Yaşlılarla ilgili hadisler

Yaşlılar hakkında hadisler
Yaşlılar ile ilgili hadisler

Asıl Baba Ve Ihtiyar Hakkı
Esasbaba hakkı üstünde Kur'ân'da ısrarla durulur Bu konudaki âyetlerden bir kaçı şöyledir:
Her insanın vebalini, kendi nefsine bağladık, her insan yaptıklarına kadar muamele görür Nitekim kıyamet günü hesap defterini önünde açılmış bulacaktır Şöyle deriz ona: Defterini oku Bugün muhasebeci olarak kendi işini görmeye kendin yetersin!(İsra, 172324)

Biz insana, annesine babasına iyi davranmasını emrettik Zira annesi onu nice zahmetlerle karnında taşımıştır Sütten kesilmesi de iki yıl kadar sürer İnsana buyurduk ki: Hem Bana, ayrıca de annene babana şükret, unutma fakat sonunda Bana döneceksinizEğer onlar seni, şerik olduğuna dair hiçbir bilgin olmadığı şeyleri, Bana iki taraflı saymaya zorlarlarsa sakın onlara itaat etme Lakin o durumda da kendileriyle iyi geçin, akılcı bir tarzda onlara sahip çık Bana yönelen olgun insanların yolunu tut Sonunda hepinizin dönüşü Bana olacak ve Ben işlediklerinizi bir bir size bildirip karşılığını vereceğim(Lokman, 311415)

Âyetlerde Ulu Allah (cc), kendisine ibadet ve kulluk yapılmasını emrettikten anında sonra, anababaya iyilik ve ihsanda bulunmayı emretmektedir Bu, esasbaba hakkının Allah hakkından hemen daha sonra geldiğinin ve ne değin önemli olduğunun açık göstergesidir Yeniden âyetlerin bize yüklediği ödev, asılbabamıza öf bile demememiz, onları incitecek hiçbir laf ve davranışta bulunmamamız; onlara sevgi, saygı ve merakla yaklaşmamız ve en önemlisi onlara dua etmemizdir Hattâ onlar Allah'a şirk koşan kimseler olsalar ve bizi de müşrik olmaya zorlasalar bile, onlarla dünyada hoş geçinmemiz ve esasbaba olarak haklarına riayet etmemizdir Nitekim Hz İbrahim'den bize yadigar olarak Kur'ân'da geçen ve her namaz sonunda okuduğumuz duada şöyle diyoruz: Ey Rabbimiz! Beni, annemi, babamı ve bütün müminleri kıyamet günü affeyle(İbrahim, 1441)

Hikaye olunur ancak, bir evlat hasta ******* üç sene sırtında taşımış ve bir gün annesine, hakkını ödeyebildim mi, diye sormuş, annesi şu cevabı vermiş: Ne gezer evlâdım Sen beni sırtında taşıdın ama, yorulunca, istirahat ve ihtiyaçların için yere indirdin Bense seni dokuz ay, kendimden hiç ayırmadan daima karnımda taşıdım ve besledim Ben sana büyüyesin diye bakardım Sense bana çabuk öleyim diye bakıyorsun

Sığındıkları mağaranın kapısı, yuvarlanan bir taşla kapanan üç adamın yaptıkları hoş şeyleri şefaatçi yaparak mağaradan kurtuldukları anlatılan hadiste (Buharî, Enbiya,50; Müslim, Zikir,100), adamlardan birinin esasbabasına yaptığı hizmeti vesile yapması ve onun akabinde yaptığı dua ile kurtulmaları ne dek da dikkat çekicidir
Asılbaba hakkı ilk olarak elde etmek üzere yaşlılara hürmet, onlara saygı ve alaka duyma hakkında Peygamberimizden bize gelen tavsiyelerden bir kaçı şöyledir:
Esas ve babasının ihtiyarlık zamanlarında, bunlardan birine yahut ikisine yetişip de, bunlara gereken hürmet ve hizmette bulunarak Cennet'i hak edemeyen kimsenin burnu yerlerde sürünsün! (Bu ifadeyi üç kere bitmiş etmişlerdir) (Müslim, Birr,8; İbn Hanbel, Müsned, 2346)

Herhangi bir genç yaşlılığından nedeniyle bir ihtiyara derin saygı ederse, Ulu Allah da yaşlandığında ona derin saygı edecek kimseler halkeder (Tirmizî, Birr,15; Ebu Davud, Edeb,58)

Küçüklerine şefkat göstermeyen, büyüklerine değerinde ve hürmet göstermeyen bizden değildir(ay)

Saçı sakalı ağarmış yaşlı Müslüman'a hürmet gösterip ikram etmek, Allah'a saygıdandır (Ebu Davud, Edeb,23)

Düşkünleri görüp gözetiniz, zira siz ancak düşkünleriniz baştan sona yardım görür ve rızıklanırsınız (Tirmizî, Cihad,24; Ebu Davud, Cihad,70)

Bereket, büyüklerinizin yanındadır (Münavi, Feyzu'lKadir, 3220)

Beli bükülmüş ihtiyarlar, süt emen bebekler, otlayan hayvanlar olmasaydı belâlar sel gibi üstünüze dökülecekti (Acluni, Keşfü'lHafâ, 2230)

Hadislerde zayıf, bakıma, ilgiye fakir kimselere bakmaya, onların sıkıntılarına katlanmaya teşvik, ihtiyarlar için ise, ihtiyarlığı kabullenmeye yön belirleme vardır Gençleri ihtiyarlığa hazırlayan yönlendirici bir diğer hadiste de şöyle buyurulmuştur:
Beş şeyden önce, şu beş şeyin kıymetini bilin: Ölümden önce hayatın, hastalıktan önce sağlığın, meşguliyetten önce anlamsız zamanın, ihtiyarlıktan önce gençliğin, fakirlikten önce zenginliğin (age, 1166167)

Yaşlıları en iyi tedavi yolu ilgi ve şefkat, en iyi barınma yeri sıcak aile ortamıdır Bakımevi, Darü'lacüze vb yerler, bu değerlerin yozlaşmış olduğu toplumlarda alternatif olarak doğmuş yerlerdir Buralarda yaşlılara fizikî olarak bakılsa bile, aile ortamında var olan evlât ve torun sevgi ve sıcak ilgisi asla bulunmaz

1999 yılı, Dünya Sağlık Örgütü tarafından Uluslararası Yaşlılar Yılı ilân edildi Irk, yaşlılarıyla tüm gün ve yıl ilgilenemeyince, bari bir günü yaşlılar günü ilân ettiler; bu ideal olmasa bile kuşkusuz ayrıntılarıyla unutulmaktan iyidir

Yaşlılarla İlgili Söylenmiş Sözler

Yaşlılar ve yaşlılıkla ilgili olarak öyle çok şey söylenmiştir Burada, uzun tecrübeler sonucu söylenen bu güzel sözlerden bir demet sunmak istiyoruz:
Yaşlanma, her insanın keza fazla istediği, ayrıca de hiç istemediği bir dönemdir Her insan, yaşlılığa doğru koşar
Ihtiyarlık da sevgi gibidir, saklanmaz (Thomas Dekker)
Ihtiyarlık, kimilerinde bilgelik, kimilerinde ise ölümü gözleme dönemidir
Ihtiyarlık, geçmişin muhasebesinin yapıldığı, tecrübe ve birikimlerin yeni kuşaklara aktarıldığı, anılarla yaşanılan bereketli bir dönemdir
Gençler bilebilse, yaşlılar yapabilse
Gençler ümitleriyle, ihtiyarlar hayal ve hatıralarıyla yaşarlar
Yüzü ışığagerçeğe yönelmiş olan insan her zaman gençtir ve yaşar İnsanın yaşı, ruhunun gençliğine yahut ihtiyarlığına bağlıdır
Hayatı dünya ve âhiret olarak görürsek, yaşlılık hayatın sonu değildir Yaşadığımız her lahza, kendi hakkını ister
Rüyaların yerini vicdan azabı doldurduğu süre ihtiyarlık başlar
Yaşlılar, bize kanlarından kan veren, canlarından can katanlardır
Ihtiyarlık manen artma çağıdır *