Yargıç Berman: Halkbank mahkemeye çıkmazsa sonucuna katlanır

New York Güney Bölgesi Federal Mahkemesi’ndeki davada Halkbank, “özel ve ayrıcalıklı” yargılanma talebi reddedilince bir üst mahkemeye başvurmuş ve bu mahkeme kararını verinceye kadar tüm yargı sürecinin durdurulmasını istemişti. Bu talebi reddeden Yargıç Berman, “Halkbank ya mahkemeye çıkar ya da bunun sonuçlarına katlanır” dedi.

New York Güney Bölgesi Savcılığı, İran’a yönelik ABD yaptırımlarının delinmesi davasında yargılanan Halkbank’ın özel ve ayrıcalıklı yargılanma talebini reddetmişti. Bunun üzerine Halkbank, 17 Aralık günü bir üst mahkeme olan New York İkinci Bölge Federal Mahkemesi’ne yaptığı müracaatta, bu ret kararının durdurulmasını istemişti. Halkbank, istinaf mahkemesi kararını açıklayana kadar da tüm yargı sürecinin durdurulmasını talep etmişti. 



Halkbank’ın 17 Aralık’taki talebi, buna 23 Aralık’ta verilen karşılık ve savcılığın 19 Aralık’ta bu talebe itirazı dahil olmak üzere kayıtları inceleyen mahkeme, Halkbank’ın talebini reddetti. Mahkeme kararında “Halkbank’ın bölge mahkemesindeki süreçten kaçma ve geciktirme uğraşlarını reddetmektedir. Halkbank’ın iki makul seçeneği var. Ya yasal savunma yapmak üzere ABD mahkemesine çıkar ya da duruşmaya katılmayı reddederek bunun riskleriye karşı karşıya kalır” ifadeleri kullanıldı.

VOA Türkçe’nin haberine nazaran kararda, cezai davalarda özel duruşmalara müsaade verilmesi üzere bir uygulamanın yapıldığına ait bir delilin olmadığı, bu nedenle de Halkbank’ın bu talebinde sonuca ulaşmasının mümkün olmadığı belirtildi. Halkbank’ın ön duruşmaya katılması tarafında verilen iki mahkeme kararını ihlal ettiği, Halkbank’ın mahkemenin yetki alanına ait yaptığı itirazı da lakin ön duruşmaya katılmasının akabinde değerlendirebileceğini net biçimde söz ettiği hatırlatıldı. 

Mahkeme kararında, “Sürecin durdurulmasına yönelik bir karar, Halkbank’ın İran’a yönelik ABD yaptırımlarından kaçınmasını amaçlayan 20 milyar dolarlık komploda kolaylaştırıcı bir rol üstlendiği savlarına ait süratli bir formda karar verilmesini engelleyecektir” denildi.

ABD’nin son iki yıl içinde Halkbank ve onu temsil eden King & Spalding hukuk firmasıyla uzlaşmaya varmak üzere pazarlık yaptığı, bankayla ilgili iddianamenin, “Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve hükümetin öteki üst seviye yetkililerinin müdahaleleri ve Türkiye ismine New York ve Washington’da bir yılı aşkın bir müddettir sürdürülen lobi eforlarının akabinde açıklandığı” vurgulandı. 



Yargıç, Halkbank’ın dava sürecinin Türk iktisadına ziyan vereceği tarafındaki tezine de karşı çıktı. “Olası rastgele bir ekonomik zararın hafifletilmesi Halkbank’ın hakkındaki suçlamalara süratli bir biçimde cevap vermesiyle sağlanabilir” dedi.

Davanın yargıcı Richard Berman, daha evvel verdiği kararda ön duruşmanın 10 Şubat’ta yapılmasına hükmetmişti.

Mahkeme en son açıkladığı kararda, istinaf mahkemesindeki mümkün süreci de göz önünde bulundurarak duruşma takvimini değiştirdiğini belirtti. Buna nazaran, ön duruşmanın 25 Şubat’ta yapılması, savcılığın evrakını 21 Ocak, Halkbank’ın da itirazını 4 Şubat’a kadar iletmesi öngörülüyor.

“YARGIÇ HALKBANK'A VAKİT KAZANDIRMAK İSTEMİYOR”

New York Güney Bölgesi Federal Mahkemesi’nin Halkbank davasının bir üst mahkemeye taşınması talebini sert bir lisanla reddetmesinin akabinde New York Barosu avukatlarından Cahit Akbulut, kararı VOA Türkçe’den Can Kamiloğlu’na kıymetlendirdi. 

Akbulut, Halkbank davasında yargıcın aldığı karar çerçevesinde yargı sürecinin davanın açıldığı New York Güney Bölgesi Federal Mahkemesi'nde devam edeceğini belirtti. 



Akbulut, “Halkbank’ın avukatları 19 Aralık 2017 tarihinde bir üst mahkemeye başvurarak müvekkillerinin mahkemede hazır bulunmaları ve devam New York Güney Bölgesi mahkemesinde devam eden yargı sürecinin bir üst mahkemeden gelecek karara kadar durdurulmasını talep etti. Mahkemeye yaptıkları müracaatta, ‘Sen mahkemede benim bulunmam ismine yanlış bir karar verdin. Biz de buna itiraz edip bir üst mahkemeye başvurduk. Bir üst mahkemeden gelecek karara kadar da Halkbank’ı çağırma. Hiçbir süreç yapma. Kendi mahkemende işleyen Halkbank ile ilgili tüm yargı sürecini durdur’ dediler. New York Güney Bölgesi mahkemesi de bugün aldığı kararda Halkbank’ın tüm bu taleplerini reddetti. Hakim Berman kararında daha evvelden iki defa Halkbank’ın haksız bir halde kararına itiraz ettiğini, ikisinde de reddedildiğini bu yüzden bir üst mahkemeye yapılan itirazın kendi mahkemesini ilgilendirmediğini belirtiyor. Halkbank’ın bir üst mahkemeye yaptığı itiraza karşın kendi mahkemesinde yargı sürecinin devam etmesi gerektiğini vurguluyor” dedi. 

“HALKBANK’IN YARGI ALANINA GİRMEDİĞİ ARGÜMANLARINI KABUL ETMEDİ”

Avukat Akbulut, Yargıç Richard Berman’ın beş sayfalık yazılı kararından bir çok detaya da girdiğini belirterek, “Gerekçeleriyle neden durdurulmanın reddi kararı verdiğini anlatmış. Aldığı kararla ilgili daha evvel emsal durumlarda alınan birtakım kararlara göndermede bulunmuş. Almış olduğu kararın şu andaki uygulamalarla bir çelişkisi olmadığını savunuyor. Hakim Berman, ayrıyeten Halkbank’ın New York’la bir teması olmadığı, şahsî yargı alanına ve yetki alanına girmediği tezlerini da kabul etmiyor. Bu durumun kendi mahkeme alanı için geçersiz olduğunu belirtiyor. Federal maddelere nazaran Halkbank’ın işlediği cürümler nedeniyle kendi mahkemesinde yargılanması için rastgele bir mani olmadığını belirtiyor” diye konuştu.

HALKBANK DAVASINA NEW YORK TİMES’IN HABERİ NASIL TESİR ETTİ? 



Halkbank davasının açılmasıyla ilgili zamanlamaya dikkat çeken Akbulut, iddianamedeki yer alan suçlamalar ve Richard Berman’ın davanın açıldığı gün New York Times gazetesinde yayınlanan bir habere atıfta bulunmasının dikkat cazibeli olduğunu belirterek, “Bu kararda enteresan bir durum kelam konusu. Hakim Berman, Türkiye ile 2010 – 2016 yılları ortasındaki görüşmeyi tekrar gündeme getiriyor. Hakim, Halkbank’ın ABD ile temsilcisi hukuk firması King & Spalding aracılığıyla yaklaşık son iki yıldır bir antlaşma yeri yaratmak için pazarlık yaptığını fakat muahedenin sağlanamadığı gerekçesiyle 17 Ekim’de Halkbank aleyhine davanın açıldığını belirtiyor. Hakim niçin buna muhtaçlık hissediyor bilemiyorum Davayla ilgili bu durumu neden gündeme yine getiriyor. Burada hakim türel argümanın dışına çıkmış oluyor. Taraflar ortasında bir uzlaşma sağlanamadığı için bu davanın açıldığını belirtiyor. New York Times gazetesinde 17 Ekim’de Eric Lipton imzalı bir habere atıfta bulunuyor. Bu haberin yayınlanmasıyla birlikte birebir gün dava açılıyor. Hakim Berman, bugün verdiği kararda New York Times gazetesinde yayınlanan haberde öne sürülen savları referans gösteriyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın lobi firmaları, hukukçular ve siyasilerle Halkbank konusunu kapatmak için çalıştığını fakat bu mevzuyu çözemediğini bundan ötürü da iddianame hazırlandığını belirtiyor. Şayet muahede sağlansaydı dava açılmayacaktı diyor. Sen bir hakim olarak niçin bunları gündeme getiriyorsun ki? Sen neden bir antlaşma olmadığı için bunu tekrarlama gereksinimini hissediyorsun? Hakimin bu hususta yorumda bulunması anlaşılabilir üzere değil. Türkiye uğraştı, bir tahlil olmadı o yüzden dava açıldı demek bana biraz tuhaf geliyor. Hakim burada Halkbank’a karşı biraz sert davranıyor. Bunda daha evvel Halkbank’ı mahkemeye davet edip reddedilmesinin de rolü var. Daima tebligatlarının Halkbank tarafından reddedilmesi hakimi kızdırmış olmalı” ifadelerini kullandı.

“HAKİM HALKBANK’A BENİM DAVADAN ÇEKİLMEMİ İSTİYORSANIZ DURUŞMALARA KATILIN DİYOR”

Yargıç Berman’ın kararındaki öteki bir yorumunda ise Halkbank’ın mahkemeye katılması istikametinde olduğunu belirten Akbulut, “Sen gel mahkemeye katıl, senin Halkbank olarak duruşmaya gelmen bundan sonra verilecek olan kararı yahut senin bir üst mahkeme süreçlerini engelleyecek bir durum değil diyor. Şayet beni bu mahkemeden atmak istiyorsan, reddi hakim talebini gerçekleştirmek istiyorsan bu taleplerini mahkemeye katılarak da yapabilirsin diyor. Benim bu mahkemeden çekilmemi istiyorsanız bu davaya katılmanız diyor. Sen kendini bu davanın dışında tutarak bu taleplerini gerçekleştiremezsin diyor. Halkbank tüm bu taleplerinin mahkeme tarafından kabul edilmeyeceği kaygısıyla kendisini bu davadan elinden geldiğince uzak tutmaya çalışıyor. Vakit kazanmak istiyor. Orada öbür bir karışıklık var. Neden vakit kazanmak istiyorlar bilmiyorum. O bahiste yorum yapamayacağım” dedi

“ABD’deki Halkbank davasından Türk iktisadı olumsuz olarak etkilenir” 



Yargıç Berman’ın Halkbank’ın bir üst mahkemeye yaptığı müracaatın, kendi mahkemesi ve kendi dava takvimine bir pürüz olduğunu düşündüğünü belirten Akbulut, “Hakim Berman, Halkbank’a ‘bundan daha önceki şeylerde hiç lisana getirmediğiniz öbür taleplerde de buluyorsunuz’ diyor. Halkbank’ın bu davada göreceği ziyan Türk iktisadını etkileyecek ve beklenmeyen sonuçlar ve ziyanlar olacağını sav ediyorsunuz bu daha evvelce tabir etmediniz diyor. Hakim Berman, Halkbank’ın bir üst mahkemeye başvurusunu ayrıyeten kendi mahkemesinin sürecine bir pürüz olduğunu belirtiyor. Bu müracaatın kendi mahkemesinin seri duruşmaların yapılıp bir kararın çıkmasına mani olduğunu düşünüyor. Kararının münasebetinde de bu yüzden Halkbank’ın taleplerini kabul etmediğini belirtiyor. Kendi koyduğu takvimi kararına ekleyerek bu takvimin işleyeceğini vurguluyor. Şu anda Halkbank için öbür bir alternatif kalmamış gözüküyor. Halkbank’a ya mahkemeye katılacaksın ya da gelmezsen sonuçlarına katlanacaksın diyor” şeklinde konuştu.

“Hukuken dava tıpkı anda hem alt hem de üst mahkemede görülebilir” 



Akbulut, hukuken bir alt mahkemenin bir üst mahkemenin kararını beklemek zorunda olmadığını belirterek “Mahkeme bu hususta yaptığı süreç açısından haklı. Alt mahkemenin bir üst mahkemenin kararını beklemek üzere mecburiyeti yok. ABD hukukuna nazaran bir üst mahkemeye başvurulmuş olsa da tıpkı dava bir alt mahkemede devam eder. Bu standart bir şey. Burada bir mahzur yok. Bir üst mahkemeye yapılan müracaat mahallî mahkemenin davayı sürdürmesine bir mani değil. Şayet üst mahkeme bu süreçte Halkbank lehine bir karar alırsa bir alt mahkeme olan New York Güney Bölgesi’nde Halkbank ile ilgili dava süreci durur. Son kelam istinaf mahkemelerinin alacağı karardadır. New York İkinci Bölge İstinaf Mahkemesi, Halkbank’ın yaptığı başvuruyu hakimin belirlediği ön duruşma tarihi 25 Şubat’tan evvel de verebilir sonra da verebilir. Yaklaşık iki ay bir vakit var. Katılmazsa çok önemli yaptırımlarla karşılaşabilir. Lakin Berman’ın esasen Halkbank lehine bir orta karar almasını hiç beklemiyorduk. Aslında hali muhakkak. Daha evvel vermiş olduğu kararlara Halkbank’ın uymamasına aşikâr ki kızıyor. Neredeyse dört yılı aşkın bir müddettir bu davaların içerisinde. İstek Sarraf, Hakan Atilla davalarında daima Halkbank öne çıktı. Hakim Berman Halkbank konusunda epey bilgili bu hususta dava süreçlerinde hem şahitleri hem de binlerce sayfadan oluşan kanıtları inceleme talihi oldu. Halkbank’a yönelik şahsi bir hal içerisinde. Halkbank’ın vakit kazanmak istediğini biliyor ve bu vakti da kazandırmamak için yetkisini kullanıyor. Öbür bir mahkemenin hayli bilgili ve tüm ayrıntılara hakim olduğu Halkbank konusunda kendi yargı alanına girmesini istemiyor” dedi