Uzmanlar Uyarıyor: Rusya-Ukrayna Krizi Türkiye Ekonomisini Nasıl Etkileyecek?

Uzun zamandır ha gerildi ha gerilecek derken dün gece Putin'in tüm dünyanın gözü önünde yaptığı açıklama ile NATO ve Rusya arasındaki Ukrayna krizinde önemli bir eşik aşıldı. 

Kriz, bu iki ülke ile de ticari ilişkileri yoğun olan ve içeride de zor bir dönemden geçen Türkiye ekonomisini olumsuz etkileyecek.

Dün geceki açıklamanın yankıları bu sabahın ilk saatlerinde görülmeye başlandı bile. Yılbaşından bu yana 13,60 seviyesinde çakılı olan dolar/TL bugün 13,90’a yaklaşırken, Borsa ve petroldeki hareketler de dikkat çekti.

Krizin daha da tırmanması halinde Türkiye'yi neler bekliyor?


Türkiye ekonomisinde dengeler bozulacak



Ekonomist Dr. Murat Kubilay Sözcü'deki açıklamasına, krizin Türkiye’ye olası etkileri için, “Ukrayna krizi Türkiye'yi birçok alanda sıkıntılı duruma sokacak” diyerek başladı. 

Yaşanan gerginlikler küresel doğalgaz ve buğday fiyatlarını etkileyeceği için, ticaret devam etse de ithalat faturasının artacağına değinen Kubilay, yaptırımların olası etkileri için de ihracat tarafındaki azalışla dengenin bozulacağını vurguladı.

Umutla beklenen turizm mevsimi yaza dönmeyebilir!



Kültür Bakanlığı verilerine göre, Türkiye'ye gelen her dört turistten biri Rusya ve Ukrayna'dan geliyor. Son dönemde turizmden gelecek döviz girişine umutların bağlandığı Türkiye ekonomisinde Kubilay da buna dikkat çekiyor: 

En büyük risk ise turizmde, çünkü kur korumalı mevduata dayandırılan ve örtülü rezerv satışlarıyla döviz kuru istikrarının sağlandığı yeni ekonomik modelin temelinde cari fazla vermek ve onun da altında turizmden yüksek gelir elde etmek yatıyor. Mevcut koşullar altında, pandemi etkisinden ayrı olarak, bu iki ülkeden de beklenen ziyaretçi gelmeyecek. Haliyle döviz kuru ve yapay bir şekilde düşük tutulmaya çalışılan faiz oranlarında yukarı yönlü baskı artacak.

TL'de değer kaybı tetiklenir



İstanbul Analytics'in 'sınırlı ya da kapsamlı bir savaşın' Türkiye ekonomisine olası etkilerini özetlediği notunda Cumhuriyet tarafından aktarıldığına göre, petrol fiyatlarındaki bir şokun ve yaklaşık 6 milyon Rus-Ukraynalı turistin azalmasının cari fazla ile fiyat istikrarı hedefleyen hükümetin ekonomi planlarına darbe vuracağı belirtilerek şöyle denildi:

Cari açık, enerji maliyetleri ve düşük turizm gelirleriyle artarken, ihracatta beklenen büyüme de kayıpları telafi etmeye yetmez. TL'nin değer kaybı tetiklenir. Tarım ihracat ve ithalatının cari açık yaratma potansiyeli ve emtia fiyatlarında yaşanacak bir şok yüksek enflasyona ivme kazandırır. TL'de yeni bir değer kaybı da para politikasının 'önemsizleştirildiği' ortamda KKM hesaplar ile riski artan Hazine'nin aleyhine sonuçlanır.

Ekonomist Oğuz Demir de en hızlı etkini nerede görüleceğini açıkladı????

Krizin piyasalara etkisi ne olacak: Kripto paralar ve borsalar ilk hedefte!



Ekonomist Prof. Dr. Burak Arzova da Youtube kanalında yaptığı yayında krizin piyasalara etkisini şöyle yorumladı:

Rusya'ya ABD tarafında yaptırımların kolay olmayacak. AB tarafından bir şey çıkmayacağı zaten belli oldu. Türkiye'ye bulaşıcı etkisi olabilir.  Rus Borsası'ndaki hareket BİST ve benzer borsalarda etki edebilir. KKM etkisi sürerken, kurda ilk etapta hareket olmadı. Altın fiyatları üzerinde etkisi olabilirdi ama Fed faiz artırımının altın üzerinde baskısı ile hareket sınırlı kaldı. SWIFT sistemindeki olası yaptırım krizin de uzun sürmesi ile kripto para tarafına etki edebilir. Turizm tarafında ise Türkiye'nin pozisyonu ile etkilenecek. Tarım fiyatlarındaki yükseliş de enflasyonu yükseltir. Son olarak da petrol fiyatlarının artmasının da enflasyon tarafında olumsuz etkileri olur. 

Dolar borcu olan ödesin!



Altın ve Para piyasaları uzmanı İslam Memiş katıldığı yayında krizin fiyatlamalara etkisi için 'artık piyasalara rahat yok' derken, 'savaş fiyatlaması başladı' dedi. Piyasalardaki bozulmanın etkisi ile dolar/TL'de de bozulmanın başladığını belirtirken, döviz geliri olmayanlar için de 'dolarla borçlanmayın ve dolar borcu olan ödesin' dedi. Altın tarafında ise yükseliş beklentisine girildiğini de ekledi.

TCMB'yi uyardı!



Ekonomist Timothy Ash de Twitter paylaşımında, krizin Türkiye ekonomisine etkisini şöyle yorumladı: 

Türkiye, yüksek enerji fiyatları ve turizm yüzünde Rus-Ukrayna savaşına karşı en savunmasız ekonomilerden biri. 2. Dünya Savaşı'ndan bu yana yaşanan en büyük Avrupa güvenlik krizinin atlatabilmesi için TCMB'nin bir an önce ortodoks politikaya - faiz artırımlarına geri dönmesi gerekiyor.