Voleybolun Kuralları Nelerdir,
Voleybolun Kuralları,
OYUN ALANI VE GERECLERİ
1 OYUN SAHASI
Oyun sahası, oyun alanı ve serbest bolgeden oluşur Bu saha dikdortgen ve simetrik olmalıdır
11 OLCULER
Oyun alanı, 18 x 9 m olculerinde bir dikdortgendir ve en az 3 m genişliğinde olan bir serbest bolge ile cevrilmiştir
Oyun sahasının uzerinde bulunan serbest oyun boşluğu, her turlu engelden arındırılmış olmalıdır Serbest oyun boşluğu, oyun sahasının yuzeyinden olculduğunde en az 7 m yuksekliğinde olmalıdır
FIVBnin Dunya Musabakalarında serbest bolge yan cizgilerden olculduğunde en az 5 m ve dip cizgilerden olculduğunde en az 8 m genişliğinde olacaktır Serbest oyun boşluğu ise oyun sahasının yuzeyinden olculduğunde en az 125 m yuksekliğinde olacaktır
12 OYUN SAHASININ YUZEYİ
121 Sahanın yuzeyi duz, yatay ve yeknesak olmalıdır Oyuncular icin sakatlanmaya yol acacak herhangi bir tehlike teşkil etmemelidir Puruzlu ve kaygan yuzeylerde oynanması yasaktır
FIVBnin Dunya Musabakalarında sadece tahta veya sentetik bir yuzeyin kullanılmasına izin verilir Bu yuzey daha once FIVB tarafından onaylanmış olmalıdır
122 Kapalı salonlarda oyun alanının yuzeyi acık renkte olmalıdır FIVBnin Dunya Musabakalarında cizgiler icin beyaz, oyun alanı ve serbest bolge icin farklı renkler kullanılmalıdır
123 Acık hava sahalarında drenaj amacıyla her metre icin 5 mmlik bir eğime musaade edilir Saha cizgilerinin sert bir maddeden oluşturulması yasaktır
13 OYUN ALANININ UZERİNDEKİ CİZGİLER
131 Butun cizgiler 5 cm genişliğindedir Cizgiler, zeminden ve diğer cizgilerden farklı ve acık renkte olmalıdır
132 Sınır cizgileri
İki yan ve iki dip cizgi oyun alanını belirler Yan ve dip cizgilerin her ikisi de oyun alanının boyutlarına dahil olarak cizilir
133 Orta cizgi
Orta cizginin tam ortası oyun alanını 9 x 9 m boyutlarında iki eşit alana boler Bu cizgi, filenin tam altından iki yan cizgi arasında uzanır
134 Hucum cizgisi
Her oyun alanında orta cizginin tam ortasından geriye doğru 3 mlik bir hucum cizgisi cizilir
FIVBnin Dunya Musabakalarnda hucum cizgisi yan cizgilerden itibaren toplam 175 mlik kesik cizgilerle uzatılmıştır 5 cm eninde, 15 cm boyundaki bu 5 adet kısa cizgi 20 cm aralıklarla cizilmelidir
14BOLGELER VE SAHALAR
141 On bolge
Her oyun alanında on bolge orta cizginin tam ortasıve hucum cizgisiyle (genişliği dahil) sınırlıdırOn bolgenin yan cizgiler dışında serbest bolgenin sonuna kadar uzandığı varsayılır
142 Servis bolgesi
Servis bolgesi, dip cizginin gerisinde 9 m genişliğindedir (dip cizgi haric)
Bu bolgenin yan sınırları, yan cizgilerin uzantısı olarak dip cizgilerden 20 cm geride ve bunlara dik 15 cm uzunluğunda iki kısa cizgiyle belirlenir Her iki kısa cizgi de servis bolgesinin genişliğine dahildir
Servis bolgesinin derinliği serbest bolgenin sonuna kadar devam eder
143 Oyuncu değiştirme bolgesi
Oyuncu değiştirme bolgesi, her iki hucum cizgisiyle sınırlanan ve yazı hakeminin masasına kadar olan bolgedir
144 Isınma sahası
FIVBnin Dunya Musabakalarında ısınma sahaları yaklaşık 3 x 3 m boyutlarında, serbest bolgenin dışında ve oturma sıralarının bulunduğu taraftaki koşelerde yer alır (Şekil 1)
15ISI
En duşuk ısı 10 Cnin (50 F) altında olmayacaktır
FIVBnin Dunya Musabakalarında maksimum ısı 25 Cden (77 F) daha yuksek ve minimum ısı 16 Cden (61 F) daha duşuk olmayacaktır
16AYDINLATMA
FIVBnin Dunya Musabakalarında aydınlatma, oyun sahası yuzeyinden 1 m yukseklikte olculmek suretiyle 1000 ile 1500 lux arasında olacaktır
2 FİLE VE DİREKLER
21 FİLENİN YUKSEKLİĞİ
211 File, orta cizginin ustunde ve buna dik olarak yer alır; erkekler icin 243 m ve bayanlar icin 224 m yuksekliğindedir
212 Filenin yuksekliği oyun alanının ortasından olculur Filenin iki kenar yuksekliği kesinlikle aynı olmalı ve buradaki yukseklik kuralda belirtilen
yuksekliği 2 cmden fazla gecmemelidir
22YAPISI
File, 1 m genişliğinde, 950 m uzunluğundadır ve 10 cmlik karelerden muteşekkil siyah iplerden yapılmıştır
Filenin ust kısmında 5 cm genişliğinde, iki kat beyaz cadır bezinden yapılmış yatay bir bant file boyunca dikilmiştir Bandın her iki ucunda onu direklere bağlayan ve gergin durmasını sağlayan bir ipin gectiği bir delik bulunur
Bandın icinden gecen elastiki kablo fileyi direklere bağlar ve ust kısmının gergin durmasını sağlar
Filenin alt kısmında (yatay bantsız) kareler arasından gecen bir ip onu direklere bağlar ve filenin alt kısmının gergin durmasını sağlar
23 YAN BANTLAR
İki adet beyaz bant, her iki yan cizginin uzerinde yer alacak şekilde fileye dik olarak bağlanır
Bunlar 5 cm genişliğinde ve 1 m uzunluğunda olup filenin bir parcası olarak kabul edilir
24ANTENLER
Anten, 180 m uzunluğunda ve 10 mm capında, fiberglas ya da benzeri bir maddeden yapılmış esnek bir cubuktur
Anten yan bandın dış tarafına bağlanır Antenler karşılıklı olarak filenin ters yonlerine yerleştirilir
Antenlerin her birinin 80 cmlik ust kısımları filenin uzerinde devam eder ve bu kısımlar zıt (tercihen kırmızı ve beyaz) renkte 10 cmlik teritlerle itaretlenir
Antenler filenin bir parcası sayılır ve geciş boşluğunun yan sınırlarını belirler ( Kural 1111)
25 DİREKLER
251 Filenin bağlandığı direkler, yan cizgilerin dışından 050 m ile 100 m mesafede yerlettirilmittir Direkler 255 m yuksekliğinde ve tercihen ayarlanabilir olmalıdır
252 Direkler duzgun ve yuvarlak olmalı, zemine tel kullanılmadan tutturulmalıdır Tehlikeli ve engelleyici unsurlar taşımamalıdır
26 İLAVE MALZEMELER
Butun ilave malzemeler FIVB yonetmelikleriyle belirlenir
3TOPLAR
31STANDARTLAR
Top, icinde lastik veya benzeri bir maddeden bir kese bulunan, kuresel ve dış kısmı esnek deri ya da sentetik deriden yapılmış olacaktır Sentetik deri materyalin onayı FIVB yonetmeliklerince belirlenmiştir
Tek bir acık renk ya da FIVB tarafından homologe edilmiş renklerin kombinasyonu kullanılabilir
Cevresi 6567 cm ve ağırlığı 260280 grdir
İc basıncı 0300325 kgcm2dir (294331882 mbar veya hPa)
32 TOPLARIN BENZERLİĞİ
Bir musabakada kullanılan tum toplar cevre genişliği, ağırlık, basınc, cins ve renk olarak aynı ozellikte olmalıdır
FIVBnin Dunya Musabakalarının, Kıtasal ve Ulusal ya da Lig Şampiyonalarının FIVB onaylı toplarla oynanması gerekir
33 UC TOP SİSTEMİ
FIVBnin Dunya Musabakalarında uc top kullanılacaktır Bu durumda birer tane serbest bolgenin her bir koşesinde, birer tane baş ve yardımcı hakemlerin arkasında olmak uzere altı top toplayıcı bulunur
BOLUM İKİ
KATILANLAR
4 TAKIMLAR
41 TAKIMIN OLUŞUMU
411Bir takım en fazla 12 oyuncu, bir koc, bir yardımcı koc, bir masor ve bir tıp doktorundan oluşur Oyunculardan biri musabaka cetvelinde takım kaptanı olarak belirtilmelidir
FIVBnin Dunya Musabakalarında tıp doktoruna FIVB tarafından onceden yetki verilmiş olmalıdır
412 Her takımın 12 oyuncudan oluşan nihai listesinde bir (1) Libero belirtme hakkı vardır
413 Libero dışıdaki oyunculardan biri musabaka cetvelinde takım kaptanı olarak belirtilmelidir
414 Sadece musabaka cetveline kayıtlı oyuncular oyun alanına girebilirler ve musabakaya iştirak edebilirler Koc ve takım kaptanı musabaka cetvelini imzaladıktan sonra kayıtlı oyuncular değiştirilemez
42 TAKIMIN YERLEŞİMİ
421 Oyunda olmayan oyuncular takımın oturma sıralarında oturmalı veya kendi ısınma sahalarında bulunmalıdırlar (Kural 144) Koc (Kural 523) ve takımın diğer mensupları da takımın oturma sıralarında oturmakla birlikte buradan gecici olarak ayrılabilirler Takımların oturma sıraları yazı hakemi masasının yan taraflarına, serbest bolgenin dışına yerleştirilir
422 Musabaka esnasında sadece takım mensuplarının takımlarının sırasında oturmalarına veya ısınma sahasında bulunmalarına musaade edilir (Kural 411)
423 Oyunda olmayan oyuncular oyun esnasında ısınma sahasında (Kural 144), molalarda ise kendi oyun alanlarının arkasındaki serbest bolgede topsuz olarak ısınabilirler Oyuncular set aralarında serbest bolge icinde ısınma amacıyla top kullanabilirler
43MALZEMELER
Bir oyuncunun malzemeleri forma, tort, corap ve spor ayakkabısından oluşur
431 Bir takımın forma, şort ve corapları tektip, temiz ve aynı renkte olmalıdır
432 Ayakkabılar hafif, esnek, lastik veya deri tabanlı ve topuksuz olmalıdır
FIVBnin Buyukler Dunya ve Kıta Musabakalarında bir takımın ayakkabı renkleri aynı olmalıdır; ancak marka ambleminin rengi ve dizaynında farklılık olabilir Forma ve şortların FIVB homologasyon standartlarına uyması gerekir
433 Oyuncuların formaları 1den 18e kadar numaralandırılmış olmalıdır
a) Numaralar formanın on ve arka ortasında bulunmalıdır Numaraların renk ve parlaklığı formanın renk ve parlaklığına zıt olmalıdır
b) Numaraların yuksekliği goğuste en az 15 cm, sırtta en az 20 cm olmalıdır Numaraların yazıldığı bandın genişliği ise en az 2 cm olacaktır
434 Takım kaptanının formasında, goğus numarasının altında 8 x 2 cmlik bir şerit olmalıdır
435 Diğer oyunculardan farklı renkte olan (Kural 431) (Libero oyuncusu haricinde Kural 85) veveya kurallara uygun olmayan şekilde numaralandırılmış (Kural 433) formaların giyilmesi yasaktır
436 FIVB Dunya Musabakalarında oyuncuların numaraları şortun sağ pacasında tekrarlanacaktır Numaranın yuksekliği 4 ile 6 cm arasında ve numaranın yazıldığı bant minimum 1cm olmalıdır
44 MALZEME DEĞİŞİKLİKLERİ
Bat hakem bir veya daha fazla oyuncuya tu konularda musaade verebilir:
441 cıplak ayakla oynamak,
442 set aralarında veya oyuncu değişikliğinden sonra ıslak formaları renk, dizayn ve numarası aynı olmak şartıyla yenileriyle değiştirme,
443 soğuk havalarda butun takım icin (Libero haric) aynı renk ve dizayna sahip ve (4331)e uygun numaralı olması şartıyla takımların eşofmanla oynaması Boyle bir musaade takımın tum oyuncularının eşofman giymesini gerektirir
45 YASAKLANMIŞ EŞYALAR
451 Oyuncuların sakatlanmasına sebep olabilecek veya onlara suni bir avantaj sağlayacak şeylerin kullanılması yasaklanmıştır
452 Oyuncular riski kendisine ait olmak kaydıyla gozluk ve lens takabilir
5 TAKIM LİDERLERİ
Takım kaptanı ve koc kendi takım mensuplarının davranış ve disiplininden sorumludur
51 KAPTAN
511 MAC ONCESİ takım kaptanı musabaka cetvelini imzalar ve kurada takımını temsil eder
512 MAC ESNASINDA takım kaptanı oyun alanında olduğu surece oyun kaptanı olarak gorev yapar Takım kaptanı oyunda olmadığı zaman koc veya bizzat kendisi oyun kaptanı rolunu ustlenmek uzere bir başka oyuncuyu tayin eder Bu oyun kaptanı; değiştirilene, takım kaptanı oyuna donene veya set bitene kadar takım kaptanının sorumluluklarını ustlenir Topun oyun dışı olduğu zamanlarda tum takım mensupları icerisinde sadece oyun kaptanı hakemlerle konuşma hakkına sahiptir:
5121 kuralların uygulanması ve yorumu hakkında acıklama ister ve aynı zamanda takım arkadaşlarının istek veya sorularını da iletir Eğer oyun kaptanı baş hakemin acıklamalarına katılmazsa, bu karara itiraz edebilir ve derhal hakeme macın sonunda musabaka cetveline resmi bir itiraz kaydettirme hakkını saklı tuttuğunu belirtir (Kural 2324);
5122 Şu konularda yetki ister:
a)malzeme değişikliği
b)takımların pozisyonlarının tetkiki
c)zemin, file ve top, vs kzntrolu;
5123 mola ve oyuncu değişikliği talebinde bulunur (Kural 1621)
513 MAC SONUNDA takım kaptanı:
5131 hakemlere tetekkur eder ve sonucu tasdik etmek icin musabaka cetvelini imzalar;
5132 Eğer takım kaptanı (veya yerine tayin edilen oyun kaptanı) daha once baş hakeme herhangi bir uyuşmazlık bildirmişse, uyuşmazlık teyit edilebilir ve musabaka cetveline resmi bir itiraz olarak kaydedilebilir (Kural 5121)
52 KOC
521 Koc, mac suresince takımının oyuncularını oyun alanının dışından yonlendirir Başlangıc pozisyonlarını, oyuncu değişikliklerini ve direktif vermek Icin molaları tayin eder Bu gorevlerde temas kuracağı yetkili yardımcı hakemdir
522 MACTAN ONCE koc kendi oyuncularının isim ve numaralarını musabaka cetveline kaydettirir veya bunları kontrol eder ve daha sonra musabaka cetvelini imzalar
523 MAC ESNASINDA koc:
5231 her setten once pozisyon kağıdını duzgun bir şekilde doldurarak imzalar ve yazı hakemine veya yardımcı hakeme verir;
5232 takımının sırasında, yazı hakemine en yakın yerde oturur; ancak gecici olarak yerini terk edebilir;
5233 mola ve oyuncu değişikliği taleplerinde bulunur;
5234 diğer takım mensupları gibi oyun sahasındaki oyunculara direktif verebilir Koc bu direktifleri macı engellemeden ya da geciktirmeden, takımının oturma sırasının onundeki serbest bolgede durarak ya da ısınma sahasına kadar yuruyerek verebilir
53 YARDIMCI KOC
531 Yardımcı koc, takımın oturma sırasında oturur; ancak maca mudahale etme hakkı yoktur
532 Koc takımın başından ayrılmak zorunda kalırsa, yardımcı koc oyun kaptanının isteği ve baş hakemin musaadesiyle kocun gorevlerini ustlenebilir
BOLUM UC
OYUN DUZENİ
6 BİR SAYI ALMAK, SET VE MAC KAZANMAK
61 BİR SAYI ALMAK
611 Oyun Hataları
Ne zaman takım bu kurallara uymayan bir harekette bulunur veya bir şekilde bu kuralları ciğnerse, hakemlerden biri oyun hatası icin duduk calar Hatalara hakemler karar verir ve kurallara gore cezalarını tayin ederler
6111 eğer art arda iki veya daha fazla hata yapılırsa, sadece ilk yapılan hata dikkate alınır;
6122 eğer iki ya da daha fazla hata rakipler tarafından aynı anda yapılırsa, bu bir CİFT HATAdır ve rally tekrarlattırılır
612 Bir hatanın sonucları
Her hata rallynin kaybedilmesiyle sonuclanır:
6121 Eğer hatalı takımın rakibi servis attıysa, bir sayı alır ve servis atmaya devam eder;
6122 Eğer hatalı takımın rakibi servis karşıladıysa, bir sayı alır ve servis kullanma hakkı kazanır
62 SET KAZANMA
Bir set (netice seti 5inci haric) en az 2 sayı farkla 25 sayıya ulaşan takım tarafından kazanılır Sayılarda 2424luk eşitlik olması halinde oyun iki sayılık farka ulaşılana kadar (2624, 2725) devam eder
63 MAC KAZANMAK
631 Mac, uc seti alan takım tarafından kazanılır
632 Setlerde 22lik eşitlik olması halinde, netice seti (5inci) en az 2 sayı farkla 15 sayı uzerinden oynanır
4 MACTA HAZIR BULUNMAMA VE EKSİK TAKIM
641 Eğer bir takım sahaya davet edildikten sonra oynamayı reddederse, macta hazır bulunmadığı ilan edilir ve ceza olarak setleri 250, macı da 30lık sonucla kaybeder
642 Gecerli bir sebep gostermeksizin zamanında oyun alanında bulunmayan bir takımın macta hazır bulunmadığı ilan edilir ve Kural 641deki gibi itlem gorur
643 Bir takım set veya mac icin EKSİK ilan edilirse, seti veya macı kaybeder (Kural 731a) Rakip takıma seti veya macı kazanması icin gerekli sayılar ya da sayı ve setler verilir Eksik ilan edilen takım ise daha once aldığı sayı ve setleri aynen muhafaza eder
7 OYUNUN YAPISI
71 KURA
Musabakadan once baş hakem ilk servisi atacak takımı ve takımların birinci setteki sahalarını belirlemek icin kura atışı yapar Eğer netice seti oynanacaksa, yeniden kura atışı yapılır
711 Kura iki takım kaptanının huzurunda atılır
712 Kurayı kazananın secenekleri:
YA
7121 servis atma ya da karşılama hakkı
YA DA
7122 oyun alanının secimi
Kurayı kaybeden kalan secenekleri alır
713 Ayrı ayrı ısınma halinde ilk servisi atacak takım filede ilk ısınacak takımdır
72 ISINMA DEVRESİ
721 Mac oncesinde takımlar başka bir sahada ısınma olanağı bulmuşlarsa, 3er dakika, bulamamışlarsa 5er dakika filede ısınabilirler
722 İki takımın kaptanı anlaşarak birlikte ısınmak isterlerse, Kural 721deki şartlara gore filede 6 veya 10 dakika ısınabilirler
73 TAKIMIN DİZİLİŞİ
731 Her takımın oyunda daima altı oyuncusu olmalıdır
7311 Oyun alanındaki oyuncuların donme sırası, takımların başlangıc dizilişiyle belirlenir Bu sıra set boyunca korunmalıdır
7312 Bir takım liberobildirme hakkını kullandığında (Kural 85) altı başlangıc oyuncusunun yanında liberonun numarasının da ilk setin pozisyon kağıdında belirtilmesi gerekir
732 Her setin batlamasından once koc kendi takımının başlangıc dizilişini pozisyon kağıdında gostermelidir Bu kağıt duzgun bir şekilde doldurulup imzalanarak yardımcı hakeme veya yazı hakemine verilir
733 Bir setin başlangıc dizilişinde yer almayan oyuncular, o set icin yedek oyunculardır
734 Pozisyon kağıdının yardımcı hakem veya yazı hakemine teslim edilmesinden sonra dizilişte normal oyuncu değişikliğinin dışında hicbir değişiklik yapılmasına izin verilemez
735 Oyuncuların sahadaki yerleri ve pozisyon kağıdı arasında celişki
7351 Setin başlamasından once oyuncuların oyun alanındaki yerleriyle pozisyon kağıdı arasında farklılık varsa, oyuncular pozisyon kağıdında gosterilen yerlerine gecmelidirler Bu durumda ceza verilmez
7352 Aynı şekilde, eğer oyun alanında pozisyon kağıdına yazılmamış bir oyuncu varsa, set başlamadan once sahadaki diziliş pozisyon kağıdına gore duzeltilmelidir Bu durumda ceza verilmez
7353 Bununla beraber eğer koc pozisyon kağıdına yazılmamış bir oyuncuyu veya oyuncuları oyun alanında tutmak isterse, kurallara uygun oyuncu değişikliği talep etmelidir Bu değişiklik veya değişiklikler musabaka cetveline işlenecektir
74 POZİSYONLAR
Servis atan oyuncunun topa vurduğu anda her takım kendi oyun alanında donuş sırasına gore pozisyon almalıdır (servis atan oyuncu haric)
741 Oyuncuların pozisyonları aşağıdaki gibi numaralandırılmıştır:
7411 Filenin onunde bulunan uc oyuncu on hat oyuncusudur ve 4 (onsol), 3 (onorta), 2 (onsağ) numaralı pozisyonlarda dururlar
7412 Diğer uc oyuncu arka hat oyuncusudur ve 5 (arkasol), 6 (arkaorta), 1 (arkasağ) numaralı pozisyonlarda dururlar
742 Oyuncular arasındaki bağlantılı pozisyonlar
7421 Her arka hat oyuncusu kendisiyle ilgili on hat oyuncusuna gore filenin daha gerisinde yer almalıdır
7422 On hat ve arka hat oyuncuları, Kural 741de belirtilen sıraya gore birbirlerinin yanında durmalıdırlar
743 Oyuncuların pozisyonları, yere temas eden ayaklarının pozisyonlarına gore ve aşağıda belirtilen şekilde tespit ve kontrol edilir:
7431 her on hat oyuncusunun ayağının en azından bir kısmı orta cizgiye kendisiyle ilgili arka hat oyuncusunun ayaklarından daha yakın olmalıdır
7432 sağ (sol) tarafta bulunan her oyuncunun ayağının en azından bir kısmı sağ (sol) taraftaki yan cizgiye kendi sırasında ortada bulunan oyuncunu ayaklarından daha yakın olmalıdır
744 Servis atıldıktan sonra oyuncular her tarafa hareket edebilir ve kendi oyun alanlarında veya serbest bolgede herhangi bir pozisyon alabilirler
75 POZİSYON HATASI
751 Eğer servis atan oyuncunun topa vurduğu anda herhangi bir oyuncu duzgun pozisyonda değilse, takımı pozisyon hatası yapar (Kural 73 ve 74)
752 Servis atan oyuncu topa vurduğu anda servis hatası yaparsa (Kural 134 ve 1371), bu hata pozisyon hatasından once gelir
753 Eğer topa vurulduktan sonra bir servis hatası olursa (Kural 1372), cezalandırılacak olan pozisyon hatasıdır
754 Bir pozisyon hatası aşağıdaki sonucları doğurur:
7541 takım rallynin kaybedilmesiyle cezalandırılır (Kural 612); rakip takım bir sayı alır (Kural 62) ve servis atma hakkı kazanır;
7542 oyuncuların pozisyonları duzeltilir
76 DONUŞ
761 Donuş sırası başlangıc dizilişiyle belirlenir ve set boyunca oyuncuların pozisyonları ve servis sırasına gore kontrol edilir
762 Servisi karşılayan takım servis atma hakkını kazandığı zaman bu takımın oyuncuları saat yonunde bir pozisyon donmelidir: 2 nolu pozisyondaki oyuncu servis atmak icin 1 noya gider, 1 nolu pozisyondaki oyuncu 6 noya gecer, vs
77 DONUŞ HATALARI
771 Donuş hatası, SERVİSİN donuş sırasına gore atılmadığı zaman yapılır (Kural 761) Bu durum aşağıdaki sonucları doğurur:
7711 takım rallynin kaybedilmesiyle cezalandırılır (Kural 612); rakip takım bir sayı alır (Kural 62) ve servis atma hakkı kazanır;
7712 oyuncuların donuş sırası duzeltilir
772 Buna ilave olarak yazı hakemi hatanın yapıldığı anı tam olarak belirleyecek ve takımın hata yaptıktan sonra kazandığı butun sayılar iptal edilecektir Rakip takımın sayıları gecerli kalır Eğer hatanın yapıldığı an tespit edilemiyorsa, kazanılmış sayılar iptal edilmez; uygulanacak tek ceza rally kaybıdır
8 OYUNCU DEĞİŞİKLİĞİ
Oyuncu değişikliği, bir oyuncunun yazı hakem tarafından kaydedildikten sonra oyun alanını terk etmesi gereken bir başka oyuncunun pozisyonuna gecmek icin oyuna girme hareketidir Oyuncu değişikliği, hakem musaadesi gerektirir (oyuncu değişikliği işlemleri icin Kural 165e bakınız)
81 DEĞİŞİKLİKLERİN LİMİTLERİ
811 Her sette her takıma en fazla altı oyuncu değişikliği yapma izni verilir Bir veya daha fazla oyuncu aynı anda değiştirilebilir
812 Başlangıc dizilişinde yer alan bir oyuncu bir sette yalnız bir defa oyundan cıkabilir ve diziliş pozisyonunda onceki yerine girebilir
813 Bir yedek oyuncu başlangıc dizilişindeki bir oyuncunun yerine bir sette bir defa girebilir ve sadece aynı oyuncuyla yer değiştirebilir
82 İSTİSNAİ DEĞİŞİKLİK
Oyuna devam edemeyecek şekilde sakatlanmış bir oyuncu kurallara uygun olarak değiştirilmelidir Bu mumkun değilse, Kural 81de belirtilen sınırlamalar dışında takıma bir İSTİSNAİ değişiklik yapma hakkı tanınır İstisnai değişiklik, sakatlanma anında oyun alanında olmayan herhangi bir oyuncunun (libero dışında) sakatlanan oyuncunun yerine oyuna girmesi demektir Sakatlanan oyuncuya değiştirildikten sonra tekrar maca girme izni verilmez
83 İHRACTAN DOLAYI DEĞİŞİKLİK
OYUNDAN CIKARILAN veya DİSKALİFİYE edilen bir oyuncu (Kural 2123 ve 2124) kurallara uygun olarak değiştirilmelidir Bu mumkun değilse,takım EKSİK ilan edilir (Kural 643)
84 KURALLARA UYGUN OLMAYAN DEĞİŞİKLİK
841 Oyuncu değişikliği Kural 81de belirtilen sınırları aşıyorsa, bu kurallarauygun olmayan bir değişikliktir (Kural 82deki durum haric)
842 Bir takım kurallara uygun olmayan bir değişiklik yapmış ve oyuna başlamışsa (Kural 91), aşağıdaki işlemler uygulanacaktır:
8421 takım rally kaybı ile cezalandırılır; rakip takım bir sayı alır ve servis atma hakkı kazanır;
8422 değişiklik duzeltilir,
8423 hatalı takımın hata oluştuğu andan itibaren aldığı sayılar iptal edilir Rakibinin sayıları aynen kalır
85 LİBERO OYUNCUSU
851 Liberonun (Kural 412) mactan once musabaka cetvelinde ozel olarak ayrılmış cizgiye kaydedilmesi gerekir Numarasının da ilk setin pozisyon kağıdına eklenmesi gerekir (Kural 731)
852 Bir libero oyuncusuna ait ozel kurallar aşağıdaki gibidir:
8521 Malzemeler:
Liberonun takımın diğer uyeleriyle zıtlık oluşturacak farklı renkte bir forma ya da yelek giymesi (ya da farklı tasarımlı) gerekir (Kural 435)
8522 Oyun hareketleri:
a) Libero herhangi bir geri hat oyuncusunun yerini alabilir
b) Gorevleri bir geri hat oyuncusu olmakla sınırlandırılmıştır ve temas anında top file ust kenar yuksekliğini tumuyle aşmışsa, hicbir yerden (oyun sahası ve serbest alanda dahil) bir hucum vuruşunu tamamlayamaz
c) Servis atamaz, blok yapamaz ya da blok tetebbusunde bulunamaz
d) On bolge ya da uzantısında bulunan bir liberonun overhand parmak pasından gelen bir topa filenin ust kenar seviyesinden daha yuksekte hucum yapılamaz Eğer libero boyle bir vuruşu on bolgenin arkasında yapıyorsa, topa serbestce hucum yapılabilir
8523 Oyuncuların yerine geciş:
a) Liberonun bir oyuncunun yerine gecmesi duzenli değişiklik olarak sayılmaz Bu yer değiştirmeler sınırsızdır; ancak liberonun yerine sadece daha once yer değiştirdiği oyuncu gecebilir ve ikisi arasında bir rally olması gerekir
b) Bu yer değiştirmeler ancak top oyun dışındayken ya da yardımcı hakemin takım dizilişini kontrol etmesinden sonra (bir setin başlamasından once) ve servis duduğunden once yapılabilir
c) Bir libero ancak hucum cizgisi ve dip cizgisi arasında takım sırasının onundeki yan cizgiden sahaya girip cıkabilir
d) Sakatlanan bir liberonun değiştirilmesi:
Baş hakemin onayının ardından sakatlanan bir liberonun yerine mac sırasında o setin pozisyon kağıdında yer almayan kayıtlı oyuncularda biri gecebilir Sakatlanan libero macın geri kalan bolumunde oyuna tekrar giremez
Sakatlanan bir liberonun yerine gececek oyuncunun gorevleri, oyunun geri kalan kısmında ve oynanmakta olan FIVB ya da Kıta Musabakasının diğer maclarında libero olmakla sınırlandırılır
BOLUM DORT
OYUN HAREKETLERİ
9 OYUNUN SEYRİ
91 OYUNDAKİ TOP
Bat hakemin musaadesiyle servis icin topa vurulduğu an top oyundadır
92 OYUN DIŞI TOP
Top, hakemlerden biri tarafından duduk calınarak değerlendirilen hatanın yapıldığı veya hata dışı olarak duduğun calındığı andan itibaren oyun dışıdır
93 DAHİL TOP
Top, sınır cizgileri dahil olmak uzere oyun alanı icinde yere değdiği zaman dahildir (Kural 132)
94 HARİC TOP
Top şu koşullarda harictir:
941 zemine temas eden kısmı sınır cizgisinin tamamen dışındaysa;
942 oyun alanı dışında bir cisme, tavana veya oyun dışındaki bir kişiye değerse;
943 antenlere, kablolara ve direklere veya yan bantlar dışındaki fileye değerse;
944 Kural 1112de belirtilen durum haric, file dikey duzlemini geciş boşluğunun kısmen veya tamamen dışından gecerse;
945 filenin altından alt boşluğu tamamen gecerse (Kural 1113)
10 TOPLA OYNAMA
Her takım kendi oyun sahası ve oyun boşluğunda oynamalıdır (Kural 1112 haric) Bununla beraber top serbest bolgenin dışından da geri dondurulebilir
101 TAKIM VURUŞLARI
Bir takım topu filenin uzerinden geri gondermek icin uc vuruş (blok temasına ilaveten, Kural 1541) yapma hakkına sahiptir Eğer daha fazla vuruş yapılırsa, takım DORT VURUŞ hatası yapmış olur
Takımın vuruşları sadece oyuncuların isteyerek yaptıkları vuruşları değil; aynı zamanda topla istemeden yaptıkları temasları da kapsar
1011 BİRBİRİNİ TAKİP EDEN TEMASLAR
Bir oyuncu art arda iki defa topa vuramaz (Kural 1023, 1521 ve 1542 haric)
1012 AYNI ANDA YAPILAN TEMASLAR
İki veya uc oyuncu topa aynı anda dokunabilir
10121 İki (uc) takım arkadaşı topa aynı anda dokunduğu zaman bu iki (uc) vuruş olarak goz onune alınır (blok haric) İki (uc) takım arkadaşı topa uzanır; fakat sadece bir oyuncu temas ederse, bu bir vuruş olarak sayılır Oyuncular carpışırlarsa, bu hata olarak değerlendirilmez
10122 İki rakip file uzerinde topa aynı anda temas etmişler ve top oyunda kalmışsa, topun sahasında kaldığı takımın tekrar uc vuruş yapma hakkı vardır Boyle bir top dışarı giderse, bu karşı taraftaki takım icin bir hatadır
10123 Topa iki rakip oyuncu tarafından aynı anda yapılan temas TUTULMUŞ TOP olarak değerlendirilirse (Kural 1022), bu bir CİFT HATAdır (Kural 6112) ve rally tekrarlattırılır
1013 YARDIMLI VURUŞLAR
Oyun sahası icinde bir oyuncunun topa ulaşmak icin takım arkadaşlarından, herhangi bir yapıdan veya cisimden destek almasına izin verilmez
Bununla beraber hata yapmak uzere olan bir oyuncu (fileye dokunmak veya orta cizgiyi gecmek gibi) takım arkadaşları tarafından durdurulabilir veya geri cekilebilir
Voleybolun Kuralları,
OYUN ALANI VE GERECLERİ
1 OYUN SAHASI
Oyun sahası, oyun alanı ve serbest bolgeden oluşur Bu saha dikdortgen ve simetrik olmalıdır
11 OLCULER
Oyun alanı, 18 x 9 m olculerinde bir dikdortgendir ve en az 3 m genişliğinde olan bir serbest bolge ile cevrilmiştir
Oyun sahasının uzerinde bulunan serbest oyun boşluğu, her turlu engelden arındırılmış olmalıdır Serbest oyun boşluğu, oyun sahasının yuzeyinden olculduğunde en az 7 m yuksekliğinde olmalıdır
FIVBnin Dunya Musabakalarında serbest bolge yan cizgilerden olculduğunde en az 5 m ve dip cizgilerden olculduğunde en az 8 m genişliğinde olacaktır Serbest oyun boşluğu ise oyun sahasının yuzeyinden olculduğunde en az 125 m yuksekliğinde olacaktır
12 OYUN SAHASININ YUZEYİ
121 Sahanın yuzeyi duz, yatay ve yeknesak olmalıdır Oyuncular icin sakatlanmaya yol acacak herhangi bir tehlike teşkil etmemelidir Puruzlu ve kaygan yuzeylerde oynanması yasaktır
FIVBnin Dunya Musabakalarında sadece tahta veya sentetik bir yuzeyin kullanılmasına izin verilir Bu yuzey daha once FIVB tarafından onaylanmış olmalıdır
122 Kapalı salonlarda oyun alanının yuzeyi acık renkte olmalıdır FIVBnin Dunya Musabakalarında cizgiler icin beyaz, oyun alanı ve serbest bolge icin farklı renkler kullanılmalıdır
123 Acık hava sahalarında drenaj amacıyla her metre icin 5 mmlik bir eğime musaade edilir Saha cizgilerinin sert bir maddeden oluşturulması yasaktır
13 OYUN ALANININ UZERİNDEKİ CİZGİLER
131 Butun cizgiler 5 cm genişliğindedir Cizgiler, zeminden ve diğer cizgilerden farklı ve acık renkte olmalıdır
132 Sınır cizgileri
İki yan ve iki dip cizgi oyun alanını belirler Yan ve dip cizgilerin her ikisi de oyun alanının boyutlarına dahil olarak cizilir
133 Orta cizgi
Orta cizginin tam ortası oyun alanını 9 x 9 m boyutlarında iki eşit alana boler Bu cizgi, filenin tam altından iki yan cizgi arasında uzanır
134 Hucum cizgisi
Her oyun alanında orta cizginin tam ortasından geriye doğru 3 mlik bir hucum cizgisi cizilir
FIVBnin Dunya Musabakalarnda hucum cizgisi yan cizgilerden itibaren toplam 175 mlik kesik cizgilerle uzatılmıştır 5 cm eninde, 15 cm boyundaki bu 5 adet kısa cizgi 20 cm aralıklarla cizilmelidir
14BOLGELER VE SAHALAR
141 On bolge
Her oyun alanında on bolge orta cizginin tam ortasıve hucum cizgisiyle (genişliği dahil) sınırlıdırOn bolgenin yan cizgiler dışında serbest bolgenin sonuna kadar uzandığı varsayılır
142 Servis bolgesi
Servis bolgesi, dip cizginin gerisinde 9 m genişliğindedir (dip cizgi haric)
Bu bolgenin yan sınırları, yan cizgilerin uzantısı olarak dip cizgilerden 20 cm geride ve bunlara dik 15 cm uzunluğunda iki kısa cizgiyle belirlenir Her iki kısa cizgi de servis bolgesinin genişliğine dahildir
Servis bolgesinin derinliği serbest bolgenin sonuna kadar devam eder
143 Oyuncu değiştirme bolgesi
Oyuncu değiştirme bolgesi, her iki hucum cizgisiyle sınırlanan ve yazı hakeminin masasına kadar olan bolgedir
144 Isınma sahası
FIVBnin Dunya Musabakalarında ısınma sahaları yaklaşık 3 x 3 m boyutlarında, serbest bolgenin dışında ve oturma sıralarının bulunduğu taraftaki koşelerde yer alır (Şekil 1)
15ISI
En duşuk ısı 10 Cnin (50 F) altında olmayacaktır
FIVBnin Dunya Musabakalarında maksimum ısı 25 Cden (77 F) daha yuksek ve minimum ısı 16 Cden (61 F) daha duşuk olmayacaktır
16AYDINLATMA
FIVBnin Dunya Musabakalarında aydınlatma, oyun sahası yuzeyinden 1 m yukseklikte olculmek suretiyle 1000 ile 1500 lux arasında olacaktır
2 FİLE VE DİREKLER
21 FİLENİN YUKSEKLİĞİ
211 File, orta cizginin ustunde ve buna dik olarak yer alır; erkekler icin 243 m ve bayanlar icin 224 m yuksekliğindedir
212 Filenin yuksekliği oyun alanının ortasından olculur Filenin iki kenar yuksekliği kesinlikle aynı olmalı ve buradaki yukseklik kuralda belirtilen
yuksekliği 2 cmden fazla gecmemelidir
22YAPISI
File, 1 m genişliğinde, 950 m uzunluğundadır ve 10 cmlik karelerden muteşekkil siyah iplerden yapılmıştır
Filenin ust kısmında 5 cm genişliğinde, iki kat beyaz cadır bezinden yapılmış yatay bir bant file boyunca dikilmiştir Bandın her iki ucunda onu direklere bağlayan ve gergin durmasını sağlayan bir ipin gectiği bir delik bulunur
Bandın icinden gecen elastiki kablo fileyi direklere bağlar ve ust kısmının gergin durmasını sağlar
Filenin alt kısmında (yatay bantsız) kareler arasından gecen bir ip onu direklere bağlar ve filenin alt kısmının gergin durmasını sağlar
23 YAN BANTLAR
İki adet beyaz bant, her iki yan cizginin uzerinde yer alacak şekilde fileye dik olarak bağlanır
Bunlar 5 cm genişliğinde ve 1 m uzunluğunda olup filenin bir parcası olarak kabul edilir
24ANTENLER
Anten, 180 m uzunluğunda ve 10 mm capında, fiberglas ya da benzeri bir maddeden yapılmış esnek bir cubuktur
Anten yan bandın dış tarafına bağlanır Antenler karşılıklı olarak filenin ters yonlerine yerleştirilir
Antenlerin her birinin 80 cmlik ust kısımları filenin uzerinde devam eder ve bu kısımlar zıt (tercihen kırmızı ve beyaz) renkte 10 cmlik teritlerle itaretlenir
Antenler filenin bir parcası sayılır ve geciş boşluğunun yan sınırlarını belirler ( Kural 1111)
25 DİREKLER
251 Filenin bağlandığı direkler, yan cizgilerin dışından 050 m ile 100 m mesafede yerlettirilmittir Direkler 255 m yuksekliğinde ve tercihen ayarlanabilir olmalıdır
252 Direkler duzgun ve yuvarlak olmalı, zemine tel kullanılmadan tutturulmalıdır Tehlikeli ve engelleyici unsurlar taşımamalıdır
26 İLAVE MALZEMELER
Butun ilave malzemeler FIVB yonetmelikleriyle belirlenir
3TOPLAR
31STANDARTLAR
Top, icinde lastik veya benzeri bir maddeden bir kese bulunan, kuresel ve dış kısmı esnek deri ya da sentetik deriden yapılmış olacaktır Sentetik deri materyalin onayı FIVB yonetmeliklerince belirlenmiştir
Tek bir acık renk ya da FIVB tarafından homologe edilmiş renklerin kombinasyonu kullanılabilir
Cevresi 6567 cm ve ağırlığı 260280 grdir
İc basıncı 0300325 kgcm2dir (294331882 mbar veya hPa)
32 TOPLARIN BENZERLİĞİ
Bir musabakada kullanılan tum toplar cevre genişliği, ağırlık, basınc, cins ve renk olarak aynı ozellikte olmalıdır
FIVBnin Dunya Musabakalarının, Kıtasal ve Ulusal ya da Lig Şampiyonalarının FIVB onaylı toplarla oynanması gerekir
33 UC TOP SİSTEMİ
FIVBnin Dunya Musabakalarında uc top kullanılacaktır Bu durumda birer tane serbest bolgenin her bir koşesinde, birer tane baş ve yardımcı hakemlerin arkasında olmak uzere altı top toplayıcı bulunur
BOLUM İKİ
KATILANLAR
4 TAKIMLAR
41 TAKIMIN OLUŞUMU
411Bir takım en fazla 12 oyuncu, bir koc, bir yardımcı koc, bir masor ve bir tıp doktorundan oluşur Oyunculardan biri musabaka cetvelinde takım kaptanı olarak belirtilmelidir
FIVBnin Dunya Musabakalarında tıp doktoruna FIVB tarafından onceden yetki verilmiş olmalıdır
412 Her takımın 12 oyuncudan oluşan nihai listesinde bir (1) Libero belirtme hakkı vardır
413 Libero dışıdaki oyunculardan biri musabaka cetvelinde takım kaptanı olarak belirtilmelidir
414 Sadece musabaka cetveline kayıtlı oyuncular oyun alanına girebilirler ve musabakaya iştirak edebilirler Koc ve takım kaptanı musabaka cetvelini imzaladıktan sonra kayıtlı oyuncular değiştirilemez
42 TAKIMIN YERLEŞİMİ
421 Oyunda olmayan oyuncular takımın oturma sıralarında oturmalı veya kendi ısınma sahalarında bulunmalıdırlar (Kural 144) Koc (Kural 523) ve takımın diğer mensupları da takımın oturma sıralarında oturmakla birlikte buradan gecici olarak ayrılabilirler Takımların oturma sıraları yazı hakemi masasının yan taraflarına, serbest bolgenin dışına yerleştirilir
422 Musabaka esnasında sadece takım mensuplarının takımlarının sırasında oturmalarına veya ısınma sahasında bulunmalarına musaade edilir (Kural 411)
423 Oyunda olmayan oyuncular oyun esnasında ısınma sahasında (Kural 144), molalarda ise kendi oyun alanlarının arkasındaki serbest bolgede topsuz olarak ısınabilirler Oyuncular set aralarında serbest bolge icinde ısınma amacıyla top kullanabilirler
43MALZEMELER
Bir oyuncunun malzemeleri forma, tort, corap ve spor ayakkabısından oluşur
431 Bir takımın forma, şort ve corapları tektip, temiz ve aynı renkte olmalıdır
432 Ayakkabılar hafif, esnek, lastik veya deri tabanlı ve topuksuz olmalıdır
FIVBnin Buyukler Dunya ve Kıta Musabakalarında bir takımın ayakkabı renkleri aynı olmalıdır; ancak marka ambleminin rengi ve dizaynında farklılık olabilir Forma ve şortların FIVB homologasyon standartlarına uyması gerekir
433 Oyuncuların formaları 1den 18e kadar numaralandırılmış olmalıdır
a) Numaralar formanın on ve arka ortasında bulunmalıdır Numaraların renk ve parlaklığı formanın renk ve parlaklığına zıt olmalıdır
b) Numaraların yuksekliği goğuste en az 15 cm, sırtta en az 20 cm olmalıdır Numaraların yazıldığı bandın genişliği ise en az 2 cm olacaktır
434 Takım kaptanının formasında, goğus numarasının altında 8 x 2 cmlik bir şerit olmalıdır
435 Diğer oyunculardan farklı renkte olan (Kural 431) (Libero oyuncusu haricinde Kural 85) veveya kurallara uygun olmayan şekilde numaralandırılmış (Kural 433) formaların giyilmesi yasaktır
436 FIVB Dunya Musabakalarında oyuncuların numaraları şortun sağ pacasında tekrarlanacaktır Numaranın yuksekliği 4 ile 6 cm arasında ve numaranın yazıldığı bant minimum 1cm olmalıdır
44 MALZEME DEĞİŞİKLİKLERİ
Bat hakem bir veya daha fazla oyuncuya tu konularda musaade verebilir:
441 cıplak ayakla oynamak,
442 set aralarında veya oyuncu değişikliğinden sonra ıslak formaları renk, dizayn ve numarası aynı olmak şartıyla yenileriyle değiştirme,
443 soğuk havalarda butun takım icin (Libero haric) aynı renk ve dizayna sahip ve (4331)e uygun numaralı olması şartıyla takımların eşofmanla oynaması Boyle bir musaade takımın tum oyuncularının eşofman giymesini gerektirir
45 YASAKLANMIŞ EŞYALAR
451 Oyuncuların sakatlanmasına sebep olabilecek veya onlara suni bir avantaj sağlayacak şeylerin kullanılması yasaklanmıştır
452 Oyuncular riski kendisine ait olmak kaydıyla gozluk ve lens takabilir
5 TAKIM LİDERLERİ
Takım kaptanı ve koc kendi takım mensuplarının davranış ve disiplininden sorumludur
51 KAPTAN
511 MAC ONCESİ takım kaptanı musabaka cetvelini imzalar ve kurada takımını temsil eder
512 MAC ESNASINDA takım kaptanı oyun alanında olduğu surece oyun kaptanı olarak gorev yapar Takım kaptanı oyunda olmadığı zaman koc veya bizzat kendisi oyun kaptanı rolunu ustlenmek uzere bir başka oyuncuyu tayin eder Bu oyun kaptanı; değiştirilene, takım kaptanı oyuna donene veya set bitene kadar takım kaptanının sorumluluklarını ustlenir Topun oyun dışı olduğu zamanlarda tum takım mensupları icerisinde sadece oyun kaptanı hakemlerle konuşma hakkına sahiptir:
5121 kuralların uygulanması ve yorumu hakkında acıklama ister ve aynı zamanda takım arkadaşlarının istek veya sorularını da iletir Eğer oyun kaptanı baş hakemin acıklamalarına katılmazsa, bu karara itiraz edebilir ve derhal hakeme macın sonunda musabaka cetveline resmi bir itiraz kaydettirme hakkını saklı tuttuğunu belirtir (Kural 2324);
5122 Şu konularda yetki ister:
a)malzeme değişikliği
b)takımların pozisyonlarının tetkiki
c)zemin, file ve top, vs kzntrolu;
5123 mola ve oyuncu değişikliği talebinde bulunur (Kural 1621)
513 MAC SONUNDA takım kaptanı:
5131 hakemlere tetekkur eder ve sonucu tasdik etmek icin musabaka cetvelini imzalar;
5132 Eğer takım kaptanı (veya yerine tayin edilen oyun kaptanı) daha once baş hakeme herhangi bir uyuşmazlık bildirmişse, uyuşmazlık teyit edilebilir ve musabaka cetveline resmi bir itiraz olarak kaydedilebilir (Kural 5121)
52 KOC
521 Koc, mac suresince takımının oyuncularını oyun alanının dışından yonlendirir Başlangıc pozisyonlarını, oyuncu değişikliklerini ve direktif vermek Icin molaları tayin eder Bu gorevlerde temas kuracağı yetkili yardımcı hakemdir
522 MACTAN ONCE koc kendi oyuncularının isim ve numaralarını musabaka cetveline kaydettirir veya bunları kontrol eder ve daha sonra musabaka cetvelini imzalar
523 MAC ESNASINDA koc:
5231 her setten once pozisyon kağıdını duzgun bir şekilde doldurarak imzalar ve yazı hakemine veya yardımcı hakeme verir;
5232 takımının sırasında, yazı hakemine en yakın yerde oturur; ancak gecici olarak yerini terk edebilir;
5233 mola ve oyuncu değişikliği taleplerinde bulunur;
5234 diğer takım mensupları gibi oyun sahasındaki oyunculara direktif verebilir Koc bu direktifleri macı engellemeden ya da geciktirmeden, takımının oturma sırasının onundeki serbest bolgede durarak ya da ısınma sahasına kadar yuruyerek verebilir
53 YARDIMCI KOC
531 Yardımcı koc, takımın oturma sırasında oturur; ancak maca mudahale etme hakkı yoktur
532 Koc takımın başından ayrılmak zorunda kalırsa, yardımcı koc oyun kaptanının isteği ve baş hakemin musaadesiyle kocun gorevlerini ustlenebilir
BOLUM UC
OYUN DUZENİ
6 BİR SAYI ALMAK, SET VE MAC KAZANMAK
61 BİR SAYI ALMAK
611 Oyun Hataları
Ne zaman takım bu kurallara uymayan bir harekette bulunur veya bir şekilde bu kuralları ciğnerse, hakemlerden biri oyun hatası icin duduk calar Hatalara hakemler karar verir ve kurallara gore cezalarını tayin ederler
6111 eğer art arda iki veya daha fazla hata yapılırsa, sadece ilk yapılan hata dikkate alınır;
6122 eğer iki ya da daha fazla hata rakipler tarafından aynı anda yapılırsa, bu bir CİFT HATAdır ve rally tekrarlattırılır
612 Bir hatanın sonucları
Her hata rallynin kaybedilmesiyle sonuclanır:
6121 Eğer hatalı takımın rakibi servis attıysa, bir sayı alır ve servis atmaya devam eder;
6122 Eğer hatalı takımın rakibi servis karşıladıysa, bir sayı alır ve servis kullanma hakkı kazanır
62 SET KAZANMA
Bir set (netice seti 5inci haric) en az 2 sayı farkla 25 sayıya ulaşan takım tarafından kazanılır Sayılarda 2424luk eşitlik olması halinde oyun iki sayılık farka ulaşılana kadar (2624, 2725) devam eder
63 MAC KAZANMAK
631 Mac, uc seti alan takım tarafından kazanılır
632 Setlerde 22lik eşitlik olması halinde, netice seti (5inci) en az 2 sayı farkla 15 sayı uzerinden oynanır
4 MACTA HAZIR BULUNMAMA VE EKSİK TAKIM
641 Eğer bir takım sahaya davet edildikten sonra oynamayı reddederse, macta hazır bulunmadığı ilan edilir ve ceza olarak setleri 250, macı da 30lık sonucla kaybeder
642 Gecerli bir sebep gostermeksizin zamanında oyun alanında bulunmayan bir takımın macta hazır bulunmadığı ilan edilir ve Kural 641deki gibi itlem gorur
643 Bir takım set veya mac icin EKSİK ilan edilirse, seti veya macı kaybeder (Kural 731a) Rakip takıma seti veya macı kazanması icin gerekli sayılar ya da sayı ve setler verilir Eksik ilan edilen takım ise daha once aldığı sayı ve setleri aynen muhafaza eder
7 OYUNUN YAPISI
71 KURA
Musabakadan once baş hakem ilk servisi atacak takımı ve takımların birinci setteki sahalarını belirlemek icin kura atışı yapar Eğer netice seti oynanacaksa, yeniden kura atışı yapılır
711 Kura iki takım kaptanının huzurunda atılır
712 Kurayı kazananın secenekleri:
YA
7121 servis atma ya da karşılama hakkı
YA DA
7122 oyun alanının secimi
Kurayı kaybeden kalan secenekleri alır
713 Ayrı ayrı ısınma halinde ilk servisi atacak takım filede ilk ısınacak takımdır
72 ISINMA DEVRESİ
721 Mac oncesinde takımlar başka bir sahada ısınma olanağı bulmuşlarsa, 3er dakika, bulamamışlarsa 5er dakika filede ısınabilirler
722 İki takımın kaptanı anlaşarak birlikte ısınmak isterlerse, Kural 721deki şartlara gore filede 6 veya 10 dakika ısınabilirler
73 TAKIMIN DİZİLİŞİ
731 Her takımın oyunda daima altı oyuncusu olmalıdır
7311 Oyun alanındaki oyuncuların donme sırası, takımların başlangıc dizilişiyle belirlenir Bu sıra set boyunca korunmalıdır
7312 Bir takım liberobildirme hakkını kullandığında (Kural 85) altı başlangıc oyuncusunun yanında liberonun numarasının da ilk setin pozisyon kağıdında belirtilmesi gerekir
732 Her setin batlamasından once koc kendi takımının başlangıc dizilişini pozisyon kağıdında gostermelidir Bu kağıt duzgun bir şekilde doldurulup imzalanarak yardımcı hakeme veya yazı hakemine verilir
733 Bir setin başlangıc dizilişinde yer almayan oyuncular, o set icin yedek oyunculardır
734 Pozisyon kağıdının yardımcı hakem veya yazı hakemine teslim edilmesinden sonra dizilişte normal oyuncu değişikliğinin dışında hicbir değişiklik yapılmasına izin verilemez
735 Oyuncuların sahadaki yerleri ve pozisyon kağıdı arasında celişki
7351 Setin başlamasından once oyuncuların oyun alanındaki yerleriyle pozisyon kağıdı arasında farklılık varsa, oyuncular pozisyon kağıdında gosterilen yerlerine gecmelidirler Bu durumda ceza verilmez
7352 Aynı şekilde, eğer oyun alanında pozisyon kağıdına yazılmamış bir oyuncu varsa, set başlamadan once sahadaki diziliş pozisyon kağıdına gore duzeltilmelidir Bu durumda ceza verilmez
7353 Bununla beraber eğer koc pozisyon kağıdına yazılmamış bir oyuncuyu veya oyuncuları oyun alanında tutmak isterse, kurallara uygun oyuncu değişikliği talep etmelidir Bu değişiklik veya değişiklikler musabaka cetveline işlenecektir
74 POZİSYONLAR
Servis atan oyuncunun topa vurduğu anda her takım kendi oyun alanında donuş sırasına gore pozisyon almalıdır (servis atan oyuncu haric)
741 Oyuncuların pozisyonları aşağıdaki gibi numaralandırılmıştır:
7411 Filenin onunde bulunan uc oyuncu on hat oyuncusudur ve 4 (onsol), 3 (onorta), 2 (onsağ) numaralı pozisyonlarda dururlar
7412 Diğer uc oyuncu arka hat oyuncusudur ve 5 (arkasol), 6 (arkaorta), 1 (arkasağ) numaralı pozisyonlarda dururlar
742 Oyuncular arasındaki bağlantılı pozisyonlar
7421 Her arka hat oyuncusu kendisiyle ilgili on hat oyuncusuna gore filenin daha gerisinde yer almalıdır
7422 On hat ve arka hat oyuncuları, Kural 741de belirtilen sıraya gore birbirlerinin yanında durmalıdırlar
743 Oyuncuların pozisyonları, yere temas eden ayaklarının pozisyonlarına gore ve aşağıda belirtilen şekilde tespit ve kontrol edilir:
7431 her on hat oyuncusunun ayağının en azından bir kısmı orta cizgiye kendisiyle ilgili arka hat oyuncusunun ayaklarından daha yakın olmalıdır
7432 sağ (sol) tarafta bulunan her oyuncunun ayağının en azından bir kısmı sağ (sol) taraftaki yan cizgiye kendi sırasında ortada bulunan oyuncunu ayaklarından daha yakın olmalıdır
744 Servis atıldıktan sonra oyuncular her tarafa hareket edebilir ve kendi oyun alanlarında veya serbest bolgede herhangi bir pozisyon alabilirler
75 POZİSYON HATASI
751 Eğer servis atan oyuncunun topa vurduğu anda herhangi bir oyuncu duzgun pozisyonda değilse, takımı pozisyon hatası yapar (Kural 73 ve 74)
752 Servis atan oyuncu topa vurduğu anda servis hatası yaparsa (Kural 134 ve 1371), bu hata pozisyon hatasından once gelir
753 Eğer topa vurulduktan sonra bir servis hatası olursa (Kural 1372), cezalandırılacak olan pozisyon hatasıdır
754 Bir pozisyon hatası aşağıdaki sonucları doğurur:
7541 takım rallynin kaybedilmesiyle cezalandırılır (Kural 612); rakip takım bir sayı alır (Kural 62) ve servis atma hakkı kazanır;
7542 oyuncuların pozisyonları duzeltilir
76 DONUŞ
761 Donuş sırası başlangıc dizilişiyle belirlenir ve set boyunca oyuncuların pozisyonları ve servis sırasına gore kontrol edilir
762 Servisi karşılayan takım servis atma hakkını kazandığı zaman bu takımın oyuncuları saat yonunde bir pozisyon donmelidir: 2 nolu pozisyondaki oyuncu servis atmak icin 1 noya gider, 1 nolu pozisyondaki oyuncu 6 noya gecer, vs
77 DONUŞ HATALARI
771 Donuş hatası, SERVİSİN donuş sırasına gore atılmadığı zaman yapılır (Kural 761) Bu durum aşağıdaki sonucları doğurur:
7711 takım rallynin kaybedilmesiyle cezalandırılır (Kural 612); rakip takım bir sayı alır (Kural 62) ve servis atma hakkı kazanır;
7712 oyuncuların donuş sırası duzeltilir
772 Buna ilave olarak yazı hakemi hatanın yapıldığı anı tam olarak belirleyecek ve takımın hata yaptıktan sonra kazandığı butun sayılar iptal edilecektir Rakip takımın sayıları gecerli kalır Eğer hatanın yapıldığı an tespit edilemiyorsa, kazanılmış sayılar iptal edilmez; uygulanacak tek ceza rally kaybıdır
8 OYUNCU DEĞİŞİKLİĞİ
Oyuncu değişikliği, bir oyuncunun yazı hakem tarafından kaydedildikten sonra oyun alanını terk etmesi gereken bir başka oyuncunun pozisyonuna gecmek icin oyuna girme hareketidir Oyuncu değişikliği, hakem musaadesi gerektirir (oyuncu değişikliği işlemleri icin Kural 165e bakınız)
81 DEĞİŞİKLİKLERİN LİMİTLERİ
811 Her sette her takıma en fazla altı oyuncu değişikliği yapma izni verilir Bir veya daha fazla oyuncu aynı anda değiştirilebilir
812 Başlangıc dizilişinde yer alan bir oyuncu bir sette yalnız bir defa oyundan cıkabilir ve diziliş pozisyonunda onceki yerine girebilir
813 Bir yedek oyuncu başlangıc dizilişindeki bir oyuncunun yerine bir sette bir defa girebilir ve sadece aynı oyuncuyla yer değiştirebilir
82 İSTİSNAİ DEĞİŞİKLİK
Oyuna devam edemeyecek şekilde sakatlanmış bir oyuncu kurallara uygun olarak değiştirilmelidir Bu mumkun değilse, Kural 81de belirtilen sınırlamalar dışında takıma bir İSTİSNAİ değişiklik yapma hakkı tanınır İstisnai değişiklik, sakatlanma anında oyun alanında olmayan herhangi bir oyuncunun (libero dışında) sakatlanan oyuncunun yerine oyuna girmesi demektir Sakatlanan oyuncuya değiştirildikten sonra tekrar maca girme izni verilmez
83 İHRACTAN DOLAYI DEĞİŞİKLİK
OYUNDAN CIKARILAN veya DİSKALİFİYE edilen bir oyuncu (Kural 2123 ve 2124) kurallara uygun olarak değiştirilmelidir Bu mumkun değilse,takım EKSİK ilan edilir (Kural 643)
84 KURALLARA UYGUN OLMAYAN DEĞİŞİKLİK
841 Oyuncu değişikliği Kural 81de belirtilen sınırları aşıyorsa, bu kurallarauygun olmayan bir değişikliktir (Kural 82deki durum haric)
842 Bir takım kurallara uygun olmayan bir değişiklik yapmış ve oyuna başlamışsa (Kural 91), aşağıdaki işlemler uygulanacaktır:
8421 takım rally kaybı ile cezalandırılır; rakip takım bir sayı alır ve servis atma hakkı kazanır;
8422 değişiklik duzeltilir,
8423 hatalı takımın hata oluştuğu andan itibaren aldığı sayılar iptal edilir Rakibinin sayıları aynen kalır
85 LİBERO OYUNCUSU
851 Liberonun (Kural 412) mactan once musabaka cetvelinde ozel olarak ayrılmış cizgiye kaydedilmesi gerekir Numarasının da ilk setin pozisyon kağıdına eklenmesi gerekir (Kural 731)
852 Bir libero oyuncusuna ait ozel kurallar aşağıdaki gibidir:
8521 Malzemeler:
Liberonun takımın diğer uyeleriyle zıtlık oluşturacak farklı renkte bir forma ya da yelek giymesi (ya da farklı tasarımlı) gerekir (Kural 435)
8522 Oyun hareketleri:
a) Libero herhangi bir geri hat oyuncusunun yerini alabilir
b) Gorevleri bir geri hat oyuncusu olmakla sınırlandırılmıştır ve temas anında top file ust kenar yuksekliğini tumuyle aşmışsa, hicbir yerden (oyun sahası ve serbest alanda dahil) bir hucum vuruşunu tamamlayamaz
c) Servis atamaz, blok yapamaz ya da blok tetebbusunde bulunamaz
d) On bolge ya da uzantısında bulunan bir liberonun overhand parmak pasından gelen bir topa filenin ust kenar seviyesinden daha yuksekte hucum yapılamaz Eğer libero boyle bir vuruşu on bolgenin arkasında yapıyorsa, topa serbestce hucum yapılabilir
8523 Oyuncuların yerine geciş:
a) Liberonun bir oyuncunun yerine gecmesi duzenli değişiklik olarak sayılmaz Bu yer değiştirmeler sınırsızdır; ancak liberonun yerine sadece daha once yer değiştirdiği oyuncu gecebilir ve ikisi arasında bir rally olması gerekir
b) Bu yer değiştirmeler ancak top oyun dışındayken ya da yardımcı hakemin takım dizilişini kontrol etmesinden sonra (bir setin başlamasından once) ve servis duduğunden once yapılabilir
c) Bir libero ancak hucum cizgisi ve dip cizgisi arasında takım sırasının onundeki yan cizgiden sahaya girip cıkabilir
d) Sakatlanan bir liberonun değiştirilmesi:
Baş hakemin onayının ardından sakatlanan bir liberonun yerine mac sırasında o setin pozisyon kağıdında yer almayan kayıtlı oyuncularda biri gecebilir Sakatlanan libero macın geri kalan bolumunde oyuna tekrar giremez
Sakatlanan bir liberonun yerine gececek oyuncunun gorevleri, oyunun geri kalan kısmında ve oynanmakta olan FIVB ya da Kıta Musabakasının diğer maclarında libero olmakla sınırlandırılır
BOLUM DORT
OYUN HAREKETLERİ
9 OYUNUN SEYRİ
91 OYUNDAKİ TOP
Bat hakemin musaadesiyle servis icin topa vurulduğu an top oyundadır
92 OYUN DIŞI TOP
Top, hakemlerden biri tarafından duduk calınarak değerlendirilen hatanın yapıldığı veya hata dışı olarak duduğun calındığı andan itibaren oyun dışıdır
93 DAHİL TOP
Top, sınır cizgileri dahil olmak uzere oyun alanı icinde yere değdiği zaman dahildir (Kural 132)
94 HARİC TOP
Top şu koşullarda harictir:
941 zemine temas eden kısmı sınır cizgisinin tamamen dışındaysa;
942 oyun alanı dışında bir cisme, tavana veya oyun dışındaki bir kişiye değerse;
943 antenlere, kablolara ve direklere veya yan bantlar dışındaki fileye değerse;
944 Kural 1112de belirtilen durum haric, file dikey duzlemini geciş boşluğunun kısmen veya tamamen dışından gecerse;
945 filenin altından alt boşluğu tamamen gecerse (Kural 1113)
10 TOPLA OYNAMA
Her takım kendi oyun sahası ve oyun boşluğunda oynamalıdır (Kural 1112 haric) Bununla beraber top serbest bolgenin dışından da geri dondurulebilir
101 TAKIM VURUŞLARI
Bir takım topu filenin uzerinden geri gondermek icin uc vuruş (blok temasına ilaveten, Kural 1541) yapma hakkına sahiptir Eğer daha fazla vuruş yapılırsa, takım DORT VURUŞ hatası yapmış olur
Takımın vuruşları sadece oyuncuların isteyerek yaptıkları vuruşları değil; aynı zamanda topla istemeden yaptıkları temasları da kapsar
1011 BİRBİRİNİ TAKİP EDEN TEMASLAR
Bir oyuncu art arda iki defa topa vuramaz (Kural 1023, 1521 ve 1542 haric)
1012 AYNI ANDA YAPILAN TEMASLAR
İki veya uc oyuncu topa aynı anda dokunabilir
10121 İki (uc) takım arkadaşı topa aynı anda dokunduğu zaman bu iki (uc) vuruş olarak goz onune alınır (blok haric) İki (uc) takım arkadaşı topa uzanır; fakat sadece bir oyuncu temas ederse, bu bir vuruş olarak sayılır Oyuncular carpışırlarsa, bu hata olarak değerlendirilmez
10122 İki rakip file uzerinde topa aynı anda temas etmişler ve top oyunda kalmışsa, topun sahasında kaldığı takımın tekrar uc vuruş yapma hakkı vardır Boyle bir top dışarı giderse, bu karşı taraftaki takım icin bir hatadır
10123 Topa iki rakip oyuncu tarafından aynı anda yapılan temas TUTULMUŞ TOP olarak değerlendirilirse (Kural 1022), bu bir CİFT HATAdır (Kural 6112) ve rally tekrarlattırılır
1013 YARDIMLI VURUŞLAR
Oyun sahası icinde bir oyuncunun topa ulaşmak icin takım arkadaşlarından, herhangi bir yapıdan veya cisimden destek almasına izin verilmez
Bununla beraber hata yapmak uzere olan bir oyuncu (fileye dokunmak veya orta cizgiyi gecmek gibi) takım arkadaşları tarafından durdurulabilir veya geri cekilebilir