**Vedâ Hutbesi**

Vedâ Hutbesi Hamd, Allahü teâlâya mahsustur Ona hamd eder, Ondan bağışlanmak diler ve Ona tevbe ederiz Nefislerimizin şerlerinden ve amellerimizin günahlarından Allahü teâlâya sığınırız Allahü teâlânın dürüst yola ilettiğini saptıracak, saptırdığını da doğru yola iletecek yoktur Şehadet ederim ancak, Allahü teâlâdan diğer ilah yoktur O, birdir Onun eşi, ortağı yoktur Ve yine şehadet ederim ama, Muhammed aleyhisselam Onun kulu ve resulüdür Ey Allah’ın kulları, size, Allahü teâlâdan korkmanızı ve Ona itaat etmenizi vasiyet ederim Ey ırk, sözümü iyi dinleyin! Bilmiyorum, şayet bu seneden sonradan sizinle burada baki olarak bir daha buluşamıyacağım Bu günleriniz nasıl mukaddes bir gün ise, bu aylarınız nasıl mukaddes bir ay ise, bu şehriniz Mekke nasıl kutsal bir büyük kasaba ise, canlarınız, mallarınız, namuslarınız da böyle mukaddestir Her türlü tecavüzden korunmuştur Eshabım! Yarın Rabbinize kavuşacaksınız ve bu günkü her hâl ve hareketinizden belirlenmiş sorulacaksınız Sakın benden daha sonra eski dalâletlere dönüp de birbirinizin boynunu vurmayın! Bu vasiyetimi burada bulunanlar, bulunmayanlara bildirsin! Olabilir oysa, bildirilen kimse, burada bulunup işitenden daha iyi anlayarak muhafaza etmiş olur Eshabım! Kimin yanına bir emanet varsa onu sahibine versin! Faizin her çeşidi kaldırılmıştır, ayağımın altındadır Lakin borcunuzun aslını vermeniz gerekir Ne zulmedin, ne de zulme uğrayın Allahü teâlânın emriyle, faizcilik bundan böyle yasaktır Cahiliyetten kalma bu çirkin âdetin her türlüsü, ayağımın altındadır Ilk kaldırdığım faiz de Abdülmuttalib’in oğlu Abbas’ın faizidir Eshabım! Cahiliyet devrinde güdülen kan davaları da adamakıllı kaldırılmıştır Kaldırdığım birincil kan davası Abdülmuttalib’in torunu İyas bin Rebîa’nın kan davasıdır Ey halk müziği! Harb olabilmek için haram ayların yerlerini değiştirmek, küfürde çok ileri gitmektir Bu, kâfirlerin kendisiyle dalâlete düşürüldükleri bir şeydir Bir sene, helal olarak kabul ettikleri bir ayı, değişik sene haram olarak duyuru ederler Cenabı Hakk’ın helal ve haram kıldıklarının sayısına uydurmak için bunu yaparlar Onlar, Allahü teâlânın haram kıldığını helal, helal kıldığını da haram ederler Şüphesiz zaman, Allahü teâlânın yarattığı gündeki şekil ve nizamına dönmüştür Ey halk müziği! Bugün şeytan, sizin şu topraklarınızda her tarafta tesir ve hakimiyetini kurma gücünü sonsuza dek kaybetmiştir Lakin siz; bu kaldırdığım şeyler dışarıya, minik gördüğünüz işlerde ona uyarsanız, bu onu memnun edecektir Dininizi gözetmek için bunlardan da sakının! Ey ahali! Kadınların haklarını gözetmenizi ve bu hususta Allahü teâlâdan korkmanızı vasiyet ederim Siz, kadınları, Allahü teâlânın emaneti olarak aldınız; onların namuslarını ve iffetlerini Allahü teâlâ namına laf vererek helal edindiniz Sizin kadınlar üzerinde hakkınız; onların da sizin üzerinizde hakları vardır Sizin kadınlar üzerindeki hakkınız; onların, yatağınızı hiç kimseye çiğnetmemeleri, hoşlanmadığınız kimseleri izniniz olmadıkça evlerinize almamalarıdır Eğer gelmesine müsaade etmediğiniz bir kimseyi evinize alırlarsa, Allah, size onları bundan sakındırmanıza müsade vermiştir Kadınların da sizin üzerinizdeki hakları vardır Yasal bir şekilde, meşru örf ve âdete kadar her türlü gıda ve giyeceklerini temin etmeniz gerekir Size böylece bir şey bırakıyorum ancak, ona sıkıca sarıldıkça yanlış yola sapmazsınız 0 da, Allah'ın Kitabı ve Resulü'nün Sünneti'dir Ey müminler! Sözümü iyi dinleyin ve iyi muhafaza edin! Müslüman, Müslümanın kardeşidir ve böylece bütün Müslümanlar kardeştir Din kardeşinize ait herhangi bir hakka tecavüz, başkasına helal değildir Meğer ama gönül hoşluğu ile kendisi vermiş olsun Eshabım! Nefsinize (kendinize) de zulmetmeyiniz Kendinizin de üzerinizde hakkı vardır Ey halk! Allahü teâlâ her yargı sahibine hakkını vermiştir Ey insanlar! Rabbiniz birdir Babanız da birdir; hepiniz Âdem’in çocuklarısınız Âdem ise topraktandır Allah katında en kıymetliniz, takvası çok olan Müslümandır Arabın Arap olmayana bir üstünlüğü yoktur Üstünlük oysa takva iledir Sakat siyah bir köle başınıza âmir olarak tahsis edilse, sizi Allah'ın kitabı ile idare ederse, onu dinleyin ve itaat edin Suçlu kendi suçundan başka biri ile suçlanamaz Baba, oğlunun suçu üzerine, oğlu da babasının suçu üzerine suçlanamaz Ey halk! Dikkat ediniz! Şu dört şeyi elbette yapmamalısınız: 1 Allah'a hiçbir şeyi karşılıklı koşmayın 2 Allah'ın haram kıldığı canı, hileli yere öldürmeyin 3 Zina etmeyin 4 Hırsızlık yapmayın Lâ ilahe illallah Muhammedün resulullah deyinceye, yani Müslüman oluncaya dek insanlarla cihad etmek üzere emrolundum Onlar bunu söyledikleri vakit kanlarını ve mallarını korumuş olurlar Hesapları ise Allah'a aittir Ey ahali! Yarın beni sizden soracaklar, ne diyeceksiniz? Eshabı kiram; “Allahü teâlânın dinini beyanname ettin Vazifeni yerine getirdin Bize vasiyet ve nasihatte bulundun, diye şehadet ederiz dediler Bunun üzerine Resuli ekrem sallallahü aleyhi ve sellem efendimiz, mübarek şehadet parmağını kaldırarak cemaat üzerine çevirip indirdiler ve; “Şâhid ol yâ Rab! Şâhid ol yâ Rab! Şâhid ol yâ Rab! dediler