Wikileaks Nedir ?

Wikileaks, şeffaflık yaratmayı hedefleyen, kendisini kaynaklar için bir savunuculuk grubu ve bir ifşa platformu olarak gören, bağışlarla finanse edilen bir kuruluştur. İsim, okuyucuların etkilenebileceği bir platform olan “Wiki” ve “Sızıntı” kavramından oluşuyor. Bu bağlamda, sızıntı terimi, gizli bilgilerin sızdığı bir sızıntı noktası anlamına gelir. Ağın başlatıcısı, diğer beş anonim kişiyle birlikte bu platformun fikrine sahip olan Julian Assange’dır.

Wikileaks veritabanları birkaç milyon belge ve dosya içerir. Verileri yayınlamak için kullanılan ana sayfa İsveçli sağlayıcı PRQ.se tarafından barındırılmaktadır. Dünya çapında dağıtılan yirmi sunucuda veri materyalinin her zaman birkaç yedek kopyası vardır, bu nedenle bir sunucunun silinmesinin sitenin işlevi için büyük ölçüde hiçbir sonucu yoktur. Veri trafiği, muhbirlerin anonimliğini korumak ve devlet kontrol kurumları tarafından takip edilmesini daha zor hale getirmek veya ideal olarak tamamen önlemek için şifrelenmiştir. Ayrıca tek bir adresin bloke edilmesinin platformun işlevselliğini sınırlamaması için portal için çeşitli adresler oluşturulmuştur.

Wikileaks Finans​

Finansman yalnızca destekçilerden gelen bağışlardan gelir ve kar amacı gütmeyen bir kuruluş olarak çalışır. Bu durum, finansman sorunları nedeniyle 2009 kışında sitenin kısa bir süreliğine kapatılmasına neden oldu. Büyük kredi kartı şirketlerinin mevcut mali ambargosu ve PayPal ödeme hizmeti de operatörler için mali zorluklara yol açıyor.

Wikileaks, ağın tarafsızlığını savunmasız hale getirebileceği nden, iş dünyasından bağış almaktan kaçınır. Finansman sorunlarına karşı koymak için, sitenin daha fazla işletilmesi için gelir elde etmek amacıyla çeşitli nesnelerin (örneğin orijinal belgeler) açık artırmaya çıkarılması tartışılmaktadır. Aksi takdirde, organizasyon ve işletmeci, örneğin ceza davalarında veya benzerlerinde mahkemede ücretsiz olarak savunmayı üstlenen sponsorların yardımına bağımlıdır.

Wikileaks Manifestosu​

Otoriter rejimlerin iç işleyişinin ayrıntıları ortaya çıktıkça, siyasi seçkinler arasındaki komployu yalnızca rejim içindeki çıkar ve kayırmacılık için değil, aynı zamanda otoriter yönetimi sürdürmek ve güçlendirmek amacıyla birincil planlama tekniği olarak görüyoruz. Bu, temelde devletin vatandaşlarından bilgi sakladığını varsayan kripto-anarşizme dayanmaktadır. Bu bilgi alıkoyması’nın devletin işleyişiyle ne ölçüde ilgili olduğu göz ardı edilmektedir.

İdeolojinin amacı, vatandaşın yöneticilerin faaliyetleri hakkında kapsamlı bir şekilde bilgilendirildiği tam bir şeffaflıktır. Bununla birlikte, materyal yayınlanmadan önce incelenir ve gerekirse, örneğin muhbirlerin korunması gerekiyorsa, yalnızca sınırlı bir ölçüde serbest bırakılır. İnsanların ölümüne yol açabilecek bilgilerin yayınlanıp yayınlanmayacağı sorusuna Assange, önceden uyarılacaklarını söyleyerek yanıt verdi. Platform üzerinden yapılan yayınların insan hayatını tehlikeye attığı, hatta kişilerin veya muhbirlerin ölümüne yol açtığı göz ardı edilemez. Bilgilerin Wikileaks’te yayınlanması için mutlaka doğrulanması gerekmediğini gösteriyor. Bilgiler görüntülenip doğruluğu kontrol edilse de, şüphe durumunda platforma serbestçe yüklenir ve okuyucu, materyalin ne kadar ciddi göründüğünü değerlendirmekte özgürdür.

Wikileaks’in Bilinen Eylemleri​

Wikileaks’in en bilinen eylemleri arasında “Collateral Murder” videosunun yayınlanması ve Cablegate yer alıyor. Ayrıca Irak ve Afganistan savaşlarına ait belge ve raporlar da yayımlandı. İlk eylem, bir helikopter savaş gemisinden bir hedef kamera kaydının yayınlanmasından oluşuyordu. Video sırasında, silahlı bir isyancı grubu ateş altındayken pilot ve nişancılardan aşağılayıcı yorumlar duyuluyor. Daha sonra, ikisinin de Reuters haber ajansı için çalışan gazeteci Namir Noor-Eldeen ve şoförü olduğu ortaya çıktı. Videonun sonlarına doğru yaralıları taşımak için kullanılması gereken bir araca da ateş ediliyor. Video, öncelikle modern savaşın boyutlarını ve Amerikalıların Irak’ta insanlara nasıl davrandığını göstermek için yayınlandı. Helikopter kamerasının bakış açısıyla insanlara bilgisayar oyunu gibi görünen atış, askerlerin “iyi atışlar” gibi yorumlarını da açıklıyor. ABD Ordusu, 18 sivili öldüren ve 2 çocuğu yaralayan ölümcül silah şiddetini, taşınan kameranın sözde RPG (roketatar) gibi göründüğü ve protokollerin bu durumda saldırı çağrısında bulunduğu gerekçesiyle haklı çıkardı.