Ümmü Atıyye (r.a)

Ümmü Atıyye (ra) Ümmü Atıyye radıyallahu anhâ Rasûlullah sallallahu aleyhi vesellem efendimizle yedi gazvede bulunma şerefine eren kahraman bir hanım sahâbî! Müslüman hanımların cenâzelerini yıkama hizmetiyle tanınan, ashâbı kiramın fakîhlerinden farzedilen ilim erbâbı bir hanım! Sevgili Peygamberimizin birincil kızı Hazreti Zeynep radıyallahu anhâ’nın cenâzesini yıkama vazifesini yerine getirmekle mutlu olan ve o hizmetin kendisine verilmesinden büyük haysiyet duyan bir bahtiyar hizmet eri O, Medine’lidir Başlıca adı Nesîbe binti Hâris’dir “Nesîbe’cik anlamında Nuseybe binti Hâris diye de telaffuz edenler vardır Ümmü Atıyye onun künyesidir Hadis rivâyetlerinde bu künye ile tanınmıştır O, Resûli Ekrem (sa) efendimizin hicretinden sonra İslâm’la şereflenmiştir Efendimiz, Medine’ye yerleşince kendi ricası ile kanımca gidip, huzuruna varıp biat etmiş hanımlardandı 1549032500 1549032500 ummuatiyyera5c545c38af2e2ummuatiyyera5c545c38af2e2 http:wwwbirizbizsahabilerkadsah22 Sevgili Peygamberimizle yedi gazveye katılan Nesîbe (ranhâ) bu savaşlarda fazla yararlılık göstermiştir Müslüman askerlerinin hizmetinde bulunmuştur Mücâhidlerin yemeğini pişirmiş, hastalarıyla yakından ilgilenmiş şefkat ve merhametle elinden gelen hizmeti esirgememiştir Onların, yaralı olanlarının iyileşmesi, tedâvisî için tüm gayretiyle çalışmış, yaralarını sarmıştır Ümmü Atıyye (r anhâ) bu hizmetlerine dair bilgileri kendisi şöyle nakleder: “Ben yedi savaşta Rasûlullah sallallahu aleyhi vesellem ile birlikte bulundum Onlara yemek yemek yapar, geride kalan eşyalarını toplardım Yaralıları tedâvî eder, hastalara bakardım Ümmü Atıyye (r anhâ) dînî emirlere tabi, samîmî ve ihlas sâhibi olgun bir hanımdı Şefkat ve acınacak şey batmış bir gönle sahibti Allah Rasûlüne sadakatinden nedeniyle bir başlıca gibi sevilirdi O, sâdece savaş meydanlarında darda kalmış insanlara değil, geniş zamanlarda, sulh dönemlerinde deha herkese hizmet etmeyi severdi Hatta ashabın hayvanlarına bile göz kulak olurdu Akşam olup da gece haricen kalmış hayvanâta varıncaya kadar şefkat ve acıma eder, onlara acırdı Onlara Allah’ın mahluku, yaratığı nazarıyla bakar kaybolmalarını istemezdi Bir komşunun ya da tanıdığının hayvanı ise; onları kendi haline bırakıp terketmezdi Sâhibine dek getirip teslim ederdi Ne şefkat! Ne acınacak şey! Ne şirin bir hareket! Ne güzel ilgi! Ne samîmi tavır! Ne sıcak alâka! Alaka sevgi doğururdu Kardeşinin hayvanına dahî göz kulak almak! Herkese hizmet ederek gönüllerde sevgiyi artmak! Hizmetle yakınlık sağlayarak gönüller fethetmek! Allah’ım bizlere de samîmî davranışlar ve güzel hizmetler lutfet! Ümmü Atıyye (ranhâ) akıllı, becerikli, hizmet ehli bir hanımdı Her işi severek yapardı Güleryüzü yetersiz olmazdı Sağlam bir itikada ve geniş bir İslâmî bilgiye sahipti Medinei Münevvere’de müslüman hanımların cenâzelerini yıkamakla meşhur olmuştu Sevgili Peygamberimizin birincil kızı, biricik Zeyneb’i ölüm edince, cenâze gasil ve defin hizmeti ona verilmişti Bu onun Rasûlullah (sa) efendimiz katındaki dîni mevkiini göstermesi bakımından dikkat çekiciydi Bu hizmetiyle ilgili olarak kendisinden rivâyet edilen hadisi şerif şöyledir: Ümmü Atıyye radıyallahu anhâ’dan söylenti edildiğine göre, Rasûlullah sallallahu aleyhi vesellem kızı Zeyneb radıyallahû anhâ’yı yıkayan kadınlara şöyle buyurdu: “Sağ kadar ve abdest organlarından başlayın (Riyazussalihin Şerh ve Tercemesi, c4, s 196 Buharî, cenâiz 10) Zeyneb (r anhâ) hicretin sekizinci yılında vafat etti Resûli Ekrem (sa) biricik kızının cenâzesini yıkayan Ümmü Atıyye (r anhâ) ve ona yardım eden öteki hanım sahâbilere, yıkamaya sağ taraftan ve abdest organlarından başlamalarını söyledi İki Âlem Güneşi efendimiz bu tavsiyeleriyle bizlere de ışık tuttu Hayatta her iyi ve güzel işi sağdan başlayarak yapmamız gerektiğini duyurdu Hadis kitaplarının değişik yerlerinde söylenti edilen bir başka hadislerinde ise Fahri Cihan (sa) efendimiz’in Ümmü Atıyye (r anhâ)’ya ayrıca şu tavsilerde bulunduğu nakledilmiştir Sevgili kızını bol su ile ve o devirde yaprakları sabun yerine kullanılan sidr adlı bitkinin yapraklarıyla üç, beş, hatta icabında daha artı yıkamalarını istedi Sonuncu kere yıkarken kâfur veya sanki güzel bir koku kullanmalarını söyledi İşleri bitince haber vermelerini tenbih etti Yıkama işinin tamamlandığı söylenince, izârını onlara vererek; “Bunu kızıma iç gömleği yapınız buyurdu Kızına karşısında kalbinde beslemiş olduğu sevgiyi bu şekilde göstermiş oldu Vedâ anında bile biricik kızına sevgisini eksik eylemedi Şefkat gömleğine sararak onu uğurladı Ne sevgi! Ne şefkat! Ne merhamet! Allah’ım bizlere de o sevgi, şefkat ve acıma pınarından doyasıya içmeyi nasîb et! Ümmü Atıyye (r anhâ) metânet sâhibi, sabırlı bir hanımdı Ölüler için mâtem tutmazdı Arkasından feryâd ü figan ederek ağlamazdı O kendi oğlunun vefatından üç gün sonra koku sürünerek halkın içine çıkmıştı Bu hareketini garib karşılayanlara Efendimizden naklen şu haberi vermişti: “Bir kadının kocasından başka bir kimse için üç günden pozitif mâtem havasına bürünmesine müsaade edilmemiştirdiye söylemiştir Ümmü Atıyye (r anhâ) ashâbı kirâmın fakîhlerinden sayılmış ve kırk dek hadisi şerif naklettiği rivâyet edilmiştir Hepsi Kütübi Sitte’de yer almıştır İki parça başına meâlen şöyledir: “Bayan olarak bizler cenâzenin peşini takipten men olunduk “Rasûlullah (sa) bizimle bey’at yaparken; feryâd ederek ağlamamak üzere bizden laf aldı Ümmü Atıyye (r anhâ) hicretin yetmişinci yılı civarında vefat etmiştir Allah ondan razı olsun Rabbimiz bizleri şefaatine nâil buyursun Amin