Yaşamımızdaki surat

YAŞAMIMIZDAKİ SURAT 2
1 Etkinlik : En Suratli Kim? (Ders Kitabı – 59)
Amac : Oğrencilerin alınan yol ve gecen zaman değişkenlerini kullanarak hareketli
varlıkların suratlerini kontrollu bir deneyle yorumlamalarını sağlamak
Yapılacaklar : • Araştırma sorusu sorulur
Burcu, Mert ve Ali ’den hangisi en suratli?
• Problemin cozumu icin onerilerde bulunulur
– Okul bahcesinde belirlenen mesafeyi en kısa surede koşan en suratlidir
– Farklı mesafeleri en kısa surede koşan en suratlidir
• I Aşama;
Problemi Cozmek İcin;
– Okul bahcesinde 30–40 m ’lik bir mesafe belirlenir
– Bir kişi bu mesafeyi koşma suresini kronometre ile olcer
– Veriler deftere kaydedilir
Koşan Oğrenciler Alınan Yol Gecen Zaman
– Kimin en suratli olduğuna nasıl karar verilir?
– Farklı mesafeler koşulsaydı en suratli olan nasıl belirlenirdi?
– En suratli olanın belirlenmesinde sadece zaman bakmak yeterlidir
• II Aşama;
Problemi Cozmek İcin Plan;
– Okul bahcesinde her oğrencinin koşması icin 10, 20, 300 m ’lik mesafeler belirlenir
– Bir kişi 10 m ’yi, bir kişi 20 m ’yi, bir kişi 30 m ’yi en kısa surede koşmaya calışır
– Bir kişi bu mesafeleri koşma surelerini kronometre ile olcer
– Veriler deftere kaydedilir
Koşan Oğrenciler Alınan Yol Gecen Zaman
– Alınan yol ve gecen zaman kullanılarak kimin en suratli olduğuna karar verilmesi istenir
– Verilere bakılarak en suratlinin kim olduğuna bu şekilde karar verilemez
– Cizelgeye yeni bir sutun eklenir ve alınan yolun zaman bolunmesi istenir Aynı işlem birinci aşama icinde gercekleştirilir
– En suratli olan kişi, aldığı yolun zamana bolunmesi sonucu en buyuk olan kişidir
3 Etkinlik : Bisiklet Yarışı (Calışma Kitabı – 33)
Amac : Oğrenilen bilgilerin yeni durumlara uygulanmasının sağlanması
Yapılacaklar : • İki farklı durumla ilgili olarak verilen sorular cevaplandırılır
• Birinci durumda yalnızca zaman değeri, kimin suratli olduğunu hesaplamak icin yeterli değildir, alınan yolların da verilmesi gerekir
• İkinci durumda suratin hesaplanması icin zaman ve yolun bilinmesi, zamanı olcmek icinde kronometre (saat) ve yolu olcmek icin de metrenin kullanılması gerekir
4 Etkinlik : Birim Evimiz (Calışma Kitabı – 33)
Amac : Yol, zaman ve surat birimleri arasındaki ilişkinin kavranmasının sağlanması
Yapılacaklar : • Verilen boşluklar doldurulur
• Surat biriminin, yol ve zamana gore ifade edileceği gozlenir
5 Etkinlik : Suratleri Bulalım (Calışma Kitabı – 34)
Amac : Surat hesaplanmasının sağlanması
Yapılacaklar : • Sorulardaki varlıklara ait yol ve zaman ifadelerinin kullanılarak surat
değerleri hesaplanır
6 Etkinlik : Surat Cizelgesi (Calışma Kitabı – 34)
Amac : Suratin, cizelgede verilen yol ve zaman ifadeleri dikkate alınarak
hesaplanmasının sağlanması
Yapılacaklar : • Farklı birimler kullanılarak verilen değerlerden surat hesabı yapılır
2 Etkinlik : Grafik Cizelim (Ders Kitabı – 61)
Amac : Oğrencilerin alınan yol ve gecen zaman değerleri arasındaki ilişkinin grafik
kullanılarak gosterilmesinin sağlanması
Yapılacaklar :
• Etkinlikteki metin okutulur
• Yol ve zaman değerlerini gosteren cizelge incelenir
• Yol ve zaman doğru orantılıdır
• Ucuncu saat sonunda alınan yol tahmin edilmeye calışılır
300 km yol alır
• Ucuncu saat sonunda surat tahmin edilmeye calışılır Sabit


NOT :
1 Surat – zaman ve yol – zaman grafikleri, hareketle ilgili verilmeyen bir değer hakkında yorum yapılmasını sağlar
7 Etkinlik : Grafik Cizelim (Calışma Kitabı – 35)
Amac : Grafik cizme becerilerinin yani verileri kaydetme ve işleme ile ilgili bilimsel
surec becerilerinin geliştirilmesinin sağlanması
Yapılacaklar :
• Verilen cizelgeden faydalanılarak yol – zaman grafiği cizilir
• Cizilen grafiklerden hangi aracın suratinin daha fazla olduğu belirlenir
• Cizilen grafiklerden faydalanılarak surat – zaman grafiği cizilir
8 Etkinlik : Kedinin Hareketi (Calışma Kitabı – 36)
Amac : Yol – zaman grafiklerinin yorumlanmasının sağlanması
Yapılacaklar : • Verilen grafikten faydalanılarak kedinin I, II ve III numaralı
bolgelerde hangi hareketi yaptığı belirlenir
• Grafikten faydalanılarak zaman ve yol değerleri tabloya kaydedilir
5 Hareket Enerjisi :
Hareket halindeki cisimlerin sahip oldukları enerjiye hareket enerjisi denir
• Cisimler, sahip oldukları veya kazandıkları hareket enerjisi sayesinde hareket ederler
• Cismin surati hareket enerjisine bağlıdır ve doğru orantılıdır Yani hareket enerjisi fazla olan cismin surati de fazladır
• Bir cisim, sahip olduğu hareket enerjisini bir başka cisme aktarabilir Cismin sahip olduğu hareket enerjisini bir başka cisme aktarabilmesi icin o cisme kuvvet uygulaması gerekir Uygulanan kuvvet sayesinde cismin enerjisi aktarılabilir (Kuvvet ve hareket enerjisi aynı kavramlar değildir)
• Cisim, kuvvet sayesinde hareket ettiği icin cismin surati de kuvvete bağlıdır (Kuvvet ve hareket aynı kavramlar değildir)
• Hareket enerjisi fazla olan cismin surati de fazladır ve surati fazla olan cisim carptığı cismi daha hızlı hareket ettirir Bunun nedeni de cismin, carptığı cisme daha fazla hareket enerjisi aktarmasıdır
3 Etkinlik : Haydi Misketlerle Oynayalım (Ders Kitabı – 62)
Amac : Hareket eden varlıkların enerjiye sahip olduklarının farkına varılmasının sağlanması
Yapılacaklar : • 8–10 adet bilye toplu olarak masanın ustune konur
• Başka bir bilye, durmakta olan bilyelere doğru gonderilir
• Toplu halde duran bilyelerin hareketleri gozlenir
• Hareketli cisimlerin sahip olduğu hareket enerjisi, cisim tarafından cismin carptığı diğer cisimlere aktarılır ve diğer cisimler aldıkları hareket enerjisi ile hareket edebilirler
• Sonuca Varalım Kısmında;
– Toplu duran bilyelerin durumundaki değişikliğin nedeni, hareketli bilyenin sahip olduğu hareket enerjisidir

9 Etkinlik : Hareketli mi, Hareketsiz mi? (Calışma Kitabı – 37)
Amac : Hareket enerjisi kavramının pekiştirilmesinin sağlanması
Yapılacaklar : • Etkinlikte verilen resimler incelenir ve hareket enerjisine sahip olan
ve olmayan varlıklar belirlenir
• 3–4–6 hareket enerjisine sahiptir
• 1–2–5 hareket enerjisine sahip değildir
Kendimizi Değerlendirelim : (Ders Kitabı – 63)