X Işınları Oluşumu

X ışınları nasıl oluşur
X ışınları hakkında bilgi


Katottan salınan elektronlar yüksek gerilim aşağı metal hedefe doğru hızlandırılır Hedefe çarpan elektronlar metal hedef içinde büyük bir ivme ile yavaşlayarak dururlar İvmeli hareket yapan yüklü parçacıkların elektromağnetik ışıma yaptıkları bilinmektedir O halda ivmeli hareket yapan elektronlara eşlik eden ışımayı X ışını olarak düşünmelidir

Metal hedefe çarpan elektronların büyük bir bölümü kinetik enerjilerini hedef atomları ile birden fazla çarpışma yaparak aşamalı olarak yitirdiklerinden X ışını oluşturmayıp hedefi ısıtırlar

Bir Takım elektronlar ise kinetik enerjilerinin büyük bir bölümünü veya tamamını kasıt atomları ile yaptığı bir tek çarpışmada kaybederler İşte bu enerji X ışını olarak ortaya çıkar

Bu durumda oluşan X ışınlarının maksimum frekansı;

hfmax Ek eV

fmax ( eV h )

Elektronlar anoda v0 hızı ile çarpmış ve '' d '' uzaklıkta durmuş olsunlar İvmeli hareket ile de olsa '' d '' yolunu

vort ( vson + v0 2 ) v0 2 sıradan ile alırlar

'' d '' yolunu v0 2 sıradan hızı ile '' t '' sürede almışlarsa;

t d vort d ( v0 2 )

t 2d v0 bulunur Buna kadar X ışınlarının periyotları

Tx 2d v0 frekansları da

fx v0 2d bulunur

ANEKDOT : X ışınlarının periyotları durma sürelerine eşittir

tduruş Tx


ANEKDOT : X ışınlarının oluşumuna zıt fotoelektrik durum olarak bakılabilir

X Işınlarının Özellikleri

1 Gözle görünmezler, çünkü dalga boyları fazla küçüktür ( 0,01A° ile 1A° arasınad )

2 Doğrusal bir yol boyunca C 300000000 ms çabuk yayılırlar

3 Resim filmine tesir ederler bu bakımdan film çekiminde kullanılırlar

4 Dalga boyları çok minik, frekansları da koskocoman olduklarından enerjileri fazla büyüktür ( EX hfx )

5 Yüksek enerjili olduklarından canlı hücrelere hasar verirler

6 Şeffaf olmayan maddelerden bile geçebilirler Ancak kurşun tabakalardan geçemezler

7 Gazların içinden geçerlerken iyonlaşmaya sebep olurlar

8 Elektrik bakımından yüksüzdürler Bu bakımdan elektrik ve mağnetik alandan etkilenmezler

9 Maddeler kadar soğurulurlar

10 Teşebbüs ve kırınım olaylarını gerçekleştirirler *