Sorular, sorular… Mevzu bilim olduğunda sorulardan öbür çıkar yolumuz yok. Ama bir canlının hayatını yalnızca bilim için sonlandırmak, durup biraz düşündüğünüzde hiç de müsait bir davranış üzere görünmüyor. Elbette canlıların kökenlerini, marazlarını, bizimle ortak noktalarını öğrenmemiz gerekiyor. Öldürme konusunu bilim kişileri da kendi aralarında daima tartışıyorlar.
Bilim müellifi Guy Harrison, esaslı psikoloji sitesi Psychology Today makalesinde, sair canlıları öldürme güdüsünü hayli farklı bir soruyla gündeme getirdi. Olur da günün birinde Yerküre dışı yabancı varlıklarla karşılaşırsak, onları da bilim için öldürüp öldürmeyeceğimizi irdeledi. Üstelik onları öldürme sebebimiz bize zarar verme ihtimalleri değil, yeniden bilim olabilir.
Uzaylılar bilim için öldürme sorunu, gelecekteki biyologların meselelerinden olabilir. Harrison, makalesinde bu problemle yüzleşecek bilim kişilerine da bir rehber hazırladı. Söyledikleri husus hakkında hepimizin merakını giderecek cinsten.
Daha kendi yerküremizde yaşayanları öldürüyorken, sorun uzaylıya nasıl geldi?
Zeka, bizim de sahip olduğumuz bir özellik. Bu nedenle kültürel gelişimlerimiz bizi “bilim” ismini verdiğimiz bir merak sahasına gerçek sürükledi. Karşılaşacağımız mümkün bir zeki yerküre dışı canlı ırkı da bizim kadar zeki olabilir. Bu türlü bir durumda, Harrison’a nazaran onları öldürmeye gerek kalmayacaktır. Tahminen de yalnızca konuşarak aklımızdaki tüm sorulara karşılık bulabiliriz.
Yeniden de hadisenin öznesi ve potansiyel olarak “katil” kimliğindeki canlı tipi biziz. Daha kendi yerküremizdeki öteki canlıların hayatını alıyorken, yabancı bir hayatı gördüğümüzde neşterlere davranabiliriz. Harrison’a nazaran bu türlü bir durumda evvelden karar vermemiz çok çok güçlükle görünüyor. İnsanlık, sadece müzelerde sergilemek için zararsız uzaylıları da öldürebilir.
Tüm ruhsal göstergeler uzaylı katili olacağımıza işaret ediyor:
Karşılaştığımız zeki uzaylı ırkının da bilim için bizi öldürme ihtimali var. Bu türlü bir durumda kişiler olarak bizler, karşı tarafı “katil” olarak isimlendirmekte haklıyız. Yerkürede yaşayan rastgele bir hayvanın lisanı olsa, kendisini insanın “bilim” olarak isimlendirdiği şey için kurban etmeyeceği aşikar. Biliyoruz ki kurbağaların, farelerin lisanları ve zekaları olsa beşere “katil” derlerdi.
Bu durum, müsabaka ihtimalimiz olan uzaylıları öldürürsek onlar için de makbul olacaktır. Yani insanlık, hiç tanımadığı yabancı bir medeniyetin gözünde “barbar” olabilir. Harrison’a nazaran ruhsal eğilimlerimiz, yeryüzünde bilim ismine yaptıklarımız buna işaret ediyor.
Tahminen de laf konusu uzaylı ırkının asıl maksadı insanlığı öldürmek olacak. Lakin sinemaların tesiriyle düşünmeye gerek yok. Her ne kadar kendi içimizde bile barbar olduğumuz gerçeğine ulaşsak da kişiyiz. Evvel merak eder, sonra bu merakı gidermek için ne gerekiyorsa yapar, mülahazasız davranırız. Akabinde yaptıklarımızın bir günah olduğunu kabul edip tekrar etmemek ismine, “hukuk sistemleri” inşa eder, katillere ceza veririz.
Guy Harrison’un makalesine buradan ulaşabilirsiniz.