Üniversitede Kayıtlı Binlerce Öğrenci Yerleşip Kayıt Olmuyor

2022-Yükseköğretim Kurumları İmtihanı yerleştirme datalarına nazaran, 15 bin 92’si İstanbul’da olmak üzere üniversite kazanan 105 bin 772 öğrenci okuluna kayıt yaptırmadı. Pekala öğrenciler neden kayıt yaptırmadı? Eğitim Uzmanı Turgay Polat açıkladı…

Üniversite imtihan barajı kalkmasına karşın YKS'de 86 bin 975'i devlet ve 18 bin 977'si vakıf üniversitesi kazanan, 105 bin 772 öğrenci kayıt yaptırmadı. Birinci tercihte dolmayan ve kayıt yaptırmayan öğrencilerle birlikte üniversitelerde 122 bin 209 kontenjan boş kaldı. Boş kontenjanlar, yüzde 2'den yüzde 12'ye çıktı. Tıpta birinci 50 bin, diş hekimliğinde 80 bin, eczacılıkta 100 bin, hukukta 125 bin, mimarlıkta 250 bin, mühendislikte ve eğitim fakültelerinde 300 bin sıralama barajı olan kısımlara yerleşen 160 bin 129 öğrenciden, 2 bin 296' sı kayıt olmadı.

“YÜKSEKÖĞRETİM HEYETİ BU SORUNU KOLAY BİR HALDE ÇÖZEBİLİR”

Konuyla ilgili değerli açıklamalarda bulunan Bahçeşehir Üniversitesi (BAU) Rektör Danışmanı ve Eğitim Uzmanı Turgay Polat, “Barajların kaldırılması sonrasında Türkiye’de üniversite sınavıyla ilgili önemli bir rahatlama oldu, çocukların daha fazla imtihana girmesi, imtihanda elde ettikleriyle üniversite tercih edebilmesi bir imkan getirdi. Bu uygun bir gelişmeydi. Lakin Türkiye’nin düşünmesi gereken temel nokta bu üniversite imtihanına başvuran 3 milyon 243 bin öğrencinin kim olduğu… Aslında bu sayı bu yıl birden artmadı, bu sayı 2009 yılından beri artarak gidiyor. Yani Türkiye nüfusu 2009’dan 2022’ye kadar 17 artmışken üniversite imtihanına giren öğrenci sayısı 117 artmış, yani üniversite imtihanına bir yönelim var. Bu 105 bin 772kayıt yaptırmayan öğrencilerin birçoğu aslında devlet üniversitelerine kayıt yaptırmamış münasebetiyle devlet üniversitelerine bu kadar kayıt olmaması da aslında bu işin bu yıla has ve ekonomik olmadığını gösteriyor. Bu daha çok aslında birkaç nedenden geliyor, yıllar içinde baktığımızda aslında bu öğrencilerin yüzde 15 ile yüzde 20’ye yakınının aslında bir üniversiteye kayıtlı olduğunu, imtihana girip kendini denediğini sonra da o aldığı puanla bir halde tercih yaptığını ve o üniversiteye girecek öbür öğrencinin hakkını gasp ettiğini, kaydını yaptırmadığını görüyoruz. Bu yüzde 15’lere varan önemli bir oran. Yükseköğretim Heyeti (YÖK) bunu çok kolay bir formda çözebilir. Bir öğrenci istediği imtihana girebilir, istediği puanı alabilir, tercih de yapabilir lakin YÖK, öğrencinin tercih yaptıktan sonra yerleşmesi durumunda, öğrencinin öbür taraftaki etkin kaydını silebilir. Hasebiyle öğrencilerin de tercih yaparken ‘ben bu tercihleri yazıyorum lakin şu üniversite geldiğinde başka taraftaki kaydım silinecek ben bu terihi bilerek yapayım’ diye düşünmesi lazım. O vakit bu yıl olduğu üzere çocukların da hakkı gasp edilmemiş olur. Yani bu da Türkiye’de üniversite okumayı bekleyen çocukların aslında bir sistem açığından ötürü hak kaybına uğramamasının yolunu açar” açıklamasında bulundu.

“LİSELERE YETKİNLİK KAZANDIRMAK GEREKİYOR”

En büyük boşluğun Meslek Yüksek Okullarında olduğunu belirten Polat, “Meslek üstü okullardaki o yüksek boşluğun çözülmesi de çok kolay. Meslek Lisesi eğitimi almış çocukların Meslek Yüksek Okullarında önceliklendirilmesi lazım. Yani meslek lisesi öğrencisiyle, olağan bir lise öğrencisi birebir tercihi yaptığında o meslek eğitimini evvelce almış çocuğa bir öncelik tanınması gerekiyor. O vakit çocuk kendi mesleğini daha ileriye taşınmak için oraya yönelecektir. Fakat meslekle alakası olmayan bir çocuğun öylesine yazdığı bir tercihe, daha sonradan da gitmediği vakit, bu durum önemli açıklar ve önemli sorunlar doğuruyor. Bir de 4 yıl temel meslek eğitimi verdiğiniz bir öğrenciyi bir Meslek Yüksek Okuluna aldığınızda iki yıllık bir üst eğitimle daha kaliteli insan yetişmesi sağlabilir. Hiç bu eğitimi almamış insanı aldığınızda ise tahminen de iki yılda hiçbir şey öğretemiyorsunuz münasebetiyle aslında 4 yıllık meslek eğitimi de boşa gidiyor, iki yıllık eğitim de. Özetle Türkiye’de eğitimi yönetenlerin ve siyasi otoritelerin yahut bilim otoritelerinin birinci tartışması gereken şey bu üniversite imtihanına başvuran öğrencilerin motivasyonları, geliş formları, geldikleri yerler ve bu sayının artış yerleri. Yani bunu masaya yatırmak lazım. LGS’yle başlayan öğrenciler üniversite sınavıyla devam edip oradan da hayata kadar devam ettirilmeye çalışılıyor, bu yanlışsız bir şey değil evvel bunu çözmek lazım” dedi.

"APPLIED SCIENCES" MODELİ ÖNERİSİ…

Sınava giren öğrenci sayılarının artmasıyla ilgili de açıklamalarda bulunan Polat, “Bu sayının artmasının iki nedeni var. 3 milyon 243 bin öğrencinin aslında bir milyonu lise son sınıf öğrencisi, o artışın geldiği asıl nokta üniversiteyi terk edenler, üniversite okurken kaydını sildirenler, üniversiteyi bitirip istediği mesleği bulamayıp tekrar imtihana girenler ve birkaç kısma odaklanıp öteki hiçbir kısım istemiyorum diyen çocuklar. Yani o denli bir noktaya geldi ki üniversite eşittir meslek algısı doğduğu için artık üniversiteye gitmenin birçok öğrenci için meslek edinme yeriymiş üzere olduğu bir noktaya geldi durum. Bu üniversiteler için çok tehlikeli bir süreç zira üniversite meslek edindirmez. Üniversitede genel bir eğitimden geçersin aldığınız bilgi ve marifetler CV’nizde, siz iş yaratırsınız, meslek yaratırsınız, yeni bir alan yaratırsınız. Üniversitenin çok azında diploma meslek uygulaması vardır. Üniversitenin çoğunluğunun eğitimi daha farklı biçimdedir. Hasebiyle Türkiye’nin evvel bu algıyı düzeltmesi lazım” dedi. Üniversite imtihanına giren öğrenci sayısının artmasındaki temel sorunun liselerin tek düze olması ve yalnızca üniversite önüne öğrenci taşıması olduğunu vurgulayan Turgay Polat, “Şu an Türkiye’deki liseler üniversite önüne öğrenci taşımak dışında rastgele bir misyon üstlenmiyor. Herkesin çaresizce gittiği bir üniversite imtihanı var, bütün sürecin oraya yıkıldığı bir yük orası. Bunu tabi çözmek için birkaç ülkede farklı ugulamalar var. Mesela İskoçya’da meslek okulları, liseyle meslek okullarını birleştirip 5 yıllık lise artı üniversite orta tahlili var ki hoş bir tahlil. İşte Türkiye’de bu türlü tahliller düşünüşebilmeli yani illa herkesin akademik olarak üniversiteye yönelmesini bir formda çözümlemesi lazım. Liselere de yetkinlik kazandırıp ortayı çözmek lazım” tabirlerini kullandı.

Kayıtlarda karşılaşılan davranışlar ile ilgili de açıklamalarda bulunan Turgay Polat, “Genelde anadoludaki küçük vilayetlerde kayıtların yapılmadığını görüyoruz. Burada da genel sorun çocukların bu üniversiteleri ekseriyetle tanımış olarak yazmadıkları davranışı. Özetle, ‘bir tercih yapayım aileme kazandığımı göstereyim’ diyen çocukların fazla olduğu bunu da aslında oraya yerleşen öğrencilerin doğum tarihleri ve lise çeşitlerine baktığınızda görebiliyorsunuz. ODTÜ ve Boğaziçi’ni kazanan 47 öğrencilerin kayıt yaptırmamış olmamalarının sebebi ise yurt dışına giden öğrencilerin, Türkiye’de kazandıkları okulları göstererek oradaki bir üniversiteye yerleşme istekleri. Mesela Avrupa’daki kimi ülkelerde enteresan bir yasa var Türkiye’den öğrenci kabul ederken Türkiye’de bir üniversiteye yerleşme kaidesi koyuyor, dolasıyla çocuk Almanya’da çok uygun bir üniversiteye yerleşmek için Türkiye’de güzel bir üniversite kazandı evrakı götürüyor. Burada kayıt yaptırmadığında da bir açık oluşuyor” diyerek kelamlarını tamamladı.
Kaynak: (BYZHA) - Beyaz Haber Ajansı