Uluğbey Hayatı ve Eserleri özet

Uluğ Bey Hayatı Özet Olarak

Timur İmparatorluğu ’nun 4 sultanıTürk Matematikçi ve gökbilimci

Timur ’un erkek torunlarından hükümdar olanlardan birinin oğludur 1393 yılında Sultaniye kentinde doğmuştur Timur ’un öldüğü sıralarda Uluğ Bey Semerkant ’ta bulunuyordu Maveraünnehir, Mirza Halil Sultan ’ın saldırısı ve işgali üstüne babasının yanında gitmek zorunda kalmıştır Babası buraları bitmiş yönetimine alarak on altı yaşında olan Uluğ Bey ’e yönetimini bırakmıştır Uluğ Bey, bu tarihten sonra, ayrıca hükümeti yönetmiş ve hem de öğrenimine devam etmiştir

Uluğ Bey, bilgin ve olgun bir padişahtı Abes zamanını kitap okumak ve bilginlerle ilmi konular üzerinde konuşmakla geçirirdi Bütün bilginleri yöresinde toplamıştı Uluğ Bey, dikkatlice okuduğu kitabı sözcüğü sözcüğüne hatırında tutacak dek belleği vardı Matematik ve astronomi bilgileri oldukça ileri düzeydeydi Bir söylentiye tarafından, kendi falına bakarak, oğlu Abdüllatif kadar öldürüleceğini görmüş ve bunun üzerine oğlunu kendisinden uzakta tutmayı uygun görmüştür Baba ile oğlu arasındaki bu soğukluk, Uluğ Bey ’in ufak oğluna karşı olan yakınlığı ile daha da şiddetlenmiş ve sonunda Uluğ Bey ’in korktuğu başına gelmiştir

Uluğ Bey Eserleri

Uluğ Bey, Semerkant ’ta bir medrese ve bir de rasathane yaptırmıştır Kadı Zade bu medreseye başkanlık etmiştir Rasathane için yörede bulunan tüm mühendis, alim ve ustaları Semerkant ’a çağırmıştır Kendisi için de bu rasathanede bir oda yaptırarak tüm duvar ve tavanları gök cisimlerinin manzaralarıyla ve resimleriyle süsletmişti Rasathanenin yapım ve rasat aletleri için hiç bir harcamadan kaçınmamıştır Bu gözlemevinde yapılan gözlemler, oysa on iki yılda bitirilebilmiştir

Gözlemevinin yönetimini Bursalı Kadızade Rumi ile Cemşid ’e vermiştir Cemşid, gözlemlere başlandığı sırada ve Kadı Zade de gözlemler bitmeden ölmüştür Gözlemevinin tüm işleri o vakit genç olan Ali Kuşçu ’ya kalmıştır Bu gözlem üstüne Uluğ Bey, meşhur Zeycini düzenlemiş ve bitirmiştir Zeyç Kürkani veya Zeyç Cedit Sultani adı bahşedilen bu eser, birkaç asır doğuda ve batıda faydalanılacak bir eser olmuştur Zeyç Kürkani, bir takım kimseler tarafından kayıtlı ve Zeyç ’in iki makalesi 1650 yılında Londra ’da ilk olarak basılmıştır Avrupa dillerinin birçoğuna, çevrilmiştir 1839 yılında cetvelleri Fransızca tercümeleriyle birlikte, esas eser de 1846 yılında tıpkı basılmıştır

Zeyç Kürkani ’nin asıl kopyalarından biri Irak ve İran savaşlarından daha sonra Türkiye ’ye getirilmiş ve halen Ayasofya kütüphanesindedir Bir hile ile oğlu Abdüllatif göre 1449 yılında öldürülmüştür *