Vasiyet

5758 İbnu Omer radıyallahu anhuma anlatıyor: ResUlullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki:

Hakkında vasiyet edebileceği bir malı bulunan musluman kimsenin, vasiyeti yanında yazılı olmaksızın iki gece gecirmeye hakkı yoktur

Buhari, Vesaya 1; Muslim, Vasiyyet 4, ( 1627); Muvatta, Vasiyyet 1, (2, 761 ); Ebu Davud, Vesaya 1, (2863); Tirmizi, Cenaiz 5, (974); Nesai, Vesaya 1, (6, 238, 239)

5759 İbnu Abbas radıyallahu anhuma: Olen mal bırakmışsa ebeveyn ve akrabalarına vasiyette bulunsun(Bakara 180) ayeti hakkında demiştir ki : Miras ayeti neshedinceye kadar vasiyet bu şekilde vacib idi

Ebu Davud, Vesaya 5, (2869)

VASİYETİN ZAMANI

5760 Hz Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: Resulullah aleyhissalatu vesselam'a: Hangi sadaka efdaldir?diye sorulmuştu:

Sağlıklı ve fakirlikten korkup, zenginliğe umit bağladığın, mala karşı cimri olduğun halde tasadduk etmen! Bu şekilde tasadduku, can boğazına gelip de falana şu kadar, feşmekana bu kadar diyeceğin zamana kadar devam ettir O sırada (yaptığın tasaddukun sana bir faydası yoktur, cunku malın, artık) zaten birilerinin olmuştur

Buhari, Vesaya 7, Zekat 11; Muslim, Zekat 92, (1032); Ebu Davud, Vesaya 3, (2865); Nesai, Vesaya 1, (6, 237)

SADAKANIN MİKTARI

5761 Sa'd İbnu Ebi Vakkas radıyallahu anh anlatıyor: Resulullah aleyhissalatu vesselam Veda haccı senesinde, bende şiddet peyda eden bir ağrı sebebiyle yatmakta olduğum hastalıgım icin bana gecmiş olsun ziyaretine geldi

Ey Allah'ın ResUlu dedim Gorduğunuz gibi ağrım cok şiddetlendi Ben mal mulk sahibi bir kimseyim Bana varis olacak tek kızımdan başka kimsem yok Malımın ucte ikisini tasadduk etmek istiyorum!dedim Hemen Hayır, olmaz!buyurdular

Yarısı?dedim Yine olmaz!buyurdular

Ucte biri? dedim

Ucte birini mi? Ucte bir de cok Senin varislerini zenginler olarak bırakman, halka ihtiyaclarını acan fakirler olarak bırakmandan daha hayırlıdır Sen aziz ve celil olan Allah'ın rızasını arayarak her ne harcarsan, hatta bu, hanımının ağzına koyduğun bir lokma bile olsa mutlaka onun sebebiyle mukafaatlanacaksınbuyurdular Ben:

Ey Allah'ın Resulu dedim Ben arkadaşlarımdan sonra burada kalacak mıyım?dedim

Eğer geri kalır, kendisiyle Allah'ın rızasını duşunduğun bir amel yapacak olursan bu ameller sebebiyle mutlaka derecen artacak, merteben yukselecektir şunu da soyleyeyim Sen daha yaşayacaksın Oyle ki Allah seninle birkısım kavimlere hayır ulaştıracak, diğer birkısımlarına da şerbuyurdular Resulullah aleyhissalatu vesselam sonra, şoyle dua ettiler:

Allahım! Ashabının hicretini tamama erdir Onları gerisin geri (başarısızlıkla) cevirme!Ve sozlerini (Hicret evi olan) Mekke'de olmuş olan Sa'd İbnu Havle hakkında sarfettikleri Lakin zavallı, Sa'd İbnu Havle'dir!mersiyesiyle tamamladılar

Buhari, Cenaiz 37, Vesaya 2, 3, Fezailu'lAshab 49, Megazi 77, Nafakat 1, Marza 13,16, 43, Feraiz 6; Muslim, Vesaya 5, (1628); Muvatta 4, (2, 763); Tirmizi 6, (975); Ebu Davud, Vesaya 2, (2864); Nesai, Vesaya 3, (6, 241, 243)

VARİSE VASİYET

5762 Amr İbnu Harice radıyallahu anh anlatıyor: Resulullah aleyhissalatu vesselm devesinin uzerinde hitabede bulundu Ben devenin boynunun altında idim Deve durmadan geviş getiriyor, hayvanın salyası omuzlarımın arasına akıyordu İşte bu esnada Aleyhissalatu vesselam'ın şu sozunu işittim;

Allah Teala Hazretleri her hak sahibine hakkını verdi Bu sebeple varislerden biri Iehine vasiyet yoktur

Tirmizi Vesaya 5, (2122); Nesai Vesaya 5, (6, 247)

5763 Talha İbnu Musarrıf anlatıyor: İbnu Ebi Evfa radıyallahu anh: ResUlullah vasiyette bulundu mu?diye sordum

Hayır dedi Ben tekrar:

Oyleyse, kendi vasiyette bulunmaksızın halka nasıl vasiyeti farz kılar veya emrederdedim

Kitabullah'ı vasiyet etti diye cevap verdi

Buhari, Vesaya 1, Megazi 83, Fezailu'lKur'an 18; Muslim, Vasiyet 16, (1634); Tirmizi, Vesaya 4, (2120); Nesai, 2 (6, 240)

5764 Esved İbnu Yezid anlatıyor: Hz Aişe radıyallahu anha'nın yanında, Hz Ali'nin Resulullah aleyhissalatu vesselam'ın vasisi olduğunu soylemişlerdi:

Resulullah ona ne zaman vasiyette bulundu? Oleceği sırada o benim goğsume yaslanmış vaziyette idi, bir leğen getirtti Kucağımda bukulmuştu, olduğunu bile hissetmedim Oyleyse ona ne zaman vasiyet ettidiye itiraz etti

Buhari, Vesaya 1, Megazi 83; Muslim, Vasiyyet 19, (1636); Nesai, Vesaya 2, (6, 240)

5765 Amr İbnu şu'ayb an ebihi an ceddihi anlatıyor: As İbnu Vail esSehmi (kendi adına) yuz kolenin azad edilmesini vasiyet etti Oğlu Hişam, ona bedel, elli tanesini azad etti Oğlu Amr da ona bedel geri kalan elliyi azad etmek istedi ve:

Hele ResUlullah aleyhissalatu vesselam'a bir sorayım!dedi, ona gelip:

Ey Allah'ın ResUlu! Babam, kendi adına, yuz kole azad edilmesini vasiyet etmişti Hişam onun adına elli kole azad etti! Benim uzerime de elli tanesi kaldı Onun adına ben azad edebilir miyim?dedim Aleyhissalatu vesselam, bana: Eğer o musluman idiyse, ona bedel azad etseniz veya ona bedel sadaka verseniz veya ona bedel hacc yapıverseniz bu ona ulaşırdıbuyurdular

Ebu Davud, Vesaya 16, (2883)

YETİMİN VASİSİ

5766 Ebu Zerr radıyallahu anh anlatıyor: ResUlullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki:

Ey Ebu Zerr! Ben seni zayıf bir kimse goruyorum Ben kendim icin sevdiğimi senin icin de aynen severim Oyleyse iki kişi uzerine emir olmayasın, yetim malına da velilik yapmayasın

Ebu Davud, Vesaya 4, (2868); Nesai, Vesaya 10, (6, 255)

5767 Amr İbnu Şu'ayb an ebihi an ceddihi anlatıyor: Bir adam Aleyhissalatu vesselam'a gelerek: Ben fakirim, hicbir şeyim yok, ustelik bir de yetimim var!dedi Aleyhissalatu vesselam:

Yetimin malından ye! Ancak bunu yaparken ne israfa kac, ne aceleci ol, ne de kendine mal etbuyurdular

Ebu Davud, Vesaya 8, (2872); Nesai, Vesaya 11, (6, 256)

5768 Hz Ali radıyallahu anh anlatıyor: Resulullah aleyhissalatu vesselam'dan iki şey oğrendim: İhtilamdan sonra yetimlik kalmaz, geceye kadar gun boyu sessiz durmak yoktur

Ebu Davud, Vesaya 9, (2873)



RESULULLAH'IN VASİYETİ

6790 Hz Enes anlatıyor: Resulullah aleyhissalatu vesselam'a olum vakti geldiği vakit, Aleyhissalatu vesselam'ın can cekişirken yaptığı vasiyetin hepsi: Namaz(ı ihmal etmeyin) ve sağ ellerinizin sahip oldukları(nın yani kolelerinizin hukukuna riayet edin)demek olmuştur

VASİYETE TEŞVİK

6791 Hz Enes anlatıyor: ResUlullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: Mahrum kişi, vasiyet etmekten mahrum kalan kişidir

6792 Cabir İbnu Abdillah radıyallahu anhuma anlatıyor: Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: Kim vasiyet yapmış olarak olurse doğru bir yol ve sunnet uzere olmuş olur; takva ve şehadet uzere olmuş olur, mağfirete uğramış (gunahları bağışlanmış) olarak olmuş olur

VASİYETTE ZULUM

6793 Hz Enes radıyallahu anh anlatıyor: Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: Kim varisinin mirascılığı (hakkı)ndan kacarsa Allah Kıyamet gunu o kimsenin cennetten mirascılığını keser

6794 Muaviye İbnu Kurre babasından naklen anlatıyor: Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: Kim, olum yaklaşınca vasiyette bulunur ve vasiyeti de Allah'ın kitabına uygun olursa, bu vasiyeti, onun hayatında vermeyi ihmal ettiği zekatına kefaret olur

SADAKA OLUM SIRASINDA DEĞİL HAYAT BOYU VERİLMELİ

6795 Busr İbnu Cahhaş elKureşi radıyallahu anh anlatıyor: Resulullah aleyhissalatu vesselam (bir gun) bir avucuna tukurdu, sonra bu tukruğu işaret parmağıyla gostererek buyurdular ki : Allah Teala hazretleri diyor ki: Ey Ademoğlu! Sen nasıl olur da beni aciz yerine koyar ve zekatını odemezsin! Halbuki ben seni şu tukruk damlası kadar bir sudan yarattım Sen, ne vakit ruhun şuraya gelince eliyle boğazını gosterdi Sadaka veriyorum!dersin Sadaka vermenin zamanı bu mu!

6796 Ebu Hureyre radıyallahu anh anlatıyor: Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: Şuphesiz, Allah Teala hazretleri, (ahirete gondereceğiniz hayır) amellerinizi artırmak icin, vefatınız zamanında mallarınızın ucte birini size tasadduk etti (vasiyet etme yetkisini verdi)

6797 İbnu Omer radıyallahu anhuma anlatıyor: Resulullah aleyhissalatu vesselam buyurdular ki: Ey Ademoğlu! İki şey vardır ki, hicbirisi senin hakkın değildir ve ben onları rahmetimle sana bağışladım:

1) (Canını almak uzere) gırtlağından tuttuğum anda malından sana (vasiyette bulunman icin ucte bir nisbetinde) bir pay ayırdım, ta ki onunla seni temizleyeyim, gunahlarından arındırayım

2) Ecelin sona erdikten sonra kullarımın sana (kılacakları cenaze) namazı

VARİS LEHİNE VASİYET OLMAZ

6798 Hz Enes anlatıyor: (Veda hutbesi sırasında) ben ResUlullah aleyhissalatu vesselam'ın devesinin (boynunun) altında idim Devenin salyası uzerime akıyordu Efendimizin şoyle soylediğini işittim: Allah Teala Hazretleri her hak sahibine hakkını vermiştir Bilesiniz, varise vasiyet yoktur