiş ve yeni kulturlere komşu olmuşlardırBu kulturler; İslam kulturu, Yunan kulturu ve
İran Pers kulturudur
Turkler, tarih boyunca asla esaret altında yaşamayı kabul etmemiş ve 16 bağımsız devlet kurmuş bir millettirTurklerin İslamiyet ile şekillenen karakterinin en dikkat ceken ozelliği, haksızlığa ve zulme karşı olan tepkisidirTurk halkı, tarih boyunca bircok imparatorluklar ve super devletler kurmuş, uc kıtaya nizam vermiştir
Tarih sahnesinde Musluman Turkler hemen her donemde, yonetici vasıflarıyla boy gostermişler, adaletli ve merhametli yonetimleriyle ornek teşkil etmişlerdir Farklı kulturlere ve inanclara sahip, farklı dilleri konuşan bircok milleti aynı bayrak altında ve buyuk bir hoşgoru cercevesinde sevgi ve saygı hudutları icinde yaşatabilmişlerdir
Orta Asya'daki gocebe hayat tarzından kalma Turk kultur simgelerini gunumuzde de gormek mumkundur Cadır, at, halı ve kilim dokumacılığı o donemlerden gunumuze ait simgelerdir Ancak daha sonraları Orta Asya'dan ceşitli bolgelere goc eden Turkler yerleşik hayata gecerek şehirler ve devletler kurmuş ve yerleştikleri bolgelerde pek cok sanat eserleri yapmışlardırKopruler, ceşmeler, kervansaraylar, hanlar, hamamlar, camilere yuzyıllar oncesinde yapılmış eserlere gunumuzde de rastlanabilmektedir
TURK KULTURUNUN GENEL OZELLİKLERİ
Turk kulturu cok eski ve koklu bir kulturdur
Turk kulturu hem gocebe hem de yerleşik ozellikler taşır
Turk kulturu karasal ozelliklerin etkisinde kalmıştır
Turk kulturu, yayılış alanının coğrafi konumu nedeniyle bircok
kulturden etkilenmiş ve bu kulturleri etkilemiştir
1Turk Kulturunun Yaşandığı Bağımsız Turk Devletleri
Turkiye Cumhuriyeti
Kuzey Kıbrıs Turk Cumhuriyeti
Azerbaycan
Turkmenistan
Ozbekistan
Kazakistan
Kırgızistan
Tacikistan
2Turklerin yaşadığı bolgelerde iklim şartları ve yer şekillerinin Turk Kulturu uzerindeki Etkileri:
İKLİM
Turk kulturunun ocağı Orta Asya ’nın iklim şartları, Turk Kulturune şekil veren en onemli etkendir Orta Asya ’nın yarı kurak iklim şartları ve iklime bağlı bozkır bitki ortusu, Turklerde ana gecim kaynağının kucukbaş hayvancılık olmasını zorunlu kılmıştırGocebe ve yarı gocebe yaşam tarzına bağlı olarak Turk Kulturu doğmuş ve butun Dunya ’ya yayılmıştır
İklimin etkilerine ait birkac ornek;
Sıcak yerlerde ince giyisiler, soğuk yerlerde kalıngiyisiler kullanılırYetişen urunleri ve yemekleri belirlerSıcak bolgelerdeki erkeklerin başını ortu ile ortmesiTurklerde duğunlerin iklim nedeniyle sonbaharda yapılmasıOrta Asya kulturunde zeytinyağı ve pirinc olmaması
SU OZELLİKLERİ
Bolgede mevcut olan su şartları bu bir akarsu gol olabilir o bolgede yaşayan insanların gecim kaynakları yaşam tarzları uzerinde etkili olabilir tarımsal faaliyetleri destekleyebilir su kaynakları deniz olarak duşunulurse bolge halkının kulturunde deniz urunleri on plana cıkabilir yine denize kıyısı olan ulke insanlarının kişilik ozelliklerinde farklı ozellikler on plana cıkabilir
TOPRAK VE ARAZİ YAPISI
Yerleşmenin toplu veya dağınık olmasını arazi belirlerBolgedeki toprak , taş ve madenler el sanatı ve takıları etkiler(cini,gumuş,oltu)Duzluklerde hayvancılığın gelişmesine bağlı olarak dokuma ve kilim uretiminin yaygın olmasıDağların uzanışı nedeniyle İc Anadolu ile kıyılardaki kulturlerin birbirlerinden etkilenmemeleriYine bolge ekonomisi icin arazinin engebeli olduğu yerler ile duzluk alanlar arasında farklılıklar gorulebilir
Turkiyenin ceşitli yerlerinde kultur ozellikleri
Turk kulturunun ocağı yani ilk ortaya cıktığı bolge Orta Asya'dır
Bu bolge; kuzeyde Sibirya, guneyde Himalayalar, doğuda Kingan Dağları ve batıda Hazar Denizi ile cevrelenen geniş bir bolgedirTurkler, ceşitli bolgelere goc etmişlerdir
Bu gocler sonucunda Turk boylarının onemli bir bolumu Anadolu'ya gelmiş ve yeni kulturlere komşu olmuşlardırBu kulturler; İslam kulturu, Yunan kulturu ve
İran Pers kulturudur
Turkler, tarih boyunca asla esaret altında yaşamayı kabul etmemiş ve 16 bağımsız devlet kurmuş bir millettirTurklerin İslamiyet ile şekillenen karakterinin en dikkat ceken ozelliği, haksızlığa ve zulme karşı olan tepkisidirTurk halkı, tarih boyunca bircok imparatorluklar ve super devletler kurmuş, uc kıtaya nizam vermiştir
Tarih sahnesinde Musluman Turkler hemen her donemde, yonetici vasıflarıyla boy gostermişler, adaletli ve merhametli yonetimleriyle ornek teşkil etmişlerdir Farklı kulturlere ve inanclara sahip, farklı dilleri konuşan bircok milleti aynı bayrak altında ve buyuk bir hoşgoru cercevesinde sevgi ve saygı hudutları icinde yaşatabilmişlerdir
Orta Asya'daki gocebe hayat tarzından kalma Turk kultur simgelerini gunumuzde de gormek mumkundur Cadır, at, halı ve kilim dokumacılığı o donemlerden gunumuze ait simgelerdir Ancak daha sonraları Orta Asya'dan ceşitli bolgelere goc eden Turkler yerleşik hayata gecerek şehirler ve devletler kurmuş ve yerleştikleri bolgelerde pek cok sanat eserleri yapmışlardırKopruler, ceşmeler, kervansaraylar, hanlar, hamamlar, camilere yuzyıllar oncesinde yapılmış eserlere gunumuzde de rastlanabilmektedir
TURK KULTURUNUN GENEL OZELLİKLERİ
Turk kulturu cok eski ve koklu bir kulturdur
Turk kulturu hem gocebe hem de yerleşik ozellikler taşır
Turk kulturu karasal ozelliklerin etkisinde kalmıştır
Turk kulturu, yayılış alanının coğrafi konumu nedeniyle bircok
kulturden etkilenmiş ve bu kulturleri etkilemiştir
1Turk Kulturunun Yaşandığı Bağımsız Turk Devletleri
Turkiye Cumhuriyeti
Kuzey Kıbrıs Turk Cumhuriyeti
Azerbaycan
Turkmenistan
Ozbekistan
Kazakistan
Kırgızistan
Tacikistan
2Turklerin yaşadığı bolgelerde iklim şartları ve yer şekillerinin Turk Kulturu uzerindeki Etkileri:
İKLİM
Turk kulturunun ocağı Orta Asya ’nın iklim şartları, Turk Kulturune şekil veren en onemli etkendir Orta Asya ’nın yarı kurak iklim şartları ve iklime bağlı bozkır bitki ortusu, Turklerde ana gecim kaynağının kucukbaş hayvancılık olmasını zorunlu kılmıştırGocebe ve yarı gocebe yaşam tarzına bağlı olarak Turk Kulturu doğmuş ve butun Dunya ’ya yayılmıştır
İklimin etkilerine ait birkac ornek;
Sıcak yerlerde ince giyisiler, soğuk yerlerde kalıngiyisiler kullanılırYetişen urunleri ve yemekleri belirlerSıcak bolgelerdeki erkeklerin başını ortu ile ortmesiTurklerde duğunlerin iklim nedeniyle sonbaharda yapılmasıOrta Asya kulturunde zeytinyağı ve pirinc olmaması
SU OZELLİKLERİ
Bolgede mevcut olan su şartları bu bir akarsu gol olabilir o bolgede yaşayan insanların gecim kaynakları yaşam tarzları uzerinde etkili olabilir tarımsal faaliyetleri destekleyebilir su kaynakları deniz olarak duşunulurse bolge halkının kulturunde deniz urunleri on plana cıkabilir yine denize kıyısı olan ulke insanlarının kişilik ozelliklerinde farklı ozellikler on plana cıkabilir
TOPRAK VE ARAZİ YAPISI
Yerleşmenin toplu veya dağınık olmasını arazi belirlerBolgedeki toprak , taş ve madenler el sanatı ve takıları etkiler(cini,gumuş,oltu)Duzluklerde hayvancılığın gelişmesine bağlı olarak dokuma ve kilim uretiminin yaygın olmasıDağların uzanışı nedeniyle İc Anadolu ile kıyılardaki kulturlerin birbirlerinden etkilenmemeleriYine bolge ekonomisi icin arazinin engebeli olduğu yerler ile duzluk alanlar arasında farklılıklar gorulebilir