Uyku Apnesi Nedir? Nedenleri, Belirtileri, Korunma Yolları ve Tedavisi

Uyku hayatımızda büyük öneme sahip ve ömrümüzün az daha üçte birini kapsayan bölümüdür Uykuya ayrılan vakit kişiden kişiye değişse de erişkin bir bireyin günlük sıradan uyku süresi 79 saat aralarında olmalıdır Ama kayda değer olan bu sürenin uzunluğu değil, ne derece kaliteli ve verimli olduğudur Özellikle aşırı stresli ve bezginlik olduğumuz zamanlarda, saatlerce yatsak bile yine de dinlenmeden kalktığımız günleri hepimiz yaşamışızdır Oysa nitelikli ve bütün evreleri yerine getirilmiş bir uyku, ideal sürelerin de tamamlanması ile herkesin dinlenerek uyanmasını sağlayacaktır Uykunun REM ve NonREM edinmek üzere iki evresi vardır Uykuya dalma ve rüya görme gibi olaylar bu evrelerin farklı kısımlarında gerçekleşmektedir Bir birey gece baştan başa herhangi bir sebeple tekrar tekrar uyanırsa, bu evreler tamamlanamadığından sabahleyin çok bitap ve hiç uyumamış gibi olur Bu da uzun vadede asap, gerginlik, rahatsızlık ve mutsuzluk gibi yan etkileri doğuracaktır Uyku Nedir? Uykunun Evreleri ve Yaş Gruplarına Göre İdeal Uyku Saatleri Nelerdir? Uyku apnesi dediğimiz şart ise uyku kalitesini etkileyen ve kişinin sağlığı üstünde aracısız olarak etkin olan bir sorundur En kolay tanımı ile uykuda solunumun durması olarak ifade edilir, ciddiye alınıp tedavisi aksatılmadan yapılması gereken bir hastalıktır Her yaştan kişide görülebilen bu sorunda kişi bir zaman nefes alamaz Nefes almanın durduğu anda beyine giden uyaranlar ile hasta irkilerek uyanır ve her tarafta solgun almaya başlar Bizler bu makalemizde uyku apnesinin nasıl bir sıhhat sorunu olduğunu, sebeplerini, belirtilerini ve tedavisinin nasıl yapıldığını anlatmaya çalışacağız Uyku Apnesi Nedir? img Uyku Apnesi Nedir?src http:bilgilihocamcominternaldatasuykuapnesinedirnedenleribelirtilerikorunmayollarivetedavisi5c30e4cf77459alt 1200 600Uyku apnesi; uyku esnasında, herhangi bir nedenle, en düşük 10 saniye solunumun durması olarak ifade edilir Solunumun geçici olarak durması apne olarak ifade edildiği için, uyku apnesi de millet arasında sedece bu terim ile anılabilmektedir Bademciklerin fazla büyümesi, geniz eti, horlama gibi sorunlar apneye sebep olabilmektedir Bazı kişilerde üstünkörü, bazılarında ise hayati tehlikesi olan bu durum, gece her tarafında birkaç defa tekrarlanabilir Toplumda görülme sıklığı %14 olan apne kayda değer bir sorun olarak kabul edilmeli ve gereken önlemler alınmalıdır Hastalığın 3 türü bulunmaktadır Bunlar; Obstrüktif (Tıkayıcı) Uyku Apnesi: En yaygın görülen tipidir, üstteki solunum yollarının tıkanmasına yan olarak ortaya çıkar Santral Uyku Apnesi: Beyinde solunumu kontrol eden kaslara, zorunlu sinyallerin iletilmemesi sonucu oluşur Mikst Uyku Apnesi: Ayrıca santral hem de tıkayıcı uyku apnesinin bir arada görüldüğü durumdur Uyku Apnesinin Nedenleri Nelerdir? img Uyku Apnesinin Nedenleri Nelerdir?src http:bilgilihocamcominternaldatasuykuapnesinedirnedenleribelirtilerikorunmayollarivetedavisi5c30e4cfbb07balt 1200 600Temel nedeni boğazdaki hava yolunun kapanmasıdır Bunun sebebi bademciklerin şişmesi de olabilir, aşırı büyümüş geniz eti de, çok ileri düzeyde olan horlama da olabilir Ara Sıra de sebebi allah vergisi kaynaklanabilir Yani üst solunum yolunda bir darlık varsa, çocukluktan itibaren solunum yolu yıpranacak ve uyku sırasında apne sendromu yaşanacaktır bu nedenle yetişkinler dek çocuklarda da görüldüğünü söyleyebiliriz Horlama toplumumuzun koskocoman bir kesiminde görülmektedir Bilhassa geniz eti olanlar ve yaşı ilerlemiş kişilerde daha ileri boyuttadır Fakat apne sorunu olan kişilerdeki horlama, normalden 34 kat daha şiddetli, sesli ve kaba bir şekilde geçekleşmektedir Uzmanlar nedenleri aralarında sayılmasını bütün olarak doğru bulmasa da, uyku apnesi olan kişilerin %3050 ’sinde hipertansiyon olduğu bilinmektedir Uyku Apnesinin Belirtileri Nelerdir? img Uyku Apnesinin Belirtileri Nelerdir?src http:bilgilihocamcominternaldatasuykuapnesinedirnedenleribelirtilerikorunmayollarivetedavisi5c30e4cfcce48alt 1200 600En önemli belirtisi hiç kuşkusuz fakat solunumun durmasıdır Birey gece uykusunda nefes alamama nedeniyle uyanıyorsa zaman kaybetmeden bir doktora görünmelidir Çünkü bazı kişiler solunum durduğu an uykusundan sıçrayarak uyanır ve bitmiş nefes almaya başlar Ama uykusu fazla ağır olan ırk 10 saniyeden daha uzun vakit nefes alamadığında ve kalkmadığında hayati tehlikeye oluşan sonuçlar meydana gelmektedir Uyku apnesinin belirtilerini şu şekilde sıralayabiliriz; Uykuda solunum durması Horlama Rahatsızlık solunum yetmezliği çoğu kez iç çekme Erkek cinsiyet (erkeklerde kadınlara tarafından daha çok görülmektedir) Elleri ve kolları kullanarak yarı suda boğuluyormuşçasına ya da zor bir durumdaymış gibi çırpınarak uykudan kalkma Sabahları bitap ve yarı hiç uyumamış gibi uykudan kalkma Terleme sıkça idrara çıkma Ağız kuruluğu Reflü Baş ağrısı Unutkalnlık Konsantrasyon bozukluğu Depresyon ve mutsuzluk Aralıksız uykulu ve bitkin kavrama Yukarıda saydığımız belirtilerin çoğu uyku esnasında olan durumlardır Bu kişiler verimli uyuyamamanın etkisiyle gün içerisinde kesintisiz halsiz ve uyumayan olacaklardır Eğer öğrenci ise derse kendini verememe, konsantrasyon bozukluğu, dikkat dağınıklığı gibi durumlar da belirtiler arasındadır Bu noktada anne ve babaların bilinçli olmasını, öğretmenlerden bu stil şikayetler geliyorsa aşağıda yatan etkenleri araştırmasını tavsiye ederiz Ama belirtiler defalarca bu dek masum olmuyor Daha ileri vakalarda ani ölümler, yürek yetmezliği, felçlik geçirme, akciğer hastalarında nefes darlığı, cinsel gönülsüzlük, yoklama altına alınamayan diyabet ve kilo vermede güçlük gibi durumlar da uyku apnesinde meydana gelen epeyce ciddi sıhhat sorunlarıdır Saydığımız bu durumlar bilhassa alıştırma esnasında meydana gelirse, yaşamsal tehlikesi olan meslek kazalarına yol açabilir Mesela uzun yol şoförleri, elektrik direğinin tepesinde çalışmak zorunda olan kişiler, apne meydana geldiği anda sonu ölüme varan durumları yaşayabilirler Uyku Apnesi Nasıl Önlenir? img Uyku Apnesi Nasıl Önlenir?src http:bilgilihocamcominternaldatasuykuapnesinedirnedenleribelirtilerikorunmayollarivetedavisi5c30e4d040f31alt 1200 600Konumuz olan hastalığın tanımını yaptıktan, nedenlerini ve belirtilerini anlattıktan daha sonra artık kafamızda durumun ciddiyetinin yerleşik olduğunu tahmin ediyoruz Peki, son derece önemli bir sıhhat sorunu olan uyku apnesi nasıl önlenir? Uzmanlar başta fazla kilolu olmaktan kaçınmamızı öneriyorlar Çünkü obezite, rahatsızlık için en önemli risk faktörlerinden biri olarak gösteriliyor Obezite boyutuna ulaşmış kişiler ideal kilolarına ulaşarak, apne oluşma ihtimalini en düşük %50 oranında azaltabilirler başkaca öteki bütün hastalıklarda da olduğu gibi sigara ve alkol alışkanlığı varsa bırakılmalı, uyku ilaçları kullanılmamalı ve sırt üstü yatılmamalıdır Televizyonlarda ve marketlerde horlamayı giderici burun spreyleri ya da bantlar görmüşsünüzdür Uzmanlar bunların böylece işe yaramadığının özellikle altını çiziyorlar Uyku Testi (Polisomnografi) Nedir? Nasıl Yapılır? img Uyku Testi (Polisomnografi) Nedir? Nasıl Yapılır?src http:bilgilihocamcominternaldatasuykuapnesinedirnedenleribelirtilerikorunmayollarivetedavisi5c30e4d0553dcalt 1200 600Hastalığın tedavi aşamasına başlamadan önce muhakkak ama daha kayda değer adım teşhisi olacaktır Takdir edersiniz ancak bazı hastalıklar yanlış tanı konulduğu için tedaviye geç kalınmakta ya da yanlış uygulamalarla daha kötü sonuçların doğmasına sebep olmaktadır bu nedenle tedavi dek tanı da fazla önemlidir Peki, uyku apnesi nasıl tanı edilir veya tanısı nasıl konulur? Bunun için özel bir test uygulanmaktadır Polisomnografi adı verilen uyku apnesi testi bütün gece her tarafında kişinin beyin aktivitelerini ve solunumsal durumunu kaydeder Uyku esnasında; ağız ve burundan yayılan hava akımı, beyin dalgaları, göz hareketleri, horlama, kol ve ayak hareketleri, kalp atışının hızı, oksijen seviyesi gibi ölçümler yapılır Bu ölçümleri yapabilmek için hastanın bir gece uyku odasında kalması gerekmektedir Polisomnografi hakkında edindiğimiz bilgiler arasında; testin yapılması teklif edilen kişilerin %90 ’ının ilk olarak kabul etmediği yer alıyor Birçok birey ben başka yerde uyuyamam diyerek reddediyormuş Oysaki yapılan işlemler son derece basit ve sıcacık Bunun için hastanın kişisel eşyalarını yanında alarak testin yapılacağı hastaneye ya da merkeze kimsesiz gelmesi istenir Yakınlarından birinin eşlik etmemesi bilhassa rica edilir Çünkü uyku sırasında adamakıllı yalnız olması ve parametrelerin içten bir şekilde tespit edilmesi amaçlanır sonradan hasta uyku testine hazırlanır, uyumak istediği saatte tıpatıp evinde olduğu gibi yatağına yatırılır Uyku saatinin gelmesine dek hasta ortama bir arz alışacağı için uykuya dalmakta fazla zorluk çekmez Test sırasında vücudun bir takım noktalarına bağlanan kablolardan alınan sinyaller odanın dışında bulunan bilgisayara aktarılır Buraya alınan arşiv daha sonra ayrıntılı bir şekilde incelenir Üstünde kablolar bulunan ve birileri göre izlenen hasta evindeki gibi bakımlı olamayacağı için kesinlikle sıkça uyanabilir Ama her koşulda zorunlu verilerin toplanması sağlanmaktadır Bilirkişi hekim bu deneme doğruca hastanın gece her tarafında kaç defa uyandığını, nefes alışının kaç kere durduğunu, yürek hızını ve derin uykuya dalıp dalmadığını tahlil edebilir Elde edilen bu parametreler doğrultusunda hastanın uyku apnesi olup olmadığına karar verilir Son olarak en fazla merak edilen bir soruya da yanıt verelim Polisomnografi evde de yapılabilen bir testtir Ama ayrıca hastaya ayrıca de uzman ve teknisyen ekibine zor olduğu için çok pozitif tercih edilmez Gerekli olan cihaz, elektrotlar, bilgisayar vs gibi aletlerin taşınması, kurulması ve toplanması oldukça emek istemektedir böylece koşullar zoraki kılmıyorsa evde yapılması seçim edilmez Uyku Apnesi Nasıl Çare Edilir? img Uyku Apnesi Nasıl Tedavi Edilir?src http:bilgilihocamcominternaldatasuykuapnesinedirnedenleribelirtilerikorunmayollarivetedavisi5c30e4d069e0calt 1200 600Teşhis konulduktan sonradan yapılması gereken ilk şey kulak burun boğaz doktoruna giderek, üstteki solunum yollarında herhangi bir darlık olup olmadığını anlamaktır Eğer nefes almayı güçleştirici ve uykuda durmasına sebep olacak anatomik bir darlık varsa, cerrahi müdahale gerekebilir Uyku apnesi tedavisinin temel amacı hava yolunu aralıksız açık tutmayı sağlayacak işlemlerdir Bunlar kişinin durumuna kadar değişken Geniz eti varsa bu alınır, horlama varsa bunun sebepleri araştırılır, doğuştan olan kaynaklanan bir şart ise de ameliyatla çare yapılabilir Eğer hasta bununla beraber obez ise hekim başlangıçta zayıflamasını ve dinç bir hayat sürmesini isteyecektir Bunun için sitemizin zayıflama kategorisine bakabilir ve kendinize yerinde olan perhiz programınızı seçebilirsiniz Ast ilave olarak şeker, tansiyon ya da kalp gibi rahatsızlıklarınız varsa bu diyetlere doktorunuza sormadan başlamamanızı öneririz İnsomnia (Uykusuzluk) Nedir? Nedenleri, Belirtileri, Korunma Yolları ve Tedavisi Daha önemli vakalarda tedavide fazla hava basıncı (CPAP) uygulanır Eğer hastalar bu cihazı kullanmakta güçlük çekiyor ve istemiyorsa, ağız içi aparatlar kullanılarak, dilin geriye gidip solunum yolunu tıkaması önlenebilir Bu cihazlar uyku sırasında hastanın üst solunum yollarının açık kalmasını sağlayarak apne sorununun yaşanmasını engellemektedir Cihazın egzersiz mantığında yukarıdaki görselde de gördüğünüz gibi ağız ve burnu sımsıkı kapatacak şekilde bir maske takılır Kenarları silikon olan ve yüze tamamen oturan bu maske birincil başlarda rahatsız etse de, hasta sabahleyin uyandığında dinç ve uykusunu almış bir şekilde güne başlayacağı için bu tür rahatsızlıkları bir süre sonradan görmezden gelmektedir Yapılan bu işlemler neticesinde kişinin yaşam kalitesinin önemli anlamda yükselmesi sağlanmaktadır sizlere bilgilihocamcom farkıyla sunulmuştur