voynuk nedir osmanlı devletinde
voynuk teşkilatı osmanlı devletinde
Osmanlı Devletinde, seferdeyken ordunun ve devlet adamlarının atlarına; sulh zamanında ise has ahır ve cayır hizmetlerine bakmakla vazifeli bir sınıf Gayri muslim ve bilhassa Bulgarlardan secilirdi
Voynuk teşkilatı Sultan Birinci Murad Han (13591389) zamanında Rumeli beylerbeyi olan Timurtaş Paşa tarafından ilk defa Bosna’da kuruldu Mensupları Bulgarlar arasından secilerek, yaygınlaştırıldı Hassa, amme veya seferli ve Cayır Voynukları halinde teşkilatlanırdı Hassa voynukları, Istablı amire (saray ahırı) hizmetlileriydi Amme voynukları, seferlerde askeri hizmetlerde bulunurlardı Muharebeye gitmek icin davet edilenlere Sefer Voynukları denirdi Istablı amire’ye cayır bicmek ve hayvanları cayırlatmak icin gelmeleri emir olunan voynuklara da Cayır Voynukları denilirdi Hassa Voynuklarının başına Voynuk Beyi, Amme Voynuklarının bulunduğu timar sahiplerinin başına da Voynuk Seraskeri denirdi Has Ahır hayvanlarıyla, Istablı amire cayırlarına bakan voynukların kayıtlarını tutup, bunlarla ilgili muamelelerle Voynuk Katibi meşgul olurdu Mıntıkalardaki birlik kumandanlarına Ceribaşı denirdiVoynuk Beyi, Seraskeri ve Ceribaşı Muslumandı Diğer kucuk amirlerden Primkur ve Likator Hıristiyandı Voynuklar “Gonder adıyla ucer dorder kişilik mufrezelere ayrılmışlardı Her gonderden bir tanesi nobetleşe her sene hizmete girerdi Voynuklar nobet hizmetine kendi beygirleriyle gelirlerdi Hizmete gelen nobetci voynukların yoklamaları defterdarlara aitti Mevcutları binin altındaydı
Voynukların kaynağı Rumeli olup, bilhassa Bulgaristan idi Acık kadrolara, olen veya sakatlanan voynuğun oğlu, kardeşi veya akrabalarından biri tayin edilirdi Voynukların oğullarına veVoynukluğa aday olan akrabalarına “Zevait Voynuk denilirdi Olum ve sakatlanmalar halinde Zevait Voynuklarıyla kadro tamamlanırdı Zevaitle kadro tamamlanmazsa dışardan Voynuk yazılırdı Voynuklara hizmeti karşılığı verilen araziye “Baştına adı verilirdi Voynuk, hizmeti karşılığında Baştına’yı (belirli ve sınırlı bir alan) kullanırdı Bu arazi icin hicbir tarafa vergi ve rusum vermezdi Voynuk belirli arazisinden başka yer tuttuğu zaman bu arazinin aşar ve sair rusUmunu dirlik sahibine vermeye mecbur olduğu gibi kendi dirliğini teşkil eden araziden başkasının istifadesi halinde de bunun vergi ve rusUmunu kullanandan almak hakkına sahipti
Voynuk Teşkilatı 1691’de kaldırıldıysa da, 1693’te tekrar kuruldu 1878 tarihinde ise tamamen kaldırıldı
voynuk teşkilatı osmanlı devletinde
Osmanlı Devletinde, seferdeyken ordunun ve devlet adamlarının atlarına; sulh zamanında ise has ahır ve cayır hizmetlerine bakmakla vazifeli bir sınıf Gayri muslim ve bilhassa Bulgarlardan secilirdi
Voynuk teşkilatı Sultan Birinci Murad Han (13591389) zamanında Rumeli beylerbeyi olan Timurtaş Paşa tarafından ilk defa Bosna’da kuruldu Mensupları Bulgarlar arasından secilerek, yaygınlaştırıldı Hassa, amme veya seferli ve Cayır Voynukları halinde teşkilatlanırdı Hassa voynukları, Istablı amire (saray ahırı) hizmetlileriydi Amme voynukları, seferlerde askeri hizmetlerde bulunurlardı Muharebeye gitmek icin davet edilenlere Sefer Voynukları denirdi Istablı amire’ye cayır bicmek ve hayvanları cayırlatmak icin gelmeleri emir olunan voynuklara da Cayır Voynukları denilirdi Hassa Voynuklarının başına Voynuk Beyi, Amme Voynuklarının bulunduğu timar sahiplerinin başına da Voynuk Seraskeri denirdi Has Ahır hayvanlarıyla, Istablı amire cayırlarına bakan voynukların kayıtlarını tutup, bunlarla ilgili muamelelerle Voynuk Katibi meşgul olurdu Mıntıkalardaki birlik kumandanlarına Ceribaşı denirdiVoynuk Beyi, Seraskeri ve Ceribaşı Muslumandı Diğer kucuk amirlerden Primkur ve Likator Hıristiyandı Voynuklar “Gonder adıyla ucer dorder kişilik mufrezelere ayrılmışlardı Her gonderden bir tanesi nobetleşe her sene hizmete girerdi Voynuklar nobet hizmetine kendi beygirleriyle gelirlerdi Hizmete gelen nobetci voynukların yoklamaları defterdarlara aitti Mevcutları binin altındaydı
Voynukların kaynağı Rumeli olup, bilhassa Bulgaristan idi Acık kadrolara, olen veya sakatlanan voynuğun oğlu, kardeşi veya akrabalarından biri tayin edilirdi Voynukların oğullarına veVoynukluğa aday olan akrabalarına “Zevait Voynuk denilirdi Olum ve sakatlanmalar halinde Zevait Voynuklarıyla kadro tamamlanırdı Zevaitle kadro tamamlanmazsa dışardan Voynuk yazılırdı Voynuklara hizmeti karşılığı verilen araziye “Baştına adı verilirdi Voynuk, hizmeti karşılığında Baştına’yı (belirli ve sınırlı bir alan) kullanırdı Bu arazi icin hicbir tarafa vergi ve rusum vermezdi Voynuk belirli arazisinden başka yer tuttuğu zaman bu arazinin aşar ve sair rusUmunu dirlik sahibine vermeye mecbur olduğu gibi kendi dirliğini teşkil eden araziden başkasının istifadesi halinde de bunun vergi ve rusUmunu kullanandan almak hakkına sahipti
Voynuk Teşkilatı 1691’de kaldırıldıysa da, 1693’te tekrar kuruldu 1878 tarihinde ise tamamen kaldırıldı