ülkemizin önemli madenler ve maden yatakları nelerdir

ülkemizin manâlı madenler ve maden yatakları nelerdir

1 Maden nedir?
Yerkabuğunun ayrı derinliklerinden çıkarılan, hesaplı layık taşıyan mineral ve elementlere maden denir

Bir yerdeki madenlerin tahmin olunan miktarlarına maden rezervi denir
Ülkemiz maden yatakları bakımından 29 değişiklik ile dünyada ilk on ülke aralarında yer alır

2 Ülkemizdeki başlıca madenler nelerdir?

Demir
Bakır
Bor
Krom
Boksit
Cıva
Kükürt
Fosfat
Zımpara Taşı
Manganez
Mermer
Volfram
Asbestos



Türkiye madenler bakımından zengin bir ülkedir Keza bir takım madenler bakımından dünyanın önemli ülkeleri arasındadır Türkiye'nin madenlerinin tamamı demin belirlenmemiştir Her sene yeni maden yataklarının bulunması bunun kanıtıdır

Ülkemizin madenciliğinin şu andaki üretimi, tümüyle kendi endüstri kuruluşlarımızın gereksinimine yönelik değildir Bir kısmı ham olarak veya güya bitmiş halde dışarı satılmaktadır

Bir madenin işletilmesinin karlı olabilmesi için; cevher oranıYedekleriyle birlikte belirtilmiş miktarı fazla olmalıdır

Anadolu, madenciliğin eskilere dayandığı bir yerdir Oysa cumhuriyetin ilanından sonradan kurulan maden teknik ve arama (MTA) enstitüsü, madenciliğimizi önemli biçimde ele alınmasına yönelik olan bir kuruluştur Bu kuruluş, arama çalışmaları gerçekleştirirken tekrar cumhuriyet döneminde kurulan ETİBANK, işletme ve pazarlama işlerini yürütmeye başlamıştır Bu devlet kuruluşlarından başka, özel sektör kuruluşları da bulunmaktadır
DEMİR
Türkiye'nin birçok yerinde çıkarılan bir madendir Demir çıkarımının %80'ini Doğu Anadolu bölgesi içerisinde kalan Divriği sağlar Balıkesir'de Eymir ve Çarmık, Ege Bölgesinde Ayazmand ve Torbalı, Kahramanmaraş ile Kayseri aralarında Faraşa ve Karamadazı, Sivas Hekimhan arasında Hasan çelebi ve Doğu Marmara'da Çamdağı, önemli demir alanlarıdır Demir, endüstride en fazla kullanılan maden cevheridir bu nedenle demirçelik endüstrisinde asıl maddedir

KROM
Sert, paslanmaz ve iyi parlatılan bir madendir Kaplamacılık ve çelik yapımında yaygın olarak kullanılır Türkiye'de yaygın olarak çıkarılan madenlerden biride kromdur En varlıklı krom yatakları; Elazığ'da Guleman, Batı akdenizde (fethiye, marmaris aralarında) Dalaman havzası, Kütahya ile Bursa arası ve Eskişehir'in doğusundaki Seyitgazi'de yer alır Adana'nın kuzeyindeki Akdağ yöresinde de yeni krom yatakları bulunmuştur Akdağ krom yatakları, Dünyanın en varlıklı yataklarıdır Türkiye, krom çıkarımında dünyada 3 sıradadır Türkiye, çıkardığı kromu büyük ölçüde cevher olarak satmaktadır bu nedenle çıkarımını dış taleplere alt olarak ayarlamaktadır

BAKIR
Basit işenen bir madendir Elazığ'da maden (Ergani bakır işletmeleri), Artvin'de Murgul (Göktaş) ve Kastamonu'da Küre bakır çıkartılan yerlerdir Rize Çayeli'de yeni bakır yatakları bulunmuştur
BOR
Tatbik alanı yaygın olan bu maden,boraks ve asitborik elde edilmesi bakımından da önemlidir Balıkesir'de Sultançayırı ve Bigadiç Eskişehir'de Seyitgazi ve Kütahya çevresi manâlı çıkarım alanlarıdır Türkiye, bor minarellerinde dünyanın en zengin ülkesidir
BOKSİT
Konya'nın Seydişehir ilçesi ile Antalya'nın Akseki ilçesinde çıkarılır Bu iki çıkarım alanı da Antalya bölümünde yer alır Alüminyumun hammaddesidir
KÜKÜRT
Isparta'nın Keçiborlu ilçesi ile Denizli'nin Sarayköy ilçesinde bulunmaktadır
MANGANEZ
Zonguldak'ın Ereğli ve Artvin'in Borkça (Göktaş) çevrelerinde çıkartılır Denizli Tavas'ta yeni yatakları bulunmuştur
CİVA
İzmir'in Ödemiş ve Karaburun, Konya'nın Sarayönü çevresinde ve ayrıca Niğde civarlarında çıkartılır
TUZ
Çeşitli yollarla elde edilen bir doğal kaynaktır Kayatuzu olarak çıkartıldığı gibi, deniz suyundan ve açık işletme olarak Tuz gölünden de elde edilir azami tuz üretimi İzmir'deki Çamaltı tuzlasında, deniz suyundan elde edilir Çankırı, Erzurum, Kars, Nevşehir, Kırşehir, Yozgat ve Konya'da işletilmektedirTürkiye, birçok madende zengin bir ülkedir Bu madenlerden bazıları turistlik eşya yapımında siklet taşır Lületaşı (Eskişehir'de) ve oltutaşı (Erzurum'da) bu özellikte olanların en önemlileridir
TAŞ KÖMÜRÜ (Maden kömürü):
Yurdumuzda tüketilen enerji kaynakları arasında taş kömürünün kayda değer bir yeri vardır Hem demirçelik ve kimya sanayiilerinin önemli çiğ maddesidir Esas taş kömürü yataklarımız; Zonguldak ve çevresindedir Burası Türkiye'nin tek maden kömürü havzasıdır Bir milyon tonu aşan rezervi vardır
LİNYİT
Yaygın olarak anında her bölgemizde çıkarılır Ege bölgesi linyitleri epeyce kalitelidir Manisa'da Soma, Kütahya'da Tavşanlı, Tunçbilek ve Değirmisaz, Amasya'da Çeltek ve Erzurum en önemli çıkarım yerleridir Kahramanmaraş'ın Elbistan, Muğla'nın Yatağan linyitlerinin kalori değeri düşüktür bu nedenle termik santrallerde kullanılır
PETROL
Günümüzde önemli bir enerji kaynağı olan petrol, aynı zamanda kimya sanayiinin de ham maddesidir Yurdumuzdaki petrol yatakları fazla zengin değildirMevcut petrol yataklarımız daha fazla Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde Batman, Siirt ve Diyarbakır'dadır Adıyaman, Şanlı Urfa ve Mardin'de de petrol yatakları vardır Üretilen petrol, ihtiyacımızın fazla az bir kısmını (17) karşılamaktadır Geri kalan kısmını dışardan karşılamaktayız *