Yemek ve stres

Tükettiğimiz Besinler ve Ruhsal Istikrarımız Üzerindeki Tesirleri 2

Gerilimli olduğunuz anlar ve yemek yemek nasılda bir araya geldiğinde sırıtmayan tam olarak birbirini tamamlayan cümleler değil mi?

‘Birine kızdım, yarın imtihanım var, çok değerli bir iş görüşmem var, iş konumu çok karışık vs. vs.’ eee haydi o hengam, ne bekliyorum? Tam vakti hoş bir karbonhidrat bombardımanın. Benim için en ülkü öğün o bugün…

Bu benim hakkım…..

Beslenme ve gerilimin arasındaki temas merak uyandırıcı olabiliyor, zira sağlıklı yemek tercihleri umumide gerilimli olunduğunda en son akla gelen şeylerdir.

Olağan ki bunun biyolojik sebepleri vardır. Gerilim anında vücut glikoz metabolizmasını sağlayan ve böbreküstü bezleri tarafından salgılanan kortizolün yükselmesine neden olur ki bu da kan şekerini yükseltir. Kişinin kendini akıl almaz halde aç hissetmesi, elinin mütemadi olarak yanlış yiyeceklere gitmesine sebep olmaktadır. Kişi kendini duygusal manada tatmin edemediği için tüm mesele çözme yeteneğini bir kenara bırakır ve yalnızca besin tüketmek velev.

Kortizol salgısı kimseden insana değişir. Kimi kimseler gerilime karşı farklı reaksiyonlar vermek üzere ‘kurulmuştur’. Emsal durumlarda iki kişi farklı seviyelerde kortizol salgılayabilmektedir. Yüksek seviyelerde kortizol salgılayan şahıslar, daha çok yemek, münhasıran de karbonhidratlı besinler seçme eğilimindedir.

Kişinin gayrikâfi ve eksik beslenmesi de nadir olsa da gerilimin sebebi olabilmektedir. Kişi gerilimli olduğu anlarda beslenme gereksinimlerinin değiştiğini bilmeli ve buna nazaran yemek bölgeyken stratejiler oluşturmalıdır. Vücuda gerilim anında sokulan her yüksek kalorili yiyecek bireyde daha sonra pişmanlığa sebep olacaktır. Kişi bu bilinç ile yüzleşmelidir. Tabi ki yüksek kalorili yiyecek tüketme isteğinin altında tıpkı hengamda da berhudar olmak isteme gereksinimi yatmaktadır. Lakin bu yiyecekler bir müddet sonra gerilimle baş etme formülü halinden çıkmakta ve şahsa daha da gerilim yaratıcı faktörler olarak baş göstermektedir.

**Yüksek kalorili yiyeceklerde düşünülebilecek tek yarar o anki durumu kurtarmaktır…

Stresliyken Beslenme Neden Düşünceli Olabiliyor?

Gerilim sırasında beslenmeyle ilgili durumlardan iki tane en kıymetli olan sıkıntılar şunlardır:

Yemek seçimi

Sindirim

Yemek seçimi: Kişinin gerilimli olduğu vakitlerde yemek seçimi umumide en yeterlisi olmamaktadır. Bu üzere durumlarda bireyler daha rahat yiyecek seçimine meyil etmektedir. Bu yiyecekler de daha kolay sağlanabilen, daha kolay sindirilebilen ve ağızda kişi için tatlı ya da lezzetli tatlar bırakanlar olmaktadır. Bunlar; süreksiz lakin süratli bir sevinç verirler, umumide çok seyrek olarak sağlıklı besinlerdir.

Sindirim: Insanların gerilimli olduğu vakitlerde, gerilime karşı verdiği yansılardan ötürü oluşan savaş ya da kaç reaksiyonları kalitesiz bir bağırsak hareketine sebebiyet vermektedir. Bu üzere durumlar sırasında da vücut işlevlerinin hiyerarşisi tarafından küçük bir öncelik sindirime verilmektedir. Zayıf sindirimle birlikte, en düzgün yemek seçimleri bile ehliyetli besinlerin, dimağ üzere vücudun kıymetli organlarına ulaşmasıyla sonuçlanamamaktadır. Eğerbeyin yeteri kadar ve kararında beslenmez ise, kişinin tüm gerilimle baş etme yolları göz gerisi edilmektedir. Düşünerek hareket etmeden, kişi itkisel olarak reaksiyon vermeye meğilli olmaktadır. Böylelikle, öfke, endişe, gerginlik ya da uykusuzluk, depresyon, korku üzere sorunlar ortaya çıkmaktadır.

Gerilimli olduğumuz devirlerde yemek yemenin bizim için çok da farklı mealleri olabiliyor. Olumsuz hislerden uzaklaşmak, onları düşünmek istememek üzere sebepler olabilir. Bütün bunlarla baş edebilmek için yemek yemenin sonrasında fizikî ya da ruhsal kalıntılarını da göz gerisi etmemek gerekir. Tahminen kilo artışı, tahminen daha ziyade moral bozukluğu, tahminen daha çokça suçluluk duyguları…

Bütün bu hislerle da baş edebilmek için aslında gerilim idaresi hayatımızda epey kıymetli bir noktaya sahip. Gerilimle baş etme prosedürlerini öğrenmeli ve hayatınızda kalıcı hale getirmelisiniz..

Böylelikle sizin önünüzde gündelik ömür vakaları ve stressel sorunlar 1-0 yenik başlayacaktır.

Uzm. Klinik Psikolog- Bariatrik Psikolog

Merve PEHLİVAN