Varlıkların Hareket Özellikleri Hakkında Bilgi

Varlıkların Hareket Özellikleri Hakkında Bilgi


Hareket, bir varlığın, diğer bir varlığa kadar yer değiştirmesidir

Insanlar ve hayvanlar; koşma, atlama, yürüme, yüzme gibi değişik türde hareketler yaparlar Cansız varlıklar ise dışarıdan bir etki olmadıkça hareket edemezler Çantamızı hareket ettirmek için ona bir etki göstermek gerekir

Ot Gibi Yaşama de öteki varlıklar gibi hareket ederler Ancak bitkilerdeki hareket, insan ve hayvanlardaki hareketten öbür olarak başlıca ışığa yönelme şeklindedir Ayrıca ot gibi yaşama, kökleriyle suya ve topraktan gereklilik duydukları maddelere de yönelirler

Hareketlerimizi kolaylaştırmak için çoğu alet ve araçtan yararlanırız Bunların en önemlisi tekerlektir Tekerlek, insanoğlunun keşfettiği en önemli araçlardan biridir Tekerlek bir uçtan bir uca hayatımız kolaylaştı ve hareketlerimiz hızlandı

1 Varlıkların Hareket Çeşitleri
Cisimlerin bir noktaya tarafından yer değiştirmesi bir zaman dilimi içinde olmaktadır Yani bir cismin hızını anlamadaki temel nicelik zamandır Cismin hızı hakkında karar verebilmek için ne dek zamanda ne dek yer değiştirdiğini kavramak gerekir Zaman dilimi; bir saat, bir dakika veya bir saniye olabilir Bir karoser, bir mesafeyi ne dek kısa sürede alıyorsa pek hızlıdır denir

Bir cismin, bir vakit dilimi içerisindeki yer değiştirmesine hız denir Harekette sürat, varlıkların çabukluğunu ve yavaşlığını belirten bir kavramdır Hareketlinin bir yolu alma süresi kısaldıkça hız artmaktadır

Koşarken süratli, yürürken daha yavaş hareket ederiz

Ankara ile İstanbul arasını birleştiren karayolunun uzunluğu 450 kilometredir Ankara ’dan İstanbul ’a gitmek üzere bir gezgin otobüsü ve yüklü bir kamyon aynı anda yola çıkmaktadır Otobüs İstanbul ’a 6 saatte gittiği halde, kamyon 10 saatte gidebilmektedir Bu sonuç, otobüsün kamyondan daha süratli hareket ettiğini gösterir

Benzer mesafeyi daha kısa sürede giden varlıklar, daha hızlıdır Motorsiklet bisiklete göre, yarış arabası otomobile göre, uçak helikoptere kadar daha hızlıdır

Durmakta olan bir cismin hızı yoktur Örneğin; kırmızı ışıkta duran bir yayanın hızı sıfırdır Yeşil ışık yandığında yaya hareket eder ve gitgide hızını arttırarak karşıdan karşıya geçer

Trafikte yol almakta olan bir arabanın şoförü, kırmızı ışığı gördüğünde frene basar ve araba yavaşlar, bir zaman sonradan da durur Çevremizde gün içinde süratlenme ve yavaşlama hareketi yapan pek çok varlık görülmektedir

Ancak çevremizdeki tüm cisimler benzer hareketi yapmazlar Çevremizde hızlanma ve yavaşlamadan diğer hareket türleri de görülmektedir Bunlardan bazıları sallanma ve dönmedir

Parkta salıncağa bindiğimizde sallanırız veya hamakta sallanma hareketi yaparız Dünya, Güneş ’in etrafında, Ay ise Dünya ’nın civarda dönme hareketi yapar Arabalar, virajlara geldiklerinde yavaşlayıp dönerler

2 Cisimleri Hareket Ettirme ve Erteleme

Doğada çoğu hareketi yapabilmek için varlıklara şiddet uygularız Varlıkları hareket ettirmek ya da önlemek için uyguladığımız itme ve çekmeyi zor olarak nitelendiririz

Oyuncu, bowling topuna itme kuvveti uygular, elimizle baskı uygulayarak oyun hamurunun şeklini değiştirebiliriz, sırayı çekerek istediğimiz yere ***ürebiliriz

Etrafımızı çeviren hava, varlıklara tekrar tekrar bir itme kuvveti uygular Havanın vücudumuza uyguladığı kuvvete alıştığımız için bunu hissetmeyiz

Eskiden tahılları un haline getirmek için yel değirmenleri kullanılırdı Yel değirmeninin kanatları, rüzgârın itmesi sayesinde döner Dönen kanatlar da içerideki düzeneği çalıştırır

Dingin bir varlığı, iterek ya da çekerek hareket ettirebiliriz Aynı şekilde hareket halindeki bircimsi de iterek ya da çekerek yavaşlatabilir veya durdurabiliriz Ancak hareket halindeki bazı varlıkları durdurmak güvenli olmayan olabilir


3 Baskı, Cisimlerin Hareketini ve Şeklini Etkiler
Her gün yüzlerce defa güç uygular, cisimleri hareket ettiririz Şiddet, cisimler üzerine etki eder Güç uygulanan cisimler:

Hızlanır
Pistte duran bir uçak, önce ağır ağır hareket eder, daha sonra hızlanır Aynı şekilde; şoför gaza basarak otomobile hareket yönünde şiddet uygulanmasına niçin olur

· Yavaşlar veya durur
Hareket eden bir cisme, hareket yönüne ters yönde kuvvet uygulanırsa gövde yavaşlar ya da durur Mesela; limana yanaşan bir gemi, yavaşlamak için pervanelerini zıt yönde döndürerek hareket yönüne ters yönde baskı uygular

· Istikamet değiştirir
Baskı, hareket eden bir cismin yönünü değiştirir Mesela; hareketli top, engele çarpınca istikamet değiştirir

· Şekil değiştirir
Baskı uygulanan cisimler, şekil değişikliğine uğrayabilir Kuvvetin etkisi ortadan kalktıktan sonradan bazıları eski hallerine dönerken, bazıları eski hallerine dönemezler Eski hallerine dönebilen cisimlere esnek cisimler, eski hallerine dönemeyenlere ise elastik olmayan cisimler denir

· Döner
Cisimler, kuvvetin etkisiyle dönebilir Kuvvetin döndürücü etkisi çoğu alet ve aracın yapımında kullanılmaktadır Dönme hareketi, birçok teknolojik gelişmeye niçin olmuştur Cisimlere uygulanan zorlama büyüdükçe, dönme hareketi daha seri olur

neticede; kuvvetin cisimler üstünde birbirinden öbür etkileri vardır Bunlar; hareket ettirme, askıya alma, yön değişiklik ve transformasyon gibi etkilerdir Baskı, cisimlerin biçimini ve hareket durumunu değiştirebilen etkidir *