Mektep çağında evlatlarımız kendi zatî bakımını gereğince yapamazlar. Bu nedenle üst teneffüs yolu enfeksiyonları sık görülmektedir.
Burun ve boğazda iltihaba yol açan 200’den çokça virüs, çocuklarda üst teneffüs yolu enfeksiyonlarına yol açar.
Üst teneffüs yolu enfeksiyonları ekseriyetle sonbahar ve kış mevsiminde ortaya çıkar. Evlatlar kışın daha çok hasta olurlar, zira evlatların mektebe gitmesi virüsler ile müsabakayı arttırır. Kişiler hava soğuk olduğu için iç ortamlarda birbirlerine yakın temasta kalırlar ki, bu da enfeksiyonların bulaşmasını kolaylaştırır. Ayrıyeten düşük nem orantısı, burun mukozasını kurutur; bu durum da evlatları soğuk algınlığına yol açan mikroplara (virüslere) karşı daha hassas hale getirir.
ÜSYE bulguları evlat virüsü aldıktan 1-3 gün sonra başlar ve ekseriyetle 1 hafta sürer. Çoklukla burun akıntısı, burun tıkanıklığı, boğazda kaşıntı, boğaz ağrısı, ses değişikliği, halsizlik, hapşırık ve geniz akıntısının yol açtığı hafif öksürük görülür.
Evlatların birçoğu yılda 5-8 defa üst teneffüs yolu enfeksiyonu geçirirler. Mektebe, kreşe giden çocuklarda bu sayı daha da artabilir. 6 yaşından büyük çocuklarda üst teneffüs yolu enfeksiyonları sıklığı azalır.
Lakin yılda 8’den çokça teneffüs yolu enfeksiyonu, 2’den ziyade zatürre ya da yılda 3-4 kere orta kulak iltihabı geçiren evlatların ayrıntılı araştırılması gerekir.
ÜSYE etken çoğunlukla virüsler olup kesin bir tedavisi yoktur.
Kullanılan kimi tedaviler, burun akıntısı ve tıkanıklığı üzere birtakım şikayetleri azaltabilir; lakin evlatların daha kısa vadede uygunlaşmasını sağlamaz. ÜSYE antibiyotik tasarrufunun mekanı yoktur. Antibiyotikler bakterileri öldürür lakin üst teneffüs yolu enfeksiyonlarına yol açan virüsleri öldürmez. Viral enfeksiyonlarda gereksiz antibiyotik kullanılması bakterilerde direnç gelişimine yol açar; sahiden bu ilaçlara gereksinimimiz olduğunda ise işe yaramazlar. Bu nedenle antibiyotikler yalnızca hekim önerisi ile kullanılmalıdır.
Üst teneffüs yolu enfeksiyonlarında tedavide teklifleri
Tedavide asıl kıymetli olan destekleyici tedavidir.
Evlatların likit alımının arttırılması,
Sigaraya maruziyetin engellenmesi,
Serum fizyolojik ile burnun temizlenmesi ve aspire edilmesi,
Ateş (˃38-38.5 ◦C) var ise ılık duş yaptırılması, ılık kompres tatbik yapılması ve/veya ateş düşürücü verilmesi sayılabilir.
Burun akıntısı ve tıkanıklığını azaltmaya yönelik tedavilerin ise aktifliği çok sonludur, lakin şikayetlerin besbelli olduğu durumlarda tabibe danışılarak 4- 6 yaşın üzerindeki çocuklarda verilebilir.
Aspirin katiyetle kullanılmaz. Viral enfeksiyonlar ile birlikte aspirin kullanılması Reyesendromu denilen, karaciğer yetmezliğine kadar giden ve hayati tehdit eden durumlara yol açabilir.
Üst teneffüs yolu enfeksiyonlarında Korunma
Hasta insanlardan uzak tutmak, sık el yıkamak, kağıt mendil kullanmak (kullanılan mendil çabucak çöpe atılmalı), münhasıran birçok evladın bir arada bulunduğu ortamlarda oyun yerlerinin ve oyuncakların münâsib formda temizlenmesi ve grip aşısı yaptırılması değerlidir.
Burun ve boğazda iltihaba yol açan 200’den çokça virüs, çocuklarda üst teneffüs yolu enfeksiyonlarına yol açar.
Üst teneffüs yolu enfeksiyonları ekseriyetle sonbahar ve kış mevsiminde ortaya çıkar. Evlatlar kışın daha çok hasta olurlar, zira evlatların mektebe gitmesi virüsler ile müsabakayı arttırır. Kişiler hava soğuk olduğu için iç ortamlarda birbirlerine yakın temasta kalırlar ki, bu da enfeksiyonların bulaşmasını kolaylaştırır. Ayrıyeten düşük nem orantısı, burun mukozasını kurutur; bu durum da evlatları soğuk algınlığına yol açan mikroplara (virüslere) karşı daha hassas hale getirir.
ÜSYE bulguları evlat virüsü aldıktan 1-3 gün sonra başlar ve ekseriyetle 1 hafta sürer. Çoklukla burun akıntısı, burun tıkanıklığı, boğazda kaşıntı, boğaz ağrısı, ses değişikliği, halsizlik, hapşırık ve geniz akıntısının yol açtığı hafif öksürük görülür.
Evlatların birçoğu yılda 5-8 defa üst teneffüs yolu enfeksiyonu geçirirler. Mektebe, kreşe giden çocuklarda bu sayı daha da artabilir. 6 yaşından büyük çocuklarda üst teneffüs yolu enfeksiyonları sıklığı azalır.
Lakin yılda 8’den çokça teneffüs yolu enfeksiyonu, 2’den ziyade zatürre ya da yılda 3-4 kere orta kulak iltihabı geçiren evlatların ayrıntılı araştırılması gerekir.
ÜSYE etken çoğunlukla virüsler olup kesin bir tedavisi yoktur.
Kullanılan kimi tedaviler, burun akıntısı ve tıkanıklığı üzere birtakım şikayetleri azaltabilir; lakin evlatların daha kısa vadede uygunlaşmasını sağlamaz. ÜSYE antibiyotik tasarrufunun mekanı yoktur. Antibiyotikler bakterileri öldürür lakin üst teneffüs yolu enfeksiyonlarına yol açan virüsleri öldürmez. Viral enfeksiyonlarda gereksiz antibiyotik kullanılması bakterilerde direnç gelişimine yol açar; sahiden bu ilaçlara gereksinimimiz olduğunda ise işe yaramazlar. Bu nedenle antibiyotikler yalnızca hekim önerisi ile kullanılmalıdır.
Üst teneffüs yolu enfeksiyonlarında tedavide teklifleri
Tedavide asıl kıymetli olan destekleyici tedavidir.
Evlatların likit alımının arttırılması,
Sigaraya maruziyetin engellenmesi,
Serum fizyolojik ile burnun temizlenmesi ve aspire edilmesi,
Ateş (˃38-38.5 ◦C) var ise ılık duş yaptırılması, ılık kompres tatbik yapılması ve/veya ateş düşürücü verilmesi sayılabilir.
Burun akıntısı ve tıkanıklığını azaltmaya yönelik tedavilerin ise aktifliği çok sonludur, lakin şikayetlerin besbelli olduğu durumlarda tabibe danışılarak 4- 6 yaşın üzerindeki çocuklarda verilebilir.
Aspirin katiyetle kullanılmaz. Viral enfeksiyonlar ile birlikte aspirin kullanılması Reyesendromu denilen, karaciğer yetmezliğine kadar giden ve hayati tehdit eden durumlara yol açabilir.
Üst teneffüs yolu enfeksiyonlarında Korunma
Hasta insanlardan uzak tutmak, sık el yıkamak, kağıt mendil kullanmak (kullanılan mendil çabucak çöpe atılmalı), münhasıran birçok evladın bir arada bulunduğu ortamlarda oyun yerlerinin ve oyuncakların münâsib formda temizlenmesi ve grip aşısı yaptırılması değerlidir.