iltasyazilim
FD Üye
ünlü türk islam matematikçilerin matematiğe kazandırdıkları
Türkİslam Dünyası'nda Çözümlemeli Geometri
Hârizmî tarafından 830 yılında yazılan Cebri ve'l Mukabele adlı eserin ikinci bölümü; ikinci dereceden bütün olmayan denklemlerin geometrik çözümünü konu edinir
Her alıcı denklem için, iki ayrı çözüm yolu gösterilmiştir Bu çözüm yollarından birincisi geometrik çözüm yolu olup, bu çözüm yoluna kare dikdörtgen metodudenmektedir Bu nesil çözüm şeklini, eski Mısır, Mezopotamya, eski Yunan ve eski Hint matematiğinde bakmak mümkün değildir Hârizmî'nin bu çözüm şekli, matematikte cebir ve geometri aralarında, bir nevi yakınlık tesisini hedef tutan araştırmanın birincil ürünüdür Derhal ayrıntıları ile belirtmek gerekir ama, matematik tarihi eserleri, analitik geometriyi Fransız matematikçisi Descartes ile başlatır Konun gerçek yönü şudur: Hârizmî, Descartes'ten bütün 1000 yıl önce çözümlemeli geometriye ait uygulamanın ilk örneklerini vermiştir
Ömer Hayyam denklem konusu ile de fazla kayda değer çalışmalar ortaya koymuştur Birçok cebir denklemlerinin çözümünü geometrik olarak açıklamıştır Hayyam, kübik denklemlerin kısmi çözüm şekillerini, sistemli bir şekilde tarif ve tasnif etmiş ve birçok denklemleri geometri olarak çözmeyi başarmıştır Fransız matematikçi Descartes'ten 1000 sene önce Hârizmî, 600 yıl önce Ömer Hayyam kadar, çözümsel geometriye ait zamanı için orjinal problem ve çözüm yolları ortaya konmuştur Çözümlemeli geometrinin Descartes'le olan ilgisini şu şekilde ayrıntıları ile belirtmek gerçeğin bütün ifadesi olsa gerekir Fransız matematikçi ve filozof Descartes, mevcut analitik geometri bilgilerini, betimleme ve tasnif ederek sistemleştirmiş, bununla beraber da kısmen genişletmiştir
Türkİslam Dünyası'nda Aritmetiksel
Aritmetikte esas işlem olarak adlandırılan; birleştirme, çıkarma, çarpma, bölme ve kesirli ifadelerle ilgili bilgiler, ilkel şekliyle, Eski Darı ve Mezopotamya'da vardı Bu bilgiler, uzun vakit aralığı içinde gelişerek, bugünkü kullanılabilir ve sistemleşmiş durumunu almıştır Matematik tarihinde; aritmetikte, ondalık sayılarda virgül kavramı ile, bütün rakam kavramında sıfır rakamının kullanılması fazla manâlı bir olaydır
Bilim tarihi eserleri, ondalık sayı kavramında manâlı yeri olan virgül yararlanma şerefinin, 15 yüzyıl Türkİslam Dünyası matematik ve gökbilim alimi Gıyasüddin Cemşid'e ait olduğunu belirtir Gıyasüddin Cemşid göre hazırlanan Risalet'ül Muhitiyye adlı eserde, aritmetik işlemlerde başta virgül kullanılmıştır
Türkİslam Dünyası'nda Cebir
Objektif olarak hazır, matematik tarihi eserleri incelendiğinde, açık olarak şu hüküm görülür: Matematiğin geniş bir dalı olan cebire ait esas bilgilerin büyük bir çoğunluğu, 8 ile 16 yüzyıl Türk İslam Dünyası alimleri tarafından başlangıçta ortaya konulmuş ve emin bir noktaya kadar da geliştirilmiştir
İslamiyetin Başlangıç Yılları
İslamiyetin başlangıç yıllarında; dini günlerin tespiti, namaz vakitlerinin belirlenmesi, takvim hazırlanması gibi dini problemlerle uğraşılmış olunduğu belirli ise de, o tayin İslam matematikçilerinin, arazi ölçüleri, veraset hesapları, boy tayini ve günlük yaşantı için zorunlu pratik ölçme ve hesaplamalar hakkında bir takım çalışmaların varlığı laf konusu olabilir Hamid Dilgan; Büyük Matematikçi Ömer Hayyam adlı eserinde bu konuda şunları yazar : İslam matematiği, oysa hicretin ikinci asır ortalarında Bağdat'ta doğmuşturAma bu tarihten itibaren, Bağdat'ta kurulan ve bugünkü Üniversitelere aynı kurum olan Sıcacıkül Hikme'de ilk olarak matematik edinmek üzere, öbür bilimler tez gelişmeye başlamıştır *
Türkİslam Dünyası'nda Çözümlemeli Geometri
Hârizmî tarafından 830 yılında yazılan Cebri ve'l Mukabele adlı eserin ikinci bölümü; ikinci dereceden bütün olmayan denklemlerin geometrik çözümünü konu edinir
Her alıcı denklem için, iki ayrı çözüm yolu gösterilmiştir Bu çözüm yollarından birincisi geometrik çözüm yolu olup, bu çözüm yoluna kare dikdörtgen metodudenmektedir Bu nesil çözüm şeklini, eski Mısır, Mezopotamya, eski Yunan ve eski Hint matematiğinde bakmak mümkün değildir Hârizmî'nin bu çözüm şekli, matematikte cebir ve geometri aralarında, bir nevi yakınlık tesisini hedef tutan araştırmanın birincil ürünüdür Derhal ayrıntıları ile belirtmek gerekir ama, matematik tarihi eserleri, analitik geometriyi Fransız matematikçisi Descartes ile başlatır Konun gerçek yönü şudur: Hârizmî, Descartes'ten bütün 1000 yıl önce çözümlemeli geometriye ait uygulamanın ilk örneklerini vermiştir
Ömer Hayyam denklem konusu ile de fazla kayda değer çalışmalar ortaya koymuştur Birçok cebir denklemlerinin çözümünü geometrik olarak açıklamıştır Hayyam, kübik denklemlerin kısmi çözüm şekillerini, sistemli bir şekilde tarif ve tasnif etmiş ve birçok denklemleri geometri olarak çözmeyi başarmıştır Fransız matematikçi Descartes'ten 1000 sene önce Hârizmî, 600 yıl önce Ömer Hayyam kadar, çözümsel geometriye ait zamanı için orjinal problem ve çözüm yolları ortaya konmuştur Çözümlemeli geometrinin Descartes'le olan ilgisini şu şekilde ayrıntıları ile belirtmek gerçeğin bütün ifadesi olsa gerekir Fransız matematikçi ve filozof Descartes, mevcut analitik geometri bilgilerini, betimleme ve tasnif ederek sistemleştirmiş, bununla beraber da kısmen genişletmiştir
Türkİslam Dünyası'nda Aritmetiksel
Aritmetikte esas işlem olarak adlandırılan; birleştirme, çıkarma, çarpma, bölme ve kesirli ifadelerle ilgili bilgiler, ilkel şekliyle, Eski Darı ve Mezopotamya'da vardı Bu bilgiler, uzun vakit aralığı içinde gelişerek, bugünkü kullanılabilir ve sistemleşmiş durumunu almıştır Matematik tarihinde; aritmetikte, ondalık sayılarda virgül kavramı ile, bütün rakam kavramında sıfır rakamının kullanılması fazla manâlı bir olaydır
Bilim tarihi eserleri, ondalık sayı kavramında manâlı yeri olan virgül yararlanma şerefinin, 15 yüzyıl Türkİslam Dünyası matematik ve gökbilim alimi Gıyasüddin Cemşid'e ait olduğunu belirtir Gıyasüddin Cemşid göre hazırlanan Risalet'ül Muhitiyye adlı eserde, aritmetik işlemlerde başta virgül kullanılmıştır
Türkİslam Dünyası'nda Cebir
Objektif olarak hazır, matematik tarihi eserleri incelendiğinde, açık olarak şu hüküm görülür: Matematiğin geniş bir dalı olan cebire ait esas bilgilerin büyük bir çoğunluğu, 8 ile 16 yüzyıl Türk İslam Dünyası alimleri tarafından başlangıçta ortaya konulmuş ve emin bir noktaya kadar da geliştirilmiştir
İslamiyetin Başlangıç Yılları
İslamiyetin başlangıç yıllarında; dini günlerin tespiti, namaz vakitlerinin belirlenmesi, takvim hazırlanması gibi dini problemlerle uğraşılmış olunduğu belirli ise de, o tayin İslam matematikçilerinin, arazi ölçüleri, veraset hesapları, boy tayini ve günlük yaşantı için zorunlu pratik ölçme ve hesaplamalar hakkında bir takım çalışmaların varlığı laf konusu olabilir Hamid Dilgan; Büyük Matematikçi Ömer Hayyam adlı eserinde bu konuda şunları yazar : İslam matematiği, oysa hicretin ikinci asır ortalarında Bağdat'ta doğmuşturAma bu tarihten itibaren, Bağdat'ta kurulan ve bugünkü Üniversitelere aynı kurum olan Sıcacıkül Hikme'de ilk olarak matematik edinmek üzere, öbür bilimler tez gelişmeye başlamıştır *