Yabancıya vatandaşlık üzerinden dolandırıcılık: Rüşvet alan 2 firmanın lisansı iptal edildi

İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü bilgilerine nazaran, 2019 yılının 19 Eylül'üne kadar geçen bir yıllık müddette 2 bin 611 yabancı yatırımcı, Türk vatandaşı oldu. Türk vatandaşı olan yatırımcıların aileleriyle birlikte sayısı 9 bin 962'ye ulaştı.

Tüm Teşebbüsçü Emlak Müşavirleri Derneği (TÜGEM) Lideri Hakan Akdoğan, 250 bin dolar bedelinde konut alarak TC. vatandaşlığı almak isteyen yabancıların, değerleme şirketleri aracılığı ile devleti dolandırdığını sav etti. Yabancıların TC. vatandaşı olabilmesi için bir milyon 500 bin lira bedelinde bir konut alması gerekirken, 250 bin liraya bu hakkı satın aldıklarına dikkat çeken Hakan Akgün, şunları savundu:  

"Normal piyasa kıymeti 100 bin dolar etmeyen meskenleri, değerleme şirketleri 250 bin doların üzerinde gösteriyor. Bu formda tapu harcı farkına razı olan yabancılar, değerleme usulsüzlüğü ile ucuz yolla vatandaş olabiliyor." TÜGEM olarak bu tıp usulsüzlüklerin peşini bırakmayacaklarını lisana getiren Hakan Akdoğan, "Birçok vilayette teşkilatlarımız var ve profesyonel emlak danışmanı üyelerimiz bu çeşit uygulamaları dernek merkezimize bildiriyorlar. Kontrol heyetimiz husus hakkında araştırmalar yapıyor ve bu aksaklıkları ilgili kurum ve kuruluşlar ile paylaşıyoruz. Bir kısmı için de sizler üzere medya kuruluşları ile paylaşıyoruz. Sonuçta gayrimenkul alımı ile vatandaşlık sürecinde alınacak tüm önlemleri önemsiyor, derneğimiz olarak bu çeşit hususları da hassasiyet ile takip ediyoruz" dedi.



Yöntemsiz rapor düzenleyen değerleme şirketlerinin bu raporlar karşılığında ek fiyat aldığını öne süren Hakan Akdoğan, "Bize bir yıl içinde yaklaşık 100 tane şikayet geldi. Yapmış olduğumuz araştırmada, bu formda raporlar hazırlayan iki değerleme firmasının tespit edildiği ve meslek birlikleri tarafından ihraç edilerek, lisanslarının iptal edildiğini de biliyoruz" dedi.

Bu usulsüzlüğün önüne geçmek için bir grup tekliflerde bulunan TÜGEM Lideri Akdoğan şöyle devam etti: "Değerleme şirketleri yapı kontrolde olduğu üzere atama biçimi ile belirlenebilir. Raporların denetimi üst bir heyet tarafından gözden geçirilebilir. Ayrıyeten yabancılara satışta vatandaşlık hakkı kazanmak için alınmış gayrimenkullerin 3 yıllık satılamaz şerhi kalktıktan sonra bir evvelki satıcının kendisine ve akrabalarına satış yapılmasının engellenerek göstermelik ve hileli satışların önüne geçilebilir."



2 FİRMANIN LİSANSI İPTAL OLDU

Mart 2019 yılından bu yana yabancıya konut satışlarında Değerleme Raporlarının zarurî hale getirildiğini vurgulayan Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği (TDUB) İdare Konseyi Lideri Ercan Aydoğdu, "Mart ayından bu yana bize gelen kimi şikayetleri değerlendirdik. 2 firmanın olağanda kıymeti bir olan gayrimenkulü 3-4 kat bedelli gösterdiğini tespit ettik. Bu firmaları birlik üyeliğinden çıkardık. Sermaye Piyasaları da değerleme uzmanlarının lisansını iptal etti.

Yeniden kimi firmalar hakkında şikayet var. Bu firmalar hakkında da disiplin soruşturması başlattık. Sonuçlanır sonuçlanmaz bu firmaları cumhuriyet savcılığına şikayet edeceğiz" dedi. Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği'nin kanunla kurulmuş yasal bir meslek birliği olduğuna dikkat çeken Ercan Aydoğdu, değerleme uzmanı olarak çalışabilmek için bu birliğe üye olma zorunluluğuna dikkat çekti. TDUB olarak yabancılara yapılacak satışlarda rastgele bir usulsüzlüğe yol vermeyeceklerini belirten TDUB Lideri Aydoğdu, usulsüzlük yapan firmaları daldan azledeceklerini söyledi.

DEĞERLEME UZMANLARI RÜŞVET ALIYOR



Piyasada yapılan usulsüzlükleri anlatan değerleme uzmanları, sorunun kaynağı olarak müteahhitleri işaret ediyor. Gayrimenkul bölümünde büyük bir sakinlik olduğunu ve büyük müteahhitlerin bu yolla yabancılara satış yaparak dala hareketlilik katmak istediklerini belirten değerleme uzmanları şöyle konuştu: "Aslında bu olanlar meslek ismine utanç verici, değerleme uzmanları müteahhitlerin isteği üzerine onların belirlediği sayıları rapora yazıyor ve karşılığında rüşvet alıyor. Biliyorsunuz gayrimenkul kesimi birkaç yıldır büyük bir sakinlik yaşıyor ve birçok firma iflas etti. Büyük firmalar da yaşanan bu sakinliği delmek için bu şekil yolsuzluklara başvuruyor. Burada her kesim kazanıyor, yabancı daha ucuza bu işi hallettiği için şad kalıyor, müteahhit binayı sattığı için şad, usulsüzlük yapan değerleme uzmanı rüşvet aldığı için mutlu. Lakin Değerleme Uzmanları Birliği bu hususta göz açtırmıyor. Lisans iptalleri kelam konusu, bu durum bir daha bu meslekte mahrum demek."

Usulsüzlüğün yalnızca yabancıya konut satışlarında değil, lüks konut satışlarının birçoklarında olduğuna işaret eden değerleme uzmanları, "Örneğin varlıklı bir adam gidiyor 3 milyon liraya bir konut alıyor. Tapuda satış bedeli yazan bir kutucuk var, bunu yazdırırken memurların gözü önünde fiyatı yarıya düşürüyor. Artık devlet hassasiyetini burada göstermeli, varlıklı insan bu kadar büyük bir vergiyi kaçırırken, maaşı 3-4 bin lira olan dar gelirli vatandaşın 50 lirasına göz dikiyor. Aslında adaleti her bölüme yayıp, devlet kontrol sistemini çok güçlü bir halde ortaya koyarsa, bu cins usulsüzlüklerin önüne geçmiş olur" diyor.

Sümeyra Kırca / Yenigün