Karaman’ın Ayrancı ve Konya’nın Ereğli ilçelerine bağlı köylerde üretilen Obruk peyniri için şenlik düzenlendi.
Her ne kadar Fransızların rokforu, İtalyanların parmigiano reggiano parmesan peyniri dünyaya nam salmış olsa da Almanya ve ABD üzere ülkeler yöresel peynir pazarında ön plana çıkıyor. Ülkemiz de yöresel peynir çeşitliliği bakımından epeyce varlıklı. Kars gravyeri, Çorum Kargı tulum peyniri ve haberimize bahis olan meşhur Divle obruk peyniri üzere yöresel eserlerin kilogram kıymeti 80 ile 150 lira ortasında değişiyor. Fransız rokfor peynirinin kilogram bedelinin 14 avro (90 TL) olduğunu hatırlatalım.
YERİN 36 METRE ALTINDA
Karaman’ın Ayrancı ilçesindeki en eski yerleşim yerlerinden biri olan Üçharman yani eski ismiyle Divle köyünde bu yıl birinci sefer bir peynir şenliği düzenlendi. Doğduğu topraklarda yaratılan pahanın dünya çapında bir marka olmasını dilek eden iş insanı Mehmet Sandal’ın dayanağıyla, Yeni Arayışlar Teşebbüsü Platformu (YAPDER) öncülüğünde yapılan Birinci Obruk Peyniri Mağara Açılış Festivali’ne katıldık.
T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Konya Ovası Projesi (KOP) Bölge Kalkınma Yönetimi Başkanlığı ve İlçe Tarım Müdürlüğü’nün evsahipliğinde düzenlenen şenlikte Divre Obruk peynirinin, kırsal kalkınma açısından ehemmiyeti vurgulandı.
Karaman Milletvekilleri, Ayrancı ve Ereğli Belediye Liderleri, KOP Yönetimi Koordinatörü, Vilayet Tarım ve Orman Müdürü, Ayrancı Kaymakamı, iş insanları, gazeteciler ve üreticilerin katıldığı şenlikte yerin 36 metre altındaki mağaraya da girildi.
Mağarada yaklaşık 233 metre uzunluğundaki mağarada 35 ton civarında peynir bulunuyor. Üreticide 100 lira olan ortalama kilogram fiyat dikkate alındığında tarihi Divre Obruğu’nda 3.5 milyon liralık peynir bulunuyor. Üçharman köyünde bulunan obrukta bulunan peynirler günümüzde çağdaş asansör yardımıyla yerin 36 metre altına indiriliyor. Üreticilerden edindiğimiz bilgiye nazaran nisan ve mayıs aylarında obruğa konulan peynirler, yaz sıcağında artı 4 ile eksi 5 derecede doğal klima fonksiyonu vazife mağarada yaz boyunca olgunlaşıyor. Ekim ve kasım aylarında ise çıkarılarak satışa sunuluyor.
FİYAT 150 TL’YE KADAR ÇIKIYOR
Üreticilerin aktardığına nazaran çiğ sütle yapılan peynirlerin acı suyu düzgünce alındıktan sonra kendi sıcaklığında keçi yahut koyun derisine sarılarak mağaraya indiriliyor. Burada peynirin küflenme süreci başlıyor. Derinin dışı kırmızı rengi aldığında olgunlaşma tamamlanıyor. Tuzu âlâ ayarlanmış ve acı suyu yeterlice alınmış bir peynir iki yıl bozulmadan kalabiliyor. Soğuk hava deposu vazifesi ifa eden ve obruk ismi verilen mağarada peynirler genelde beş ay bekletiliyor. Yüzyıllardan beri küçükbaş hayvancılıkla geçinen köylülerin bin bir zahmetle ve atalarından gelen deneyimle ürettikleri peynirin kilogram pahası daha evvel 30 lira yani neredeyse maliyeti seviyesindeymiş. Son yıllarda ise Divre Obruk peynirinin marka kıymet yükseldikçe fiyatlar, tam yağlı peynirler için 150 liraya kadar yükselmiş durumda.
BU FİYATA PEYNİR OLUR MU?
Şenlik kapsamında düzenlenen panelde obruk peyniri konuşuldu. EGD Lideri Celal Toprak'ın yönettiği oturumda kelam alan Prof. Dr. Yavuz Tekelioğlu, 150 TL peynir ücretinini çok değerli olduğunu söyleyerek, "Bu peynir 5 kilo koyun sütünden yapılıyor. Sütün kilosu 5 lira olsa maliyeti 25 TL eder. 25 TL'ye yapılan bir peynirin 150 TL'ye satılması çok fazla. Fransızların rokforu bile 100 TL'ye satılırken bu peyniri kime yedireceksiniz. Biz diğeri çıkar sizden daha aşağı fiyata satar, malınız elinizde kalır" dedi.
Karslı iş insanı İlhan Koçulu da, peynire olan ilginin hoş olduğunu söyleyerek, "Bu fiyat vakitle arz-talebe nazaran yolunu bulur" yorumunu yaptı. Bunun üzerine kelam alan üreticiler, çok fazla emek verdiklerini fiyatın olağan olduğunu savundular. Bir öbür köylü ise, "150 TL fiyat bencede çok. Bu fiyata ne satabiliriz ne de biz yiyebiliriz" dedi.