Yaratıcı Kişi ve Yaratıcı Fikirler

Yaratıcı Fikir Uretmek İcin Hangi teknikler kullanılır
yaratıcı fikirler
yarayıcı duşunce
yaratıcı kişilerin ozellikleri

Yaratıcılık, bir kişilik ozelliği, bir davranış ya da sonuc olarak gorulebilmekle birlikte kısaca bir değeri ifade eden bir urunun ortaya konulması surecidir Burada değer kavramı ile kastedilen urunun yararlılığı, kullanışlılığı, onemi, eşsizliği ya da ne oranda istenilir olduğudur Bir urunun yaratıcı olarak kabul edilebilmesi icin de yenilik, etkililik (birey, grup ya da toplum bazında odullendiriciliği) ve ozgunluk gibi 3 temel kriteri karşılaması gerekmektedir

Calışanların yaratıcılığı nasıl arttırılır?

Buraya kadar aktarılanların ışığında, gerek gundelik yaşamda gerekse iş yaşamında bireylere yaratıcı olmalarının oğretilemeyeceği, ancak motivasyonu artırmaya yonelik birtakım uygulamalarla ve yaratıcılık potansiyellerini kullanabilecekleri bir ortam sağlanmasıylayaratıcılıklarının artmasının sağlanabileceğisoylenebilir

Araştırmalar, yaratıcılığın temel olarak, zekanın, bilgi birikiminin, problemlere duyarlı olmanın, başarı ihtiyacının, risk almanın, demografik ozelliklerin (yaş, cinsiyet gibi), durumsal faktorlerin (fiziksel cevre, gorev ya da zaman sınırlılıkları) ve iş yaşamında orgutsel faktorlerin (orgutsel kultur iklim ya da odul sistemi) bir sonucu olarak ortaya cıktığını gostermektedir Ancak, bu faktorlere ek olarak bireyin kişilik ozelliklerinin, yaratıcılık potansiyelini kullanabilmesi ve yaratıcılığının gelişimi uzerinde onemli bir etkiye sahip olduğu gorulmektedir Bircok calışmada, yaratıcı bireylerin (calışanların), kararlarda bağımsızlık, baskın olma isteği, duşuk kaygı duzeyi, duygusal ya da estetik duyarlılık, neşelilik, kendine guven ve saygı duyma, yeni deneyimlere acıklık, kararlılık, geniş ilgi alanlarına sahip olma, belirsizliğe tolerans gosterebilme, atılganlık, otoriteye daha az oranda itaat etme, yuksek motivasyon ve disiplinlilik gibi kişilik ozelliklerine sahip oldukları gorulmuştur Yaratıcı bireyler, geniş ilgi alanlarına ve yuksek enerjiye sahiptirler, kararlarında uzlaşma ve kendilik kontrolu de gosterecek bir bicimde ozerklik ve bağımsızlık gosterirler, sezgiseldirler Yaratıcılık duzeyi yuksek olan bireyler, problemleri yeniden tanımlayabilirler, başkalarının kendi fikirlerine uymasını beklemek yerine onları bu fikirleri kabullenmeye ikna etmeye cabalarlar ve risk alırlar

Yaratıcılık hangi durumlarda artar ya da ketlenir?

Destekleyici iş arkadaşlarının varlığının, işi gercekleştirmek uzere yeterli sure ve kaynağın bulunmasının, kurumsal kulturun bir urunu olarak ozgunluğun desteklenmesinin, yaratıcılığın odullendirilip hataların kacınılmaz olmadığına dair normların varlığının, calışana olumlu geri bildirim verilmesinin katılımcı demokratik liderlik tarzının, calışana yaptığı iş uzerinde ozerklik sağlayan ve karar verebilme yetkinliği sağlayan işlerin, katıgeleneksel olmayan bir orgutsel yapının, risk almayı destekleyen ve tartışmalara tolerans gosteren bir orgutsel iklimin ve geleneksel olmayan duşunce bicimlerine acık olan ve kurallara sıkı sıkıya bağlı olmayan bir orgutsel kulturun calışanların yaratıcılıklarını artırdığı gorulmektedir Calışanın yaratıcılık potansiyeli kullanmasına olanak sağlayan ya da yaratıcı duşunmeye yonelten bu etmenlerin dışında, olumsuz geri bildirimler, zaman baskısı ya da yetersiz zaman, yakın denetim, rekabet ve gercekci olmayan beklentiler, stres, korku, alışkanlıklar, ilgi ve motivasyon eksikliği, katı oncelikler ya da onceliklerin belirlenmemesi, aşırı disiplin, bilgi eksikliği, iş ozel yaşam catışmaları, gecmişteki başarısızlıklar, eleştirilme korkusu, “biz ve “onlar tutumları, standartlar ve başarısızlık korkusu gibi faktorlerin ise yaratıcılığın gelişmesine ket vurduğu gorulmektedir Birey ya da takım bazında duşunulduğunde, yoğun bir zaman baskısının olmasının ilk cozumun en iyi secenek olduğu duşuncesini uyandırması nedeniyle yaratıcılığa ket vuracağı soylenebilir

Bununla birlikte, aşağıda kısaca aktarılan tekniklerin de calışanların yaratıcılıklarını artırmaları yonunde yararlı ve işlevsel oldukları gozlenmektedir

1 Beyin Fırtınası

Beyin fırtınası, bir grup calışandan oluşur Grubun bir lideri vardır ve lider hangi probleme cozum aranacağını belirler

Grup uyeleri, duşuncelerini “akıllarına geldiği gibi soylerler Hicbir duşunce eleştirilmez, doğruluğu ya da yanlışlığı tartışılmaz

Tum uyeler, duşuncelerini dile getirmeleri yonunde teşvik edilir

Uyelerden bir yazıcı, tum duşunceleri belirtildikleri şekliyle kaydeder; bunun icin genellikle bir tahta ya da flip chart kullanılır

Her cozum onerisi, anlamlı olup olmaması, uygulama kolaylığı, basit ya da karmaşık oluşu gibi kriterler uzerinden tek tek tartışılır, oylanır ve bu surecin sonunda da bir cozumu kavuşulur

2 Nominal Grup Tekniği

Bu teknikte, her calışan, bir grup olarak bir araya gelmeden once problemle ilgili cozum onerilerini yazılı olarak lidere iletir

Bir araya gelindiğinde de lider butun onerileri bir tahtaya ya da flip chart ’a yazar

Oneriler tartışmaya acılır ve oylamaya gecilir Her oneri oylanır, boylelikle bazı oneriler elenir

Geride kalan oneriler yeniden tartışılır ve artık son aşamada ust yonetime sunulacak oneriyi belirleyebilmek icin ikinci oylama yapılır

3 Delphi Tekniği

Delphi tekniği, uyelerin yuzyuze iletişim kurmalarını gerektirmez

Her grup uyesi, kendi cozum onerisini, birbirlerinden bağımsız ve habersiz olarak lidere iletir

Lider, butun onerileri inceler, yorumlar ve tum uyelere gonderir Boylelikle her uye, diğer uyelerin cozum onerilerini gorme şansını elde eder ve eğer onerilere ilişkin olumlu ya da olumsuz bir duşuncesi varsa bunu lidere iletir

Bu aşamalar, tum grup uyelerinin uzerinde uzlaştığı bir onerinin ortaya cıkmasına kadar devam eder Gerekirse oneriler oylanarak da bir sonuca ulaşılmaya calışılır Ozellikle intranet sistemi gibi teknolojik yeniliklerin bu tekniğin kullanılmasını daha da kolaylaştıracağı soylenebilir