Yazın çocuklarda kırık travmaları artıyor

Çocuk kemiklerinin elastik olduğunu, bu yüzden de düşme, çarpma gibi muhtemel bir travmada oluşabilecek kırığın hemencecik ayrım edilmediğini söyleyen Liv Hospital Ortopedi ve Travmatoloji Bölümü El ve El Bileği Cerrahi Uzmanı Doç Dr Ayhan Kılıç “Bazı kırıklar hafif şişkinlik, üzerine basmakla çoğalan hassasiyet ve ağrı dıştan belirti vermez Yaşanan travma sonrasında el ve etap hareket ettirebilse de bu kırık olmadığı anlamına gelmez Düşme sonrasında topallama ve sızı varsa, bunu kırık olarak kabul edip atele alarak birkaç gün sonra baştan tetkik edilmesi ve röntgenin tekrarlanması gerekebilir diyor
*
Çocuk Kemikleri Elastiktir
Çocukların kemik ve eklem yapıları erişkinlerden oldukça farklıdır Doğal olarak yaralanmaları ve bunlara aleyhinde gelişen reaksiyonları da… Maddesel denge gelişiminin devam ediyor olması, oyuncu ve analist doğaları onları yaralanmalara aleyhinde daha da savunmasız kılar Bu bakımdan kemiksel bütünlüğün bozulması maalesef sıkça görülür Özellikle kırılan kemiğin büyümeye devam etmesi ve hatta kırığı izleyen aylarda büyümenin daha da hızlanması nedeniyle çocuk kırıkları erişkinden oldukça farklıdır Çocuk kemikleri daha elastiktir bu nedenle akordeon gibi kendi içine katlanabilir Torus tipi olarak adlandırılan bu kırıklar genelde hafif bir şişkinlik, üzerine basmakla gelişen hassasiyet ve ağrı dışarıda belirti vermez Eller ve ayaklar gibi vücudun sırık organları kullanılabilir, hareket ettirilebilir Yeniden kemiği saran zarımsı örtünün daha kalın olması sebebiyle büyüyen yeşil ağaç tipi kırıklarsa erişkinlerinkine tarafından daha eksik ayrışırken, torus kırıklarına kadar daha keskin şişkinlik ve sancı oluşur Fakat gerçi kutup organlar hareket ettirilebilir
*
Ihmalkârlık Edilirse Kısalık Oluşabilir
Kemiği saran kalın örtünün hücreden varlıklı yapısı bununla beraber kaynamanın da kısa sürede olmasını sağlar Mesela, erişkin birinde 34 aydan önce kaynamayan uyluk kemiği kırığı yeni doğan bebekte 23 haftada kaynayabilir bu nedenle çocuk kırıkları çoğunlukla cerrahi dışı (alçı, atel, splint, bandaj vs) yöntemlerle tedavi edilirler öte yandan ihmalkârlık edilen ve çoğaltma kıkırdağının etkilendiği kırıklarda şekilsel bozukluklar, dönüklük (rotasyon) ve kısalık oluşabilir Hatalı ya da fena kaynama olarak adlandırılan durumlar erişkinlerden daha iyi tolere edilse de çoğu zaman cerrahi ikincil girişimler müdahaleler zaruri olur
*
Ağrısı Varsa Kırık Gibi Düşünülmelidir
Travma geçirmiş çocuğun değerlendirilmesi güçtür Yaralanma birdenbire fazla yerde olabilir Çocukla irtibat kurmanın zorluğu nedeniyle bir takım kırıklar gözden kaçabilir Çocuk kırıkları ara sıra çekilen radyografilerde bile görülemeyebilir Bilhassa yüksekten düşme sonrası ayak veya etap bileğindeki ayrılmamış kırıklar çekilen grafilerde bütünüyle izlenmeyebilir Unutulmamalıdır ancak, eğer bir çocuk düşme ardından topallıyorsa ve ağrısı olduğunu belirtiyorsa bunun kırık olarak kabul edilerek atele alınıp birkaç gün sonradan her yerde muayene edilmesi ve filmin tekrarlanması gerekebilir Geç çekilen grafilerde kırık hattı keskin ışık halkası kazanç ve teşhis konması kolaylaşabilir
*
Çare Sonrasında Peşine Düşüp Takip Gerekir
Bununla beraber çocukluk dönemi kırıkları tedavi ardından da özenle takip edilmelidir Bir Takım kırıklar ise daha en başından cerrahi ayar ve saptama gerektirir Açık(kanlı) veya kapalı(kansız) ameliyat gerektiren bu kırıklardan bazıları şöyledir; ayrışmış humerus kondil (makara) kırıkları, suprakondiler humerus (dirsek üstü) kırıkları, radius daha alçak uç ya da başboyun kırığı, kırıklı çıkıklar, bazı uyluk ve kaval kemik kırıkları, eklemleri ve epifizi(çoğalma tabakası) ilgilendiren kırıklar*
*
*