Yasağa rağmen bal yerine aroma yiyoruz

Aroma vericiler yahut bal eklenerek bal izlenimi veren eserlerin üretimi şubat ayında yasaklanmasına karşın tüzel boşluklardan faydalananlar hileli üretim yaparak tüketiciyi yanıltmaya devam ediyor. 

YÖNETMELİKTE AÇIK VAR

Bal ve Arı Eserleri ile Sağlıklı Hayat Platformu Derneği (BALDER) Lideri İhtimam Altıparmak, “Bal kategorisinde yaşanan meselelerin başında taklit ve tağşiş geliyor. Türk Besin Kodeksi Alkolsüz İçecekler Tebliği’nde “Bal aroması ek edilerek aromalı şurup üretilemez” denmektedir. Fakat türel boşluklardan yararlanılarak bal aromalı şurup üretimleri devam ediyor, bu eserler kavanozlara konuluyor” dedi. 

Bal, ekonomik bedelinin yüksek olması nedeniyle taklit ve tağişin en çok yapıldığı besin hususlarında birinci sıralarda. Bu eserde hileli üretim olarak sayılan, nişasta bazlı şuruplara aroma katılarak elde edilen bal görünümlü eserlere, etikette belirtilmesi durumunda müsaade veriliyordu. Fakat tartışmalara yol açan bu durumu gidermek üzere Tarım ve Orman Bakanlığı 19 şubat 2020’de yayımladığı Türk Besin Kodeksi Yönetmeliği ile yasak getirdi. Hileli üretimin devam etmesine sebep olan boşluklardan birini Besin Mühendisi Zafer Şenyurt şöyle anlattı:



“Yönetmeliğin yayımlanmasından evvel üretilen eserlerin satışına 31 Aralık 2020’ye kadar müsaade verilmektedir. Bu tarihler ortasında yeni üretim yapılamaz. Olağan bu durumda arka niyetli bireylerin üretim tarihini yönetmeliğe uygun olarak eski tarihli göstererek yeni üretim yapması da mümkün olabilmektedir. Son periyotta mevzuatta yapılan birtakım düzenlemelerle besin eserlerinde yapılan sahteciliğin önüne geçilmeye çalışılsa da kontrolünün yetersiz oluşu ve tespit edilen sahtekârlıklara uygulanan cezai yaptırımların caydırıcı olmaması bu suiistimallerin önlenmesini zorlaştırmaktadır.” 

VATANDAŞ  ANLAYAMAZ KONTROL KURAL

Tüketiciyi aldatan kelam konusu balların maliyeti düşük olsa da bu fark rant olarak kullanılıp, fahiş fiyatlara satılabiliyor. 



Balparmak markasını bünyesinde bulunduran Altıparmak Gıda’nın İdare Heyeti Lideri İhtimam Altıparmak, “Bu balların uydurma olup olmadığı fiyatından anlaşılamaz, maliyetleri kilosu 5-10 TL ortasında olmasına karşın bazen düşük, bazen de yüksek fiyatla satabiliyor. Her şey dahil otel sistemi, toplu tüketim yerleri, hastaneler, kantinler üzere yerlerle yol kenarları, bu çeşit taklit eserlerin satışa sunulduğu yerler olabiliyor. Zira kontrol imkânı hayli sıkıntılı” diye konuştu.

Bal fiyatlarında son iki yılda ortalama yıllık yüzde 15 civarında artırım yaşandığını kaydeden Altıparmak “Bu yıl da emsal oranda artırım bekliyoruz” dedi.

Gamze Bal/Cumhuriyet