Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Okuduğu kuduğu kitaplardan notlar almaya başlayan Montaigne için artık yazma vakti gelmiştir. Montaigne, 1780 yılında ünlü Denemeler'ini yayınladı.. Şahsî yazılardan ve fikirlerden oluşan Montaigne Denemeler'i böylelikle ortaya çıkar.
Roman, öykü, şiir, mektup üzere edebi tiplerinin yanında beşerler artık denemeyle de tanışmaya başlarlar. Yayımlandığında epeyce özgün olan denemeler gelişen süreç içerisinde törpülenerek aslında az da olsa uzaklaştırıldı. Yüz yedi denemeden oluşan kitap 16.yüzyıl Fransa’sında kaleme alındı. Bu kıymetli kitabın özgün ismi ise, "Les Essais"dir. (Denemeler)
Usta edebiyatçı Sabahattin Eyüboğlu tarafından 1940’da lisanımıza çevrilen Denemeler, çok okunanan yapıtlardan olmuştur.
Deneme nedir?
Bir muharririn, kendi isteği doğrultusunda kesin yargılara varmadan kendisiyle konuşuyormuş üzere sohbet havasında kaleme alınan samimi yazılardır. Denemelerde müellif istediği rastgele bir husus hakkında özgürce kalem oynatabilir. Bu tıpkı vakitte muharrirlerin itirafnamesidir.
Toplumda gözlemlediği farklı olay ve durumlarını sayfalarına taşıyarak üzerinde tartışır. Tartışırken bunu kesin bir yargıya da vardırmaya çalışmaya uğraş göstermez.
Yazar, yazdığı denemeleri doğrultmaya, inandırma telaşı gütmez; o istediği üzere müellif takdiri de okuyucuya bırakır. Denemeler, müellif ve okuyucu ortasında sıcacık sohbetlerdir.
Montaigne
Ben kimim?
Montaigne’nin en değerli özelliği, seçtiği başlıklar olmuştur. İnsanoğlunu sorgulamaya, düşünmeye, hayatın manasını deşmeye iten düşünsel istikameti ağır basan başlıklardır.
Yazarın kendine has lisanıyla döşediği satırlar onun yazı yazarken ne kadar samimi olduğunu gösteriyor. Hümanist dileklerde bulunan usta kalem, insanlara selam çakıyor.
Özgür fikir ve devlet
Avrupa’nın o devir yaşadığı buhranlı periyoda bir ışık üzere doğan Denemeler, devlet yöneticilerine ve insanlara özgür kanıyı de aşılamıştır. İnsanların fikir ve fikirlerini özgürce lisana getirmesini savunan müellif; "Bir devleti hiçbir şey yenilik kadar rahatsız etmez. Değişiklik daima berbatlığa ve zorbalığa yol açar. Bir tek kesim bozulunca düzeltilebilir. Her şeyin özündeki bozulma ve çürüme eğiliminin bizi unsurlarımızdan uzaklaştırmasında karşı koyabiliriz; lakin koca toplumu tekrar kalıba dökmeye, bu kadar büyük bir yapının temellerini değiştirmeye kalkmak, düzeltecek yerde silip süpürmek, ufak tefek kusurları toptan bir kargaşalıkla düzeltmek, hastalıkları mevtle uygun etmek kimselerin işidir. Dünyanın birden düzeleceği yoktur; fakat insan kendini sıkan şey karşısında o kadar sabırsızdır ki, her ne kıymetine olursa olsun ondan kurtulmak ister. Binlerce örnekte gösteriyor ki dünya bu türlü çabuk güzelleşme olmadıkça, bir anda sıkıntıdan kurtulması güzelleşmesi demek değildir."
"Paris'i yalnız kendisi için seviyorum"
Bütün müelliflerin, edebiyatçıların doğup büyüdükleri ve yapıtlarına ilham kaynağı olduğu kentleri vardır. Montaigne için de Paris kıymetlidir. Kitabının Paris pasajında muharrir romantik kent hakkında fikirlerini şöyle lisana getiriyor; “Fransa’ya ne kadar kızsam Paris’e makûs gözle bakamam; çocukluğumdan beri yüreğim ona bağlıdır. O, benim içimde en hoş şeylerle bir ortadadır. Sonradan öteki hoş kentler gördükçe onun hoşluğuna daha derin bir sevgiyle bağlandım. Paris’i yalnız kendisi için seviyorum; yabancı süslere boğulmuş olarak değil, kendi haliyle seviyorum; kusurlu, belalı taraflarına varıncaya kadar her şeyi ile ve candan seviyorum. Beni Fransız yapan yalnız bu büyük kenttir; halkıyla büyük, dünyadaki yeriyle büyük, hele türlü türlü rahatlıklarıyla büyük ve eşsiz olan, Fransa’nın onuru ve dünyanın en soylu ziynetlerinden biri sayılan bu kenttir. Allah onu çatışmalarınızdan korusun.”
Yazarın dünya edebiyatına kazandırdığı ünlü Deneme kitabını bütün edebiyatseverin başucunda bulundurması gereken bir eser.
Ergül Tosun
Kitap sayfası için bağlantı:
ergul.tosun@ensonhaber.com
