Üretim Faktörleri Nelerdir

Üretim Faktörleri Nelerdir

Imal faktörleri nelerdir emek nedir anapara nedir doğal kaynaklar nedir girişim faktörü nedir

İnsan ihtiyaçlarını tatmin etmeyi sağlayarak iktisadî faydayı artıran her türlü faaliyete üretim denir Öteki bir deyişle üretim fayda yaratmak şeklinde de tanımlanabilir Üstünlük kavramının içerisine hizmet ve mal faydası da girmektedir İktisat ilmi, kıt kaynaklarla sınırsız ihtiyaçlar arasında denge kurmaya çalışır Bu açıdan mülk ve hizmetlerin üretilmesi için üretim faktörlerine de gereklilik bulunmaktadır O halde üretim faktörleri, üretimin meydana gelmesi için zorunlu unsurlardır Dolayısıyla üretim bu faktörlerin mülk ve hizmet haline dönüşümünü açıklama eder Herzamanki ekonomide üretim faktörleri üç başlık altında sınıflandırılmaktadır Bunlar: Emek, anapara ve doğal kaynaklar (toprak)dır

a) Emek

Emek, üretimin temel öğesi olup, insan faaliyetinin üretime katılmasıdır Çalışanın yaptığı hizmetler karşılığı elde ettiği kazanca ise “aidat denir İnsanın maddesel gücü veya zihinsel yeteneği ile yapılan işlere göre emeğin üretkenliği değişim gösterir Buna kadar emek başlangıçta ikiye ayrılın

1 Fiziksel güç,

2 Zihni zor

Aynca emek böylece bir imal faktörüdür ancak, öteki üretim faktörlerinin bir araya getirilerek (yeterli arz ve kalitede) üretime sevkedilmesi de doğrudan doğruya kendisine bağlıdır Ve bütün hesaplı faaliyetlerin (üretim, yayma, tüketim, yatırım vb) tek amacı emek faktörünün muhatabı olan insanın rahatlık ve mutluluğunun sağlanmasıdır

İşgücünün uzmanlaşması ise, üretimde işbölümü ve teknolojinin gelişmesi ile meydana gelmiştir Değişik mal ve hizmetlerin üretilmesi, dağıtılmış yetenekleri ve bilginin kazanılmasını zorunlu kılmıştır Otomasyon ile anaparayoğun imal mallan daha fazla üretilmiştir Bunun neticesinde de işgücü ihtisas alanlarına itilmiştir

b) Doğal Kaynaklar (Toprak)

Yeraltı ve yerüstü kaynaklarla, tabiatın sahip olduğu her türlü unsur doğal kaynaklar tanımının içine girer

Bir üretim faktörü olan toprağın Manâlı bir özelliği, arzının değişmez olmasıdır Bu Nedenle toprak üzerinde yapılan işlemler ile verimliliği istikrarsız Ancak doğal kaynakların arzının değişmez olmasına rağmen vakit içinde bazı değişmeler ortaya çıkabilir, örneğin, ormanların azalması, yeraltı zenginliklerinin yok olması gibi Bunun yanına insanoğlu bu azalmalar karşısında tekniğin ilerlemesi ile doğal kaynakları arttırıcı değişmeler yapabilmiştir Örneğin verimsiz toprakları sulandırma, gübreleme ve öteki işlemler ile doğal kaynakların verimliliğine katkı yapılmıştır

Doğal kaynaklara sahip olanların elde ettikleri gelire “rant adı verilir Toprağın kullanılması veya hammaddenin elde edilmesi, üretim faktörlerinin iki taraflı faaliyetleri neticesinde ortaya çıkmaktadır Örneğin petrolü yeryüzüne çıkarma faaliyeti esnasında fazla işçi istihdamı ile birlikte deniz taşımacılığı manâlı yer tutmaktadır

c) Anapara

Ekonomide her türlü üretilmiş imal arabulucu, anapara olup üretimi gerçekleştiren bir faktördür Sermaye faktörü imal faaliyetinde insana asistan olur ve verimliliği arttırır Örneğin kumaş üreten fabrika, tarlada kullanılan traktör ve enerji sağlayan barajlar sermaye niteliğindeki üretim faktörleridir Imal faktörü olarak sermaye, bedensel sermaye mallarını kapsar Bunun yanında var olan finansal sermaye fiziki üretime katılmaz, fakat fizikî sermayenin elde edilmesi için kullanılır Fizikî sermayenin en kayda değer özelliği, doğada bulunmayıp insan güç ve zekâsından meydana gelen bir üretim faktörü oluşudur

Bir işletmenin gereçlerini yenilemeye veya arttırmaya karşın faaliyetlerine “yatırım denir Bu faaliyetlerinin gerçekleşmesi için sağlanan finansman karşılığında kuruluşlara ya da kişilere yapılan ödemelere “faiz denir Bu da faizin sermayenin fiyatı olduğunu göstermektedir

Buna kadar ekonomideki yatırımlar ya da yatırım mallan iki gruba aynlır

1 Sosyal sermaye ya da enfrastrüktür

2 Aracısız Olarak bereketli olan anapara Birinci grupta yer alan yatırımlar baraj,

yol, ev, liman vsdir İkinci gruba ise

fabrikalar gibi yatırımlar girer Ama ekonomide verimliliğin oluşması için bu iki grup arasında denge olması gerekir

Girişim

Çağdaş ekonomilerde, alışılmış üç üretim faktörlerine bir etmen daha eklenir Eklenen bu üretim faktörü girişim faktörüdür

Bu faktörün görevleri yukarıda açıklanan imal faktörlerinin organize edilmesi ve yönetilmesidir

Imal faktörlerinin sayı olarak dörde çıkması ekonomide meydana gelen genel gelişmenin neticesidir Önceleri teşebbüs sahibi olanların (müteşebbis ya da girişimcinin) imal faaliyetlerine yeralma için yeterli sermayeye sahip olmaları gerekli idi Ancak bugünkü modern ekonomilerde anapara ve teşebbüs faktörleri arasındaki farklar tarafsızlık kazanmıştır

Müteşebbis (girişimci) kavramından firmanın sahibi ve sahipleri anlaşılır Firmanın müdürü müteşebbis değildir, yalnızca istihdam edilmiş bir yöneticidir Müteşebbis, kâr amacı için sermaye koyarak, faaliyetin riskini (kâr ve zararı) yüklenen kimsedir Müteşebbis doğrudan kendi sermayesini koyabildiği gibi, bankalardan ödünç alınan krediyi de sermaye olarak kullanabilir

Teşebbüs (teşebbüs) kavramı, geniş anlamda, Özel kâr amacına yönelik Tırmalan kapsadığı gibi, ulus yararına yönelik ulus iktisadi kuruluşlarını da içerirler Ulus ve özel sektörün bir arada bulunduğu “karma ekonomiler “de ulus iktisadi kuruluşları imalatçı konumunda olup devlet müteşebbis durumundadır Burada meydana gelen kâr ve zararı devlet üstlenir

Üretimin meydana gelmesi için kullanılan üretim faktörlerle içinde temel faktörler görevini emek ve doğal kaynaklar almaktadır Çünkü bu gibi faktörle verimlilik düşük olsa bile üretim gerçekleştirilebilmektedir





*